Ingezonden. Stadsnieuws. Marktprijzen. Advertentién. DMKBBTUISINS. LEERAAR gen. Zal geen boelieden voor argumenten laten aanrukken en vragenstellen, als «Wie, die het terrein kent, zou éen oogenblik durven volhouden, dat daar iets verbouwd kan wor den?" I)at terrein is niet slechter dan de grond van n°. 9, waarvoor f 190. (stel voor de woning) f50 f140 huur per Hectare wordt betaald. Wat de grond van «Huis en Hof" kan opleveren, kan men éen stap verder, achter het vergunninglooze bierhuisje, gaan zien. De kwade wereld zei van 'sBonds hei degrond (Bescheiden Heidegeluk) jn Apel doorn «uat er nog geen grove den wou groei en. Maar de aardappelen, de kool en de knollen, die er niettemin groeien, zijn een lust voor de oogen en een kracht voor den inwendigen mensch. En meer dan heidegrond is hier. »Rioieering kan er niet plaats hebben." Wat nood Ze is daar te missende bodem is poreus genoeg. En heeft ooit iemand aan rioleering gedacht bij den bouw van al die keeten, om niet te zeggen krotten, achter de Kazerne, tusschen den Utrechtschen en den Leusdenschen weg, aan den weg naar Eemnes enz. enz. »Een ware vijver van in fectie." Als dit schrikbeeld waar is, danper- mitteere rnen mij van Amersfoort te gewa gen als van »een ware zee van infectie". En belet alleen het feit dat gemeente arm is, de noodig geachte rioleeringen, laat dan de arme gemeente zorgen, dat zij rijk wordt tengevolge van zulke maatregelen in de goede richting, dat het pauperisme er zich niet thuis gevoelt en geweerd wordt. Dan zal Amersfoort, door zijn eenig mooie ligging en dank zij het: Regeeren is voorzien, een niet minder gezochte en geliefde plaats wor den dan Arnhem en Nijmegen. «Allerlei slag van volk, dat men te Utrecht, te Leusden en ook in de gemeenten aan de andere zijden van Amersfoort gaarne wil missen," zal in »Huis en Hof" niet onder gebracht worden. Niemand zal er worden geherbergd, die geen knap werkman is, die niet minstens twee jaar in Amersfoort ge woond en er zijn brood gevonden heeft. En als deze menschen zich dan in 's Bonds stich ting »in hun ware gedaante zullen ontpop pen", dan zal Amersfoort er den Bond dank voor weten, dat bij, daartoe aangezocht door iemand, die in Amersfoort geen vreemdeling is, daar een mooi plekje gezocht heeft om de denkbeelden over verbetering van volks huisvesting het allereerst in de stad aan de Eem te belichamen. »Om het belang van Amersfoort" voerde ik in dit «Daaromde m. i. nog al klem mende motieven tegen het late «Waarom?" aan. De Voorzitter van den Oranjebond van Orde, Hora Siccama. Driebergen, 29 October 1890. Do geachte iuzeiuler boude liet ons ten goede, dat wie nog geenszins wankelen in onze opiuio dut „Huis en Hof" niet ten zegen zal zijn voor Amersfoort, een meening in welke we lang niet alleen staan. Dat hier grove misstanden zijn, wat betreft do woningen voor werklieden, wie betwijfelt dat, be halve de gcwctenlooze huisjesmelkers? Andere cor poration hebben jaren lang vruchteloos hiertegen ge worsteld. Doch wanneer de Bond woningen bouwt op het terrein hij „Rustoord" duo zal aan die misstanden volstrekt geen einde worden gemaakt; do krotten in do stad blijven bewoond. Goen werkman uit Amersfoort zal aan den Berg gaaii wonen, omdat de afstand hem to groot is. Wil men daarvan den bewijs uit vele? Onlangs kreeg een patroon, die veel knechts en veel loopjongens heeft, een stuk huisraad te repareert») en zoodra hij hoorde, dat het moest terugbezorgd worden „zöo ver buiten de Utrecht- sche poort" zeide hij aanstonds „ik zal 't wel ma ken. maar je moet liet zelf maar laten halen." We blijven volhouden, dat „Huis on Hof'bevolkt zal worden door lieden uit andere gemeenten franco hierheen gezonden, franco en mot wat geld voor eerste uitrusting. De bepaling „minstens twee jaar binnen Amersfoort gevestigd" is voor den Bond nog meer een wassen neus dan voor alle instellingen van weldadigheid hier ter stede, die haar tienmaal per dag overschrijden. Daar valt nog oneindig meer te zeggen, doch wc kunnen moeilijk het woord alléén hebben. Trouwens, in dit nummer komen reeds twee Ingezonden stuk ken omtrent deze zaak voor, en naar wij vernemen hebben zich thans ook corporatiën deze zaak aan getrokken. Wc blijven onze kolommen oponstcllon voor hen die meer dan wij bekend zijn mot de specifiek Amers- foortsche toestanden. Wel komt de waarschuwing laat, doch nog immer niet Ie laat; in don winter zal men toch stellig niet gaan houwen. Iloe gaarne vernamen we de meaning van don werkman-zelf, van „Patrimonium" of „Onderlinge Hulp» Kou echter de „Oranjebond" besluiten om goede en goedkoope werkmanswoningen in de stad te bouwen dan zou hij ton zegen zijn voor Amersfoort dan zou hjj nog meer aanhangers krijgen dan hij er nu roods heeft; dan zouden do beurzen open gaan dan zou men hem heipon, „do Aiuersfoort- scho Courant voorop"zooveel als nlthaus in haar vermogen is. Red. Het opnemen van ingezonden stukken brengt niet altijd mede, dat do Redactie onvoorwaardelijk instemt met hun inhoud. Kopij vun geplaatste of ongeplaatste stukken wordt nimmer teruggegeven. Geachle Redactie, Reeds langen tijd was het m(jn voornemen, naar aanleiding van een in uw geëerd blad voorkomend bericht waarin word meegedeeld, dat te Amersfoort door den „Oranje-Bond van Orde" eenige woningen voor werklieden zouden worden gebouwd, voor het onderstaande plaatsruimte te verzoeken Uw hoofd artikel in de vorige courant hooft mij doen besluiten, verdere bezwaren tegen gemelde stichting te berde te brengen. Waarom heeft liet bestuur van den Oranje-Bond juist op Amersfoort zijn kous gevestigd? Omdat, zoo wordt ons gemeld üi Sta J'al (bet orgaan van den Bond) nog slechts kort geleden bij publieke verkoo- piug 10 huizen in andore handen overgiugen voor een gezamenlijk bedrag van 2000 gulden en onlangs zelfs 5 woningen voor te zamen 390 gulden werden verkocht, welke woningon oen jaarlijksche huur van 118 gulden opbrengen. Te beslissen iu hoever dit nu een reden is, laten we aan uw lezers over. Alleen vragen we, of het raadzaam is, op een plaats waar woningen reeds zóo goedkoop zijn er nog 25 bij to bouwen en of het feit, dat een enkele eigenaar 30 S:t. van zijn geld maakt, een motief hiertoe kan zijn. et is toch waarlijk niet te verwachten, dat de men schen, die in gemelde woningen 23 gulden verwo nen ten plcizicre van den Boud ver van de stad 82 gulden zullen gaan verwonen. Nu wat betreft hot torreiu: hiervan wordt in Sla Pal gezegd, dat het aan het Dagelijkscli Bestuur van den Boud voorgekomen is uitnemend geschikt te zij n voor het beoogde doel. Hoo ter wereld het mogelijk is, dat men dit terrein geschikt kan noemen, ver klaar ik niet te begrijpennaar mijn bescheiden mccning, is het nagenoeg het meest ongeschikte, dut meuhadkunnenkiezenenwelom de volgendorcdenen: 1° ligt het te ver van dc stad. Men kau rekenen, dat een werkman gemiddeld 2X20 minuten van zijn schafttijd (hoogstens l'/j uur) zal moeten ver- loopen. waartoe hij nimmer te bewegen zal zijn. Dat de werkman er zoo over oordeelt, blijkt ton duidelijkste uit het feit, dat eenige zeer goede arbei derswoningen, met een llinkeu lap vrij goeden bouw grond. aan de andere zijde van den weg gelegen, aanhoudend leegstaan. 2» Dc ligging achter een tol, wat, bij vervoer per as, een noodzakelijke verhooging van kosten met zich brengt. 3° De hooge ligging, waardoor het maken van putten (wat altijd nog voordeeliger is dan het meest voordeelige contract met de Waterleiding) tot de onmogelijkheden behoort. Ik vernam, datgecon- tracteerd werd voor f 5 por woniug en per jaarde aanleg zou f500 kosten. Men bcrekeue nu eens, hoe veel putton meu elders voor dat kapitaal zou kun nen slaan. 4° Do ellendig slechte kwaliteit van den grond. Wat heeft een werkman aan 500 AI1 woestijn rond zijn huis? De weinige zwarte aarde, die er zich vroeger nog op bevond, is met het graven van griut geheel verloren gegaan. Het vorige jaar werd nog door den toeuraaligen eigenaar beproefd, op een gedeelte van het terrein na bemesting aardappelen te telen, welke proof geheel mislukte. Dit is te meer een bezwaar, daar de bewoners hun eigen groenten zullen moeten verbouwen, omdat de groenteverkoopers zoover builen de stad (met hot oog op de helling eu den tol) niet willen komen, en, zoo zij al komen, alles zeer duur laten betalen. Als voorbeeld dit: indien dc bewoners van het ge deelte weg over den spoorwegovergang een pakje, hoe klein ook, per spoor ontvangen, moeten ze, al is het gefrankeerd, 20 cent tolgeld betalenen zoo alles naar rato. 5° De onmogelijkheid om het terrein te rioleeren. Op do meeste dezer punten werd reeds door u, geachte Redactie, gewezen. Ik meende echter, dat het geen kwaad kon, ze eonigzins uitvoeriger te behandelen. Het komt mij voor, dat het bestuur bij den aankoop van dit ter rein al een zeer slecht en waarschijnlijk geen on partijdig raadsman heeft gehad. Men had misschien voor de helft, misschien voor een derde, van den prjjs (f 3500een even groot en geschikt terrein dichter bij de stad kuunen krijgen. Ik ben ten volle overtuigd van de goede bedoo- lingon en het edele stro ven van den Bond, maar stel de vraag, of het, op don weg van den Bond kan liggen door 't doen vorrijzon van een stichting teu bate van den workman eon geheelegeinoento tcgon zich in te nemen. Ik kan verzekeren, dat men to Amersfoort met leede oogen de verwezenlijking van het plan aanschouwt. .Mijn bescheiden raad aan het Bestuur van den OruujeBond zou zijnhet gekochte terrein weer van de hand te doen en de Stichting bij een andere gf meonte te doen verrijzen; het is waarlijk beter ten lialv gekeerd dan ten hcole gedwaald. Men bouwe voor den Amersfoortschon werkman, die (het moge vreomd klinken) liever in do stad dan buiten woont, geen huizen die om hun afgelegen ligging nooit door hem zullen betrokken worden. Beter zou het mij toeschijnen, enkele van de krotten in de stad aan te koopen, te slechten en dnavvoor betere huizen in do plaats te bouwen; doch dit ligt niet op den weg van den Oranjebond naar ik meen. dank zeggende voor do de verleende plaatsruimte, hoogachtend, uw dw. Q. N. Amersfoort, 27 Oct. '9G. Geachte Redactie 1 Beleefd verzoek ik u oen plaatsje voor de vol gende regelen Mijn volkomen iustemniing betuig ik met hetgeen door u, in het voorluntstc nummer uwer cournnt, tegen het plan tot het bouwen van eenige arbeiders woningen een nieuwe buitenwijk door den Oranjebond van Orde word ingobracht. Na eenige jaron zal zich daar een bevolking van omstreeks hondord personen bevinden. Geen cen time brengen z(j op in de rechtstreoksche belastiu- gen; dnarentegen zullen zij een niet onaanzienlijke som golds aan de genieonto kosten voor politie toezicht, verlichting, rioleering, waterleiding, onder wijs, ondersteuning iu geval van ziekte, dure tijden, gebrek aan werk, enz. Men kan er dus van zoggen dat wel dc bevolking, maar niet de welvaart der Gemeente vermeerdert. Daar valt ook nog moor te zeggen. Indien do Bond iels doen wil, laat die verconiging baar blikken eens werpen op de bestaande woningen dor arbeidende en behoeftige klassen, en trachten in dien toestand verbetering aan de brengen. Een klein voorbeeld. Mijn bczighodon brongen mode, dut ik dikwijls, om spoed te maken, mijn wog neem door een vol strekt niet onaauzionlijk straaijc. Iu dat straatje staan onderscheiden huisjes van werklieden, ook van be- hooftigen. Die huisjes hebben geen achteruit. Dc bewoners zijn dus genoodzaakt hun vuilnis (iu den meest uitgebreide» zin vnn het woord) öf te bewaren iu hun woonvertrek, waardoor die woningen wnro pesthole» worden, öf op straat te werpen. Midden On de straat liggen dan ook vaak hoepen vuil vun allerlei aard. ware inostlioopeti, die het noodzakelijk maken, uit don weg te gaun. Ten ge volge vun die mesthoopen is dut straatje dos avonds bepaald onbegaan baar. ik haast m(j nog hierbij te voe gen, dat de Gemeente-reiniging in deze geheel buiten schuld ia. Dikwijls genoeg zijn do werklieden daar bezig, mnar wat helpt het? Nauw is do straat ge reinigd of hier ligt weer een hoop asch, dnur weer :n hoop doppen van garnalen, elders ingewanden urn vita.li, enz. om van grootere onreinheden te zwijgen. Ook hebben die lieden geen schuld. Zij moeten hun vuil toch ergenB bergen? Die schuld hebben, zijn do eigenaars, >lo zooge naamde huisjesmelkers, die oen 60 of cent per weck trekken, maar, onverantwoordelijk genog, hun arme hnurders, geen gelegenheid tol plaatsing van hun vuilnis verstrekken. nan to zien wij slechts vermeerdering vnn armoede onzedelijkheid. Dankzeggend voor do plnalsing, dienaar, W. Ainrrsfoovt, 2S October lSOty Ds. G. Mansvelt zal - en dit in tegen stelling met andere berichten •Zonclag i< December te Scherpenzeel zijn afscheid pie- li ken om den daarop volgenden Zondag, des avonds te zes uur in de St.. Joriskerlc te Amersfoort zijn intreerede te houden, na in do morgemtre door zijn schoonvader, ds. J. C. VerhoelT van Utrecht, te zijn bevestigd. Aanstaanden Donderdagavond om 7 uur hoopt ds. Gezelle Meerburg, van Almeloo. m de bovenzaal van Volksheil vóot' te gaan bjj de godsdienstoefening der Chr. Gerelormeerde gemeente. Mevrouw M. E Reijnders-Calkoen, me vrouw J. L. G. de Jong-Geerligs en mevrouw M. .1. Heyligers-Reijnliardt hebben de benoe ming tot Regentes van het Burgerweeshuis aangenomen. De kermis heeft dit. jaar aan staangeld opgebracht f2892, waaronder f2204.50 van de in Augustus gehouden verpachting der staanplaatsen voor caroussels, draaimolens, Uit don regenmeter hier is in de vorige maand afgetapt 89.4 ra. M. neerslag, tegen 73.8 in October 95; toen waren er evenals nu 17 regendagen. De heer A. van der Linde, onderwijzer aan de openbare Lagere school 3e soort aan de Beekstraat, is benoemd tot hoofd dei- openbare Lagere school te Oostvoornn. De heer J. W. Bremer, tot voor korten tijd concierge van liet Militair Tehuis aan de Beekstraat, hoopt aanstaanden Donderdag zijn gouden bruiloft te vieren. Dat het «vader" Bremer dien dag niet aan blijken van sympathie zal ontbreken, durven we gerust voorspellen. Luitenant P. W. van VVeeren, vun het 5e regiment infanterie hier, is op zijn verzoek overgeplaatst naar het 4e regiment van liet. wapen en zal 9 dezer zijn nieuwe bestemming naar Leiden volgen. De verloting, die, zooals wij reeds mede deelden, gehouden zal worden door de Con ferentie der Vcreeniging van den II. Vineen- tius van Paulo, zal ditmaal bestaan uit 1200 loten a fl per lot.. We meeuen de leden der plaatselijke ufdee- ling van «Toonkunst" te mogen wijzen op een voor hen zeer gunstige bepaling. Zij hebben voortaan met hun dames op vertoon van hun diploma toegang tot de (jewonc voorstellingen der Nederlandsche opera tegen betaling van f 1.75 per persoon, in plaats van f3, op den eersten rang (fau teuils de balcon) mits do plaatsen worden besproken op den speeldag tusschen '12 en 3 uur. Binnen weinig dagen zal oen in ons land nieuwe industrie in werking treilen. De „Nedcrlnndschc fa briek vun geconcentreerde voedingsmiddelen" te 's- Gravenhngo hoopt dan haar bedrijf aan te vangen. Zij is de eerste fabriek in ons land, die op grooto schaal do fabricatie vun gcconccnteerde voedings middelen onderneemt. Aanvankelijk wordteen kin dermeel in den handel gebracht, Hygeo-mccl gc- uaamd, dat er naar «troeft dc moedermelk volledig te vervangen. Hot bedoelt inderdaad te zijn ecu idenal-kiiidervoodsel, voldoende aan dc eischcn o. m. door den beroemden hygiënistprof. dr. J. Künig, te Munster, gestold in zyn werk: „Die mensehlichen Nahrunga- mid Genusamittol". Natuurlijk hebben ook do buitenlnndsche fabrikanten (Mellin, Kufcke, Nestlé, om slechts de helcondsten te noeuion) or naar gestreefd, aan allo door rlc moderne voedingsleer gestolde cischen te voldoen, doch de Nedorliuidscho lubrick hoopt dit doel inzonderheid le bereiken, door aan het te verwerken meel (bananen of rijst- meel) afzonderlijk loc te voegen do stollen, die volgens chemische analyse in goed kindcrvoodsol aanwezig behooron te zijn. Zoo heeft zij, o. m. het uitsluitend recht van verkoop voor een bultciihmd- sclio labnok van plantaardig eiwit. Zoo do chemische wuneustelling al juist is, is do phvsiologischo werking nog niet zeker, Daarom zijn sedert vior maanden mm een dor meest bokendo buitenlandscho instellingen voor hygiëne mot goede resultaten proeven op kinderen genomen. De resul taten van dit onderzoek zullen in een der Duitscho medische todschriften worden gepubliceerd en in het Noderlaudsch worden vertaald. Tot het fabriccoron vun kindermeel zal do fabriek zich echter niol bcnnlen, Reeds zijn proeven geno men om hot door (jhibutos-](jdora gebruikte olè'uro- naat door plantaardig eiwit to vervangendeze proe ven worden intiissclion nog voortgezet. G'nspi komt morgenavond in Amicilia. Nu liet uitbundig succes, dut deze ariisten verleden jaar hier hadden en nu weer overal in den lande hebben, kunnen we wel volstaan met de eenvoudige verwijzing naar de hierop I betrekking hebbende advertentie in clit num mer. Een occasional schrijft De lieer Willem Hart heeft over do opkomst hot Aioersfoortseh publiek gedurende deufgeloJ'"1 kermis geen klagen gclmd Nu, hot behoeft Tl niemand te verwonderen die do voorstolUm, in woonde. Over uitstekende krachten beschikt iin T zclsoliap. Woensdag 28 October j.l. gaf m(m «S?0* Jacques", drama, m 9 tuforocleii, hetwelk vol „ffi en loven is ton tooneele gevoerd, Hot zou tc v«r zijn om over hot stuk nader in bijzonderheden treden, of een schels vnn het geheel te geven n heer W. Hart uls „Pierre Chirard" en jongejuffrom!! F. Hart, nis „Kleine Jacques" wonnen aller hiiru. C.„ als men ..iet boter wist, zou nion door het natuur! lijke spel m den waau gebracht worden do lijkhoid voor zich te zien. Du la Rosorai (d0 j, l). Blmiser) en Henri de Luverdue (do hoor Jol, de Boer) gaven ons oen bewijs van hun groot taloni en genoemde hoeren zqn zekor een groole aamvin»i voor hot gozolschap. Do aandoenlijke tooneelon werden opgcvrooliiki door het guitige spel vnn Polyt Couvion (do hm» F. I„ Hart) die een uitstekend komiek is. Ook nil,vf Hart. als „Jeanne", en mevr. Wijlacker als „Cécile*' speelden uitmuntoudm éen woord het wna een genotvolle avond. Mocht de heer llart hel volgend jaar onze kermis weer bezoeken, dun golooven wij, dat zijn grootecn zeer goed ingerichte sohonwbnrgtont waarschijnlijk Ie klein zal zijn om al het publiek te kttnnon b« vatton, evenals dit bij „Paljas" het geval is gewuost LIJST van BRIEVEN verzonden uit Amers foort en arrondissement geadresseerd aan onbekenden over de eerste helft van October 1890. B. BlankenstijnAmsterdam P. Vonkj> ,T. Stijver J. v. LakerveldHeemstede. D. Wiegers Knol H. J. Rozeboom'i Wed. J. Jansen Van Soesterberg: VV. de WitMaarsen. C. v. Dalen Utrecht. Briefkaart: K. H. H. Veldmaat Amsterdam. Brieven Buitenland E CristensonKeulen. M. SingendonckStar-helberg. FrankenliausOsnabrïick. Rechthebbenden vervoegen zich aan liet Postkantoor. Amersfoort, Vrijdag 30 October 1896. Appelen f4 ;i f7.—. Peren f 4.a f8.— Zandaardappelen fl.20 a I'd.50 p. heet. Hoendereicren f5.50 a f6.25 p. lOOst. —Boter 11.15 a f l.30 p. k. Kippen 10.60 if 1. Kuikens I' 1.ii f 1.25 Piepkuikens f0.25 ii 10.40 Eenden f0.60 a 10.90 Jonge eenden 10.a t'0.Hazen f 1.50 a f 1.80 Wilde konijnen f0.— a 10.Tamme konijnen fQ.30 a fl.20 p. st. Duiven f 0.401\ 10.50 p. paar Zeugen i'30.— a l'40.— Biggen I'S.it f 6.—Schrammen f8.— ii 113.— Aangevoerd waren ongeveer 30 heet. Ap pelen, 10 heet. Peren, heel. Kleiuardaupe- len, 200 heet. Zandaardappelen, 4000 st. Hoendereieren, 1100 kilo Botei kilo Mar garine, 12 zeugen, 170 biggen on 15 schram men. Bij dezen betuigen wij, ondergeteekenden, onzen welgemoenden dank aan ALLEN die door hunne giften, geschenken, modewer king, als anderszins, onze pogingen onder steund hebben om.gedurende dc kermisdagen gelegenheid te geven lot. genoegelijk en bo- iainolijlt samenzijn. Onze pogingen licbbcn ten volle aan het doel beantwoord. lederen avond is men in het lokaal De Zaaier in grooto» getale (tot 225 toe) opgekomen en heeft alzoo het be wijs geleverd, dat er prijs gesteld wordt op uitspanning en volksvermaak zonder bedwel menden drank. Dit zal zeker voor allen, die er toe bijdroegen, de meest welkome dank betuiging zijn, T. M. VERN01H. M. II. C. VALET0N. Amersfoort, <2 Nov. 1896. MIDDELBAAR HOOGER ONDERWIJS. Gevraagd aan de HOOGERK BURGER SCHOOL mot vijfjarigen cursus te Amers foort oen in de natuur-, wis- en werktuigkunde, die tevens zal worden belast met hot onderwijs aan bet GYMNASIUM. Jaarwedde 1' 2000. Bevoegdo sollicitanten gelieven hunne stuk ken vóór 1 December 1896 met gezegeld verzoekschrift franco itjtezendon aan Burge meester en Wethouders van Amersfoort. De Secretaris van Amersfoort, W. L. SCHELTU8.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1896 | | pagina 2