Maandag 13 December 1897. No. 4727. 47e Jaargang. VERGIFT. PHOENIX-BROU W ERIJ. H. MEURSING Co. AMERSFOORT. Specialiteit iu Exportbier naar de Tropen. Uitgave Firma A. H. VAN CLE E FF te Amersfoort. dos! VfDmda'da«mmd- Abonnement por 3 maanden fl—franco per plaatsruimte ~i Pe^e'S 00 cent; elke l'°é5el ,ne01' 10 cent. Groote letters naar nummers 1U cent e" en onteitf<-'riingsudvertc!itië» per regel 15 cent. Afzonderlijke Bij adveitentiën van buiten de stad worden de incasseerkostun in rekening gebracht. Bureau KORTEGRACHT 56 Telephoon 19. PUBLICATIE. De COMMISSARIS der KONINGIN in de Provincie UTRECHT, Gezien het besluit van Heorcn Gedeputeerde Staten der provincie Utrecht, in dato 2 Decem ber 1897, n». 50; ,oPe!etL.1°P, art- 11 der wet van den 18 Juni 1857 (Staatsblad n°. 87), Brengt bij deze tor kennis van belanghebben den, dat do sluiting der jacht voor de provincie Utrecht is bepaald op Vrijdag, den 31 December echter van ZOns" ergang' mefc uitsondering 1° het schieten van Waterwild, aangeduid in art. 17 der aangehaalde wet, daar, waar het schieten van Waterwild geoorloofd is 2' het vangen van Waterwild niet slagnetten en het vangen van Eendvogels in eono eenden kooi of eon daarmede gelijkstaand toestel 3° het schieten van Houtsnippen waarvan de sluiting later zal bepaald worden. En, ten einde niemand ocnigc onwetendheid hiervan voorwende, zal deze worden afgekondigd en aangeplakt, waar zulks te doen gebruikelijk is Utrecht, don 4 December 1897. De Commissaris der Koningin voornoemd, SCIIIMMELI'KNNIN't 'K v. d. O v. N1JENBEEK. WIELRIJDEN VOOR KINDEREN Als vervolg op zijn «Wiolryden voor vrou wen" gaf arts Tuinstra zelf beoefenaar der rijwielsport in liet Zondagsblad van het Nieuws van den Dug zijn meaning over het invinlrijden voor kinderen'' en zegt daaromtrent Het is vrij wel eene nlgeincono verbreide meening, dat, bij do tegenwoordige oververzadiging onzer jeug dige 8[ios patriae mot geestelijke gerechten, hun ter afwisseling een schotel uit tie sportkeuken dient te worden vootgezet oin de wanverhoudingen litsselieu physiek en intellect niet al te gevaarlijke afmetin gen le laten aannemen. Dikwijls wordt hierop gewezen en meer en moer wordt het ook do overtuiging dor ouders, die zich aan den eenen kant gestreeld gevoelen door de prachtige schoolrapporten van hun veel belovenden zoons en eerbied gevoelen voor de macht van ken nis, in dat jeugdige hoofd opgestapeld, maar aan den anderen kant het bleeko, vroeg rijpe gelaat, het matte vermoede uiterlijk, don geringon eetlust, kortom de verschijnselen van een verzwakkend li chaam met heimelijke vrees aanschouwen. Geen wonder dan ook, dat, toon de alom geprezen safety in haar tegenwoordige volmaaktheid zich het burgerrecht had veroverd eu daarmede de ge legenheid was aangeboden om aan dp behoefte tot de zoo noodige en gewenschto lichaamsbeweging in de vrije lucht te kunnen voldoen, door de ouders met gretigheid naar dit middel word gegrepen om de door geestelijke offers ondermijnde krachten hunner stamhouders to schorenen zoo zien we het rijwiel niet alleen vrij algemeen in het bezit Feuilleton. 67). Ho, ho, kalmte, vermaande de ridder, wij mogen iemand niet op lossen voet verdenken. Ik bied je mijn hulp, Adrian, wij zullen met overleg te werk gaan en dan misschien het ge heim nog wel doorgronden. U wilt mijn bondgenoot zijn riep Adrian uit. 01 daar ben ik u dankbaar voor, alleen vrees ik, dat onze nasporingen voor Gabrielle en mij bedroevende gevolgen zullen hebben. In elk geval zullen zij echter dien nood- lottigen twijfel wegnemen. God geve, dat die geheimzinnige grnfge- schiedenis nog tot een bevredigende oplossing komt. De Beaucourt beloofde Adrian verder, dat by geen mededeclingen aan diens moeder zou doen en nam daarop hartelijk afscheid van hem. Adrian begaf zich naar de ziekenkamer, waar Gabrielle thans in diepen slaap lag. Arme Gabrielle, fluisterde hij, welke toe komst gaat ge tegemoet? Het geheele schouwburgpersoneel was in groote opgewondenheid; de directeur en de re gisseur liepen radeloos rond. Benedicta lag thuis ziek, althans zij hield zich ziek. Wat was er gebeurd? Iets ongehoords. De bojaar Gojowicz had den baron on Erl- I fV Uolicron en Gymnasiasten, maar zelfs het c gen. om van kinderen, nauwelijks de bewaar- school ontgroeid of aan het toezicht van bonne of kindermeid ontsnapt. Waar wij het wielrijden geenszins voroordcelen, maar ernstig moonon tc moeten waarschuwen voor overdrijving cn overschatting uit ren gezondheids, oogpunt, is hot voorzeker hier de plaats, ons in dien zin te uiten on met voste hond dc romsehroevon aan to draaien. Er zijn nu eenmaal volo maatschappelijke toestan den, die wo gaarne veranderd zouden zien, maar waar we machteloos tegenover staan cu waaraan we ons nis een „noodzakelijk kwaad" bobben te onderwerpen. Zoo is het ook met het uitgebreide leerprogram onzer scholieren. Zoolang een meer dan overvoerde markt scherpe coneurrentio noodzakelijk ton gevolge moet bobben, zal do graad van weten- dinppelijko ontwikkeling voor hem, die zich later lede Oils zeer hoog moeien worden opgevoerd en zullen aan de horsenwerking cischon worden gesteld, waardoor hedriTd kiml)0n 7-uor ernstig lean worden Dit noodzakelijk kwaad is niet to onteaau; maar toch zijn er niiddelcu nau te wijzen, dioden onivung en do nadeclige gevolgen er van kunnen vermin doren. Als modieus hechten wij groote waarde aan dn zoogenaamde iirophylactisehe geneeswijze, dat i- de leer lor voorkoming van ziekten; een arbeidsveld, waarop de grootste iriuinfen op medisch gebied zijn behaald. Ook doze behandeling zou bij bel bóven, genoemde „kwaad" in toepassing kunnen worden gebracht indien ni. do ouders meer rekening bieldon met de horsen-capaciteiten en den aanleg hunner kinderen, bij dc bestemming hunner maatschappe lijke positie, dan gewoonlijk bet geval is, Het offeren aan den tijdgeest om van ieder kind een geleerde te willen maken, zonder tc bedenken, dat daartoe een aangeboren geschiktheid noodzakelijk is, welke een hersenstructuur vereischt die niet on bevel of door dwang is to verkrijgen, maakt dat menig knaap zijn gezondheid verspilt mot het najagen van een doel, waartoe hom de natuur onmachtig beeft verklaard. Ouderlijke ijdolhcid en trots, daarbij blindheid voor tekortkomingen van eigen kroost en^pinneluing voor minder wetenschappelijke betrekkingen, zullen hut in praotijk brengen dezor voorbehoedende genees wijze echter wol tol do vrotuo wenschen doen belmo ren en zoo zal het tegenwicht togen geestelijke overspanning onzer scholieren wel gezocht mouten worden in een reërle therapie, dat is het aan wonden van positieve geneesmiddelen. Ongemerkt zouden wij hier het terrein der sehool- hygiöne betreden, wat geheel buiten onze bedoeling ligt. We willen ons daarom alleen, voet bij stuk houdende, bepalen tot de vraagIn hoevorre kan sport, en speciaal wielrijden. dc door geestelijke overlading bedreigde gezondheid onzer scholieren te hulp te komen 1 Niet onverdeeld zijn de iiioonigoiftp dit punt. Wij sluiten ons geheel aan bij hen, die liet beoefe nen van sport hier niet alleen nuttig maar zelfs noodzakelijk vindon, Eehter ouder deze strenge beperking, „dat onder sport alleen wordt verstaan hut beoefenen dier lichaamsbewegingen in dc vrije lucht, welko do nlgemconogezondheid kunnen bevorderen cn liehamu en geest gelijktijdig kunnen verkwikken on sterken." Als zoodanig noemen wij in de allereerste plaats wandelen, vorder gymnastische, oefeningen en exer- eeeron in het open veld, baden en zwommen. In de juiste maat .toegepast, kan door doze uitspan- ningeu alleszins woraen te gemoctgekomcn aan de I onvoldoende oefening van bot spierstelsel, bet gemis aan t'rissoho, gezonde luolit en de verdere gevolgen van langdurige opsluiting in school on studeercel on worden de twen gevaarlijke klippen omzeild, I waarop bet beoogde nuttige doel maar al te dik- I wijls schipbreuk lijdt, nl.: I K vervullet palen, van hot lichaam, Ie hersenen den terugslag ondervinden en hun arbeid ongeschikt maken te enthusiastische beoefening, die tot kan overslaan en dun geest zoodanig dat deze zich niet tot de studie kan bo- Deze beide schaduwzijden, in hun govolgon door onze puodagogeii dikwijls ondervonden en geuit, j treden bij hotwielrhden zeer sterk op den voorgrond. Waar \vy wielrijden voor een volwassen, krachtig i persoon een inspannonden arbeid noemen, ons daarby beroepend op de krachtige werking op hart en longen, .Ie overvloedige zweetsecretic, liet groote verlies in I lichaamsgewicht en de lang tcrngblijvoudo verschijn- I solen van vermoeienis, achten wij dozo inspanning voor onze kuapen, met bun miuder weerstauilsver- j vermogen en grooter neiging tot onmatigheid, groot I genoeg om aan de hersenen do voor de studio be> noodigdc veerkracht to ontnemen. Dat verder de lust tot wiolryden by onze scho- i lieren dikwijls in hartstocht ontaardt, waarbij do schoolplichten schromelijk worden verwaarloosd, is I inderdaad een zoor dreigend, maar licht begrijpelijk gevaar. Hot bezit van een eigen vervoermiddel, met tic I verantwoordelijkheid en zorg voor onderhoudde gemakkelijkheid om op eigen wielen vreemd terrein te bezoeken en tc verkennen; do groote geschikt heid om uiting te geven aan do door iodoro knaap I gevoelde behoefte, zjjn overschatte lichaamskracht tc loon ei i door zich onderling le meten in snolheid en volhardingsvermogendo mogelijkheid om de jeugdigo ydelheid te bevredigen door in klecdiog of wy/.o van rijden do attentie Ui trokken, «ijn alle prikkels, voldoende om do gedachten van den knaap af to luiden van do mulle bookeu-atmosfoer naar do onwokkonde sportwereld. Daarby komt, dat dc*u prikkuls ruimschoots voed sel vinden in do enorme reclame, voor het rijwiel 5omaakt, in do wc! wat overdreven wyzo waarop oor vakbladen do loftrompet over do „edele wie lersport" wordt gestoken, en niet hut minst in do overvloedige gelegenheid tot hot bijwonen van wedstrijden, matches, enz., echte kweekplaatsen voor een alles overheorsohoudon, studiuzin borovondon, pportgeest. Wio sohorp ziet, kan zo dan ook roods aanwijzen onder onze Burgerscholieren on Gymnasiasten sport men van top tot teeukenbaar aan hun sterk ontwikkelde kuitepioron, mager gelaat, iet of wat I voorovergebogen houding cn hun nonchalant en j vermoeid optreden. Wy planteen hen zoo gaarne I en club, mot het onmisbare sportattribuut, do cl- garretto, in den mond, oiu do tafel In een dorpe- I herberg, opgezocht gmturendo oon verren locut, i snoevend op gemaakte onmogelijk korte Inden of vloekend op ondervonden vertraging op do reis, intusschon kracht puttend uit do opwekkende gaven van hot bnll'et voor nog to wachten vormouionio. I Hier zijn inderdaad gezondheid cn toekomst in j gevaar on wordt eun ernstig beroep gedaan op do ouderlijke verantwoordelijkheid voor hot wolzijn I van hun kroost. Kunnen wc dan ook hut stalen ros geen plants aanwijzen in do bespanning, welke onze ttudooreude I jongeren langs het moeitevollc pad oonor woten- schappciyko loopbaan naar het gewonschte einddoel moet voeren, er is meur, waarom wy hot driest toevertrouwen dor teugels van dit dartele, ongebrei delde vos aan jeudigo handen niet onbedenkelijk vinden. i Zelfs hij, (lie in den stryd 0111 hot vóór on logon van het wielrydou (ivolko nog in geonon dooie ia beslist) zich schaart aan don kant van dn moest vurige voorstanders en als zulf-liuoefoiiaar tot uicdo- oordeclon is gorochtigd, zal zonder voorbehoud moeten bekennen, dat do groote sohaduwzydo van dozen tak van snort moet guzooht worden in de bijna onweerstaanbare neiging tot onmatigheid, ten zeerste daarom vcrleidelylc en govunriyk, omdat men or onwillens en onbewust hot slachtoffer van wordt. Waar dozo schaduwzijde voor dou volwassen, ver standiger rijder bestaat, behoeft het geen nader be toog, dat zy bij onze knapen in do «lonkende kleur te voorschijn treedt. Do hokondo nadeuligo ge volgen van een overmatig wiulrydcn (waaronder wfl als do voornaamste iiociuunsuhaduiykon Invloed bach in do club, in tegenwoordigheid van alle leden, een slag in het gelaat geven. Eer de baron zich aan Gojowicz had kunnen vergrijpen, waren eenige vrienden van laatstgenoemden tus- sc hen beiden gekomen en hadden dit verhinderd. Alle leden van de club wisten wat aanleiding tot deze beleediging had gegeven. Men fluis terde den naam van Benedicta en er waren vele heeren, die den baron verre van gunstig beoordeel den, omdat deze, als gehuwd man, meer de welvoeg lijkheid in bet oog had moeten houden en niet zoo openlijk met de als lichtzinnig bekendstaande actrice had mogen omgaan. Thans was het niet langer te vermijden, dat de zaak volkomen rucht baarheid zou krijgen. Niemand twijfelde er n.in of een duel onder de strengste bepalingen zou op deze beleediging moeten volgen en evenmin geloofde men, dat do oorzaak tot dit duel voor do barones verborgen zou kunnen blijven. Moest er nu geen geschil tussohen de beide echtelieden ontstaan, wuardoor do arme barones diep ongelukkig zou worden Er waren' heeren in de club, die de jonge ba rones van harte beklaagden, maar toch stelden dc meeste leden er meer belang in, hoe de be roemde tooneelspeelster Benedicta, bijgenaamd „het steenen hart", deze zaak zou opvatten. Benedicta toch was het brandpunt "an bijna alle gesprekken, die in de club gevoerd werden. Zij lag inmiddels met maagkramp op de sofa in haar boudoir en had haar kamenier naar den directeur gezonden, met de boodschap, dat zij dien avond niet kon optreden. Twintig minuten later kwam de regisseur hij gend haar boudoir binnen. Hy was met een rijtuig gekomen, maar had zeer sucl do trap naar dc eerste verdieping opgeloopen. Wilt gij de geheele recette van don avond verloren doen gaan riep hij Benedicta toe. Benedicta kermde, terwijl zij zich op haar sofa omkeerde. Zie je dan niet dat ik doodziek ben steunde zij. Maar juffrouw, uw verstand moest u zeggen, dut u de voorstolling van vanavond niot moogt doen mislukken, omdat u daardoor openlijk zouilt bekennen, bij dat schandaal betrokken te zijn. Je spreekt als een zot 1 riep Benedicta uit. Denk je dan, dat ik zou kunnen spelen met die maagkramp, zelfs al wilde ik? De regisseur zeide goedig Als u maar eens kalm nadenkt, dan zal uw maagkramp wel bedaren, juffrouw Benedicta. Ga heen, donk je dat ik ziekte veins? Dat is een ongehoorde beleediging. Maak datjo weg komt 1 U is een zottinriep de regissuor uit. Boos ging hy heen. Nauwelijks had hij het vertrek verlaten, of de voorgewende zieke sprong van haar sofa op. Een glimlach plooide haar lippen en met heldere stem zeide zij voor zich De kogel is door de kerk. Die halfwilde uit Wallachije had mij geen grooter dienst kunnen bewijzen. Men zal vernemen, dat hij om inijnent- wille Erlbacb een oorveeg heeft gegeven en ook I voor haar, voor de barones, zui dat geen geheim blijven. Erlbnch is l ijk, ik zal hem aan zijn vrouw ontrukken en hem geheel in mijn macht krijgen. Het zal een voldoening zijn voor mijn verkild hart, een ander het geluk ontroofd te hebben, dat het grimmig noodlot mij niet gunde. Nadat zij zoo eenige minuten had staan peinzen, klonken er luide voetstappen in do gang cn do bojaar trad onaangediend hot boudoir van de tooneelspeelster binnen. Benedicta sprong op en trad hem met fon kelende oogen tegemoet. Verwijder u, mynheerriep zy hem woedend toe. Benedicta, antwoordde hy, ik moet u op heldering geven. Die heb ik van u niot gevraagd. Wanneer u niot «ogenblikkelijk heengaat, dun schiet, ilc u als een dollen bond. Benedicta nam een een kleine revolver, die op een étagère lag en lichtte dit wapen dreigend op Gojowicz. Do bojaar bleef staan, glimlachte on zeide Ik vroes u niet, mejutlrouw. Dames laten nooit geladen vuurwapens liggen; schiet dan toch. Benedicta stampvoette van machteloozo woede. Zij beet zich de lippen aan bloed en riep; Wnnneer gu niot heengaat, dan zul ik den portier roepen en u van do trap laten werpen. Weer glimlachte Golowicz, waarby zyn hagel witte tandon van onder den zwarten knevel te voorschijn kwamen en spottend zeide hij Gy moet dien braven baron, wien ik een oorveeg neb gegeven, dan wel liefhebben. Ga heen, onbeschaamdeik ben u geen reken schap verschuldigd. Nu het zal mij genoegen doen spotte do bojaar voort, den baron een kogel door het hoofd to jagen. Gy wilt hem doodon, gy riep Benedicta toornig. Ja ik, Carlo Golowicz, en dan zul noch de baron noch ik aan uw vooten liggen. Zwijg toch mot uw zinneloozesnoeverij. Maar u kunt con wending aan do zaak ge ven. hernam de bojaar. Een paar woorden van u zijn voldoende om het leven van don baron te redden. (.Wordt vervolgd).

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1897 | | pagina 1