Donderdag 25
Oct. 1894.
No. 4400.
39e Jaargang.
Binnenland.
V eronachtzaamd.
AMERCFOORTSCHE
Uitgave
Firma A. H. VAN CLEEPF
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- en Donderdaynamiddag met gratis Zondagsblad Abonnement per 8 maanden 1Franco
per post 1.15. Abonnement alleen op het Zondagsblad voor Amersfoort 40 ct.. voor binnenland 60 ct. per
3 maanden. Advertentiën 1—6 regels 60 ct.elke regel meer 10 ct. Ciroote letters naar plaatsruimte. Legale-,
officieële- en onteigeningsadvert. per regel 15 ct. Reclames per regel 25 ct. Afzonderlijke nummers 10 cent.
Dienstaanbiedingen en aanvragen, uitsluitend voor- en betreffende den werkenden stand, van minstens 5 regels, in het
Zondagsblad, per regel5 cent.
Bij advertentiën van buiten dc stad worden de iucasseerkosten in rekening gebracht.
Bureau MUURHUIZFN
hoek Kortegracht, Wijk B. 60
Telephoonnumnior 19.
Bij liet onderzoek der Indische begrooting
in de afdeelingen van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal werden uitvoerige beraad
slagingen gehouden over de gebeurtenissen,
op Lombok.
Daaromtrent ontleenen wij het volgende
aan het Voorloopig verslag
Algemeen werd bij de krijgsverrichtingen op Lom
bok de ondervonden tegenspoed en liet verlies van
zoovele dappere officieren en soldaten betreurd.
Eenparig wensohte men de regeeriug, haar de ver
antwoordelijkheid latend voor haar beleid, te steunen
bij liet tot een geweuscht einde brenge.i van deze
expeditie. Een woord van hulde werd gesproken
naar aanleiding van hetgeen na den verraderlijken
overval der Bailors in Indië was gedaandat binnen
vijf dagen na dien overval de expeditie behoudens
eenig geschut weder was aangevuld en zelfs ver
sterkt, getuigde vau voortvarendheid en geestkracht.
Ten aanzien van liet krijgskundig beleid werden
verschillende opmerkingen gemaakt, welke van
twijfel omtrent do "achtneming van de nnodige
omzichtigheid blijk gaven, maar men was vrij alge
meen van gevoelen, dat vooralsnog geen voldoende
berichten omtrent het gebeurde zijn ontvangen, om
daarover oen bepaald oordeel uit te spreken. Zoolang j
men niet beter op de hoogte is, schijnt liet plicht
zich te onthouden van oordeelvellingen, welke wel-
licht later zouden kunnen blijken onoillijk of onjuist
geweest te zijnmaar wel achtte men hot dringend i
noodig, dat ter zake van den gang der expeditie
een nauwkeurig onderzoek zou worden ingesteld,
waarhij dan niet uitsluitend uit ollicioele bronnen
bedoelde te worden geput. Wanneer dat onderzoek j
zou hebben plaats gehad, vertrouwde men, dat dc j
regeering aan de Volksvertegenwoordiging volledige
inlichtingen zou verschatten.
In afwachting duarvau verwachtte men bij de
Memorie van antwoord reeds die inlichtingen om
trent de gebe rtcnisscn op Lombok te ontvangen,
welke op grond van de jongste mailberichten door
de regeering kunnen worden vérstrekt. Het zal
daarbij wellicht ook mogelijk zijn de onzekerheid
weg te nomen, welke dc door do regeeriug gepubli
ceerde berichten overlaten ten aanzien van hetgeen
geschied is betredende den terugkeer van Goesti
G'dé Djihintik naar zijn land. Het i
gram van 10 Juli meldde dl
1200 man sterk, door ons naar Karang-Ascin liet
terugbrengen. Nadat verder mtrent deze troepen
gedurende gcniimen tijd niets werd vernomen, werd
iu het telegram van 10 September medegedeeld, dat
hij op 8 September niet een gedeohe vau zijn volk
naar Karang-Asem is overgestoken. Deze berichten
schonen moeilijk mot elkander overeen te brengen.
Men vroeg, of Pjilatitik met onze toestemming en
hulp was teruggekeerd, of hom eu den zijnen vooraf
hun wapenen zijn ontnomen, tm wiuirom slechts ecu
deel vau zijn volk met hem was niedegegiuin.
De meeniog werd geuit, dat de Indische regoering
op twee gedachten had gehinkt ten aanzien van liet
doel der expeditie. Terwijl zij eenerzijds voornemens
scheen de Baliërs tut onderwerping te brengen,
stelde zij zich anderzijds ten doel liet gezag der
vorsten tegenover de Sasaks, die onze lussciienkonist
hadden ingeroepen, tc handhaven. Deze innerlijke
tegenstrijdigheid kon bij welslagen der expeditie
Feuilleton.
„Dat nu juist niet, maar.
„Dat is 'dus afgesproken! Of zal je vrouwtje
misschien jaloerseh wezen op mi,n zestig jaren?
Waarom heb je haar niet meegenomen? Komt
dat nu te pus voor een braaf echtgenoot, om
zonder vrouw op reis te gaan?"
Hij beet zich op de lippen. „Ze zo is dood
stamelde hij.
De oude dame zweeg; dezo droevige tijding
had haar geheel van streek gemaakt. Met zekere
verlegenheid reikte zij hem de hand.
„Vergeef me, ik wist niet, dat mijn woorden
je zóo pijnlijk zouden treffen."
Hij antwoordde niet, en eenige minuten lang
zwegen beiden.
Toen begon ze weder
„Dus bestaat er geen kans, dat ik je nog wat
bij ine houd ik heb me erg aangetrokken, dat
ik nooit meer iets van je hoorde."
„Als Ik mocht hopen dat mijn gezelschap u
niet onwelkom is," sprak hij aarzelend.
„O, Marlof, Marlof! Moet ik je nu allerlei
vleiende complimentjes gaan vertellen?"
„Maar uw dochter?" zeidehij. „Misschien blijft
die liever met u alleen."
„Alice? Weineen! Ze zal 't juist heel prettig
vinden, als je ons de eer van je gezelschap schen-
niet bevorderlijk zijn aan een regeling van den
uolitiekcn toestand op Lombok en volgons sommigen
had het dc voorkeur verdiend, dat terstond ware
gestreefd naar liet invoeren van rechtstreekse]] be
stuur, iu welk geval men met zekerheid op de hulp
der Sasaks had kunnen rekenen.
Verscheidene leden waren geneigd aan te nemen,
dat, hoe weinig men overigens genegen moge zijn
aan ons reohtstreeksch bestuur uitbreiding te geven,
men iu dit bijzondere geval daartoe wol zou zijn
genoodzaakt. Het denkbeeld om den Sasaks een i
zekere mate van zelfbestuur tc geven, maar toch te j
laten onder liet gezag der Baliërs, scheen bij de 1
vijandige verhouding welke tusschen beide volken
bestaat, en wegens de ook tegenover ons gebleken
trouweloosheid der Baliërs, niet aanbevelenswaardig, i
Anderen waren eveneens van meening, dat omtrent
de invoering van reohtstreeksch bestuur thans nog
geen beslissing kon worden genomen, maar achtten
het vuurhands wel mogelijk om het Vorstenhuis to
handhaven voor de Hindoe Baliërs en de Sasaks
onder een eigen bestuur te plaatsen. Ons toezicht
over beiden zou dan echter krachtig moeten wezen
van onthouding van bemoeiing met het inwendig
bestuur kan voortaan wel geen sprake meer zijn.
Met bevreemding hadden vele leden gezien, dat
de aan den opperbevelhebber der expeditie aanvan
kelijk gegeven instructie in de dagbladen was open
haar gemaakt. Men vertrouwde, dat ter zake een
gestreng onderzoek zou worden ingesteld en dat de
schuldige, indien hij gevonden wordt, zijn straf niet
zal ontgaan. Eeuige leden hadden overigens uit liet
door de bladen gepubliceerde stuk den indruk ge
kregen, dat de militaire bevelhebber der expeditie-
geen volkomen vrijheid van handelen had, maar
daarin door den resident kon worden belemmerd.
Van verschillende zijden werd opgemerkt, dat de
regeeringstelegrammen omtrent de gebeurtenissen
op Lombok later komen dan particuliere berichten.
.Sommigen schreven die vertraging toe aan de om
standigheid, dat alle berichten uit Lombok eerst
naar Buitenzorg worden gezonden en vroegen, of dc
opperbevelhebber niet kon gemachtigd worden zeer
belangrijke berichten rechtstreeks aan den Minister
te zenden. Anderen meeipien, dat de vertraging
vooral het gevolg was van het gebruik van cijfer
schrift bij het overseinen. Gaarne zag men omtrent
doze zaak dc inlichtingen der regeeriug tegemoet en
vernam men ook, door welke oorzaak liet eerste
regcerings-t dograiu omtrent den overval ecu dag te
laat is aaugekumen.
.1 het govt
met mededeel».»
ie. Bepaaldelijk v
deel lelijke bezeil i
ware tijdingen v<
trd be
ring wel v
trent den gang'(lor exp
twijfeld, of zij vóór ui
Mataram, toen allerlei
werden, genoog gedaa,
■linking van juiste bórii
sollende ongerustheid
oordeelden, dat liet t<
richten niet geaci.t ka
liet Nieuws van den Day ontving Maan
dag een particulier telegram, waarin melding
wordt gemaakt van hel gerucht, dat liet 5e
bataljon (Semarang) en het 11e bataljon
(Meester Cornells) naar Lombok /.ouden
gaan. Het laatste bataljon is reeds in de
laatste dagen vau Augustus marschvaurdig
gemaakt.
keu wilt. Ze houdt veel van gezelligheid."
„Nu dan zal ik hier nog een paar dagen
blijven."
Maar die paar dagen waren reeds twee weken
geworden en nog altijd was Willem Marlof tie
onafscheidelijke metgezel zijner oude vriendin.
„Ik hoop maar, mama, dat ge u door Marlof
het hoofd niet op hol zult laten brengen," had
Alice lachend gezegd, toen ze haar moeder goe
dendag kuste en heenging, om met eenige andere
logeergasten een rijtoer te maken. „Zoo n ernstige,
jonge weduwnaar kan gevaarlijk zijn. Daar komt
hij waarlijk alweer aanzetten. Pas maar op,
anders krabben al de jonge meisjes uit het hotel
tl de oogen nog uit." De oude dame vertelde
hem lachend de vermaningen van Alice over,
maar de glimlach, die zijn lippen plooide, had
iets in 't oog vallend gedwongens.
„Ben je niet van plan te hertrouwen?" vroeg
ze. „Me dunkt, dat je toch behoefte gevoelen
zult aan een gezellig Huislijk leven."
Hij maakte een afwerende beweging met dc
hand, maar de oude dame merkte dat niet op.
„Je denk nu natuurlijk nog aanhoudend aan
je eerste geluk. Was je vrouwtje mooi? Ik zou
haar portret zoo graag eens zien, of heb je er
geen
„O, zeker.
Hij tastte
een eenvoudig medaillon over. Maar zij hield
zijn hand tegen.
„Als het je eenigszins pijnlijk aandoet, wil ik
het niet zien. Ik beu niet nieuwsgierig."
Hij zag haar ernstig aan.
„Ik weet wel, u stelt oprecht belang in mij.
Bekijk het portret dus gerust. U ziet welwat
als u dat verlangt
in zijn borstzak en reikte haaf
Het zal wel niet noodig zijn er op te wijzen,
dat deze tijding niet op nieuwe rampen be- j
hoeft te wijzen. De uitbreiding der expeditie
zal vermoedelijk strekken, om de leans van j
slagen te verlioogen, en de andere bataljons j
den dienst wat te verlichten.
Een particulier schrijven uit Soerabava
meldt het volgende
De toestand van den zwaar gewonden lui- j
tenant Velds is steeds vooruitgaande: op
verre na is de patiënt echter nog niet her- j
stek!. Zijn been is niet verbrijzeld de kogel j
heelt enkel een rond gat gemaakt.
Van de drie officieren is 't gelieele been
gesplinterd overste Bijleveld heeft een kogel i
door den arm gekregen, welke verder inde
borst is gedrongen. Tot beden heeft men
dien nog niet kunnen verwijderen. Van den
luitenant Boerma zijn beide voeten stuk ge
schoten.
Dank de goede verzorging zijn van de
380 gewonden in 't lm
overleden.
Van de meeste officii
lieele uitrusting vcrlorei
Mevrouw Va
op Lombok p
litaal
10
bijna de
iln weduwe 1
is Zondaj
itaar kinderen in Don IJaag aan
gekomen, waar zij zich metterwoon zal
vestigen. Lenige vrienden hadden de attentie
haar aan iiet station op te wachten.
De 8 diiugsche retourbiljetten der Staats
spoorwegen naar Antwerpen, bij gel genheid
den Wereldtentoonstelling aldati
ingang van 5 Novembei
Omtrent den gezondheidst
Kuypei
len met
getrokken,
itand van
Ir. Kuyper verneemt de Standaard uit Pau,
dat bet verblijf daar aanvankelijk goede
resultaten geeft. Volgens de geneesheeren
zal liet verblijf te Pau echter niet te kort
mogen zijn.
Van andere zijde wordt gemeld, dat het
verblijf zeker vier weken zal moeten duren.
De Wereldkroniek bevat deze week o.a
een artikel over Bali, met een afbeelding
van den I'oeroe-Boedoer, de portret ion van
ons civiel bestuur op Bali en Lombok, o.a.
vau de hoeren V. A. en J. 11. Liefrink, Soherer,
-•li de veldprediker Rogge.
Naar uaiiieidig der ziekte van den Russisch en
Keizer wordt ook diens protret gegeven.
Hel Rijk is niet gelukkig geweest met zijn
nieuwe muntbiljetten. Het papier van de
nieuwe muntjes van tien gulden is zóo slecht,
dat nu reeds de biljetten worden ingehouden
en herdrukt zullen worden.
tV. F. A. GROENHUIZEN,
Havik, hoek Lavendelzlraat,
HORLOGE- eu INSTRUMENTMAKER.
men in "t algemeen onder mooi verstaat, was i
Dora niet, maar ze had me zielslief."
Hij sprak deze laatste woorden nauwelijks
hoorbaar uit en ztj lette er niet eens op, zoozeer
was ze verdiept in de beschouwing van het por- i
tret, een bleek meisjesgelaat met donkerbruine
oogen.
„Je hebt gelijk," zeide ze eindelijk, „mooi is i
ze niet. Hen oppervlakkig beschouwer leest niet j
veel in dat gezichtje, maar voor mij heeft j
het iets zeer innemends. Ze was verstandig,
nietwaar, en zeer energiek?"
„Ze was verstandig en goed."
Hij had het medaillon weer in de hand ge
nomen en met een weemoedig verlangende uit
drukking in zijn oogen, staarde htj eenigen tijd
stil en zwijgend naar 't portret zijner vrouw.
„Mijn schuld, mijn schuld!" fluisterde hij met
een heesche stem.
Dc oude dame legde zachtkens haar hand
op dc zijne.
„Je hebt. me dikwijls gezegd, dut je me half
als je moeder oesehouwt, Willem. Welnu neem
mij dan in je vertrouwen; spreek me over haar.
Dat is beter voor je dan dat je blijft volharden
in die sombere achterhoudendheid. Hoe hebt ge
elkander lecreu kennen?"
Hij streek zich met de eene hand over de
oogen, terwijl hij met de andere krampachtig
het medaillon omklemt hield.
„Kunt ge u nog wei ons laatste gesprek her
inneren, dat we op uw landgoed samen voerden?"
Opgemerkt mag ook wel worden, dat de
jongste emissie der muntbiljetten van f50,
gedateerd 12 November 1802, nog de beel
tenis draagt van wijlen Z. M. Willem III.
Het gerechtshof te Amsterdam behandelde
1 Maandag in hnoger beroep de zaak der valsche
bankbiljetten.
Het O. M. vorderde vernietiging van het
vonnis van de rechtbank, op grond van art.
221 Wetboek van strafvordering, en eischte
voor Krausse 0 jaar, voor Toebaerts 4 jaar,
voor Thumm 3 jaar, voor Van Liemt3]aar,
voor Freij 3 jaar, voor Sinnige, Rempt en
Amzt 2 jaar. voor Keeze 2 jaar en 0 maanden
gevangenisstraf, en voor Löschke vrijspraak.
De tegen Krausse geëischte straf is éen
jaar. die tegen Van Liemt en Freij een half
jaar zwaarder dan de door de rechtbank
opgeiegëe.
In Januari zegt de Nieuwe Rott. Ct. groot
feest. Van Zuvlen hoopt zijn veertigjavigë
tooneelloopbaan te vieren. Hij was acht jaar,
toen hij begon en de eerste centjes... Maar
dat vertelt liij vast zelf wel, want waarschijn
lijk schrijft hij een autobiografie
De herdenking zal natuurlijk beginnen met
een avond in den Groeten Schouwburg hier,
daarna kan bet leest herhaald worden overal
waar de populaire looneelspeler vrienden
heeft.
Bij het wapen der infanterie nemen 24
luitenants die met St. Nicolaas het officiers
kruis voor 15-jarigen dienst ontvangen, in
de ranglijst de nummers 72 tot 90 in!
Commentaar overbodig.
Sinds eenige dagen is te Amsterdam een
nieuw vervoermiddel le zien. Maandagoch
tend reed er iemand op een rijwiel, voorzien
van ee.t nafta-motor. Men kan biermede een
snelheid bereiken, die ongeveer gelijk staat
niet die van een stoomtram.
Ken bekend rijwielhandelaar in de Hoofd
stad heeft aanbieding ontvangen om electri-
sclie rijwielen in te voeren, die met een snel
heid kunnen loopcn, welke niet éen politie—
reglement gedoogt, doch die zich ook zeer
langzaam kunnen voortbewegen.
Gemakkelijker en sneller kau men bet wel
niet vergen, zelfs tegen _bet einde onzer eeuw.
Het hoofdbureau van politie te Amster
dam, afdeeling recherche, heeft weder een
lijst van 1U0 kooplieden te Amsterdam ver
krijgbaar gesteld sop wie de aandacht wordt
gevestigd," omdat zij lid zijn van de hier
te lande steeds grooter wordende bende der
j koopers maar niet-betalers.
vroeg hij na een kort stilzwijgen. „Dat is nu
1 omstreeks vier jaren geleden."
j „Ik drong er op aan, dat je trouwen zoudt,
j nietwaar?"
„Juist en ik beloofde uw raad te zullen op-
volgen. Na dien tijd vertoonde ik mij dan ook
1 in allerlei gezelschappen. Ik maakte kennis mét
verscheidene jonge meisjes en werd overal met
i de grootste hartelijkheid ontvangen, maar hoe
ik ook zocht, nergens ontmoette ik een meisje
dat ik tot vrouw hegeerde. Zoo was bet al zomer
geworden. Op een buitenpartij, waarbij ik ook
tegenwoordig was, hadden de heeren van 't ge
zelschap dc dames beleedigd, ik weet niet meer
waardoor of waarmee, en Nelly Nordert, de
schoonste en meest gevierde onder de jonge
meisjes, maar tevens de anibbigate, stelde voor,
dat men al de heeren in den ban zou doen, een
voorstel, dat met algemeene stemmen werd aan
genomen. Er moest een vreeselijke straf vast
gesteld worden, maar hoe ze ook fluisterden én
beraadslaagden, ze konden het maar niet mot
elkander eens worden. Reeds triomfeerden de
schuldigen, toen er plotseling een algemeene be
weging onder de meisjes kwam en wij iu eeu
koor: „Dora, Dora!" hoorden roepen.
Dora Nordert was de zuster van de schoon®
Nelly. Ze geleek in 't minst niet op deze en tot
nog toe had ze altijd op mij den indruk gemaakt
van een onbeduidend meisje te zijn. Maar ik
bleek mij in haar vergist te hebben, jwantindit
geval wist ze werkelijk een goeden raad te geven.
Al de meisjes stoven tenminste plotseling uit
elkander en waren in een oogwenk allen verdwenen.
Wordt vervolgd.)