Donderdag 22
Dec. 1892.
No. 4206.
37e Jaargang.
KINDERVOEDING.
OFFICIERSEER.
Uitgave
FIRMA A. H. VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Dit blad verschijnt Maandag- en Donderdagnamiddag. Abonnement per II maanden f
Franco per post f'1.15. Advertentiën16 regels 00 Cents.; elke regel meer 10 Cents.
Groote lettere naar plaatsruimte. Legale-, ol'ficieële- en onteigeningsadv. per regel
45 Cents. Reclames per regel 25 Cents. Afzonderlijke nummers 10 Cenls.
Bureau
MUURHUIZEN
hoek Kortegraclit, Wijk B. 60.
L. S.
Het blijkt ous telkenmale duidelijker,
dat het onmogelijk is zelfs met ver
grooting van personeel om de courant
evenals voorheen omstreeks vijf uren te
doen verschijnen.
Wij hopen en vertrouwen, dat onze ge
achte abonué's het zullen billijken, dat ons
blad, waarvan het formaat en de inhoud
zooveel vergroot zijn, in het vervolg te
HALF ZEVEN bezorgd wordt.
Ter gelegenheid van het KERSTFEEST zal het
volgend nummer aanstaanden Zaterdagavond ver
schijnen.
Hoeren ndvertenten noodigen wij heleefd uit,
hun uunonces Voor l'WEËEN te docu bezorgen.
Zij, die zich niet 1 Januari op dit blad
abonneeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers GRATIS.
Eenigen tijd geleden wezen wij op een
groot kwaad, waaraan zeer velen mank
gaan, het liefhebbereu op philantropisch
gebied, en meer nog op het noodwendig
gevolg daarvan, het versnipperen der
krachten en het daardoor bijna mislukken
van elke poging om den nood van den
minderbedeelde te lenigen.
Toen spraken we in hoofdzaak over
Armverzorging en stipten we met enkele
woorden aan, welke treurige ervaringen
wij persoonlijk opdeden toen we, daartoe
uitgenoodigd, eens zelf een kijkje namen
in de woningen als ze zoo heeten
mogen der armen in een groote stad.
Wij gispten de particuliere en dikwijls
zeer misplaatste barmhartigheid en laak
ten de armverzorging waarbij gevraagd
schijnt te worden„ziet ge wel hoe mede
deelzaam ik ben?"
Wij weten, dat reeds langen tijd man
nen van energie en ervaring middelen
beramen om hulp te verstrekken waar
die uoodig is, mannen die èu tijd fen geld
beschikbaar stellen om, zoodra de winter
invalt, ook ongevraagd en lietst
ongevraagd de behoeftigen te steunen.
Maar ook de kinderen vergeten zij niet,
zeer goed beseffend, dat juist in de kin
derjaren het karakter gevormd wordt van
den later volwassene.
Feuilleton.
Vrij naar 't Duitach door S
I.
Luitenant Wedig von der Lühe snelde naar
zijn kamer nadat hij van zijn kameraden af
scheid genomen had. Het was ongeveer drie
uur 's morgens den voormiddag was besteed
geworden aan het exerceeren, 's namiddags had
hy dienst gehad thans kwam hij thuis van
eer logebal. En toch verried zijn vroolijk ge
lach evenmin als zijn elastische vlugge gang
een spoor van vermoeidheid.
Met een luiden jubelkreet stormde hij zijn
kamer binnen, zoodat Hans, zijn oppasser, die,
in afwachting van zijn meester, op de sofa in
geslapen was. verschrikt opsprong.
„Luitenant," stotterde hij, „ik
„Mensch, Hans, kerel, waarom hen je niet
naar bed gegaan viel de jonge officier hem
lachend in de rede.
De opasser keek den luitenant, hij deze onge
wone woorden verwonderd aan, doch antwoordde
niets dan een werktuigelijk:
„Heeft mijnheer nog iets te zoggen?"
De jonge man had snel zijn overjas op de
sofa geworpen en reikte daarna zijn oppasser den
sabel.
„Morgen, of neen liever vandaag moet je mij
om tien uren roepen. Verstaan, Hans?"
„Ja, mijnheer."
„Zoo. Nu, wel te rusten, Hans."
Hoe ontelbare malen leest men in de
verslagen van rechtszittingen, dat het
requisitoir van den Officie, vau Justitie
hierop neerkomt, dat de thanS veroor
deelde al lager en lager zonk en straks
uit de maatschappij gebannen moet wor
den doordien hij, hoewel vader en moeder
hem steeds in 't goede voorgingen, onte
vreden was met zijn lot. Als door een
toeval worden weer anderen weerhouden
van het kwaad, doch houderden en nog
maals honderden missen de. kracht om
braaf te blijven. Zij morren tegen hun
bestaan en vervallen, in hun wanhopige po
ging om dat te verbeteren, van kwaad
tot erger.
Veel, zeer veel wordt er gedaan voor
de kinderen der armenop de scholen,
die zij kosteloos kunnen bezoeken, wordt
hun geleerd goed en kwaad te onder
scheiden zij worden er gewend aan orde
en regelmaat. In vele plaatsen wordt hun
bovendien gelegenheid gegeven hun li
chaam te verzorgen; Volksbadhuizen ver
rijzen al meer er meer en daar kunnen
zij, desnoods kosteloos, zoowel in den
winter als des zomers, hun Lchaam rei
nigen.
't Komt velen wellicht ongelooflijk
voor, dat meuige moeder haar kinderen
des ochtends uiet kan reiuigeu, maar
toch is dit het geval. In zoovele gezinnen
gaat de vader reeds bij 't krieken van
den dag naar zijn arbeid, terwijl de
moeder kort na hem naar haar werkhuis
gaatzij moet de wekelijksche inkomsten
vergrooten door uit schoonmaken te gaau.
Soms let een buurvrouw op de kinderen,
maar dikwijls ook worden dezen het huis
reeds uitgestuurd (de kleinsten gaan naar
de crèches) eer de huisdeur gesloten wordt.
Dan komen de kleinen hongerend ter
school en menig jong en in het werke
lijke leven nog onervaren onderwijzer
ergert zich over de slaperigheid van den
knaap of het meisje, die, bij nader onder
zoek, blijken soms in twee of drie dagen
geen voedsel genuttigd te hebben, althans
geen behoorlijk voedsel.
Is er wel yselijker denkbaar dan hon
geren, dagen achtereen hongeren, zonder
Toen de soldaat het vertrek verlaten had, bleef
Wedig von der Lühe geruimen tijd in gepeins
verzonken. Een uitdrukking van geluk verhel
derde zijn gelaat, terwijl hij de armen uitbreidde
als wilde hij iets of iemand omvatten.
Ja nóg meende hij de zachte melodie der wals
te hooren, waaronder hij den inoed vond om
haar, die liij reeds maanden lang het hof maak
te, allerlei betuigingen toe te fluisteren. En
zij, die gewoonlijk een ieder zoo trotsch en koud
aankeek, zij had de schoone, sprekende oogon
tot hem opgeslagen en een donkere blos had
haar wangen gekleurd. Zwijgend, zonder een
teeken van afkeuring te geven, hoorde zij hem
aanslechts bij het afscheid nemen had zij hem
veelbeteekenend de baud gedrukt. Zij was dus
niet verstoord over zijn vermetelheid; zij had
hem dus eveneens lief.
Vandaar zijn jubelen hij stond thans op
het punt om een groote schrede voorwaarts te
doen, want als Klura, de dochter van den rijken
directeur Fahlaud zijn vrouw werd, dan was
zijn toekomst verzekerd. Voorbij waren dan alle
nood, de heimelijke ontberingen en vernede
ringen, welke tot dusver den luitenant zonder
eenig fortuin gedrukt haddenDan behoefde
hij niet de uitnoodigingen voor de meeste hals
te weigeren, omdat tie uitgaven voor handschoe
nen cn dassen, zijn middelen te hoven gingen.
Dan kon hij leven zooals li ij verkoos, zooals
overeenstemde met zijn vroolijken levonslustigen
aard.
„Hoera, hoera," juichte hij uit de volheid zijns
harten.
Het was reeds tien uur geslagen, toen Huns
vooruitzicht op eenige kans om dien hon
ger te stillen? Is het wel te laken, dat
de knaap meer peinst op een middel om
een wortel of een half rauwe appel machtig
te worden dan dat hij oogen en ooren
heeft voor hetgeen „meester" hem tracht
te leeren Is het wonder, dat dezelfde
knaap gaat morren, blijft mopperen tegen
zijn lot en op oneerlijke wijze zjjn b®"
hoelte bevredigt
De eerste stap naar het Gerechtshof is
gedaan.
Als uitvloeisel van hot onderzoek, in
het begin van dit jaar ingesteld door
de afd. Amsterdam I van Volksonderwijs,
omtrent den omvang en de werking dei-
Kindervoeding in Nederland, verscheen
onlangs een zeer uitvoerig verslag
Daarin leest men, dat in 43 geineeu-
teu aan omstreeks 14ÖU0 behoeftige school
kinderen voedsel wordt verstrekt, in bijna
alle groote steden; in een 60-tal aan
arme geziuueu, waarvan de kinderen dan
ook genot hebben. In 31 gemeenten ge
schiedt de verstrekking in den vorm van
een middagmaal.
Te Middelburg komt iedere portie op
14 cents, met inbegrip van de onkosten
op 10 c.; te Amsterdam op 13V» c. met
de onkosten 14.3 c.te Breda op 10'Ac.
te 'sGravenhage (met de onkosten) 10
c.; te Rotterdam in 1891—92 op 9.3 c.
te Koevorden op 7; te Maatricht op 1 4,
met onkosten 8.3, te Oude Pekela op 5
cents.
Te Amersfoort beloopen de onkosten
uiet meer dan 4.8 cent per hoofd en per
maaltijd.
Voor velen onzer lezers zal de opgave
omtrent Amersfoort als 't ware een nieuw
tje wezen, wam het bestaan eener Ver-
eeuiging voor Kindervoeding hier ter stede
is verre van algemeen bekendzij wordt
althans niet zóo gesteund als ze wel ver
dient.
Als men nagaat, dat in den winter
van 1S90 op 1891 niet minder dan 13 000-,
en in dien van 1891 op 1892 reeds bijna
17 000 kinderen gespijzigd werden, dan
zal men toch zekerlijk erkennen, dat de
Kindervoeding ook hier ter stede in een
aan het heil zijns meesters trad om hem te wokken,
hetgeen hem na eenige minuten gelukte.
Geeuwend stond de jonge officier op. Zijn
morgentoilet had hij spoedig gemaakt on hot
duurde dus niet lang of hij begaf zich naar de
aangrenzende kleine woonkamer, waar het een
voudige outhijt, brood, boter, een stukje worst
en koffie gereed stond.
Zuchtend zette hij zich aan tafel en tcrwii 1 hij
een broodje nuttigde, ging hij het voorgevallene
van den nacht nog eens na. En thans, hij hel
der daglicht, dat gewoonlijk zoo ontnuchterend
werkt, cn kalmer gestemd, wildo dc vroolijke
zekerheid, welke hem weinige uren zoo luid deed
jubelen, niet terugkecren,
Waarop waren eigenlijk zijn verwachtingen
gebouwd? Op oen handdruk ven het jonge,
schoone meisje mocht hij daaruit eon toe
stemming opmaken?
Als hij zichzelven eens bedrogen had, indien
hij zich eens moer voorgespiegeld had dan
ooit bewaarheid zou worden.
Waarom zou juist hij, de onbemiddelsto zijner
wapenbroeders, genade gevonden hebben in de
oogen der trotse lie, rijke bankiersdochter?
Zijn verhouding tot de familie Fuland was
eigenlijk toch zeer oppervlakkig. Hij had er
een bezoek afgelegd, tengevolge waarvan men
hem eenige malen een uitnoodiging tot een
soiróe had gezonden. Het toeval bracht hem
echter dikwijls in aanraking mot Klura en zij
had haar met jeugdigen overmoed yvcrig het
hof gemaakt. Doch dat hadden zyn kameraden
en andere hoeren ook gedaan, want zy behoorde
tot de schoonste meisjes van de stad.
Do luitenant sprong opgewonden op. Ver
lang gevoelde behoefte voorziet.
Daar zijn er, die uit een kerkelijk oog
punt zich afkeerig tooueu van de Kinder
voeding wij eerbiedigen die zienswijze,
hoewel we haar 't belang der goede zaaK en
der hongerende kleinen betreuren.
Weer anderen beweren, dat de oudore
hun kiudereu zelf moeten voeden. Maar
waar geen voedsel is en de oudera de
laatste bete broods die ze voor de kleinen
spaarden reeds gegeven hebben, kannen
ze niet geven. Eu bovendien, waar het
systeem van eigen verzorgiug zóo wordt
doorge Ireven, zouden de ouders, als hun
kind ziek werd, het ook zelf moeten ge
nezen.
De spijs wordt alleen verstrekt aan die
kinderen - en zn die het trouwst ter
school komen genieten de voorkeur
die het bepaald uoodig hebben. De onder
wijzers der kosteloozo scholen bewjjzen
bij de beoordeeliug duarvau onschatbare
diensten.
Hun en der dames, die hun vrjjen tgd
beschikbaar stellen om de kleinen te be
dienen, komt zeer zeker een woord van
dank toe voor hun goede zorgen.
Gaat des middags eens zien iu de Anna
Paulowna-bewuarschooLslaat daar eens
nauwlettend de blijde gezichtjes der
kleinen gade, die zich straks nadat
onder de leiding van een der onderwjjzera
gebeden is - zich kunnen vergasteu aan
het eenvoudig doch voedzaam maal; ziet
hoe huu oogen spreken van dankbaarheid
en hoort hoe ze elkaar toefluisteren, dat
„die juffrouw" zoo lief voor beu is.
Lezeressen en lezers, zoo het u mogelijk
is daar een kijkje te nemen, verzuimt
het dau niet, en indien ge dan bedenkt
hoe ijselijk het zijn inoet, iu deu winter
geen warme spijze, wellicht af en toe in
't geheel geen voeusel te erlangen, toont
dau uvv goedgeefsehheid jegens de kin
deren, door aau de Commissie der Kin
dervoeding een bijdrage te zenden.
drietig liep hij in het vertrek op en neer. Plotse
ling stampte hij heftig met den voet op den
grond. Alle drommels! Betaamde het hem, als
militair, den moed to verliezen? Was het
niet de eerste plicht van een soldaat om vast
beradenheid en wilskracht to toonen?
Wcdig's besluit was genomen. Hij had dicu
middag geen dienst, niets verhinderde hem dus,
een bezoek hij dc familie Faland af to 1 ggen.
Een voorwendsel daartoe was gemakkelijk te
vinden hij had niets meer te doen dan naar
de- gezondheid der dames te gaan vernemen. Uit
Kluru's houding kon hij dan, man van de wereld
als hij was, gemakkelijk opmaken, of de rozen
kleurige toekomtsdroomen kans hadden ver
wezenlijkt te worden.
Een aanlig, tienjarig meisje, het jongste doch
tertje des huizes opende de straatdeur, nadat hy
vol ongeduld 's namiddags oen tweetal minuten
op den stoep van het groote huis, dat de bank-
kier bewoonde, gewacht had.
Toen zij den luitenant voor zich zag, bloosde
do kleine van vreugde het deed haar blijk
baar genoegen, dat het toeval haar zoo gunstig
„Goeden dag, mijnheer Von der Lühe," riep
zij hem onbevangen toe.
„Goeden dag, jongejuffrouw," antwoordde
Wedig, aangenaam verrast door de vertrouwe
lijkheid van het kind, dat hy eenige malen ia
klum's gezelschap op do ijsbaan ontmoet had.
„Wil je zoo lief zijn, jongejuffrouw, om uw
Manui te vragen ol zij mij ontvangen wil?" ver
volgde hij beloofd.
„Ja, zolcor, mijnheer, maar komt u binnen."
Wordt vervolgd, j j
