Stadsnieuws.
taktiek óok door hen, die groot vertrouwen
stellen en veel gevoelen voor het krachtig
en goed bestuur van den tegenwoordigen
Gouverneur-generaal werd in den laatsten
tijd met bezorgdheid de vraag gesteldwaar
heen? Wat is de bedoeling? Waarom al
die excursies, vaak zonder bepaald doel, met
als voornaamste gevolg het zoogenaamde
«thuis brengen" dat ons slechts dooden en
gewonden bezorgt en den troep demorali
seert
Al die vragen en nog meer werden ge
steld in lndië en in Nederland, ja zelfs, zoo
als uit correspondenties blijkt, op Atjeh. En
niemand kon daarop antwoord gevenal
thans zulk een antwoord bleef uit.
Thans is door den Gouverneur-generaal,
persoonlijk en in het openbaar, aan het bil
lijk verlangen naar een verklaring dor te
genover Atjeh gevolgde taktiek op de meest
bevredigende wijze voldaan. De algemeene
audiëntie bij gelegenheid van den geboorte
dag van H. M. ae Koningin was de goede
plaats voor het goede woord, dat Z. E.
wenschte te zeggen
»Wij zullen Atjeh onderwerpen met eigen
middelendit kan en moet geschieden.
»De thans plaats hebbende snelle bewe
gingen op het oorlogsterrein bedoelen de
veroverde streken buiten de geconcentreerde
linie vrij te houden en alle daden van
vijandelijkheid te bestraffen."
In zoover wordt dus thans den Atjeher
aangedaan, wat hij jaren lang ons aandeed.
Overal waar hij komt om zijn vijandelijke
tenten op te slaan, wordt hij aangevallen
men laat hem rust noch duur, en waar de
bevolking den vijand geholpen of toegelaten
heeft, wordt zij gestraft-
Het is, dunkt mij, alles wel overwogen
en met doel voor oogen, een goed stelsel,
al heeft de medaille ook, gelijk elke, haar
keerzijde.
De vraag, of wij dat doel werkelijk kunnen
bereiken, door eigen kracht en met eigen
middelen" meent schrijver bevestigend te
kunnen beantwoorden.
De in den regel zeer goed ingelichte Haag-
sche kroniekschrijver van de JV. Gron Ct.
zegt: behalve voor de Kamerverkiezingen
van Haarlem en Venloo wil men weten dat
binnen kort nog enkele mutaties zullen vol
gen deze nader aan te duiden, ware rn. i.
gewaagd, omdat er geen zekerheid bestaat,
dat de gebeurtenissen, die er voor moeten
plaats maken, spoedig zullen voorkomen. Op
éen punt wil ik u echter een, zij 't dan ne
gatieve verzekering geven «Ie van enkele zijden
in uitzicht gestelde mogelijkheid dat de heer
JF.. baron Mackay tot vice-president van den
Raad van State zou worden benoemd, bestaat
niet: de Regeering is dit evenmin van plan
als de heer Gleichmun 't voornemen heeft,
zijn zetel als President der Kamer voorden
post van jlir. Van Panhuijs te verwisselen,
liet is aan geen van beiden gevraagdvroe
ger is de lieer Gleichman er wél toe aan
gezocht, maar hij weigerde en hij zou dit
ook thans weder doen. De heer Mackay zou
de benoeming daarentegen zeker aannemen
doch dat het Ministerie, hoe onpartijdig ook,
waar het de verdeeling van ambten en on
derscheidingen betreft, het hoogste staatsambt
zou opdragen aan een politiek tegenstander,
is niet wel aannemelijk. Ik heb dan ook
ook andere namen hooren noemenen
daaronder éen, die mij aanleiding gaf van
de bij geruchte aangekondigde veranderingen
te spreken in de Kamer ik zeg niet
speciaal op de groene banken. Evenwel, ik
herhaal dat daarvan misschien vooreerst
nog niets zal komen. Ren ik wel ingelicht
clan zal jhr. Van Panhuijs, op verzoek van
H. M. de Koningin-Regentes, nog eenige»
tijd zijn ambt blijven waarnemen misschien
wel zóu lang tot. zonder gevaar voor politieke
moeilijkheden, de opvolger kan worden ge
kozen. dien ik voor den goeden verstaander,
duidelijk genoeg meen te hebben aangewezen.
Tol lid der Tweede Kamer voor het dis
trict Haarlem is. in de plaats van wijlen
den lieer Earncombe Sanders, gekozen mr.
A. J. Rethaan Macaré lib
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
gister de voordracht van B. en W. tot het
bouwen van een Beurs op het gedempte
Damrak met 25 tegen 'tO stemmen aange
nomen.
Het «comité tot wederinvoering der dood
straf', gevestigd te Rotterdam, geeft den
moed niet op. Een nieuw adres aan de Re-
geeririg zal ter teekening worden gelegd,
waarin wordt in overweging gegeven het
doen instellen, naast de gewone rechters, van
jury's, samengesteld uit «oude, verstandige,
de 'bevelen Gods eerende manden. Dezulken,
die tegen liet verleenen van volstrekt recht
aan een verslagens, een ook voor de veilig
heid der maatschappij onmisbaar gebleken
strenger rechtsbetoon waarvan do dood
straf voor den moordenaar de grondslag
uitmaakt zich niet zullen keeren".
De Volksgesehriftên, sedert eenige jaren
uitgegeven door de «Maatschappij tot Nut
van T Algemeen" vinden veel aftrek bij de
keuze der onderwerpen wordt dan ook gelet
op de eischen van het oogenblik, terwijl de
schrijvers op de hoogte van hun onderwerp
zijn. Thans is weder verschenen »De Maat
schappelijke en de Rechtstoestand der Vrouw
in Nederland in 1896" van de hand van mr.
E. Fokker.
Na den tocht door de burgerlijké wetge
ving te hebben volbracht, een tocht, dien
mr. Fokker treurig noemt en die veel mis
kenning, terugzetting en wantrouwen te
aanschouwen geeft, eindigt hij aldus:
»Dat mannen alleen de wetgeving hebben
gemaakt, is uit den inhoud geen oogenblik
twijfelachtig. Doch ook zonder dat de vrouw
zelve deelneemt aan de wetgevende macht,
of mede de vertegenwoordiging kiest, kan
er verandering ten goede komen. Waren de
zeden, de begrippen tusschen 1820 en 1848
anders geweest, er zouden andere bepalingen
zijn gemaakt. De openbare meening late zich
gelden, en, ook zonder medewerking van de
vrouw in de wetgevende vergadering en nog
vóór de vrouw in de gelederen der kiezers
zal zijn opgenomen, zal de wetgever mildere
bepalingen tot stand brengen.
«Moge deze uiteenzetting de overtuiging
meer algemeen maken, dat de toestand in
derdaad niet houdbaar en een beschaafde
natie niet waardig is
«Een aangename herinnering" komt in
het Handelsblad voor. De Deensche hoofd
officier Sörensen, de geschiedenis beschrij
vende van Kopenliagen's belegering, maakt
daarin met groeten lof melding van de hulp,
die Holland in 1658 aan zijn bondgenoot
Denemarken verleende, toen deze door Zwe
den bedreigd werd.
Denemarken, dat het met Zweden te kwaacl
kreeg, herinnerde Holland aan zijn traktaat,
waarbij hulp werd toegezegd. «Nauwelijks,"
schrijft hij, «waren Van Beuningen en eenige
andere boden aangekomen, of (le Staten-Ge-
neraal beslisten, dat het traktaat ten volle
zou worden ten uitvoer gelegd en dat
zelfs met 19, maar veertig schenen (buiten
de branders en aviso's) zon spoedig mogelijk
zouden uitzeilen onder bevel van den admi
raal Jacob van Wassenaer Obdam, «een zee
soldaat van den eersten rang", zegt Sörensen,
die bovendien de Deensche vaarwaters uit
stekend kendecn onder hem /.ouden de
vice-admiraals Witte de Witt en Pieter
Florisz. het bevel voeren.
En tegenwoordig?
Tegenwoordig «overweegt" de Nederlanil-
scbe Regeering of liet ook noodig zou kunnen
worden geacht, dat de omstandigheden er
toe zouden leiden om ernstig na te denken
over de wensohelijklieid en de mogelijkheid
der uitzending naar Constantinopel van
éen oorlogscheepje. En ze «overweegt" zoo
lang tot «de veranderde omstandigheden"
zulle een zending intusschen overbodig ge
maakt hebben, terwijl gedurende al dien tijd
de Nederlaiidsclie vlag te Constantinopel zorg
vuldig wordt weggestopt.
In het jaar 1895 zijn door degczan.r"ii:jke
rechtbanken in het geheel 955 personen in
staat van faillissement of van kennelijk on
vermogen verklaard dat is 1 meer dan in
het vorige jaar.
Van de faillietverklnarden waren 876 bij
zondere personen en 53 vennootschappen
onder een firma.
Het Haaysche Dar/blad meldt de volgende
militaire nieuwtjes
Naar wij vernemen is een voorstel in
gediend om bij de vekl-artillerie de attilla
in te voeren.
Rij het personeel der militaire administra
tie zijn, naar men verneemt, vrij veel peitsion-
neeringen en bevorderingen te wachten.
Tot opvolger, als inspecteur der cavalerie,
van luitenant-generaal W. K. L. van Helden,
die den dienst met pensioen zal verlaten,
wordt genoemd kolonel W. J. H. Röiner,
commandant van het 3e regiment huzaren.
Een langen tijd reeds verlangde maatregel
om aan jongelieden uit Transvaai het be
zoeken van de Rijks universiteiten in Neder
land gemakkelijk te maken, heeft thans zijn
beslag gekregen.
Bij Kon. Besluit is bet getuigschrift van
met goed gevolg afgelegd eindexamen der
afdeeling A van het Staatgymnasium te Pre
toria, en zulks voor alle faculteiten, opgeno
men onder de diploma's, welke voldoende
voorbereiding bewijzen tot de studie voor de
academische graden. De bezitter van zulk
een getuigschrift is dus voortaan vrijgesteld
van het gymnasiaal eindexamen, dat hier te
lande wordt afgenomen.
De hoofdcommissaris van politie te Am
sterdam vestigt deaandacht op een Italiaansche
vrouw van circa 40-jarigen leeftijd en een
in haar gezelschap zjjnde 16 a 17-jarigen
jongen, die bij de ingezetenen, voornamelijk
bij winkeliers, aanbieding doen om vaneen
nieuw zilveren muntstuk een broche te
maken, waarbij zij dan, bij het/oeken onder
de specie naar nieuwe munt. zich behendig
eenig geld toeëigenen.'
Een koffiehuishouder vermiste kort na het
bezoek van bedoelde vrouwen jongen een
bedrag van ongeveer 50 gulden aan rijks
daalders eri guldens!
Men boude zich voor gewaarschuwd.
In vele bladen komen klachten voor over
de fouten in de oflicicele Trekkingslijsten
der Staatsloterij. Vroeger was het een zeld
zaamheid, maar nu komt het bijna dagelijks
voor, dat fouten moeten worden geconstateerd.
Vele meellabrieken hier te lande zjjn er
slechts aan toe. Gebrek aan tarweolTerten
en aan beschikbare tarwe is oorzaak, dat
vele spoedig het bedrijf zullen moeten staken.
Eenige fabrieken te Amsterdam hebben reeds
^ïeéns, .lat onilor zulke omstandigheden
een oorlog uitbrak. Wat dan?
Onze militaire autoriteiten mogen hierop
antwoord geven.
De Directeur van het Postkantoor alhier
maakt bekend, dat sedert 1 October de
Buslichtingen aan het kantoor voor de ver
zending per Spoortreinen geschieden als volgt.
Spoortijd (20 minuten achter bij den plaat-
selijken tijd).
Richting AMSTERDAM
7.25, 10.30, 11.35, 1.25, 1.50, 5.20, 7.—,9.20.
Richting Z1JTPHEN.
055 11.2.45, G.30, 8.45.
Richting UTRECHT.
7.25, 9.30, 10.30, 11.40, 1.50. 3.35,7.40,9.20.
Richting ZWOLLE.
6.15, 9.—, 11.—, 1.45, 5.10, 6.30, 9.20.
Richting NIJMEGEN.
7.50, 12.20, 8.45.
Lichting der Ruitenbussen.
5.45, 9.30. 12.55, 3.— en 8.10.
(beide laatste oji Zon- en Feestdagen niet).
Op Zon- en Feestdagen is bet Kantoor o.a.
geopend van 7.45 tot 8 uur 's av. uitsluitend
tot het afhalen van Brieven, enz.
De Directeur,
BRANDT.
Amersfoort. 3 October 1896.
KENNISGEVINGEN.
NATIONALE MILITIE.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gezien het besluit van den heer Commissaris
der Koningin in dc provincie Utrecht, van den
21. September 1896, No. 1 N. M. en S. (Provin
ciaalblad No. 89),
Gelet op het bij art. 1 letter i der wet van
den 4. April 1892 (Staatsblad No. 56) tijdelijk
gewijzigd art. 27, alsmede art. 28, le lid, der
wet van den 19. Augustus 1861 (Staatsblad No.
72), benevens artt. 20 en 21 van bet Koninklijk
besluit dd. 8 Mei 1862 (Staatsblad No. 46)
Doen te weten, dat de loting der voor de mili
tie ingeschrevenen, behoorende tot. de lichting
van lS9r in het gebouw AïlKTTIA, aan het
plantsoen, tusschen de Utrecht se he- en
Arnhemse hepoorte n alhier gelegen, zal
geschieden op Dinsdag den 3. November 1S96,
aantevangen des namiddags te TWEE UREN,
voor de ingeschrevenen wier (jedachtmaam bef/int
met de letter A tot cn met E, on op Woensdag
den 4. November 1SH(1, des voormiddags 10' 2 uur,
voor de ingeschrevenen wier i/ednclilmaam heyint i
met de letter F tot en met Z.
En voorts, dat op Woensdag, den 11. en Zuter-
dag den 14. November aanstaande, telkens van
's voormiddags 10 tot 2 uur des namiddags, door
of vanwege de lotelingen (gesteund door twee
getuigen) bij den Burgemeester ton rnadhuize
aanvraag kan geschieden voor de getuigschriften,
vermeld- in de 2e en 3e zinsnede van art. 23
der wet, ter bekoming van vrijstelling wegens
broederdienst, of op grond van te zijn eenige j
wettige zoon (zonder éen of meer halve broeders j
te hebben); luidende vermeld art. 53 in zijn I
geheel ais volgt
„Om vrijstelling wegens eigen militairen dienst
„of dien van broeders te verkrijgen, moet men
„overleggen een paspoort of ander bewijs van
„ontslag, een uittreksel uit bet stamboek, of een I
„bewijs van werkelijken dienst."
„Ter bekoming van vrijstelling wegens broeder- j
„dienst moet men bovendien overleggen een ge- I
„tuig8chrift van den Burgemeester, waaruit het
„getal zonen tot het gezin behoorende blijkt."
„Vrijstelling als eenige wettige zoon wordt
„verleend op overlegging van een getuigschrift
„van den Burgemeester, waaruit blijkt, dat men
„eenige wettige zoon is."
En art. 21 van aangehaald Koninklijk besluit:
„Het bewijsstuk, vermeld in de eerste zinsnede
„van art. 53 der wet, wordt ten minste tien
„dagen vóór den dag (den tweeden Maandag in
„December) waaroptie eerste zitting van den Mili
„tieraad wordt geopend, ingeleverd bij den Bur
gemeester der gemeente, in welke do loteling,
„die vrijstolling verlangt wegens eigen militairen
„dienst of dien van eenen broeder of broeders,
„voor de militie is ingeschreven."
AMERSFOORT, den 8. October 1896.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELPENNINCK.
De Secretaris,
W. L. SCIIELTUS.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
Gezien artikel 41 der Gemeentewet,
Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de
Raad dezer gemeente zal vergaderen op Dinsdag,
den 13. October aanstaande, des namiddags te
'/i ure.
AMERSFOORT, den 8. October 1896.
De Burgemeester voornoemd,
F. 1). SCHIMMELPENNINCK.
Vergadering van den Raad der gemeente 1
Amersfoort op Dinsdag, den 13 October 1896
des namiddags ten lJ/2ure.
Punten van behandelen.
1. Request van den heer G. Bloemink
tot het verlengen der huur van het huis
in de Kampei-binnenpoort, wijk B. no. 5,
met praeadvies van Burg. en Weth. I
2, Voorstel van Burg. en Weth. tot uit
breiding van hot. onderwijzend personeel
aan de school le soort voor meisjes.
3. Reclames inzake de Inkomsten-belas
ting, met advies der commissie.
4 Ontwerp-besluit tot af- en overschrij
ving van posten op de Begrooting der Schut
terij over 1895.
5. Missive van Regentessen van het Bur
gerweeshuis, waarbij zij ontslag aanbieden
uit genoemde betrekking.
6. Benoeming van twee leden en twee
plaatsvervangende leden van het stembureau
voor de verkiezing van leden voor de Kamer
van Koophandel en Fabrieken.
Ds. D. Dekker, predikant bij de Gerefor
meerde kerk B. in Noord-Amerika, thans
tijdelijk te Soest vertoevende, hoopt aan
staanden Zondag vóór te gaan bij de gods
dienstoefening in de Gereformeerde kerk
aan den Zuidsingel hier.
Bij genoegzame deelneming zal het volle
dig 'orkest van het Concertgebouw te Am
sterdam* onder directie van den heer W.
Mengelberg, in dezen winter vier concerten
geven te Utrecht, tegen den luttelen prijs
van f3 voor de vier concerten.
Nu Van Aken's symphonie concerten hier
niet meer gegeven worden en er hier ter
stede toch zeker velen zijn, die goede muziek
vvenschen te hooren, voldoen wij aan liet
tot ons gericht verzoek om de aandacht te
vestigen op de lijsten, die ook hier ter stole
in de Sociëteiten zijn neergelegd en waarop
zeker velen ter deelneming zullen teekenen,
De kaarten, dit zij nog gezegd, zijn niet
personeel.
In «De goede Raadgever", den zeer be
kenden Almanak van de Nederlandsche Ver-
eeniging tot Afschaffing van den sterkedrank
zal o. a. verschijnen een welgelijkend por
tret van wijlen onzen stadgenoot dr. H. A.
Middelburg, met levensschets door P. v. d.
M. (een bekend anonimus).
Zeker zullen er velen zijn, die, ware het
alleen om dit portret en dat artikel, liet
lioekske zich zullen willen aanschaffen. Het
kost slechts 10 cent.
Onze vroegere stadgenoot de lieer J. W.
van Wisselingli. apotheker 'le klasse van het
Noderlandseh-lndiseh leger, is op zijn verzoek
eervol als zoodanig ontslagen, terwijl hem
de bevoegdheid van apotheker is verleend.
Onze vroegere stadgenoot de heer Alex.
Visser heel t, aan de Gemeentelijke Universiteit
van Amsterdam met gunstig gevolg afgelegd
liet eandidaats-cxamen geneeskunde.
Ten huize van onzen vroegeren Burge
meester jhr. mr. T. A. J. van Asch van
Wijk, thans te's-Gravenhage, vervoegde zich
Dinsdagmiddag een commissie, bestaande uit
de heeren mr. F. Siewerts van Reeseina, pater
A. Beuker en J. A. 11. Reiziger, die hem
een huldeblijk aanbood namens de Surinaam-
sehe ingezetenen. I let bestaat uit een volledig
studeerkamer-ameublement. In het boven-
vak van den spiegel prijkt, in Delfsch aarde
werk, een afbeelding van het Gouverne
mentshuis te Paramaribo.
Lenige dames uit Suriname boden aan
Mevrouw Van Asch van Wijk een kostbaren
gouden armband aan.
Het vaandel van het5e regiment infanterie
dat naar 's-Gravenhage werd gebracht om
(laar te worden voorzien van de opschriften
bij Kon. besluit er aan toegekend, zal Dins
dag weder naar hier worden overgebracht.
Do beëodiging van de bij het 5e regiment
infanterie nieuwbenoemde officieren zal
vermoedelijk plaats hebben op Zaterdag
17 dezer.
Gelijk we in ons vorig nummer reeds in
hot kort meedeelden, zijn bier Zaterdagavond
ten overstaan van Notaris A. N. J. Vos vrij
willig in het openbaar verkocht de onroe
rende goederen, behoorende tot den boedel
van den heer J. ,1. Vervark, gelegen binnen
deze gemeente en bestaande uit: no. '1, een
heerenhuis met erf en tuin aan de Korte-
gracht, met afzonderlijk bovenhuis groot 1
Are 60 centiaren; ingezet door en in koop
toegewezen aan den heer W. Ruitenberg
voor f'3600no. 2, een winkelhuis aan den
Weverssingel, wijk D. no. 97, groot23centi
aren no. 3, een winkelhuis en erf, naast
het vorige perceel, wijk D no. 96, groot 60
centiaren, in massa ingezet door en toege
wezen aan den lieer J. W. Boshuizen, voor
de som van f2580; no. 4, een huis en eri
aan den Zuidsingel, wijk A no. 275, groot
91 centiaren, ingezet op f710 en voor f770
in koop toegewezen aan den heer J. J. Ver
vark no. 5, een woning met tuintje in de
Wolkerstraat, groot 1 Are 10 centiaren, in
gezet door en in koop toegewezen aan den
heer J. J. Vervark, voor de som van f603.
Uit den uitslag dezer verknoping kan weder
blijken, welk een goede geldbelegging de
aankoop van huizen in deze gemeente mag
boeten. De porceelen nos. 2 en 3 komen
den kooper, met de 7 pet. onkosten, te staan
op rond f2800; zij brengen ieder PI30 of
te zamen f260 per jaar op, dus ongeveer
tien procent van den koopprijsnos. 4 en 5
komen met de onkosten op circa f'1470 en