Donderdag 29
Juni 1893.
No. 4262.
37e Jaargang.
Nieuw veevoeder.
EEN H2B20RENE.
Uitgave
A. H. VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Dit blad verschijnt Maandag- en Donderdagnamiddag. Abonnement per 3 maanden f 1
Franco per post f4/15. Advertentiën, 16 regels 60 Cents.; elke regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte. Legale-, officieële- en onteigeningsadvert. per regel
45 Cents. Reclames per regel '25 Cents. Afzonderlijke nummers 10 Cents.
Bureau
MUURHUIZEN
hoek Kortegracht, Wijk B.
Beleefd verzoeken wij onzen abonnë's die
de courant per post ontvangen, het abonne
mentsgeld NIKT over te maken per post
wissel of in postzegels, doch de post-quitan-
ties af te wachten en deze ook ter voor
koming vau onnoodige dispositie-kosten
niet onvoldaan te retourneeren.
Over het kwartaal AprilJuli zullen wij
in de eerste helft van Juli beschikken.
Reis-abonnementen.
Wij zijn gaarne "bereid om, tegen
vergoeding van porto, aan geabon-
neerden, die voor korten of langen
tijd op reis gaan, de Amersfoortsche
Courant, en de bladen, welke zij door
onze tusBchenkomst ontvangen, na te
zenden.
Opgave van duidelijk adres is vol
doende.
K E NNISGEV I N G.
I)c BURGEMEESTER van AMERSFOORT
Brengt ter kon nis van de ingezetenen dezer
gemeente, dat het door den provincialen Inspec
teur van 's rijks directe belastingen, enz. in
Noord-Holland en Utrecht executoor verklaard
kohier No. 2 van de pcrsoneele belasting over
liet dienstjaar 1893/94 aan den Ontvanger van 's
rijks directe belastingen alhier is ter hand ge
stold, aan wien ieder verplicht is zijnen aan
slag op den bij de wet bepaalden voet te vol
doen.
Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen
aangeplakt te Amersfoort, den 27. Juni 1893.
De Burgemeester voornoemd,
F. I). SUHIMMELPENNINCK.
Nu er zóo geklaagd wordt over gebrek
aau hooi, nieeuen wij de aandacht te
mogen vestigen op het volgende.
De heer 13. H. Bertels van de Biezen,
bij Barneveld, heeft een ontdekking ge
daan, die geheel in strijd is met de tot
dusver verkondigde theorieën op land
bouwgebied; zijn proefnemingen gaven
hem uitstekende resultaten, die lijnrecht
staan tegenover de tot dusver gehuldigde
meeningen.
Nu 2 jaar geleden'verkondigde hij reeds,
dat de landbouwers uit onkunde jaarlijks
millioenen laten verloren gaan, en toonde
hij reeds aan, dat alle gewassen het ver
mogen bezitten de stikstof uit de lucht
op te nemen en niet alléén de vlinder
bloemige, zooals de Landbouwleeraren
verkondigen.
Feuilleton.
Naar het Duitsch door S
5-)
„Ik begrijp u niet," murmelde de jonge man.
„Ga met mij mee. Ik wil u een geschiedenis
vertellen. Zoo lang ik bij u ben", ging hij met
nadruk op een afwerend gebaar van den jongen
man voort, „zal ik niet dulden, dat gij u eenig
leed aandoet. Gij moei mij aanhooren".
De ander gaf eindelijk toe.
„Ik kende eens voor jaren een jongen man
hij was zoo oud als gij. Hij was, evenals gij,
bediende en leed evenals gij aan ontevredenheid.
Zijn moeder had gezorgd on getobd, om hem iets
goeds te laten leeren, want hij was arm ais gij.
Het salaris, dat hij verdiende, was gering en
alleen toereikend voor zijn eigen levensonder
houd. Hij leerde een jong, schoon meisje kennen.
Zij beminden elkander ondanks hun armoede en
verloofden zich met elkaar. Zij hoopten op den
dag, waarop hun vurigste wense.h in vervulling
zou gaan en zij een gemeenschappelijk tehuis
bezitten, éen leven leiden zouden.
„Op zekeren dag kreeg de jonge bediende van
zijn principaal de opdracht, een som geld naar
de bank in de naburige stad te brengen, want de
plaats, waar de zaak gevestigd was, was slechts
klein. Hij ging op weg en kreeg gezelschap. Een
Het eenige verschil bestaat hierin, dat
de vlinderbloemige gewassen, als klaver,
serradella (zandklaver), wikken, lupinen
enz. enz. zich bijna uitsluitend met de
luijhtstikstof voeden, terwijl de andere
gewassen als: gras, rogge, haver, boek
weit enz. enz. zich èn met meststikstof
èn met luchtstikstof voeden; hg toonde
dit door feiten aan.
Daardoor vervalt o.a. de geheele bemes
tingsleer van dr. Wolft'.
Zooals bekend, is de stikstof het duurste
bestanddeel in de mest en kost b.v. in
Clnlisalpeter en Ammoniak 80 ct. tot ƒ1.—
per kilogram.
De heer Bertels, bewees dus dat alle
gewassen stikstof uit de dampkringslucht
opnemen, maar kwam daarbij ook tet
de ervaring dat men deze stikstof (als
eiwit in de plant aanwezig) wederom in
de lucht laat vervliegen; bij gras bewerkt
men dit door het te hooien en bij rogge,
haver enz. door ze laten rijpen.
Nu komt hij tot de vraag of het wel
rationeel is rogge, haver enz. rijp te
laten worden, waar ons de korrel uit het
buitenland zoo goedkoop wordt geleverd
en hierop is zijn antwoord beslistneen
De rogge, zegt hij, is de vroege en
voedzame grassoort der hooge zandgron
den, waarvan men in de eerste helft van
Mei reeds een oogst kan hebben van
30 000 tot 60 000 Kg. groenvoeder, per
hectare of bunder (met zandwikken ge
mengd gezaaid in September, is in 't begin
van Mei reeds ruim 62 000 Kg. per bun
der geoogst.)
Niettegenstaande het drooge, slechte
weder voor rogge oogstte hij 8 Mei jl.
reeds ruim 30 000 Kg. gioenvoeder per
bunder; de analyse van het Rijksproef-
statiou te Wageningeu van deze snijrogge
was als volgt:
eiwit 2,9
vetten 0,8
zetmeel 11,7
ruwe celstof 8,3
minerale bestanddeelen 1,4
vocht 74,9
In 30 000 Kilo van dit groenvoeder
had men dus:
eiwit 870 Kilo
vetten 240
zetmeel 3510
liederlijke reiziger, met wien hij kennismaakte,
sloot zich bij hem aan. In plaats van nu het
geld onmiddellijk naar de bank te brengen, be
zocht de jonge man, op uitnoodiging van zijn
metgezel, met dezen eenige kroegen. Men dronk
bier en wijn door elkandereindelijk ging men
tot het spel over. Om kort te gaan door den
alcohol bedwelmd, door den speelduivel verleid,
verspeelde hij de geheele som, die hij naar de
bank moest brengen.
„Toen hij uit dezen dubbelen roes ontwaakte,
besefte hij tot zijn schrik, dat zijn eer verloren
was, en hij vreesde, dat met dc eer ook de liefde
het zoude zijn. Door vertwijfeling aangegrepen
wierp hij zich in de groote rivier, die door de
stad liep; hij vernietigde zijn leven, evenals gij
het uwe hebt willen vernietigen.
„Ik zeg, dat hij het vernietigde ofschoon hij
weer een leven ontving, want dit leven was een
ander. Zijn bewusteloos lichaam was met den
stroom afgedreven en door een visscher opge-
haald. Toen de jonge man ontwaakte, bevond
hij zich in de kajuit van een schip.
„Hij wilde opnieuw sterven, maar de schipper
sprak hem verstandig toe. Hij verwees hem
naar de nieuwe wereld, die het tooneel vaneen
nieuw leven kongeven, maar eerst dan, als hij het
daarginds tot iets gebracht bad. Zoo ontdeed
hij zich van den naam, dien hij te schande had
Se maakt., en noemde zich Karper. Het ging
em in Amerika eerst niet goed; als kellncr,
stoker en in velerlei audere beroepen, leidde hij
een ellendig bestaan, eer het geluk hem toelachte
en hem meer in den schoot wierp dan hij ooit
in zijn stoutste droomen had gehoopt. Hij werd
terwijl als men de rogge geheel had doen
rijp worden, bij de hoogstmogelijk op
brengst per bunder (1800 Kilo rogge en
3000 Kilo stroo) raenhoogstens zou krijgen
eiwit 270 Kilo
vetten 50
zetmeel 2000
zoodat per bunder verloren gaat
eiwit 600 Kilo
vetten 190
zetmeel 1500
vertegenwoordigende een voedingswaarde
van omstreeks 2000 Kilogram lijnkoek,
ter waarde van bijna f240.
De voedingswaarde van deze 30 000 Kg.
snijrogge is grooter dan van 10 000 Kg.
best booi, en dus naar de huidige prijzen
(f70 per 1000 Kg.) ruim f700.
Hij gaat verder voort: „maar wij zijn
er nog niet, er gaat nog veel meer ver
loren. Op 8 Mei toch heeft de rogge den
grond nog niet geheel uitgeput en deze
bevat dan nog veel meststoffenook
wordt de grond nog verrijkt door meer
waardige groene stoppels en levende wor
telvezels, die ondergeploegd nog twee
sneden groenvoeder kunnen leveren, zon
der te mesten en waarvan iedere snit
minstens de voedingswaarde van het
eerste bezit.
„Met haver, boekweit, enz. is hetzelfde
het geval. Maar al kunnen wij, door deze
methode na te volgen, nu ook al bij
éénmaal flink mesten op zandgrond zeker
drie sneden groeuvoeder verbouwen,
waardoor de zandgrond den kleigrond
nabij, zoo niet ter zijde streeft, toch zou
dit nog weinig waarde hebben, wanneer
wij dit voer niet kunnen bewaren op een
wijze voor iederen boer geschikt en waar
bij geen voeder of voedingswaarde ver
loren gaat."
Doch ook hierop heeft de heer Bertels
iets gevonden, dat alle verwachting te
boven gaat Zonder eenige kosten kan
thans iedere boer alle groenvoeder con-
serveeren en wel zóo, dat het voedsel
daarbij zelfs wint in smaak en voedings
waarde het riekt als versch roggebrood.
Iedere boer, op de hoogste zandgronden
zelfs, zal voortaan een voeder kunnen
verbouwen en bewaren dat meer voedings
waarde bezit en waarvau de koeien méér
en betere melk geven, dan van het beste
hooi en de fijnste lijnkoek. Hij zal niet
alleen genoeg leeren verbouwen voor het
vee dat bij thans heeft, maar ook voor
het dubbel en vierdubbel aantal.
Om deze methode van bebouwing van
den grond en bewaring bovengronds van
groenvoeder (niet in kostbare silo's zooals
tot dusverre, en waardoor men een on
aangenaam zuur voeder verkrijgt) onder
de aandacht van alle landbouwers te
brengen, schreef de heer Bertels een hoekje,
bevattelijk voor iederen boer. Hij gaat
hierin met den boer op het land, ploegt
en zaait met hem dat het een lust is,
gaat vervolgens met hein maaien, het
voeder conserveeren voor den winter, en
het vee voederen.
De Heer Bertels heeft zich een diepe
practische studie van dit alles gemaakt
en heeft zich zoo zelf gevormd tot een
oeconoora die zich niet vasthoudt aan
theorieën maar practische feiten verkon
digt, nadat hij ze voor zichzelf overtuigend
heeft bewezen.
Wijl dit practische en nuttige werkje
een algemeen belang geldt en onmiddellijk
aan iederen boer moet worden uitgereikt,
koestert genoemde heer de hoop, dat het
voor rekening van het Rijk kosteloos zal
worden uitgegeven.
Bij den thans jammerlijken toestand
van de landbouwers en het bijna volslagen
gebrek aan veevoeder is dit zeker zeer
gewenscht.
Inmiddels is de brochure bij den Heer
Bertels van de Biezen bij Barneveld aan
te vragen
W. C. DIJKGRAAF, Horloger.
Langestraat 16.
procuratie houder van een groote firma en later
zelf chef van die firma."
„Dat het mij misschien nog goed kan gaan,
is een slechte troost", viel hier Johan den ver
teller in de rede. „Als gij mij luchtkasteelen
wilt schilderen
De ander schudde treurig het hoofd. „Geen
luchtkasteelen, jonge vriend. Ik wil u ook niet
troosten, neen. Herinner u, wat ik u in 't begin van
menschelijke daden gezegd heb, en luister verder.
„Toen die kennis van mij procuratie-houder
der zaak geworden was, meende hij door zijn
vlijt zijn misstap te hebben goed gemaakt. Hij
schreef een roerenden brief aan zijn moeder,
waarin hij haar alles mededeelde, haar vergif
fenis vroeg en inlichtingen trachtte in te winnen
aangaande zijn vroegere bruid, wier liefde hij
eens onwaardig was geweest. En door zijn
woordev. klonk ook de trots, dat hij nu een
nieuw, waardig 'leven begonnen was en dat hij
alles, alles kon goed maken. Deze brief kwam
echter weer terug. Een korte opmerking op
op het couvert leerde hem, dat de geadresseerde
overleden was. Het was de eerste smart, die
zijn misstap hem bereidde. Zijn moeder was
gestorven, terwijl zij hem, voor dood hield, zon
der iets te weten van zijn nieuw leven, en zij
was gestorven van verdriet over zijn misdaad',
van verdriet, dat hij de hand aan zich zeiven
geslagen had.
„Hij schreef nu aan een bevriende familie en
Binnenland
Men schrijft uit Den Haag:
De Tweede Kamer is aldus tot 25 Juli op
reeès; wel moge den leden de rust beko
men, zij hadden een langen tijd van afmat-
tenden arbeid bij zoo drukkende atmospbeer.
Voor velen zal, met 't oog op hun lidmaatschap
der Provinciale staten, de vacantie intusschen
geen rusttijd zijn; menigeen zal zich ook
nog in de Kieswetten hebben in te werken, die
den 25 Juli, 's morgens te 11 uur aan de orde
komen. Reeds nu zijn er acht sprekers in
geschreven voor het algemeen debat!
De zittingsperiode is een recht vruchtbare
geweest. Op velerlei gebied zijn belangrijke
vroeg inlichtingen omtrent zijn vroegere bruid.
Het antwoord leerde hem, dat zij met een ander
Setrouwd was. Hij, de misdadiger om harentwil,
ad zich een tijdlang verbeeld, dat zij hem
eeuwig trouw zou blijven hij noemde haar
nu onstandvastig, trouweloos. Maar wat zijn
daad teweeg had gebracht, zag hij in werkelijk
heid eerst na jaren, toen het verlaugen naar het
vaderland hem aangreep, en over den oceaan
dreef, om nog eenmaal voor zijn dood de plaats
te zien, waar hij geboren was, toen hij als een
herborene onder menschen wandelde, die hem
met kenden of vergeten hadden. Het graf zijner
moeder stond op bet armenkerkhofzij was niet
alleen van verdriet, maar ook in de grootste
ellende gestorven, nadat zij getracht had, de
schuld van haar zoon met haar handenarbeid
af te betalen. En de geliefde, die hij trouweloos
had genoemd, was alleen hierom de vrouw van
een ander geworden, omdat deze zich verplicht
had, de duizend thaler, die hij bij het spel ver
loren had, af te betalen. En beiden kwelden
zich en sloofden zich af voor den doode, van
wiens aandenken zij althans een klein vlekje
hoopten te verwijderen, wanneer zij het gestolene
terug betaalden; zij wierpen zich voor hem in
kommer en zorg, voor hom, dio hen allen laf
hartig verlaten had. En toen zijn moeder ge
storven was, werkte zijn vroegere bruid zich
blind, en toen haar echtenoot gestorven was,
moest zij haar laatste have en goed opofferen,
en hij, wiens schuld dit alles had veroorzaakt,
moest getuige zijn. hoe elk stuk van haar huis
houding onder den hamer kwam.
Wordt vervolgd)
