Maandag 17 Sept. 1894. No. 4389. 38e Jaargang. Von BENDA Sr. en Jr. Binnenland. Uitgave Firma A. H. VAN CLEÉFF te Amersfoort. Verschijnt Maandag- en Donderdagnamiddag met gratis Zondagsblad. Abonnement per 3 maanden ƒ1,Franco per post /l.lo. Abonnement alleen op het Zondagsblad voor Amersfoort 40 ct, voor binnenland 50 et. per m—o Adv?rtel?tiën 1—6 regels 60 ct,elke regel meer 10 ct. Groote lotters naar plaatsruimte. Legale-, omcieele-en onteigemngsadvert. per regel 15 ct. Reclames per regel 25 ct. Afzond,rlijke nummers 10 cent. uienstaanbiedingen en aanvragen, r'tsluitend voor- en betreffende den werkenden stand, van minstens 5 regels, in het Zondagsblad, per regel5 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. Bureau MÜÜRHUIZEN hoek Kortegracht, Wijk B. 60 Tolephooiinuntmer 19. KENNISGEVINGEN. De GRIFFIER der PROVINCIALE STATEN van UTRECHT, daartoe door de Gedeputeerde Staten van dat Gewest gemachtigd, brengt ter kennis van de belanghebbenden, dat de Reke ning der enkel provinciale en huishoudelijke inkomsten en uitgaven over het dienstjaar 1892, goedgekeurd bij Koninklijk besluit van 29 Augustus 1894, no. 60, alsmede de Begrooting dier inkomsten en uitgaven voor het dienstjaar 1895, goedgekeurd bij Koninklijk besluit van 3 September 1894, no. 56, ingevolge artikel 100 der Provinciale ivet, verkrijgbaar zijn gesteld ter Provinciale Griffie van Utrecht, tegen betaling van 40 cents per exemplaar, zoowel voor de Rekening als voor de Begrooting. Utrecht, den 13 September 1894. De Griffier der 9taten voornoemd. C. R. MERKUS. Koninklijke Nedcrlaiirtsclie Marine-ICeserve. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van AMERSFOORT, Gelet op eene missive van den Commissaris der Koningin in de provincie Utrecht, van den 7. September 1894, No 1, Nj. M. S. Brengen ter algemeene kennis, dat een exem- Ïlaar der bij Koninklijk besluit van den 25. uli 1894, No. 42, vastgestelde Voorloopige regeling van het Personeel der Koninklijke Marine-Reserve voor eenieder ter inzage ligt op de Secretarie der gemeente, op werkdagen, van 's morgens 10 tot des namiddags 3 uur, en nood/gen belang hebbenden uit van den belangrijken inhoud dezer regeling en der voorwaarden van benoeming in hel korps officieren of in het personeel der matrozen, torpedisten, machinisten en vuurslokers der voormelde Marine-Reserve te willen kennis nemen. Amersfoort, den 14. September 1894. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, GROENEBOOM. Wethr., lo-B. De Secretaris. W. L. SC1IELTÜS. NATIONALE MILITIE. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van AMERSFOORT, Gelet op art. 26 der militiewet, tijdelijk ge wijzigd bij art. 1 letter h. der wet van den 4. April 1892 (Staatsblad No. 56), Doen te weten, dat het register van inschrij ving over bet jaar 1894 en de alphabetische naamlijst, bevattende de ingeschrevenen voor de lichting der nationale militie voor 1895, ge durende acht dagen, te rekenen van lieden, van 's voormiddags 10 tot 1 uur des namiddags, ter Secretarie voor eenieder ter lezing liegen, binnen welken tijd bij den heer Commissaris der Konin gin bezwaren kunnen worden ingebracht, door middel van een door de noodige bewijsstukken Feuilleton. Naur het Duitsch. 7.) Miska holde weg en de generaal was razend in zijn schik over zijn kostelijken inval. De nieuwe schooljuffrouw was een meisje uit den beschaaf den stand en zou zeker wel goeden raad weten te geven. Kilian von Benda was lid van de schoolcom missie en in die hoedanigheid kon hij de onder wijzeres gerust bij zich ontbieden. Het was nog wel wat vroeg nog geen acht uur maar buiten neemt men dat niet zoo nauw. Geen half uur later was Miska terug. Wel? vroeg Von Benda in de grootste spanning. Generaal, kompliment van de juffrouw en de juffrouw laat zeggen.... Hier bleef Miska steken. Nu wat Miska kuchte even en zeide toen zeer schielijk: Kompliment van de juffrouw en do juffrouw laat zeggen, dat, als de generaal haar iets te vragen heeft, de generaal zelf bij haar kan komen. Wat een katriep Von Benda onwillekeurig uit; maar onmiddellijk daarop hernam hijMaar ze heeft gelijk, groot gelijk, Miska, geef mijn uniform, en loop dan even naar beneden en zeg, dat de gala-koets ingespannen moet worden Frit3 en Anton moeten mee. Als de drommel, gestaafd verzoekschrift op ongezegeld papier, intedienen bij den Burgemeester der woonplaats. Amersfoort, den 15. September 1S94. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, GROENEBOOM, Wethr. lo.-Br. De Secretaris, W. L. 3CHELTUS. De berichten uit Indië zijn schaarsde Staatscourant gal tot heden niets en de Regeering, die reels 7 September opgave vroeg omtrent hen die 28 Augustus als ver mist gemeld werden en vermoedelijk veertien dagen geleden met liet detachement-Lind- greeu zijn teruggekeerd, heelt nog geen opgave daaromtrent gepubliceerd. Vrijdagochtend ontving De Telegraaf het volgende bericht »l)e versterking Pasingaban (ten zuiden van Mataram, waar volk uit Mataram na het bombardement van die plaats was ver zameld) is gisteren ingenomen en bezet, ni een gevecht, dat den geheelen dag heeft geduurd. Het verlies aan onzen kant is gering (2 minderen gesneuveld en 4 gewond). De operation worden voortgezet. De vijand versterkt de kampongs vóór Mataram. De Sasaks hebben (het vorstelijk verblijf) Goenoeng Sarie verbrand en de Baliërs hevig aangevallen. Onze stal" is van oordeel, dat Mataram binnen een week zal zijn veroverd." Dit laatste moge vreemd klinken, na de vorige telegrammen volgens welke Mataram en Tjakra Negara zouden zijn platgeschoten door de zware artillerie verklaarbaar is dit vrij langdurig verzet, als men aanneemt, dat de Baliërs uit Mataram zich voor een groot deel in veiligheid hebben gesteld in de omliggende kampongs en dessa's, welke door hen werden versterkt eu tot het uiterste worden verdedigd, zoodat onze troepen slechts met moeite Mataram kunueu naderen. Men weet, dat de Icolonne-Segov van het Noorden nadert en Reinbega aantastte, terwijl c -li andere kolonne uit het zuiden aanrukt en de Sasaks van het noordoosten opdringen eu o. a. Nannada verwoestten, evenals nu Goenoeng Sarie. Aan de vierde zijde sluit onze Marine den vijand in. Zeer opmerkelijk is een brief van den Iudischeu correspondent van het bekende anti-revolutionnaire blad De Nederlander, Miska. In vijf minuten moet alles klaar zijn. Miska holde van boven naar beneden en van beneden naar boven, hielp zijn meester zich kleeden en voud af en toe toch nog tijd den jongenheer te sussen. In tien minuten was alles klaar en stapte de generaal in de prachtige gala koets, die op het slotplein hem reeds wachtte. In volle vaart reed Frits met zijn fraai twee span naar het dorp tot voor de eenvoudige wo ning der onderwijzeres. Do palfrenier sprong van den bok, nam het visitekaartje van den generaal en begaf zich daarmede naar binnen, waar hij zeer eerbiedig vroeg of het de juffrouw gelegen kwam, generaal Vod Benda te ontvangen. Het antwoord van de juffrouw luidde ditmaal, dat het haar zeer aangenaam zou zijn den gene raal ie ontvangen. Von Benda stapte uit het rijtuig en ging zeer plechtig en statig de eenvoudige doch keurig uette en geheel met wingerd begroeide woning der onderwijzeres binnen. Lotte Burger, de jonge onderwijzeres, deed zelf de deur van haar voorkamertje open, niet zoozeer om den generaal te gemoet te komen, dan wel om hem te belettan een verkeerde deur binnen te gaan. Eerbiedig groetend trad Von Benda het kleine, doch zeer smaakvol ingerichte vertrek binnen, en zonder gevolg te geven aan de uitnoodiging van Lotte om plaats te nemen, maakte hij haar in dc eerste plauts en staande zijn excuses over hetgeen een uur te voren was gebeurd. Juffrouw Biirger ik kom zelf tot u, om u vergiffenis te vragen voor het geval dat gij u beleedigd mocht achten door mijn ik erken dat zelf zeer ondoordachte en ongepaste welke blief uit Lombok geschreven werd toen alles daar couleur de rose was. Uit dat schrijven nemen wij het volgende over: De kansen van de expeditie waren voornamelijk afhankelijk van don militairen en den politieken toestand op Lombok, en op het nabijgelegen Bali, en van de hoegrootheid onzer eigen macht. D.e keunis van den politieleen toestand op Lombok had dc Regeering geheel eu al te danken aan het Civiel Bestuurvan militaire zijde werd niets van cenig belang daaraan toegevoegd. Men had zich, bij gebrek aan daarvoor toegestane fondsen en bij het gemis aan een overeenstemming met zijn roeping werkenden Generale» Staf, bij het Departement van Oorlog moeten tevreden stellen met het maken van een resumé uit de verschillende over Lombok en zijne bewoners bestaande verhan delingen. Aan de officieren werden medegegeven „nnntcoke- ningen omtrent Lombok"; bij die aantoekeningen werd een naar gissing verbeterde kaart van dat eiland op 1250 000 gevoegd, welke kaart vergroot en een weinig vervolledigd, overgenomen schijnt te zijn uit de in den atlas ven Stenifoort voorkomende kaart van Lmnbok op 1:1000000. Het is zeer zeker te verwachten, dat de thans uitgegeven kaavt uit een militair oogpunt verre he neden die gebleven zal zijn, welke men zich had kunnen verschaffen als Lombok te voren door een deskundige, onder welke vermomming dan ook, be- isd v tellen, Van de Sasaksche bevolking wist u meer, dan dat zij een 500 000 zielen en dat zij in 't geheel niet krijgshaftig eu uitermate arm was. Van de Hindoe-Balineesche bevolking wist men, dat deze 50 000 zielen moest lellen, en dat zij zeer krijgshaftig en lichamelijk goed ontwikkeld was. Van veel m.er waarde dan deze beide gegevens was voor ons dc wetenschap, i. vt de Sasaks in macht tegenover de Hiudoe-Balineezen stonden als éen tot éen; immers geeu der beide partijen kon het voor eerst van de andere winnen." Dc correspondent gaat vervolgens 'm toestand op Bali na, waarvan het Civiel Be stuur «blijkbaar volkomen op de hoogte" is geweest. Alles bij elkaar genomen kwam het dus bij do Indische Regeering alleen aan op de vraag om le beslissen of zij door het zendmi van een expeditie in staat zou wezen aan de Hiudoe-Balineezen op Lombok, die door de Sasakbovolking in hun vrije beweging werden belemmerd, do wet le stellen. Het Civiel-Bestunr meende van wel, en alles wijst er op, dat het deze keer de zaken zeer juist heeft ingezien. Nog éen zoo'n overwinning door een civiel ambtenaar en het vertrouwen van het leger in het civiel gezag zal aanmerkelijk stijgen Inderdaad lag in den spoedigen afloop der expe ditie het wel eu wee van Indië opgesloten; immers aanvulling van Atjeh en Lombok beide zou bij eenigszins langen duur der Lombok-expeditie een voudig onmogelijk geworden zijn. De regeering stelde zich dan ook een termyn van twee maanden strijd voor den geest Dat men zich op Lombok niet verdedigen zou, had men iu militaire kringen in het geheel niet verwacht. Enkele personen, die de toestanden op Lombok bickeu te kennen, o.a. een heer te Makas sar en een te Soerabaya, hadden, reeds vóór het vertrek der troepen, als hun besliste meeniug te WT F. A. G R O E N H U ÏZ E N, Havik, hoek Lavendelslraat. HORLOGE- eu INSTRUMENTMAKER. boodschap. O, laten we daar maar niet meer.over spreken, viel Lotte hem in de rede. De generaal liet zich echter niet vau zijn stuk brengen en ging kalm voort: Ik verzoek u vriendelijk, te willen ge- looven, dat het van mijn kant geen gebrek aan eerbied was voor uw persoon Lotte boog glimlachend even het hoofd. Noch voor de wetenschap O, generaal, riep zij nu lachend uit, noemt u dat ook al wetenschap, wat ik hier aan de kinderen leer Dat is overdrew en Maar wees zoo good plaats te nemen en vertel me dan eens wat ik hel) misdaan. U iets misdaan? Ja, datdacht ik en dat u mij alslid van deschool- eommissie daarover ernstig wilde onderhouden. De generaal wist niet wat hij hoorde. Maar juffrouw Biirger, hoe komt u er bij Dat zou toch al te krankzinnig wezen... pardon, die uitdrukking is wel wat kraswordt nu maar niet boos Wezenlijk, ik dacht het en daarom was ik een beetje icoppig. Ik zal 't u maar eerlijk zeggen, ik buig mijn hoofd niet graag zelfs niet voor mijn meerderen Die allen reien hebben om zeer tevreden over u te zijn, want ieder weet hoe nauwkeurig en met hoeveel toewijding gij uw plicht doet. Nu, dat kliukt heel anders dan wat ik verwacht had te hooren. Maar vertel me eens, kennen gegeven, dat er op Lombok geen schot zou vallen, uoeh aan deze verklaringen kon men van militaire zijde geen gewicht hechten, vermoedelijk alweer omdat de militaire autoriteiten niet voldoende van don toestand op de hoogte waren gehouden." Meermalen werd de vraag gedaan of Am- penan (Lombok) telegraphisch met Batavia is verbonden. Dit is niet bet geval, maar de lijn SoerabayaMakassar loopt over Boe- leleng (Bali) en deze plaats is slechts enkele uren stoomens van Ampenan verwijderd. Een inzender in de Haagsche Cl. maakt een berekening van hetgeen de 43 Hollaud- sche luitenants, die voor het Indische leger zijn aangevraagd, aan den Staat zullen kosten. IJit, bedraagt f422 Ul)0, dus ongeveer bet bedrag door den Vorst van Lombok als oorlogskosten gestort. Hij meent, dat de voorkeur moest zijn gegeven aan beL zenden der van de Academie en do korpsen onlangs afgeleverde 2e luite nants de verlofgangers, die direeten terug keer hebben aangeboden de Indische officie ren hij liet Nederlandsche leger gedetacheerd en de gedetacheerden aan de Krijsschool. Deze toch hebben Maloisch geleerd, de drie laatste categorieën zijn met de Indische legertoestanden bekend en zijn geacclima- teerd. Terwijl er nu enorme uitgaven worden geëisebt tot aanvulling van hef korps officie- reu iu Indië, kon, volgens den inzender (zekeren B. D. L.,) het Indische korps over vloedig en betei in eigen behoefte voorzien. Aan deze beschouwing knoopt hij vast de achterstelling van de Indisc ie officieren bij de Nederlandsche, ook wat ridderorden en onderscheidingen betreft. Wij wagen een andere opmerking. Sedert jaar en dag is aan Koloniën een lange naam lijst. van officieren, die geneigd zijn bij het Indische leger gedetacheerd te worden. Zijn we goed ingelicht dan komen daarop 135 luitenants voor, die vooralsnog niet in de termen vallen, gepromoveerd te worden tot kapitein. Waartoe dan nu een nieuwe aan- Door uit die lijst te kiezen, is de Minister in een oogwenk aan 35 luitenants geholpen en bespaart hij tevens 35000 aan gratifica tiën en overtocbtsgelilen. Deze som is zeer, zeer matig geraamd, terwijl men in dezen ook nog te letten heelt op de omstandigheid, dat de Neder landsche luitenants allen over 5 jaar weer zullen moeten repatrieeren. Er heerscht bij de burgerij, en niet geheel ten onrechte, groote ontevredenheid over het bijna totaal gemis aan berichten van generaal, waarom komt u dan eigenlijk bij me Enkel en alleen om u mijn excuses te maken, juffrouw Lotte. De boodschap, die ik u van ochtend zond, was heel ongepast. Maar u moet het maar niet kwalijk nemen, want het was mijn bedoeling volstrekt niet, u iets onaan genaams aan te doen: het is alleen een gevolg van een zeer ondoordacht en overhaast genomen besluit. Ik heb van nacht geen oog toegedaan, liet hij er tol/djn verontschuldiging op volgen, en daardoor kwam het waarschijnlijk, dat ik van ochtend niet tot helder denken in staat was. Lotte was wel een beetje verlegen geworden en zij bloosde zelfs, ter wij 1 zij met haar groote donkere oogen haren bezoeker vragend bleef aankijken. Dus u hebt mij als lid van de schoolcom missie niets te zeggen vroeg zij eindelijk, nog maar half gerust gesteld. In het geheel niets. Het gold slechts een persoonlijk belang, een vriendelijk verzoek en een vertrouwelijke mededecling. Dan mag ik u wel vergiffenis vragen, dat ik zoo onbeleefd was, generaal, eu zoo onvriendelijk. Maar vertol me nu toch gauw wat deqaaeatiedan is. Het spreekt van zelf, dat ik niets liever wil dan u van dienst zijn. Maar ik had er reeds van afgezien, u nog lastig te vailen. Ik zeide u immers, dat mijn visite alleen ten doel had u mijn excuses aan te bieden, en ik ge looi, dat ik u het beste bewijs van dc oprechtheid van mijn berouw over mijn ongepastheid geef, door bij dit bezoek, dut ik slechts bracht om ude verzekering van inijn hoogachting te geven, geen andere zaken te behandelenofschoon... ik moet eerlijk be kennen, dut er iets is, dat... mij zeer na aan mijn hart ligt... Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1894 | | pagina 1