Maandag 23
Oct. 1893.
No. 4295.
38e Jaargang.
Een feest.
De detective.
Binnenland
FIRMA A.
Uitgave
H. VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Dit blad verschijnt Maandag-en Donderdagnamiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
Franco per post fi.ib. Advcrtentiën16 regels 60 Cents.; elke regel meer lü Cents.
Groote letters naar plaatsruimte. Legale-officieële- en onteigeningsadvert. per regel
15 Cents. Reclames per regel '25 Cents. Afzonderlijke nummers 10 Cents.
B\j advcrtentiën buiten dc stad worden do inoaescuringskoston in rekening gebracht.
Bureau
MUURHUIZEN
hoek Kortogracht, Wijk B.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel
Er is haast geen instelling hier ter stede,
die zich zoozeer mag verheugen in de on
verdeelde sympathie als de Anna Pau-
lowna Bewaarschool, waar aan kinderen
van minder bedeelden uitstekend onder
wijs gegeven wordt en waar zij, die meer
met aardsche goederen gezegend zijn,
onder allerlei vorm toonen, dat ze gaarne
iets missen willen en bewijzen, dat ze
school en leerlingen een goed hart toe
dragen.
Donderdag werd, in het Gemeentehuis
alhier, een vergadering gehouden van
leden der Anna Paulowna Bewaarschool.
Deze vergadering, door het Bestuur bijeen
geroepen, had voornamelijk ten doel, om
de wijze te bespreken waarop het vijftig
jarig bestaan der school zal worden her
dacht.
Mr. J. van der Leeuw, die reeds ge
durende dertig jaar deel uitmaakt van
genoemd Bestuur, schetste in een uit
voerig verslag de lotgevallen der inrich
ting sedert haar ontstaan. Opgericht ten
gevolge van een besluit door-het Depar
tement „Amersfoort" van de Maatschappij
tot Nat van 't Algemeen genomen, ter
gelegenheid van haar vijf en twintig jarig
bestaan, had de school in den aanvang
met zeer vele moeilijkheden te kampen.
Dank zij den volhardenden arbeid van hen
aan wien eerst de voorbereiding, later
de uitvoering werd opgedragen, dank ook
hen die aan de onderneming hun fiuan-
ciCelen steun verleenden, werden dez moei
lijkheden gaandeweg overwonnen. Toch is
met het oog op dat begin, de vraag
gewettigd „Wie had vijftig jaar geledeu
gedacht, dat. de school, die op 6 Decem
ber 1843 op zoo kleine schaal werd ge
opend en een zeer onzekere toekomst
tegemoet ging, eenmaal in den toestand
zonde komen, waarin zij nu verkeert?"
i Begonnen met 21 leerlingen, die met
'moeite in het daarvoor gehuurde lokaal
konden opgenomen worden, wordt thans
aan 225 kinderen in eigen lokalen, die
s?-daarvoor de noodige ruimte aanbieden,
^.onderwijs gegeven. Begonnen meteen
"y.; budget van f400, kunnen thans uit de mid-
Feuilleton.
Naar het Engelsoh door S
"8).
1 „Waarom hebt gij dat dan gisteren niet uit
den weg geruimd?"
i „Dat kon ik onder die omstandigheden moei
lijk doen."
„Ja, dat is zoo!"
„Mijnheer Erikson I Het gekcole personeel neemt
f het mij kwalijk, dat ik zij het ook onsehul-
dig de oorzaak geweest ben, dat juffrouw
Selkow nu haar ontslag gevraagd heeft, waar
door zij missehien haar bestaan verliest. Als zij
besluiten kon, op haar aanvraag om ontslag
terug te komen als ik van hier wegging...."
,,'tls goed Mr. Stein. Morgen zal ik u weder
lier laten komen."
Toen ik den volgenden dag wederom in het
abinet van don chef kwam, was daar ook me-
rouw Posana, een Crcoolsche. Toen ik binnen-
rad, brak zij haar van levendige gebaren verge
eld gaande redo af.
Mr. Erikson wenkte mij naderbij te komen en
prak vervolgens
„Ik krijg daar juist de tijding, dat juffrouw
elkow gisterenoelitend haar woning verlaten
soft, zonder haar adres aehter te laten. Zij wil
.is niet, dat haar adres bekend zij."'Hij zweeg
delen de jaarlijksche onkosten, tot een be
drag van circa f1000, worden bestreden. Met
dankbaarheid werd dan ook gewag ge
maakt van den steun, dien de vereeniging
van zoovelen ondervindt.
Op een toenmaals aan Z. M. koning
Willem II gericht verzoek om de school
te mogen noemen naar Zijne gemalin,
Koningin Anna Pauwlowna, en zoo dit
werd toegestaan Haar te verzoeken Be
schermvrouw vau de school te willen zijn,
werd niet alleen goedgunstig beschikt,
maar bleef II. M. ook gedurende Haar
geheelen leven de inrichting zoowel moreel
als financieel krachtig steunen.
Ook van Z. K. II. Prins Hendrik dei-
Nederlanden mocht de school sedert
1871 krachtigen steun genieten. Tal
van ingezetenen bleven niet in gebreke
tot oprichting en instandhouding medc-
tewerken.
Zeker zou uiet aan de bedoeling
de milde gevers worden voldaan, indien
hier werd uiteengezet wat ieder hunner
in het belang der school deed. De ijver en
de toewijding waarmede oprichters en be
stuurders voor de belungeu der inrichting
werkzaam waren, is uiet genoeg te waur-
deeren. Zij vinden daarvoor hun loon iu
hetsteeds uitbreiden van den kring waarin
zij nuttig kouden werkzaam zijn. Meer
en meer bleek hoe noodzakelijk het was,
om, wilde men vooral bij kindereu van
minder met aardsche middelen bedeelde
ouders, die door den strijd om het bestaan
aan hun kinderen Blechts de hoogst
noodige zorg konden besteden, het
te volgen lager onderwijs eenigszins vrucht
baar maken, daaraan voorbereiding in goed
ingerichte besvaarscholen te doen voor
afgaan. De voorbereiding, die de kin
deren o a op de Anna Paulowna Be
waarschool genieten, blijft van invloed op
hun volgend leven en dit wordt dan ook
door alle hoofden van scholen gaarne er
kend. De mate van voorbereiding, die
vooral afhangt van hen die de school lei
den, mag, dank zij de uitstekende wijze
waarop dit door het hoofd dei school
mej. H. M. Schermer geschiedt, zeer vol
doende genoemd worden.
Blijkt uit een en ander, dathettegen-
woordig Bestuur dankbaar is voor den
steun dien zij van vele zijde ondervond,
voldaan kan het zich nog niet noemen.
Vooral de financieele toeataud baart nog
altoos zorgen.
Is het ook al gelukt door de grootst
mogelijke zuinigheid (voor liet voorberei
dend onderwijs aan 225 kinderen wordt
toch slechts circa f 1000 per jaar betaald)
uit de jaarljjksche inkomsten de uitgaven
te bestrijden, het valt niet to ontkennen,
dat hetgeen zeer gewenscht is niet kan
verschaft worden, dat de inkomsten dei-
school zeer wisselvallig zijn en de eeue
of andere buitengewone uitgave altoos
dreigt het met zoo veel moeite verkregen
evenwicht in gevaar te brengen.
Het in het leven roepen van een fonds
waaruit vooral buitengewone uitgaven
zullen kunnen bestreden worden, schjjnt
het bestuur het beste middel om aan
dien ongevvcnschten toestand een einde te
maken. Het daartoe door liet Bestuur
gedaan voorstel werd door de leden met
iugeuomenheid begroet en besloten het
Bestuur te machtigen de noodige stappen
tot het bijeenbrengen van een dergelijk
fonds te doen.
Nadat door den voorzitter, onder in
stemming van alle aauwezigen, den heer
mr. J. v. d. Leeuw was dank gezegd
voor het door hem uitgebracht verslag
eu al hetgeen door hem in 't behing dei-
school is gedaan, werd de vergadering
gesloten.
We behoe/en hier wel niet veel bjj te
voegende inrichting is daartoe te zeer
bekend, te algemeen geliefd. Haar vjjftig-
jarig bestaan zal dan ook niet onopgemerkt
voorbijgaan.
Maar hoe eenvoudig die herdenking ook
zal gevierd worden, bestuurderen kunnen
I moeilijk geldeu daarvoor uittrekken van
hun gewoon budget,
j Ongetwijfeld zullen zeer velen iets bij
dragen om den kinderen het feest valt
samen met Sint Nicolaas een aauge-
I namen dag te bereiden, maar ook de ouders
I der oud-leerlingen zullen stellig wel hun
penningske offeren.
Zie, dat zou zoo aardig wezen, zoo ten
volle bewjjzen hoe juist dezen ingenomen
zijn met de zoo populaire inrichting.
en wij wilden ons weder verwijderen, toon hij
weder b-.gon: „Nog eens, de verklaring, die gij
mij gisteren vrijwillig gegeven hebt, Mr. Stein,
meen ik voldoende te begrijpen, om u de ver
zekering te geven, dat ik u voor de handelwijze
van mejuffrouw Selkow in geen geval verant
woordelijk stel." Daarna gaf hij ons een wenk
on wij verlieten het vertrek.
Eenigen tijd daarna vond ik op een goeden
avond, toen ik van het kantoor terugkwam, bij
mijn thuiskomst een briefje van den Duitsehon
consul, waarbij deze mij uitnoodigde, hem to
komen bezoeken.
Nog denzelfden avond voldeed ik aan zijn ver
langen en werd ik vriendelijk ontvangen. Hij
liet een liesch goede „Californier" aanrukken en
bood mij een sigaar aan, om zooals hij zeide
mij in alle gemoedelijkheid een schandelijke
zaak to verhalen.
„Spoedig zult gij de geschiedenis in alle Duit-
sehe en Amcrikaanscho bladen kurnen lezen,"
vervolgde hij, „ik meen echter verplichtte zijn,
u er hot eerst mee iu kennis te moeten stellen."
„Het. staat zeker in verband met Hogmnnn,
niet waar?"
„Ja, hij heeft mij, zoowel als den Hoofdcom
missaris van politie te Berlijn prachtig beetge
had, terwijl hij u als slachtoffer hoeft gebruikt.
Zie maar eens liet mij heden toegezonden oll't-
eiecle bericht: „Ongeveer tien dagen vóór het
vertrek van do Frisia werd er een tekort van
00 000 Mark in de geheime kas vau de Bcrlijn-
avho politie ontdekt. Er is ecu onderzoek inge
steld, waarvan het resultaat was, dat er geen
sprake van is, dat 't bedrag bij kleinigheden is
W. C. DIJKGRAAF. Horloger.
Langestraat 16.
Daar het opnieuw gebleken is, dat de
visschers nog niet algemeen bekend zgn
niet het voorgeschreven sein tot het
vragen van gemeenschap door oen Neder-
lanasCh visschers vaar tuig met een Neder-
laudschoti oorlogsbodem, en omgekeerd,
worden reeders eu eigenaars van vissehers-
vaartuigen eviuhun belang aan herinnerd,
dat dit sein bestaat uit twee vlaggen,
de nationale en een andere, onder elkan
der geheschen, de nationale vlug bovenaan.
Ut. Ct.
Bij Kon. besluit is kolonel J. A, K. II. W.
Vogel, commandant van het regiment grena
diers en jagers op pensioen gesteld en
zijn benoemd bij bet rogiment grenadiers en
jagers, tot kolonel, commandant van het
korps, do luitenant-kolonel, jhr. II. Lamun
Trip: lot luitenant kolonel dc majoor J. J.
G. van Berk el, beidon van bet. korps.
Enkelen vinden verband tusschon de zoo
onverwachte pensionneering en liet openval
len der betrokking van militie-commissaris
te Dordrecht.
Anderen evenwel spreken van een twist
tusscben den Minister van Ooi-log, den in
specteur der infanterie en Kolonel Vogel.
Wie zich nog herinnert wat er alzoo ge
beurd is toen kolonel Vogel benoemd moest
worden, zal uit beide amoeninge.i" allicht
do juiste weten te kiezen.
Het. Nul te 's-Hertogenbosch geelt den
moed mot verloren.
Op voorstel van de voorloopige commissie,
benoemd uit de besturen van net Departe
ment en de Spaarbank, aan welk voorstel
ile Algoineene vergadering der leden van bet
Dep., die in doze week zal gehouden worden,
ongetwijfeld haar goedkeuring zal schenken,
zal mot I Januari a.s. de «Spaarbank" van
liet Nut. aldaar worden opgeheven en liet
daardoor vrijgekomen reserve-kupitarl, onge
veer I" 1 tOü 000 vertegenwoordigende, voor
1'100 000 bestemd worden tot do oprichting
ooner nieuwe Spaarbank en voor de rest
dienen tot den bouw en liet onderhoud ooner
te stichten «Niitsschool", die op 1 Mei a.s..
den datum waarop de Kweek- en Leerschool
zullen verplaatst worden, zal worden geopend.
Naar aanleiding van de beschuldiging op
nieuw tegen den directeur van du weesin-
verduisterd, maar dat het in eens is gestolen;
want op een goeden dag (.uitbrak or een pakket,
bevattende vijftig bankbiljetten van 1000 Mark.
Alle beambten van do afueeling waar do diefstal
hoeft plaats gehad, zijn boven elke verdenking
verheven en als er iemand was, die mon mis
schien wol eenigszins wantrouwde, dan was
dat
„Hogmann!" riep ik uit.
„Geen sprake van," antwoordde de consul glim
lachend. „Hogmann was chef-boekhouder on had
mot do kits niets uitstaande. Hot wantrouwen
viol op een ander, die sedert ongeveer eon jam
ais tyuclijk ambtenaar aan die afdceling was toe
gevoegd, den referendaris Von Werlitz. Maar
deze was van aanzienlijken huize en niet de voor
naamste familiën vermaagschapt. Men moest
daarom niet de uiterste voorzichtigheid handelen,
te meer, daar er geen enkel overtuigend bewijs,
van zijn schuld voorhanden was; alleen wist. men
dat Von Werltz een tamelijk hon-vivant-aohtig
leven leidde en niettegenstaande zijn goed ge
sjiekte beurs, nog schulden had. Men besloot
dus, hem zonder dat hij het merkte, streng in
hot oog te houden. Het was oun eigenaardige
samenloop van omstandigheden, dat Von Wer
litz een dag vóór de ontdekking van den diefstal
verlof hftd gekregen, om een badkuur to onder
gaan op Nordemoy. Mon zond er oen vertrouw
don geheimen politieagent op af, muur ten zeer
ste was men verwonderd te vernemen, dat Von
Werlitz nauwelijks éon dag op Nordornoy had
vertoefd en zonder adres achter te laten, plotse
ling was vertrokken. Nu rustte do verdenking
des te zwaarder op houi on moest men positie
ver optreden. Men zond overal geheime politie
agenten uit en gaf do consuls van allo landen
bericht, dat er mot do oorste soheopsgologonhoid
eon dotoctive zou aankomen, dien zij mot raad
en daad moesten behulpzaam zijn. Noeh het
misdrijf, noch do naam van den bedrijver er
van, word genoemd; om do zaak geheim to hou
den, was men te voorzichtig geweest. Natuurlijk
ontving ook ik bovengenoemde tijding."
„Intussclien had de chef-boekhouder zich aan
geboden, behulpzaam te zijn in hot opsporen
van don dief, daar do zaak allervoorzichtigst
behandeld moest worden, omdat zij waarschijnlijk
in vorband stond met een liefdesavontuur, wiuir-
by een dame uit den hoogston stand betrokken
was. Mon lmd geen reden, om Hogiuann te wan
trouwen, duur kiy reeds moer dan tien jaren als
verdienstelijk ambtenaar bij de politie was werk
zaam geweest en in dien tijd reeds menig moeilijk
zaakje had opgeknapt. Men gal hom een uitge
breide volmacht en hij ging op reis."
„Wat er nu volgt is u bekend. Wat gij echter
niet weet oil u ten zeerste zal verhazen, is de
inhoud vuil een telegram dat my heden gewerd
en dat mij volmacht geeft, Hognianu gevangen
to nomen, omdat hot hcwys voorhanden is, dat
liy den diefstal heeft begaan."
Wordt vervolgd.)