Maandag 22
Juni 1896.
No. 4573,
45e Jaaryang.
Een noodlottig geheim.
Amersfortiana.
Uitgave
Firma A. H. "VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- on DondcrcUigiwiniddag mot gratis Xoi t/slilad. Abonnomont por 8 maanden ƒ1. Franco
por post ƒ1.IC. Abonnement alloon op hot Zondagsblad voor morsfoort '10 oi., voor hot binnenland CO ct. pot
3 maanden. Advertentiön 1—0 vogola (10 ol.ollco regol moor 10 ot. (Irnoto lettors naar pliuitsrivimtO. Legale-,
oilloioülo- on onteigeningsadvart. por regel .15 ct, Reclames por regel 25 ot, AJtondirUjkc nimuurn 10 mil,
Dienstaanbiedingen on aanvragen, ultsluitand voor- en belroffondo don werkenden alnnd, van mlnBtons 5 rogol», In hot
Zondagsblad, per regel5 oent.
By advertentiön van buiten do stad worden tlo iiicansoorknslon In rokoniug gebracht.
Bureau
KORTEGRACHT 66
Tolephoo» 11).
Zij, die zich mot 1 Juli
op ons blad abonneeren, ont
vangen gratis do nog deze
maand verschijnende num
mers.
KKNNISGBVINGKN.
De COMMISSARIS dor KONINGIN in do
Provincie Utrecht,
Gezien hot besluit van Hoeren Gedeputeerde
Staten dier provincie, dd. 11 Juni lsoii, no. 57;
Gelet op art. 11 der Wet van 13 Juui 1357
(Staatsblad no. 87);
Brengt bij deze ter kennis van belangheb
benden, dat de opening der jachtbedrijven, ver
meld onder litt. en h. van art. lo der voor
melde Wet (hot Bel li eten van waterwild, het
vangen van waterwild mot slagnetten, en hot
vangen van eendvogels in een eendenkooi of daar
mede gelijkstaand toestel) voor de provincie
Ut,richt' is bepaald op Zaterdag II Juli aan
staande, ter plaatse, bij art. 1 van het Reglement
op de uitoefening der jacht en vissohorij in do
provincie Utrecht van 13 Juli 1880 l'ronnciaalr
ülad no. 71) aangeduid.
En, ton einde niemand oenige on wetenheid
hiervan voorwende, zal deze worden afgekondigd
en aangeplakt, waar zulks te doen gebruikelijkis.
Utrecht, den 15. Juni 1811(5.
De Commissaris der Koningin voornoemd,
SCHIMMELPENNINCK v. d. O.
v. NI JEN BEEK
De BURGEMEESTER'en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Gezien art. 8 der wet van don 2. Juni 1875
Staatsblad no. 1)5),
Brengen ter kennis van het publiek, dat door
hen aan do lirma H. Mkursi.no Co. en hare
rechtverkrijgenden vergunning is verleend om
een Cornwall-stoomketel, lang 9. 10 M., diameter
3.20 M., met twee vuurkamilen, verwarmd opper
vlakte 86 vierkante Meters, te plaatsen in hot
perceel alhier gelegen aan het Stationsplein, wijk
G. No. 275, kadastraal bekend onder sectie 1),
No. 1982.
Amersfoort, den 20. Juni 189(5.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMGLPRNN1NCK.
De Secretaris.
W. L. SCHELTUS.
li osletooxe iftrtirschtitvittg
Inkomsten-belasting.
De Gemeente-ontvanger van Amersfoort
brengt ter kennis van de belastingschuldi
gen, die de op 30 Juni vervallen twee beta
lingstermijnen, nameljjk een derde gedeelte
van hunnen aanslag over IN!KJ, nog niet
hebben aangezuiverd, dat na verloop van de
Feuilleton.
Hij dacht nog con oogenblik un, toon hernam hy
Ik moot ii bekennen, dat ik in dit geval meer
belang stel, dan ik in con van de gohciiuen heb ge
daan, die ik ui ontsluierd heb.
Daar bon ik u dankbaar voor, mr, Wegdwood.
llc heb u openhartig mijn zienswijze meegedeeld
gij zot uw leven op het «pol, indien u naar Northshirc
gnat, en wanneer het geluk vnn een zoo brnnf. ecr-
lijk on rechtschapen jonginensch als by voorbeeld
mr. Claude Disney, daarvan afhing, dan zou ik al
mijn bost doen, li van uw plan al' to brengen.
Maar dat is niet hot geval, er is niemand die
bjjzondcr belang in mij stelt, of in wie» ik belang
stel.
Welnu, als dat zoo is, dan wenseh ik u van
gauBoher harte geluk in uw onderneming.
En wilt u mij helpen?
Waar ik knnik stel er mijn cor in. want gij
zijt oen moedig meisje.
Mrs. Verity on haar zoon hadden een grooto ge
negenheid voor Beatrix opgevat en Paul verklaarde
zelfs rondborstig, dat hij haar voor veel te goed
hield om naar Northshire te gaan.
Dat neomt evenwel niet weg, zeido hü, dat
men daar zeer uchlenswaardigo meiiHoheii beeft,
Mand en Oartwrightnog niet meegerekend. Mr. March,
een van inyn beste cliënten, heeft daar zijn renten
opgeslagen en lady Chatterly was in hour Kinder
jaren myn vriendin en spoelgenooto, Zy zal u, miss
Cbarleszokor hartelijk ontvangen,en dan woont er
nog een lady Ford met lnuir zoon Kenneth, van
fierste huil'! der volgende maand lol oeiin
vervolging inoet worden overgegaan.
liet indienen van öeue reclaim! «uithof!,
niet van do verplichting lot voorthetaling
van de verschonen termijnen. Van liet te I
veel betaald bedrug geschiedt teruggave.
Amei'sfooort, don '20. Juni 1800.'
De ontvanger voornoemd,
J. C. LEI N WK BKR.
II.
Iu het jaar 1675, 23 Jan., had de ver
pachting der buitensingels plaatsvan
Monnikendam af voorbij de Slijk- en
Utreehtsche Poorten tot Davids-Bolwerk.
De niededeeling van die verpachting is,
gelijk men zien zal, voor de kennis van
den plaatselijken toestand, van zéér veel
belang. De buitensingels waren afgedeeld
in negen verschillende vakken, wier uitge
strektheid nauwkeurig vermeld wordt.
Iste vak. Van Monnikendam af tot den
eersten Toren naar de Sljjkpoort, lang
33 roeden.
Ude vakVan den lsten Toren tot.
Swuendykstoren, lang 32 roeden, (dus 65
roeden van Monnikendam).
Ulo vak. Van Swaendjjckse Toren tot
den volgenden derden Toren, lang 29
roeden.
IVde vak. Van den derden Toren tot
den hof van den Portier van de Sljjkpoort,
lang 21 roeden.
(Van Monnikendam af bedraagt de
lengte tot aan de Slijkpoort 118 roeden).
Vde vak. Van Sljjkpoort tot den eer
sten Toren naar de Utreehtsche Poort,
lang 21 roeden.
Vide vak. Van den toren tot den Por
tiershof aan de Utreehtsche Poort, lang
15 roeden
Vilde vak. Van de Utreehtsche Poort
tot aan den eersten Toren naar Davidts-
Bolvverk, lang 27l/a roeden.
VlIIste vak Van den eersten tot den
tweeden Toren, 30 roeden.
IXdc vak. Van den tweeden Toren tot
Davidts-Bolwerk, 25 roeden.
Van Monnikendam af tot Davids-Bol
werk bedraagt de lengte 266'^ roeden.
Daar stonden zes Torens.
wie ik ook veel goeds gehoord heb.
Hoewel mr. Wedgwood baar had vorzokord, dat
Kenneth Ford van Liuiohouse onmogelijk do man
kon zyu dien zij zocht, joeg hot hooren van dien naam
Beatrix een huivering door do leden.
(lij zult, zooivla vanzelf spreekt, met den snol-
voort, dat
waarmee
van tien uur vertrokken, ging Paul Verity
inigo trein van don gehoolon dag,
niet lo Willmington behoeft
i' to
Mrs. Verity was eon anderb mooning toogodaan.
Hot zal voor miss Charles veel aangenamer
zijn, wanneer zy eerst lnat op don dag to Clmttorly
aankomt, zoodat zij alloen don tijd heeft om het
hoogst noodigo uit te pakken en dan dudolyk kan
gaan slapen. Den eorstou avond gohool alloon op een
plaats door te brengen waar men nog volkomen
vreemd is, dat komt my al zoor treurig voor.
Beatrix was doodsbleek gewordenalios wat in
baar was, kwam er tegen in opstand met donzelfdon
trein to reizen, waarin Nora vermoord was. Zy
stemde volmaakt in inot bet plan van rare. Verity
zonder er nog de ware reden van te zoggen.
Er word dus besloten, dat zij mot don trein van
twaalf uur zou vertrekken en Paul Verity braoht
haar naar hot station ook mrs, Verity ging mee,
Het rijtuig word onderweg opgehouden en in phuits
van, zooals mrs. Verity gehoopt had, zeer tijdig aan
hot station to zijn, vonden zy to nauwer nood tijd
om oen plaatskaartje to nemen on een coupé op te
I zookon want er was reeds gebold en de trein stond
op het punto te vertrokken. Een conducteur rukte
liet portier van eon coupé open, waarin reeds oen
oen beer en dame zaton.
Paul grootte vluolitig on do trein zotte zioh terstond
in beweging, zoodat bij geen tijd huil om nog een
I woord niet Beatrix te wisselen of haar zelfs „goedon
i reis" toe te roepon.
De modoroizigors van Beatrix zaten aan don togon-
overgostoldon kunt vnn do coupé on eerst toon do
Uit de volgende bijzonderheden blijkt,
dat or to dezer stede ook potten- en pan
nen buk kers, zelfs toebaoxpjjpenmakers ge
woond en bun bedrjjf uitgeoefend hebben.
Iu het Protocol (Schepen-archief,
thans te Utrecht) wordt in 1554, XXV
Januari, melding gemaakt van Gors Wïl-
lemsz, pottenbakker. Iu verschellen licoist.,
Memoriaal wordt in 1563, 15 Nov.
Atviaen Matthijsz, pannenbakker en Jan
Willemsz. pottenbakker geheeten. In
de Sted. Relc. van 1525 komt Meister Aert
voor als pannenbakker en in de Sted.
Rok. van 1589 wordt Jan Ving potten
bakker geheeten.
In liet, Resolutieboek leest men, onder dag-
teelcening van den 23sten Mei, 1622
Gabriel Oornelis, pottenbakker op doSpoejj;
en in liet Collier van het hv/isaeld 1648,
leest mend' Spoejj, Cornells Sluick,
pottenbakker, Zou men daaruit niet mogen
besluiten, dat er ergens op het Spui een
pottenbakkerij iti werking geweest is 1
Waar is dat dan geweestop het groote
of het kleine Spui'} Het komt mij voor,
dat tuon die op het kleine Sptti te zoeken
heeft.
In het Resolutieboek leest men den
7den Nov., 1653, dat Rebecca Thonis,
Toebaoxpjjpen maakster een crediet van
dertig gulden uit de Conventen krjjgt,
ten einde haar handwerk gaande te hou
den. Wj) leeren daaruit, dat de tabaks
pijpen (de kleine, veel bekende pijpjes;
verscheiden koppen van die pjjpjes wor
den in het Museum bewaard en hier en
daar in den grond nog wel gevonden)
ook door vrouwen vervaardigd werden.
In Jiechtsxakm 1667, 20 Juljj, ia er spraak
vnn een Cornelia Oornelisz van Asch, tou-
backpjjpenmaker, terwjjl er op diezelfde
plaats gesproken wordt van Wouter Jansz
van Ecïc, pottenbakker.
In 1669, 13 Mei, wendden zich drie
pottenbakkers. Wouter Juns, Cornelis
Ölincker en Thonis Simonsz, met oen ver
zoekschrift tot de Magistraat, waarin zjj
mededeelen, dat zjj door den invoer van
liet vreemd aardewerk niet bestaan kun
nen. Zjj verzochten daarom tot dragers
van 't vremt geel, groen en root aarde-
Deze iiotlenbakkor was ook busmeostor viui
H(io)l'oninuiH broederschap, Sted. lick. 1575.
werk aangestclt te worden. Ten einde de
burgers niet te belasten, wordt er iu dat
verzoekschrift gezegd, zouden de suppli
anten zich contanten met een kleiutje
van den vreemden man, terwjjl zjj van
den schipper of vreemden coopnutn, en
die 't vorder veroopen, niet ineer zullen
genieten dan twee stuvers per gulden, of
zooveel meer of min als UE. (den Raad)
sal gelieven te statueeren. Men kan niet
zeggen, dat door de adressanten te veel
of te gi'oote eischen gesteld werden. Zjj
wilden niet meer zjjn dan de tusschen-
porsoneri tusschon de invoerders van hot
vreemde geel, rood en groen aardewerk,
en de koopers, en dat voor een betrek
kelijk kleine tegemoetkoming.
Aan den voet van het verzoekschrift
staat geschrevenhierin kan niet worden
getreden. Eenige jaren vroeger, in 1653,
ziet men aan de tabakspjjpetimaakster
Rebecca Thonis bescherming in den vorm
van geldeljjke ondersteuning geschonken.
In 1669 wordt door de Magistraat het
vrjjhandelstelsel in beoefening geb" .cht.
Met welk gevolg 1 Dat er aan de ver
vaardiging van aardewerk (potten, pan
nen en tabakspijpen) een einde is gekomen.
In liet A ttestaboek (S c h e p e n-a r c h.
tc Utrecht) leest men in 1697, 20
Oct., 1701, 8 Fobr., 1704, 7 Maart, dat
'Johannes Wouters in moeilijkheden ia
geraakt over drie schepen pottenbakkers-
aarde, die hü te Amersfoort wilde laten
verbakken. En 1731, 5 Febr., Weeskamer
boek, vindt men melding gemaakt van
pottenbakker Van Eek geheeten,
waarschjjnljjk een bloedverwant van dien
Van Eek, die reeds in 1667 genoemd is.
Bjj gelegenheid van het bewerken der
terreineu voor do kazernen buiten St.
Andriespoort zjjn verscheidene aarden
potten, van verschillenden vorm en kleur,
geheel gaat' en nieuw uit deu grond te
voorschjjn gebracht..
Slechts éen van die potten is bewaard
gebleven en wordt thans in het Museum
gevonden.
W. F. N. VAN ROOTSËLAAK.
Amkuskooiit, 19 Juni 1896.
truin roods In beweging; wan, uiurkto Paul op, dat InA
Lord on lady Chatterly wuron.
flat Is Jammer, dat wy nlot oen piuir minuten
vt'oogor aan hut station gekomen zy», zoido Pan
tugun z'Jn moedor, torwyl zy naar liuis terugrede»
Hou dat?
Lord on lady Clmttorly zaton in do coupé
waar miss Charles' is ingestapt, Wannoor or moor
tyd was geweest, dan zou ik haar aan hou hobbou
voorgesteld; haar ruls zou clan hooi wataangoimmur
gowooat zjjni
Ondor zoor gomongdo gewaarwordingen legdo lmly
Chatterly do terugreis ut.
Toon zy In don trein naar Halton slapte, was zy
verrukt over do gedachte, dat zy luuir kind zou te
rugzien on weer door bekende on vrlondoiyko gozioh-
ton zou omgeven z(|n, maar dozo vreugde word be
dorven als zy or over peinsde, dul'/.y voortaan steeds
op luutr hoede zou mooto
genoot nlot zou oudokko
dor Cecil wa».
Hoe gohool andere zou
zijn, daar Chatterly had gebroken
zuinigheid en voornemens was hot kasteel w
zün gastvrijheid hoindo on ver boruomd todoenzyn,
Nu zouden ur goon lange, rustige dagon moor komon,
dio zy nlleon mot Pbillis zou Icninioti doorbrengen.
Hot oude, Goutonlgo leven up Chatterly had eon
oindo genomen on wat zou hot nieuwe huur brengen
Als Gertrude daaraan dacht, dan huiverde zy. Zy
kende .Ie geheime ondeugd van haar oohtgenoot. dio
zy voor lodorocn zou moeiten verborgen, terwijl zy
tevens haar nauwe vorwuntsohap mot mr, March
verhelen moest. Do nrmo vrouw bosofte, dat zy voort
aan een rol to spelen had, maar niettemin was zi
overgelukkig mot don terugkeer van Cecil. Hot. dooi
haar zwaar beproefd hart goed, te woton, dat haar
broeder by liiuvr w
Gertrude had dozen trein voor do terugreis ulot ge
kozen, Zy was or don graaf dankbaar voor gowoust,
dat hij er niet op stonu, don sneltrein van tien uur
te nomen, omdat daaraan voor hiuirxulk oen droe
vige herinnering won verbonden, Het wus nog taiuo-
lijk vroeg toon zij aan hot station kwam on lord
Clmttorly koos oon lodigo ooupé uit, waar «ij olk
in oon hook togonovor elkander nloats immoii. Chat
terly was nlot zoel' opgewekt hij had or voor gezorgd,
dat /.yn vrouw oenige tijddohru'ton had om zioh op
reis den tyd vordryvon, maar hy sprak goon woord
mot haar. Alloen toon reoda hot twoodo teokon van
vortrok was gegeven, zoido hy op oon toon van vol
doening
Goddank, wy zullen dozo ooupé voor ons al
loon hebben. Do trein stopt niet, vóór I'utor-Borrow.
Muur by had zioh te vroeg verheugdhot portier
word opengerukt, Paul Verity hiolp miss Charles in
stappen mi horkondo haar roisgenooteu eerst, loon
do trein roods hot station uitstoomdo. Lady Clmttorly
ging hel eveneens, want toen zy wogrodon. zoido
andoren hoek van do coupé gcmukkolyk gemaakt.
Gevinde mankte hy zichzelf de opmerking, dat de
jonge reizigster oon byzonder mooi meisje was, en
lord Chattorly, dio anders weinig oog had voor
vrouwolyk schoon, kook do hom onbekende dame
met inorkbnro belangOHtolliug aan. Beatrix voelde,
tint do oogon van haar rolsgonoolon onafgowena
op haar gevestigd waren en daarom trok zij tiaar
vuile wat diehtor over hot golimt on wondde het
hoofd af. Een oogenblik later echter word zy ge
noodzaakt woor naar don andoren kant to zion,
1 want lady Chatterly sprak haar beloofd aan
Noon my nlot kwalyk, maar heb ik misschien
het genoegen mrs. Cartwrlght te sproken?
(Wordt vervolgd)