Stadsnieuws.
Damast-Zijde 65 cent
zou worden verminderd en erger nog
dat niet meer zouden worden aangesteld
sel'goantcn-ninjoor dienstdoend officier, nun-
Sczien hun functie hij mobilisatie kanwor*
en waargenomen door personeel van het
Reseverkader.
Hopen we. dat ilit gerucht een van vele
komkommertijdnieuwtjes is. want evenmin
als een milicien die kan wielrijden een mi
litair wielrijder is, even nadoelig voor ons
leger zou het wezen werkelijk verdienstelijke
vrijwillig dienende onderofficieren, die den
troep door en door kennen, te doen vervan
gen door reservisten, wien het uit den aard
der zaak te oenen inalo ontbreekt aan routine.
Toen de nieuwe Kieswet was aangenomen,
werd al dadelijk de klacht vernomen, dat
de Kamci verkiezingen te spoedig door die
voor den Gemeenteraad gevolgd werden,
dok werd voorzien dat wanneer de Kamer
verkiezingen voorbij waren en er voor een
aantal kiezers het nieuwtje af was, de op
komst, der stembus vanzeiI zou verminderen.
Hoewel liet getal kiezers voor den Ge
meenteraad is ronde cijfers Vin minder is
dan voor de Tweede Kamer, blijkt de op
komst der kiezers bij de verkiezing voor
den Gemeenteraad alom veel minder te zijn
geweest. Uit de verschillende cijfers die we
vergeleken, is de opkomst in de groote steden
tie helft minder geweest. Hier ter stede
kwamen (in bet 4e en het 3e district) op 15
Juni ter stembus 998,, op 25 Juli 812, en op
43 Juli 049 voor den Gemeenteraad. Even
zoo te Utrecht op 15 en 25 Juni 80S!) en
8385 on op 13 Juli 4183. To 's-Gravenha^e
111 waren deze cijfers 4027, 4243 en 2107.
in do Amsterdainsche distweten ziet inen bet
zelfde verschijnsel. Kan er voorloopig niet
aan gedacht worden de Kieswet zoodanig te
wijzigen, dat do Kamerverkiezingen en die
voor deu Gemeenteraad op meer van elkan-
per verwijderde tijden zullen vastgesteld
worden, voor trage kiezers kan bet een waar
schuwing zijn, niet op hun post te ontbreken,
wanneer de stembus openstaat, daar zij an
ders indirect oorzaak konden zijn, dat inde
gemeentelijke vertegenwoordiging bij verras
sing mannen zitting zouden houden, of be
komen die men daarin minder gewenscht zon
achten.
Men kan, zegt de Veldpost, een kind nau
welijks aangenamer bezighouden en meer
spelend loeren dan door liet een stukje van
den loin te geven. Hier kan liet den grond
omwerken, de steeneu er uit Imlen, bemesten
en ferm gereed maken, om dan salade, radijs,
enz. te wi houwen, benevens allerlei bloemen,
die gemakkelijk groeien en spoedig in tul
van kleuren bloeien. Dan heeft liet kind niet
alleen een uitstekend tijdverdrijf gehad, maar
ook spelend geleerd, volhardend zijn plicht
to" doen lot de gunstige uitkomst daar is.
Het hoeft zoodoende de grondslag gelegd
voor djL gewichtigste factoren voor levens
geluk. want alleen door volharden en stoeds
met opgewektheid zijn taak ie volbrengen
kan een kind in de toekomst in den strijd
om 't bestaan zijn geluk vinden.
Nog af en toe worden te Amsterdam val-
sohe bankbiljetten van f 25 in beuling gegeven.
Het publiek kjjke daarom bij de ontvangst
van dergelijk papier goed toe.
Do vaiscïiheid is spoedig ie zien, daar de
biljetten slordig afgewerkt en veel te dik zijn
en het watermerk missen.
De politie is van meening, dat de bron
van dit valsclie bankpapier gezocht moet.
worden in Duiischland, vermoedelijk te
Dusscldorf.
Volgens lief. Provinciaal verslag over !8!Ki
bedroeg de schoolbevolking in de provincie
Utrecht op 1 Januari 1897:
Vim do openbare solution 9941 j. on 8201 m.
bijzondere, door do ge-
meenten gesubsidieerde
scholen7Cj.cn 120 m.
I, bijz. niet door de k«"i.
gesubsidieerde scholen 7403 j. en 7851 ni.
Samen 17 425 j. en IC265 m.
Kosteloos onderwijs ontvingen op de openbare
scholen 8097 j. en 8287 in.
Bij/.., niet door de gein,centen gesubs.
scholen 2117 j. en 2230 m.
De openbare avond- en herhalingsscholen
werden bezocht door 677 j. en 217 m., en
de bijzondere, niet door de gemeenten ge
subsidieerde avond- ca herhalingsscholen,
door 48 j. en 22 m.
In 12 gemeenten zijn geen openbare scholen
aanwezig. Vier daarvan hebben ccn gemeen
schappelijke school met andere gemeenten,
en 8 nebben regelingen getroffen met riubu-
ï'ige gemeenten voor het schoolbezoek aldaar.
Er zijn in de provincie aanwezig 102 open
bare- en 171 bijzondere scholen. Het aantal
bijzondere scholen vermeerderde in 1890 met
4; 2 werden °r opgeheven. Van de 171
bijzondere scholen zijn 7 door de gemeenten
gesubsidieerde.
Onder de openbare scholen zijn er 4 voor
jongens alleen, en 3 voor meisjes alleen van
de bijzondere zijn er 18 voor jongens alleen,
en 2!) voor meisjes alleen.
Uit' het Provinciaal verslag over 18% blijkt,
dat het aantal vergunningen voor den ver
koop van sterkedrank in het klein in de
provincie Utrecht nog 4117 bedraagt, terwjjl
liet wettelijk maximum is 683. De opbrengst
van het vergunningsrecht was f47 790. Kl
is slechts een vergunning verleend binnen
de grenzen van liet maximum (in do ge
meente waar zij gevestigd was)108 nieuwe
vergunningen werden verleend voor loeali-
teiton, waarvoor reeds een ander persoon
vergunning had, terwijl 1 vergunningen wor
den verleend met het* oog op bijzondere om
standigheden. Een vergunning werd irtge-
trokken ingevolge art. 9 der Drankwet, ter
wijl er 8 verviolen'wegens niet tijdige betaling
van het vergunningsrecht.
De Gemeenteraad van Enkhuizon heeft
met 10 togen 3 stemmen aangenomen een
voorstel tot pensionneering der Gemeente
ambtenaren, beambten en bedienden aldaar.
De Minister van Onderwijs in Pruisen hoeft
voor eenige dagen een rondschrijven verzon
den, waarhij de hoofden van scholen verzocht
worden, hij groote hitte den middagschooltijd
te doen vervallen en in sterk bevolkte klus
sen des ochteuds in plaats van 4 slechts 3
uur onderwys t« geven.
Wijkt uit deze aanschrijving, dat men
zich aan liet Duitsche Ministerie wel bekom
mert over de behandeling der schooljeugd,
vreemd blijft het, dut tie groote vacantie bij
onze naburen eerst in September begint, dus
in don tyd waarin voor de drukkende hitte
het minst meer te vreezen is. Deze late va
cantie is misschien te verklaren omdat, in
dien tijd bij den landbouw (bijv. bij aard-
appelruoien) de incestc handen te pas ko
men.
De aanschrijving bovenvermeld mag men
zich hij ons in zooverre ter harte nemen,
dat het overweging zou verdienen, in de
zomermaanden het onderwijs te doen ge
ven meer in den morgenuren, wanneer de
zonnestralen nog niet zt'io fel branden. De
ondervinding leert het vooral ten plattelan-
de, dat de kinderen, wanneer zij des mid-
lags na een lange wandeling du school be
reikt hebben zoo slaperig en afgemat zijn.
Int men zich van het resultaat van het on
derwijs niet voel moet voorstellen.
Met Utrechtseh Dagblad bevat de volgende
advertentie
Het zij mij vergund langs dezen weg allen,
die mij hunnn vriendelijke deelneming be
loond hebben in de door mij ondergane
operatie, waarvan het gebruik mijner oogen
de gezegende vrucht is geweest, mijn diep-
gevoelden dank te betuigen.
Nicolaas Heets.
Hij de Ned. Hervormde Kerk waren 1 Juli
334 predikuntsplantsen vacant, tegen 331
op 1 Januari: in Gelderland 27. Zuid-Hol
land 57, Noord-Holland 38, Zeeland 41,
Utrecht 8, Friesland 63, Overysel 14, Gro
ningen 52, Noord-Brabant 22. Limburg 7 en
Drente 4.
KENNISGEVING.
1)..- BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT, brengen ter kennis van de
ingezetenen dezer gemeente, dat zij voornemens
zyn nun den Gemeenteraad voor te stellen tij
delijk aan don openbaren dienst te onttrekken,
en wel voor het tijdvak van 20 October tot en
met 8 November a. h:
lo. ueneoppervlakte van p. m. 118 M', uitmuken-
do een gedeelte van hetplein „du Hof" nabij de
Lnvendelstrnnt.
2o, cone oppervlakte van p. m. 400 M'. uit
makende een gedeelte van hot plein „de Hof"
nabij het. Pepersteegje.
8o. ecne oppervlakte van p. ra. 118 M1, uitmaken
de een gedeelte vun het plein „de Groenmarkt."
4o. een opporvlakte van p. m. 400Ma, uitma
kende een gedeelte vun het. plein „de Appelmarkt."
Voorts, dat de schetsteekening waarop de ter
reinen nader zijn aangeduid voor een ieder ter
Gemeente-secretarie ter inzage ligt-
De- ingezetenen, die tegen zoodanige onttrek
king bezwaren wenschen in te brengen, worden
uitgenoodigd die vóór of op Zaterdag, den 24.
Juli 1897 ter Goineente-secretarie schriftelijk in
te dienon.
Amersfoort, 19 Juli 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. I). SCHIMMKLPENNINCK.
De Secretaris,
W. L. 8CHELTUS.
Dr. I'. Groeneboom heeft ontslag genomen
als Wethouder dezer Gemeente.
De heeren E. L. Visser en mr. J. Heyli-
gers hebben hun herbenoeming tot lid van
den Gemeenteraad aanvaard.
De heer D. Gerritsen, die by de Gemeente
raadsverkiezingen op 13 dezer zoowel in het
Ie als in het 3u district is gekozen, heeft
aangenomen de'benoeming voor het Ie dis
trict, waarvoor hij aftredende was.
In het 3e district moet dus een vrije ver
kiezing plaats hebben.
Blijkens de publicatie aan het hoofd van
dit nummer is de candidaatsstelling daarvoor
vastgesteld op Woensdag 28 Juli, de stem
ming op 10 Augustus en de hei-stemming,
zoo noodig, op 24 Augustus.
Onze stadgenoot de jongeling C. van den
Bergli heeft inet gunstg gevolg afgelegd het
toelatiugs-exuinen voor de kweekschool voor
de Zeevaart lo Amsterdam.
Onze vroegere stadgenoot dr. D. Dijken, tij
delijk assistent aan de Rijks-universiteit te
Leiden, is benoemd tot leeraar aan de Rijks
Hoogere Burgerschool te Assen.
Een stadgenoot is de dupe geworden van
een tlessehentrekker..
Een als heer gekleed persoon uit Amster
dam wist hem een filiaal aan te praten van
oen aldaar gevestigde inrichting, van welke
hij zich directeur noemde. Hij had niets
anders te doen, dan goederen, welke in die
inrichting werden gefabriceerd, aan huis te
verknopendaarvoor zou hij genieten, be
halve een salaris van f10 per week, vergoe
ding voor winkelhuishuur, 2x/2 pCt. van de
opbrengst der goederen, en 20 pCt. van de
ingekomen liefdegiften.
Hij vloog er in. Het contract nog wel door
een notaris opgemaakt, werd geteekend, en....
de gevorderde soin van f500 door den filiaal
houder gestort. Twee of drie weken werd
het tractement betaaldverder hoorde onze
stadgenoot niets. En toen hij op informatie
aan liet kantoor te Amsterdam uitging,
bleken en directenr èn borgtocht verdwenen
in de plaats van welken laatsten hij nu eenige
goederen bezit, ter waarde van circa f75 a
f'80. Om de f500 te kunnen storten, had
hij nog wel een hypotheek op zijn huis ge
nomen.
Met groote ingenomenheid vernemen wij,
dat Burgemeester en Wethouders op onbe
krompen wijze steun hebben verleend aan
Wessel van Daal, tien brandweerman, die
bij den brand in du Koningstraat het onge
luk had van een dak te vallen.
Hij neemt Hink toe in beterschap.
DE TUINBOUW-TENTOONSTELUNB.
Gelijk wc in ons vorig nu miner reeds ter
loops meedeelden, zal van Woensdag tot
Vrijdag op «Randenbroek" gehouden worden
een tentoonstelling van tuinbouwproducten,
zuivelbereiding, bloemen en planten. Zij
wordt gehouden door do plaatselijke afdeeling
van het «Utrechlsch Genootschap voor Land
bouw en Kruidkunde".
Eiken middag wordt zij opgeluisterd door
een muziekuitvoeringWoensdag van het
slifmuziekkorps van liet 5e regiment infan
terie, Donderdag van de kapel «Fidclio" uit
Woudenberg, en Vrijdag door de kapel »Ger-
mania" het aantal inzendingen waaronder
vole hoogst belangrijke overtreft iedere
verwachtinghet schoone park van «Randen
broek" noodt lot oen bezoek, en zoo kan
het niet anders of dezo tentoonstelling zal
veler belangstelling wekken, van producenten
zoowel als van consumenten.
Wat de tentoonstelling beoogt?
Zij is een poging om den tuinbouw rond
Amersfoort te doen opleven uit zijn reeds
veel te langen slaap, waarvan vooral Utrecht
partij trok door gansche wagenvrachten vol
groenten naar de stad te brengen, welke
dan hier gevent moesten worden.
Onnoodig te zeggen, dat wanneer in de
onmiddellijke nabyheid der stad groenten
worden geteeld en het afdeelingsbestuur
geeft daarvoor gaarne menigen nuttigen
wenk de verkoopers minder vracht zullen
hebben te betalen en dus beter prijzen kun
nen maken en de koopers voor misschien
minder geld heter waar zullen krijgen.
Ook in dit opzicht is dus do tentoonstelling
een bezoek overwaard en het is geen ge
ringe plicht van erkentelijkheid welke onze
stadgenooteri te vervullen hebben tegenover
het Afdeelingsbestuur dat niet achtend
de vele bezwaren hier zulk een hoogst
het plan, alsook van do heeren Rink, Van Vlijmen
en Do Klerk, leden van de Tweede Kamer der 8. G.,
waarin dez.e laatste mededeelde het eere-lidmaatschap
van den Bond te aanvaarden en het beginsel beloofde
te steunen.
Door den hoer Van Maanen werd voorts leedwe
zen betuigd, dat men door liet oprichten zoowel te
Amsterdam als te Amersfoort van dergelijke bonden,
afbreuk doet aan de zaak zelve. De hoop werd
door hem uitgesproken, dat men tot eenheid mocht
komen, opdat dezo Bond, welko in 1894 is opgericht
en thans 5000 leden telt, zeer spoedig tot het dub
bele aantal moge stijgen.
Do heer Van Wgk, president der Amersfoortsehe
vereeniging, als gast tegenwoordig, zeide dat in zgn
woonplaats de vereeniging niet is opgericht om ver
brokkeling te bewerken, doch alleen omdat de Bond
„Eendracht" te veeleischeud was en hg bevreesd
was, dat de gemaakte berekeningen zouden falen.
8pr. hoopte, dat die vrees zou blijken ongegrond
te zgn, en dat, mocht men slagen, zijn vereeniging^
dan zeker zou medewerken.
Zoowel door den voorzitter als door den secretaris
werd protest aangeteekend over deze afwachtende
houding, die niet getuigde van vertrouwen in het
beleid der bestuurders van den Bond, Nauwkeurige
berekeningen waren gemaakt, zoowel door het be
stuur als door deskundigen en zelfs hadden eenige
leden van de Tweede Kamer hun goedkeuring daar
aan reeds gehecht.
Ook was door den heer Van Wijk bestreden, dat
zg, die in het genot van hooger pensioen waren,
moer percenten moesten bijdragen om voor de min
deren oen booger pensioen voor de weduwen te
verkrijgen. Die stelling werd krachtig door den
president en deu secretaris bestreden. Zij achtten
de vrouw van deu mindere even hoog als van den
meerdere beide categorieën hebben voor het land
niet gepresteerd. Het hoofddoel voor het vragen
van pensioen is liefde voor vrouw en kind. Het
ophouden van z.g. stand mag hier niet bjj in het
spel komen, maar alleen zij en blijve het doel allen
voor ondergang en armoede to bewaren,
Dc hoer Van Maanen betoogde, dat de minste
uitkeering f250 it f300 per jaar moest bedragen.
Dit laatste vond luide toejuiching.
Do berekening, gemaakt door het bestuur en des
kundigen, beliep 4 pCt. van het tractement, te stof
ten in de Staatskas en uit die berekening bleek,
dut goon bijdrage van den Staat werd gevraagd,
alleen het beheer over de golden.
De heer Vau Wgk bleef opponeeren, wat
aanleiding gaf, dat meerdere afgevaardigden zich
in het debat mengden en de afgevaardigde van
Hellevoctsluis zgn dank bracht aan het bestuur en
de vorgadering door hem werd aangemaand zich
niet te laten verleiden om van het groote doel af
te wjjken.
Door Den Helder werd do volgende motie voor
gesteld
„De afd. Helder van den Algem. Bond „Insulinde"
geeft het hoofdbestuur in overweging, aan de Re
geering te verzoeken aan woduwen en weezen van
actiof-dicueude eu gepensionneerde militairen van
land- en zeemacht en koloniën beneden den rang
van officier, zonder bepaling van hoegrootheid (dit
aan dö Regeering over te laten) een pensioen too
tc kennen eu ook de wet daarop van terugwerkende
kracht te doen zijn."
Deze motie werd niet ondersteund en dus niet
in stemming gebracht, aangezien de/e vergadering
niets anders beoogde, dan hetgeen in de motie werd
voorgesteld.
„Zal Amersfoort medegaan, indien door den Bond
met cijfers wordt aangetooud, dat het doel kan
worden bereikt?" vroeg do voorzitter, waarop de
heer Van Wijk toestemmend antwoordde.
Do discussie werd daarna gesloten.
Met een opwekkend woord van den voorzitter,
waarbij lig nogmaals wees op het gewicht van deze
vorgadering en de noodzakelijkheid vau eenheid,
nauwe aaneensluiting en hechte vriendschap werd
de vergadering gesloten.
Het aan dc Regeering te zenden adres werd
daarna vastgesteld in oen huishoudelijke zitting.
Genoraal-majnoi' C. O. van Kesteren, com-
marnlant dei' 2e divisie, kwam heden, ver
gezeld van zijn adjudant-kapitein D.L. Hoog
kamer, van den Generalen staf, hier ter
stede tot. het houden eener inspectie over
de vuld-bataljous van het 5e regiment in
fanterie.
Luitenant W. F. van den Oudendijk Pie-
torse, van het 5e regiment infanterie hier,
is bevorderd tot kapitein en wordt in ver
band daarmee overgeplaatst bij het 2e regi
ment te 's-Hertogenbosch.
De commissie welke bij het 5e regiment
infanterie belast is met het afnemen der
examina van de vrijwilliggers voor het Re
servekader voor den graad van reserve
sergeant en voor vaandrig is saaingesteld
als volgtkapitein L. T. G. J. Fiieber, lid
en voorzitter; luitenant-adjudant J. W. G.
Peltzor en luitenant N. G. van Gemert,
leden.
tot r 14.05 p. Met.alsmede zwarte, witte en kleurige Hcniicberg-ZIJde van 85 ct. tot f 14.05 p.
Met. effen, gestreept, geruit, gewerkt, damast enz. (cu. 240 versch. qual. en 2000 versch. kleuren,
dessins enz.) Franco eu vrij van Invoerrechten In huis. Dubbel briefporto naar Zwitserland.
Zijde-Fabrieken G. Henneberg, (k. k. Hoflever.), Ztirioh.
nuttige tentoonstelling wist te organiseeren.
Moge zij in ieder opzicht slagen en strek
ken ten voordoele van de Amersfoortsehe
afdeeling on de burgerij.
Men verzocht ons plaatsing van het vol
gende
Zondagmiddag to 12 uur hield de Bond van on
derofficieren on minderen „Insulinde" oen algemeono
vergadering met afgevaardigden in het lokaal
„De Unie", aan den Coolsingel te Rotterdam.
Tegenwoordig waren afgevaardigden van de af-
deelingen Don Haag, Hellevoetalui», Den Helder,
Maassluis en Amsterdam, terwgl Vlissingcn en
Winschoten schriftelijk vertegenwoordigd waren.
Dc lieer Kouter opende mot een woord van wel
kom do vorgadering en herinnerde nnn don ernst van
liet oogonblik, dat het hier gold het welzgn van
vrouw en kind, en dat het van de besluiten dezer
vergadering zou afhangen om in de toekomst oen
beter lot te scheppen voor weduwen en weezen.
Door den secretaris, den heer A, van Maanen,
werden een aantal brieven van verschillende afdeo-
lingen voorgolozon, inhoudende goedkeuring aan
Reserve-sergeant H. W. Bleeker, van het
5e regiment infanterie hier, heeft met gun
stig gevolg afgelegd het practisch examen
voor den graad van vaandrig en is tot een
benoeming als zoodanig aan den Minister
van Oorlog voorgedragen.
Ritmeester D. Enschedé, commandant van
bet depot-eskadron 1e regiment huzaren hier,
is benoemd tot ritmeester-adjudant van het
korps en wordt in verband daarmee over
geplaatst naar Deventer en hier vervangen
door ritmeester A. J. VV. van Doorninck,
van liet 3e regiment, te Leiden.
De 2e luitenant E. II. Juckema van Bur-
rnania baron Rengers van Warmenhuizen,
van liet 1e regiment huzaren gedetacheerd
bij de Rijschool hier, is bevorderd tot 1e
luitenant.