Maandag 13
Mei 1895.
No. 4457.
44e Jaargang
Werkloosheid.
gAKUNTALA.
Binnenland.
Firma A. H. VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- cn Donderdagnamiddag mot gratis 'Aondagzblad. Abonnement por 8 intuinden/1,Franco
per post ƒ1.15. Abonnement alleen op het Zondagsblad voor Amersfoort 40 et,, voor binnenland 50 et. nor
3 maanden. Advertentiën 1—6 regels 60 et.; elke regel moor 10 ct. Groote lettor* naar plaatsruimte. Legale-,
officicële- en onteigeningsadvert. per regel 15 et. Reelamet jjor regel 25 ct. Afzonderlijke nummerx 10 rent.
Dienstaanbiedingen en aanvragen, uitsluitend voor- cn betroffende den werkenden stand, van minstens 5 rogels, In het
Zondagsblad, per regel 5 cent.
Bij udverteutiëu van buiten do stad worden de iueassoerkoston in rekening gebracht.
Bureau HUURHUIZEN
hook Kortograoht, Wijk B. 00
ToUtphoomtuiiinior li).
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
Gezien artikel 41 der gemeentewet, brengt ter
kennis van de ingezetenen, dat de Raad dezer
gemeente zal vergaderen op Vrijdag, den 17. Mei
aanstaande, des namiddags te half acht ure.
Amersfoort,'den 13. Mei 1895.
De Burgemeester voornoemd.
F. 1). SCH1MMELPENN1NCK.
II.
Er was dus in alle bedrijven geen „werk
loosheid in buitengewonen mate" gelijk
de vraag in De Nijverheid aangaf. Na
tuurlijk was er echter in de wintermaan
den stilstand van arbeid, vooral in de
bouwvakken en onder de landbouwers.
Vanwaar dan toch dc gansehe zwermen,
die uittrekken om te bedelen (te „schooi-
eu" noemen zij het), werd gevraagd?
örootendeels geschiedt dit bij wijze van
overlevering, en zijn het de afstamme
lingen (in het derde of vierde geslacht)
van wevers, die zich niet ontzien dag in
dag uit in of buiten de stad te gaan
bedelen.
In ons nummer vau 14 December 1893
gaven wij reeds aan, dat niet een stiptheid
een betere zaak waardig worden bezocht
Maandag Hoogland.
Dinsdag Achterveld.
Woensdag Hamersveld en Leusbroek.
Donderdag Amersfoort.
Zaterdag Soest, Spakenburg en Bun
schoten.
Des Vrijdags blijvende vrienden thuis,
wijl er dan marktdag is, en *s Zondags
nemen ze rust.
Het is een feit, dat toen de hand
weverij hier nog bestond, de zoogenaamde
winterwevers (schilders, timmerlieden,
metselaars, boerenknechts, enz.) eenaardig
daggeld verdienden. De machines en de
tricot-goederen hebben hen echter ver
dreven van de 900 wevers zijn er thans
geen 20 meer over.
Maar onwaar is het, dat. de velen die
zich als oud-wever voordoen ooit of immer
dat handwerk hebben uitgeoefenddit
beroep gebruiken zij als een sooi't excuus,
als een middel om den liefdadigheidszin
op te wekken.
Feuilleton.
33). Naar het Engelsch.
Een half uur later gebruikten Fibby en Tar-
vin hun ontbijt aan don voet van den muur. Het
paard begroef zijn neus in het voedsel, en zeide
niets; ook Nick zweeg. Een paar maal stond
hy op, wierp een bilk op de wallen en bolwer
ken, en schudde dan het hoofd. Hij verlangde
geenszins er naar terug te keeren, Toen de zon
hooger steeg, legde hij zich, met den zadel als
hoofdkussen, in de schaduw der struiken, en
sliep inFibby .volgde het voorbeeld zijns meesters,
De schaduw van den muur werd langer en viel
over de walleu en de vlakte, cn de naakte kin
deren riepen elkander toe en dreven hun geiten
naar de armoedige dorpen terug, eer Tarvin op
stond om dc terugreis te aanvaarden.
Op don ton van de helling aangekomen, hield
hij de teugels in en wierp een laatsten blik op
Gunaur. I)o muren lagen nu geheel in de schaduw
en teekenden zich' scherp af tegen den donker-
blauwon hemel.
„Zwijgen is de boodschap, Fibby" zeide Tarvin.
„Ons uitstapje is niet bij zonder aangenaam geweest,
wij zullen er te lthatore maar niet over sproken."
Hij Hout en Fibby's boeven vlogen over den
grond hij hield slechts eenmaal op, om tedrinken.
Tarvin sprak geen woord, maar uitte een zucht
van verlichting, toen hij den volgenden ochtend
van zijn paard steeg.
Een andere categorie van hen, die tot
de werkloozen zouden kunnen gerekend
worden, bestaat uit hen, die uit omlig
gende gemeenten hierheen komen, dik
wijls met subsidie van het bestuur hunner
vorige woonplaats, een soort reispenning
en de huur voor de eerste paar wekeu.
Dat de zoogenaamde grootse werken,
de kazernebouw bijvoorbeeld, hier een
overvloed van arbeidskrachten zouden
hebben nagelaten, werd ten stelligste
ontkend. Hoogstens tien personen, die
hier trouwden, en zich vooral daarom
hier metterwoon vestigden, kwamen hier;
een van de leden der Nijverheids-com
missie meende, dat evenveel werklieden
van hier met de verschillende bazen die
de kazerne bouwden waren vertrokken.
Metbetrekkiugtotden bijna algenteenen
stilstand van werk in de wintermaanden
werd de weuschelijkheid uitgesproken om:
1. de ingezetenen te verzoeken den
arbeid te doen verdeelen.
2. het zomerloon iu te korten.
Al vriest het nóg zoo hard, dan kan
menige karwei in huis nog zeer goed
verricht worden, zonder schade voor den
werkgever en tots groot voordeel van den
werknemer (patroon en knecht) Thans
wil iedereen op denzélfden tijd reparation
gedaan hebben; tusschen Paseheu en
Pinksteren, den tijd waarin iedereen
schoonmaakt, komen er werkkrachten te
kort. Niet zoodra is deze tijd voorbij, of
er komt reeds groote slapte in werkzaam
heden. Verdeelde men deu arbeid, dan
zouden de karweien meer naar eisch
kunnen worden vervuld, en zou er van
de werknemers minder gevergd worden.
En wat bet tweede punt betreft, werd
opgemerkt, dat liet wensehelijk zou wezen,
aan de werklieden, die 's zomers 8 tot
10 gulden verdienen (wat hier het normale
is) en 's winters veel minder, wekelijks
bijv. eéu gulden te korten en bet aldus
bespaarde des winters uit te betalen.
In beginsel werd dit dan ook aangeno
men in een conferentie welke te dezer
zake plaats bad tusschen werkgevers en
hot Dagelijksch bestuur der gemeente.
Intusschen werd opgemerkt, dat vele
patroons vooral metselaars in de
wintermaanden hun knechts aan den
arbeid houden als handelaar in brandstof
fen, waardoor deze categorie van werk
lieden althans niet geheel zonder verdien
sten is.
Wordt vervolgd).
Nu hij weer goed en wel in zijn kamer zat,
scheen het hem een onvergeeflijk verzuim, dat hij
te Gunaur geen flambouw gemaakt en daarmee
het hol nauwkeurig onderzocht hadmaar hy
herinnerde zich te gel ijker tijd de groene oogen
en de muskuslucht. Voor niets ter wereld, zou hy,
die andors geen vrees kende, ooit weer een voet
zetten in den Koeien-bek.
Hij was er trotsch op, dat hij wist wanneer
hy van iets genoeg liad gehad, en hy had meer
dan genoeg gehacl van den Koeien-bek het eenige,
dat hij nog wenachte, met betrekking tot deze
zaak, was, er zijn meening over uit te spreken
togenovor don Maharajah, maar ongelukkig was
dit niet wel mogelijk. De monarch, die, het was
lieiu nu duidelijk, hem er heen had gezonden,
hetzij om ecu grap met hein tc hebben, hetzij,
om hem liet spoor van den ring bijster te doen
worden, bleef op stuk van zaken de'eenige, die
hom kon holpon zijn doel te bereiken, maar hij
was niet do man, wien hij al zijn gedachten kon
mededeelen.
Gelukkig was de Maharajah te zeer vervuld
met de werkzaamheden, die Tarvin dadelijk bij do
Amet begon, dan dat hij er zich veel om be
kommerd zou hebben of zijn jonge vriend al
dan niet naar den ving gezocht had in do Gyo
Mukh. Den morgen na zijn terugkeer, had Tar
vin don Koning om audiëntie gevraagd, onmet
hot voorkomen van iemand, die geen vrees kont,
en niet weet wat teleurstellingen zijn, den Vorst
aan zijn belofte herinnerd. Nu zyn onderneming
op deze wijze mislukt was, besloot bij zonder
uitstel don eersten steen te leggen tot oen nieuw
gebouw, evenals de bewoners van Topaz, don
morgen na den brand begonnen waren hun stad
HH. MM. de Koninginnèn zijn Vrijdagoch
tend om 0 uur te Vlissingen aangekomen
en om 10.25 naar Den Haag vertrokken, w.uir
Zij om 12.42 aankwamen, aan lint station
verwelkomd door militaire en civiele autori
teiten.
Mare Majesteiten zagen er uitstekend uit
en onderhielden zich eenige oogonbliklcen met
velen der autoriteiten, de Regentes in 't bij
zonder met den Minister van Marine, wien Zij
bij/onderen dank betuigde voor de goede
zorgen en maatregelen tot vergemakkelijking
en veraangenaming vau de zeorois genomen.
Duiten juichte een talrijke menigte de Ko
ninginnen toe.
Nil. MM. vertrekken morgenavond (i.ltl
uur (plaatstijd) por Staatsspoor van Deu Maag
naar Nijmegen, waar Zij oin 8.33 uur ver
wacht worden.
Met vertrek van don extra-trein naar Aken,
op Vrijdag 24 Mei, is bepaald op 40.30 uur
aankomst te Aken 11.24 uur.
Met. Vaderland herinnert er aan, dat hot
7 dezer juist een jaar geleden was, dat hut
thans aan het bewind zynde Ministerie optrad,
en vraagt: Welke slechts oenigzins belang
rijke wot is er in dit jaar tot, stand geko
men I bit antwoord kan niot anders dan zoo
onbevredigend mogelijk luiden.
»Do eenige wet waarop valt to wijzen, is
die omtrent de verbeterde helling van in
voerrechten doch zij was door minister Pier-
son voorbereid en is door minister Sprenger
van Kijk, ter wille van onbeduidende wijzi
gingen. noodeloos lang opgehouden.
«Overigens heeft de Minister van Oorlog
hot, leger, dat hij niet hervormen kan, met
nieuwe geweren begiftigd en hoeft do Minister
van Waterstaat de eer van het Ministerie
opgehouden, daar zijn voorganger hom een
goedgevulde nortofuuille naliet, terwijl do
Minister van Justitie de ook niet geheel on
beduidende nalatenschap van zijn voorganger
op teleurstellend langzame wyzo liquideert,
en van hot vele, door hem in do Troonrede
aangekondigd, nog volstrekt niets heelt aan
hangig gemaakt."
Met, Kabinet bepaalt zich merkt het
blad op totadministreeren.
Deze rol komt niet overeen mot de taak
welke hetopzich heeft genomen, zoodut zelfs het
plukken van rypo vruchten (als do regeling
der lijkverbranding en van de eodrquaestie
om van de met ophef aangekondigde subsidico-
ringvan.Middelbarescholon voor meisjes niqt te
gewagen) achterwege moest blijven. Verwacht
had toch mogen worden, dat het Ministerie,
opgetreden onkel en alleen om een nieuwe
Kiesrechtregeling te ontwerpen, reeds kort
daarna met een voorstul voor den dag zou*
zijn gekomen.
Mon moet, meent liet Vaderland, al zeer
goodgeloovig zijn om te kunnen aannemen
dat do Kieswet er nug in 1895 '/ui komen.
Meer dan acht, jaren zullen er inmiddols zijn
verinopen, waarin art. 80 der gewijzigde
Grondwet onuitgevoerd is gelaten. Zou een
toestand als deze wel iu eenige ander, slechts
eeuigsziiis constitutioneel geregeerd land mo
gelijk zijn vraagt liet blad.
Hue geheel anders was liet na 1848!
v\tan hot tegenwoordig Kabinet op de
vraag. w... vruchten zijn van 'oen jaar
werken*, au-, -rs antwoorden dim het beruchte
woord van den sceptisehon Belgischen Staats
man «Nous avons. vécit."
Do ICersto Kamer zal vermoedelijk in 't laatst
van Juni of begin Juli weder bijeenkomen.
Uit do verschillende lijsten van hoogstaan
geslagenen blijkt., dat in dn verschillende
provinciën het aantal aangeslagenen en de
minimum-aanslag zyn als volgt
woor op to bouwen. Hij zwoer con duren ood,
den man, die hom naar do Gyo Mukh gozondon
had, met gelijke munt to botnlen.
Do Maharajah, die dien ochtend bnzondor voel
behoefte liail aan afwisseling, was dadelijk gereed
zijn belofte to vervullen, on beval don langen
man, dio yachüi speelde, zooveel arbeiders te go-
ven als bij noodig had. Mot de herinnering nan
tie minst aangename oogonblikkon zijns levens,
nog vorsoh in zij» geheugen, begon Tarvin mot
alle kracht dc rivier af te dammen. Wilde uien
in dit land zijn dool bereiken, dun schoon het
wol, dut men den lieden zand in de oogen moest
strooien, en dat hy dit doen zou, leed geen twijfel.
De dichtste stofwolken joeg hij op. Sinds do grond
vesting van hut Rijk had niemand nog ooit zoo
iets gezien. De Maharajah stelde allo veroordeel
den to zijner beschikking, on Tarvin dirigeerde
zijn troep geboeide kaidies muireen kamp op on
geveer vijf mijlen afstand van de stad. llibr maakte
hij met den grootsten ernst plannen voor do af
damming van do Amet. Zijn vroegere opleiding
tot ingenieur stolde hein thans in staat aan zijn
werkzaamheden een schijn van werkelijkheid to
geven. Hij wilde de rivier door middel van non
dijk tot op een zeker punt opstuwen on van daar
oon diepe bedding midden door do vlakte laten
graven. Was «lit gedaan, dan lag oon groot ge
deelte van hot tegonwoordigo bod droog, on was
er werkelijk metaal, dan was bot nog tijd genoeg
om het op' te rapen, zeide Tarvin by zich zelf.
Intusschen stelde de Koning zoor veel belang
in doze operation on keek hij dagelijks uren lang
toe. Hot komen cn gaan der veroordeelden, met
houwoolen cn spaden, en van dc ezels met man
den beladen, liet laten springen van rotsen, de
Pr<
Groningen
Friesland
Drente
Overijsel
Gelderland
Utrecht
Noord-Holland
'/.uid-Holland
Zeeland
Noord-Brabant
Limburg
Aaiilnl
181
223
87
180
341
147
o;i3
132
339
170
Langste bedrag
536.37»
400.93
285.88»
470.05
005.71
1153.80
838.00
003.01
405.78
408.07
359.07
Stellig onbehaaglijk is het feit, dat nu,
volle veertien «lagen na het gebeurde op do
Marokkaunsoho kust, nog niot bekend is, dat
ouzo Regeer ingzich «Ie belangen onzer scheep
vaart aantrekt.
Wij zijn in ons land niet gewend, «lat de
pers muiledoeling krygl vau van het afzenden
van nota's en van «lergolijke maatregelen;
gewoonlijk wordt.alles wat onzebuitenlaiidsche
ulgeiuecnc drukte en liet gewoel, dit alles droeg in
lioogo mate de goedkeuring weg van «Ion Vorst,
cn Tarvin bewaarde dan ook steeds ziju schoonste
efleotstukken voor hem dit scheen hom niet meer
dan billijk, daar do Koning hot kruit, of eigen
lijk gezegd «logoheolo tooncelvertooning betaalde.
ILot. onaangonaamo zijner positie bestond hierin,
dat hij iodorun dag aan kolonel Nolan, aan den
Koning, on aan ieder dio er lieiu naar geliefde te
vragen, zijn gronden aangeven moest voor het af
dammen van do Amet. Zelfs het groote Indische
gouvernement vroeg schriftelijk bij hem aan, waar
om hij de Amet afdamde, waarom kolonel Nolan
toestond, dat de Amet afgedamd werd,on waar
om do Koning een ander dun oon wettig aangesteld
agent der Kegeoring veroorloofd had do Amet af
to dammen. Dit «ehryvon ging gepaard vaneen
verzoek om nuderc inlichtingen. Tarvin gut'hierop
ontwijkende antwoorden, en voelde, dat hij steeds
boter berekend word voor zijn politieke loop-
baan te huis. Kolonel Nolan meldde in zyn om
dool rapport, «lat do voroordeoMon «-oor hun werk
betaald werden, en in oen particulier schrijven, -
dat. do Maharajah tegenwoordig in zulk een bui
tengewoon goede stemming verkeerde (do Ameri-
kaansehc vreemdeling wist hem z6o tylzondor goed
bozig te houden) dat het zonde en jammer zou
zyn, dc werkzaamheden te staken.
Met feit dat Tarvin, dolleer Nicholas Tarvin,
lid was van het wetgevend lichaam van eender
Voreonigde Staten, had indruk gemankt op den
kolonel.
Hot gouvornomont, conigszins bekend mot dit
onversaagde ras, dat gelaarsd en gespoord door
dringt in do raadsvergaderingen van koningen,
zoido niets meer. Wordt vervolgd
