Maandag 13
Aug. 1894.
No. 4379.
38e Jaargang.
Binnenland.
Een vreeselijk half uur.
De Melaatsche.
Uitgave
Firma A. H. VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- en Donderdagnatniddag met gratis Zondagsblad. Abonnement por 3 maanden j 1.Franco
per post ƒ1.15. Abonnement alleen op het Zondagsblad voor Amersfoort 40 et., voor binnenland 50 et. per
3 maanden. Advcrtentiën 1(5 regels 60 ct.elke regel meer 10 et. (iroote letters naar plaatsruimte. Legale-,
officieële- en onteigeningsadvert. per regel 15 ct. Reclames per regel 35 ct. Afzonderlijke nummers 10 cent.
Dienstaanbiedingen en aanvragen, uitsluitend voor- en betreffende den werkenden stand, van minstens 5 regels, in het
Zondagsblad, per regel5 cent.
Bij advcrtentiën van buiten dc stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
Bureau MUURHUTZFN
hoek Kortegracht. Wijk B. 60
Teleplioominnuncr it).
Reis-abonnementen.
Wij zijn gaarne bereid om, tegen
vergoeding van porto, aan geabon-
neerden, die voor korten of 1 tingeren
tijc op reis gaan, de Amersfoortsche
Courant en de bladen, welke zij door
onze tusscbenkoinst ontvangen, na
te zenden.
doe
Opgave van duidelijk adres is vol-
oende.
Db BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gelet op art. 6 der wet van den 2. Juni 1875
(Staatblaii No. 95.),
Brengen ter kennis van het publiek, dat een
door H. MEURSING Co. eigenaren van de
Phoenix-brouwerij, ingediend verzoek, met bij
lagen, om vergunning tot het plaatsen van eeuen
Cormvull-stoomketol, in het perceel alhier gelegen
aan het Stationsplein wijk G. No. 275, bij het
kadaster bekend onder -Sectie D. No. 1164, op
de Secretarie der gemeente ter visie ligt, en dat
op Zaterdag den 25. Augustus aanstaande, des
voormiddags te elf uren, gelegenheid ten raad-
huize wordt gegeven om, ten overstaan van het
gemeentebestuur of van een of meer zijner leden,
bezwaren tegen het plaatsen van dien ketel in-
tebrengen.
Amersfoort, den 11. Augustus 1894.
Burgemeester en Wethouders voornoem .1,
De Burgermeester,
F. D. SCHIMMELPEN NI N UK.
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
In de Breclanaar schrijft «Soldenier" een en
ander over onze legertoestanden,hetgeen ons
zóo belangrijk voorkomt, dat we er gaarne een
plaats aan verleenen, opdat liet ook onder
de oogen kome van hen die genoemd blad
niet lezen
Eenige weken geleden weid door de pers
medegedeeld, dat de Minister van Oorlog
vóór zijn optreden als eiseh zou gesteld heb
ben, dat hem de middelen moesten worden
verschaft om een nieuw geweer van minimaal
kaliber bij het leger tc kunnen invoeren.
Wanneer die berichten op waarheid be
rusten dan mag men het voor zeker houden,
dat ook in den hoogsten staatskring dn be
sliste overtuiging bestaat, dat het draagbaar
vuurwapen, óp «lit oogenblik in handen van
li leger, in hoogst bedenkelijken zin on-
bi 'kbaar begint te worden.
.et pleit zeer voor den ernstige» wil des
Ministers om het leger in defensieve kracht
en krijgswaavde te doen winnen, door het
Feuilleton.
SLOT.
Eenige brandwachts kwamen met hun kleine
ladders aangesneldvlug als katten vlogen ze
naar boven, tot de derde verdieping. Het vuur
was daar echter zóo hevig en de rook zóo dik,
dat ze niet hooger konden.
Daar barstten de ruiten achter hem en Jansen
voelde hoe de vlammen zijn haar verzongden.
Twintig minuten over twaalf!
Jansen voelde, dat hij het geen vijf minuten
meer daar zou uithouden. Stunken van de dakgoot
vielen rakelings langs hem. Eenige schreden
van hem af stond een boom, die iets hooger
was dan «le andere en die ook dikker takken
had. Zouden deze zijn val breken? Zou hij
den sprong wagen? Hij wilde zich achterover
laten vallen. Met éen beweging had hij zich
omgewend en stond nu met zijn gelaat tegen
clen muur. Daar zag hij een gootpijp. Die kon
misschien redding brengen. Zij was de eonige
kans op lijfsbehoud.
Jnnaen wachtte even, om al zijn krachten te
verzamelen. Ilij keek nog even naar de klok.
Twee en twintig minuten over twaalf!
Hij kon de gootpijp niet bereiken. Alleen
kon hij ze met de toppen van zijn rechterhand
aanraken. Maar hij moest ze grijpen.
Hij ging op de teenen van zijn linkervoet
een vuurwapen te geven naar de tegenwoor
dige eischen des tijds en waarop het, bij het
vervullen barer ernstige roeping, de verdedi
ging van het vaderland, met groot vertrouwen
zal mogen rekening,
Wij zeiden liet reeds vroeger te dezer
plaatse, dat het thans in gebruik zijnde ge
weer door de transformatie, die schatten in
den vorm van tonnen gouds kostte, juist
waarvoor de enorme uitgaven geschiedden,
een weinig betrouwbaar dus eigenlijk een
onbruikbaar repeteer-vuurwapen is geworden,
dat den soldaat in het kritiekste van den strijd
zeker zal teleurstellen.
Noemden wij het destijds reeds onverant
woordelijk 0111 ten koste van zooveel geld
een negatief' resultaat te bereiken, nog
onvorantwoordelijker noemen wij hot, dat
's Ministers voorganger, Kolonel Seij flard t, dat
geweervraagstuk, iu zijn ruim driejarig beheer
niets nader tot zijn definitieve oplossing wist
te brengen, maar, om toch iets te doen, zich
enkel bepaalde tot eukele papieren maatre
gelen o. a. tot wijziging van de mobilisatie
en de opkomst met spoed, dat ook heel wat
geld. moeite en tijd verslond, zonder dat het
iets in die richting verbeterde, docli er vast
toe zal lijden, dat er duizenden gevallen bij
mobilisatie zich zullen voordoen waarbij offi
cieren geheel onbekende mannen voor zich
zullen zien om mede uit te rukken, enkel
doordien die menschen, in hun grootver
loftijd, zich eenige malen van de eerie tiaar
de andere gemeente geliefden ie verplaatsen.
Geen enkele ter zake ingewijde zal iets van
al dat geschrijf en paperassen gescharrel als
van essentieel belang kunnen goedkeuren;
immers nu liet spoorwegnet zich naar tal
van punten, aan de uiterste grenzen van ons
landje gelegen, uitstrekt, behoefde er, met
het voorbeeld van 1870 voor oogen, niet de
minste vrees te bestaan dat niet ieder ver
lofganger of dienstplichtige op tijd bij zijn
korps zou zijn.
Een andere maatregel, de zoogenaamde
vrijwillige oefening in den wapenhandel, ook
ter verkrijging van reservekader, klinkt fraai
op het papier, doch zal in werkelijkheid geen
andere positieve resultaten opleveren dan dat
veel geld voor reis en verblijfkosten op reke
ning van liet budget zullen komen, zoomede
dat op vele tijdstippen veel kader aan den
dienst in het wapen wordt ontrokken, terwijl
het zuiver militair gehalte onmogelijk naar
eiscb kan worden aangekweekt; liefhebbers
daarvoor melden zich alleen aan wanneer zij
voor zich de kans kunnen erlangen op ver
korten oefeniiigstijd, hetgeen ten slotte neer-
staan en trok den rechtervoet van de lijst. Toen
liet hij los. Zijn rechterhand greep de pijp en
zijn linker pakte haar onmiddellijk daarna. Zoo
goed en zoo kwaad het ging, drukte hij de knieën
er tegen en liet zich toen zoo snel mogelijk naar
beneden glijden. Bij elke verdieping waarlangs
hij kwam, was de pijp door een gat in de lijst
gelaten, zoodat hij telkens zijn knieën moest
loslaten en alleen zich met zijn handen kon
vasthouden, met zijn handen die geheel waren
opengereten door de scherpe kanten van de pijp,
die hier en daar stuk was.
Toen hij ter hoogte van de eerste verdieping
was gekomen, bemerkte hij, dat er geen houvast
meer was- De pijp ging nier naar binnen. Hij
bleef dus eenigen tijd aan de lijst hangen, niet
wetend hoe ver hij nog van den grond was.
De rook die uit de kelder opsteeg, dwong hem
echter los te laten.
Hij viel van een hoogte van omstreeks tien voet
eer de brandwachts hem konden opvangen en
kwam neer op een koffer, die uit eon. uer vensters
geworpen was. Met een gebroken been en een
ontwrichten schouder werd hij opgenomen.
Toen hij tot bezinning kwam, lag hij op een
gemakkelijk rustbed en bemerkte hij weldra, aan
het gelui van een bel, dat hij in een verband-
wagen der brandweer werd weggereden.
liet sloeg half een.
Nu het gevaar voorbij was, begaven z.ijn krach
ten hem.
Den volgenden ochtend, toen hij uitzijn lange
verdooving ontwaakte, bemerkte hij, dot hij in
een groote zaal lag, waarin, aan weerskanten,
bedden.
Verwonderd keek hij op.
knmt op verzwakking van het effectief van
het contingent dut vroeger minstens een vol
jaar in dienst bleef voor de eerste oefening.
Men moge zoo gunstig denken als men
wil over die oefeningen in burgerkleeding
in het burgerkringetje, in weerwil van al
het fl'aais, dat bij gelegenheid der laatste
oorlogbegrootingsdebatten door den Minister
bij die gelegenheid is gezegd, blijven wij van
gevoelen, «lat zij eer schadelijk dan bevor
derlijk zijn voor den militairen geest en wat
daaronder verstaan wordt.
Wij herinneren ons een algemeen gebezigde
uitdrukking, die karakteristiek aantoont, liet
verschil der opvatting in zake «le legorwet
tusschen generaal Bergansius en zijn opvol
ger kolonel Seij flard t. Eerstgenoemde was liet
te doen, oiri schutters tot soldaten te vorinen
en laatstgenoemde wilde liet omgekeerde;
gelukkig heeft dit laatste nog niet plaats ge
had, doch het toont voldoende aan, hoe
weinig gunstig over de burgerwapenoefe
ningen in het algemeen geoordeeld wordt.
De man die eenmaal door het lot aange
wezen wordt het vaderland eenigen tijd te
dienen, wordt nergens beter en sneller alge-
richt dan in hot leger zelf, «lus wanneer hij
verplicht wordt zijn woning met de kazerne
te verwisselenliet verkeer daarin en den
omgang met. iotgenooten, onder liet onafge
broken toezicht van superieuren, vormen de
meest practische leerschool tot bet erlangen
van de onmisbare militaire eigenschappen als;
kameraadschap, krijgstucht,stiptheid en plicht
gevoel, en bij dat alles geoefendhei«l, om niet
te spreken «lat. hein ook in zedelijken zin
liet goede wordt, geloerd, dank zij de mede
werking «Ier kerkelijke militaire tehuizen.
Wij "zijn van een en ander zóo doordron
gen, dat wij gerust «lurven zeggen, dat al
die zoogenaamde vrijwillige wapenoefeningen
in de gegeven omstandigheden, onder «le
rub 'iek «lapwerk" geplaatst moeten worden. I
Het vereiseht toch reeds bovenmatige in- j
spanning, om gedurende dén korten diensttijd
iu liet leger, van een gewoon burger een
flink bruikbaar soldaat to makenwat kan
het worden, zooals nu, «lat de milicien vóór
zijn indiensttreding eenige exerei'iën en los
sen in theorie bijwoont zonder eenig gevoel
van krijgsluehtelijk verband enz. wel is
waar onder militaire onderwijzers, doch zon
der eenige verantwoordelijkheid zooais die
in het leger wordt opgevat; en door die ge
ringe niet noemenswaardige, inspanning,
wordt tot belooning verkorting van effectieven
dienst toegezegd. Men vleie zich toch niet
met iets waa van men overtuigd is, dat het
W. F. A. G R ENHÜIZ E N,
Havik, lioek Lavendelstniat.
HORLOGE- ca INSTRUMENTMAKER.
Een ziekenzuster spoedde zich naar hem toe
en gaf hein te drinken.
Naast hem las oen zieke half luid de morgen-
editie van de New-York Herald en Jansen hoorde
duidelijk hoe de man met een van aandoening
trillende stem liet verhaal las van den ge wel-
ig m brand en kon niet nalaten een oogenblik
te glimlachen toon hij hem hoorde lezen..On
der de omgekomenen bij deze verschrikkelijke
ramp behoort ook een Nedeilandsch zee-officier,
de luitenant-ter-zee le klasse P. J. Jansen."
Naar hel Fransch.
1).
Lang is het nog niet geleden, dat hertog
Richard van Portland, na zijn terugkeer uitliet
Oosten, plotseling verdwenen was. l)e jonge
Lord, die eertijds om zijn nachtelijke feesten,
zijn volbloed renpaarden, die steecis prijzen won
nen, zijn konnis van boksen, zijn vossenjachten,
zijn kasteden, zijn fabelachtig fortuin, zijn iris-
en liefdesavonturen ingansch Engeland beroemd
was, liet zich niet. meer zien.
Ja, éen enkelen keer, op een avond had men
zijn ouderwetse lie, met verguldsel bedekte koets,
de valgordijnen neergelaten en omstuwd door
ruiters, die flambouwen droegen, de lanen van
onmogelijk practise!) nut kan hebben.
Een i'uci'uut wordt liet afdoerulst tot oen
bruikbaar soldaat gevormd, wanneer zijn
aanvoerders tevens zijn onderwijzers zijn;
dit beginsel staat bij onze naburen, om niet
van andore natiën te spreken, op den voor
grond en daarin ligt de kans dat liet doel,
liet, verkrijgen eener gedisciplineerde en
geoefende weermacht, kan verkregen worden.
Men boort de voorstanders, gelukkig weinigen,
van het stelsel der vrijwillige oefening in
wapenhandel, wel eens beweren; «Onze sol
daten behoeven slechts opgeleid te worden,
in staat om het land te verdedigen, niet om
aanvallende oorlogen mede te maken; daarom
moeten zij voornamelijk opgeleid worden tot
goed en juist schieten, plus de noodige excer-
ciliën, aangevuld door theoretisch onderwijs
«le tijd daarvoor beuoodigd, kan merkbaar
ingekrompen worden door vrijwillige oefe
ningen vooraf."
Men zou met die weinige erg optimistische
voorstanders nog iets verder kunnen gaan
en op die wijze aanloonen, dat het misschien
nog voonleeligér voor de schatkist zou zijn,
wanneer al de lotclingen zich drie maanden
vóór de opkomst in bepaalde gemeenten ver
zamelden, oui hen op gelijkvormige wijze,
ais bij z. g. vrijwillige oefeningen, door rei
zen.! en trekkend kader to onderrichtendit
zou teil minste nog geldelijk voordeel ople
veren, doordien voor allen liet verblijf onder
ile wapenen kon worden ingekort. In dien
tijd zou het kader voor een groot gedeelte
met verlof kunnen gezonden worden, desnoods
met 1/3 tractement en hierdoor zou bet eind
cijfer van de begrooting van Oorlog belangrijk
inder worden, iets voor anti-militairisten
om van te watertanden.
Laat ons intusschen hiermede niet verder
gaan, want dan zouden wij zeker in even
dwaze denkbeelden vervallen en ons betoog
uit bet oog verliezen, waarbij wij wilden aan-
toonen, dat liet dringend noodig is dat de
rei.Tuut uitsluitend in het leger onder de
leiding en verantwoordelijkheid zijner aan-
voeilers in betrekkelijk korten tijd, minstens
een jaar, tot een tamelijk bruikbaar en ge-
oeiend soldaat te vormen is.
Wordt vervolgd.)
De Staatscourant heeft eindelijk het sedert
'12 Juli bewaarde stilzwijgen over de Lom-
boksche aangelegenheden verbroken, door
mededeeling van het volgende
«Naai- aanleiding van een door den Minis
ter van Koloniën aan den Gouverneur-gene
raal van Nederlandsch-Indië gedane vraag,
Hyile Park zien doorkruisen.
Vervolgens had de hertog een opsluiting
even onverwacht als vreemd zich op zijn
familiegoed teruggetrokken en was de eenzame
bewoner geworden van dien eeuwenouden ge-
kan teelden burcht, die op Kaap Portland is
gelegen, te midden van sombere tuinen en met
houtgewas begroeide velden.
Als eenige nabuurschap vindt men daar een
vuurtoren, die elk uur, door de nevelen heen,
zijn noodlicht toont aan de voorbijvarende stoo-
mors, die, log heen en weder slingerend, hun
rookzuilen aan den horizon doen ineensmelten.
Een voetpad, dat glooiend naar de zee afloopt,
een kronkelende laan tusschen hooge rotsen
aangelegd en met wilde pijnbooinen omzoomd,
geeft met groote vergulde hekken toegang tot
het strand, dat gedurende de uren van den vloed
door de zee overstroomd wordt.
Onder de regeering van Hendrik VI waren
er over dit geweldig kasteel vele legenden in
omloop en gedurende de tijden der Gothiek moet
het daar binnen geschitterd hebben met al don
luister van don feudalen rijkdom. Nog ten hul
digen dage honden op de borstwering, die de
zeven torens verbindt, nier een troep boogschut
ters, daar een ridder uit den tijd der kruistochten
uit o teen gehouwen, in krijgshaftige houding
Des nachts bieden deze beelden welker
aangezichten, thans verweerd zijn door de hevige
regens en stormen en de rijp van zoovele win
ters, en welker uitdrukking dikwerf moet ver
anderd zijn door de het haalde kennismaking met
kruitdamp oen onbestemdeii aanblik.
Wordt vervolgd).