Donderdag 16
Juni 1898.
No. 4780.
47e Jaargang.
Binnenland.
EEN VUURPROEF.
üitgave
Firma A. EL. VAN CL E E FF
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- en Donderdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.franco per
post 1.45. Advertentiën 16 regels 60 cent: elke regel meer 10 cent. Groote letters naar
plaatsruimte. Legale-, oiïicieële- en ónteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Afzonderlijke
nummers 10 cent.
Rij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
Bureau
KORTEGRACHT 5 6.
Telephoon 19.
KENNISGEVINGEN.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gezien art. 8 der Hinderwet,
Brengen ter kennis van het publiek, dat door
hen aan het Bestuur der afdeeling Amersfoort
van den „Nederlandschon Militairen Bond" en
zijne rechtverkrijgenden vergunning is verleend
om een inrichting tot kamerscliietocfeniiigcii op-
terichten in het perceel alhier gelegen in de
Beekstraat, wijk I. Xo. 92e. kadastraal bekend
onder sectie B. No. 20(12
en dat door hen aan .1. 1de Jager en zijne
rechtverkrijgenden vergunning is verleend om
een oven van het heetelucht-sjsteein te plaatsen in
het perceel alhier gelegen aan de Langestraat,
uitkomende in de l'epersteeg, wijk F. No 89,
kadastraal bekend onder sectie E. No. ö(i(>.
Amersfoort, 13 Juni 1898.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Burgemeester,
F. D. S01II MM EL I1 E NNI NOK.
De fd Secretaris,
B. W. Th SANDBERG.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
Gemeente AMERSFOORT,
brengen ter kennis van de belanghebben
den, dat een afschrift van het procesver
baal van het hoofdstembureau is liet kiesdis
trict Amersfoort, betrekkelijk den uitslag
van de stemming van 4 leden voor de l'ro-
vincalen Staten van Utrecht in dat district,
is aangeplakt aan de bergplaats staande aan
den West-Singel Wijk E.No. GO nabij het Raad
huis, en in afschrift ter Secretarie ter in-
inzage nederligt.
Amersfoort, 15 Juni 1898.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHLMM EEPENX1NCK.
De Secretaris.
W. L. SCHELTUS.
ATJEH.
Bij het Departement van Koloniën is ont
vangen het volgende, van 13 dezer gedagteo-
kende telegram van den Gouverneur-Generaal
van Nederlandsch-Indië, betredende de ex
peditie naar do l'edir-streek
»Bij het oprukken naar lie! gebied van
Toekoe Bintara Keumaiigan is <le vijand in
versterkingen Kota Poe tos en nabij Pangl-
kawon aangevallen en verdreven, achterla
tende een-en-zeventig dooden.
Feuilleton.
"\k acht mij nu volkomen gerechtigd om
Robert een let te geven, die hem heugen zal.
Ik heb nog eenige oogenblikken tijd, vóór ik
me moet gaan klecden, on die besteed ik om
mijn hart nog eens voor je uit te storten, lieve
Henrietta. Je kunt begrijpen in welk een toestand
ik me bevind. Terwijl mijn kamenier alles voor
mijn toilet in gereedheid brengt tussehen
twee haakjes, ik heb een keurig kostuum voor
het hal gekozen, dat mij bijzonder goed kleedt;
maar nu moet ik daaroverheen natuurlijk die
leelijke lilas domino aantrekken terwijl het
dus allen schijn zal hebben, dat ik naar een
feest ga, ga ik feitelijk de droevigste uren van
mijn leven tegemoet.'Wat is het huwelijk voor
een vrouw toch een teleurstellingIk moet het
voortaan aan allo meisjes ontraden, want zalig
is het rustig, zorgeloos leventje, zonder strijd, zon
der éccptie
Ik schrijf je morgen natuurlijk alles uitvoerig.
De hemel schenke mij kracht om mijn moeilijke
taak te vervulleu.
20 Januari.
Precies om negen uur reed gisteravond het
rijtuig van mevrouw Von Büloff voor. Ik was
zeer zenuwachtig en beefde over al mijn leden.
Wel foei, zeide zij, wat ben je kinder
achtig Wat een dwaasheid om je dit geval
«Onzerzijds gesneuveld vijf inlandsche mi
litairen en licht gewond zeven militairen
beneden den rang van officier. Lichtgewond
een olïicicr, die dienst blijft doen".
Ter verduidelijking diene het volgende
telegram, dal de .V. Roll. Crl. ontving van
haar cor respondent te Batavia:
«De Selimoon-coloniie en de landingstroepen
rukken op naar Kemala. De Pedir-colmine
viel <le versterkingen in Bamhie aan.
«De le luitenant der infanterie .1. O. Lam
ster werd daarbij licht gewond. Acht min
deren werden gekwetst, vijl' minderen sneu
velden. De vijand liet 71 dooden achter".
Volgens een door de Java Cl. van den
Gouverneur van Atjeh en onderhoorigheden
ontvangen telegram, werd door een patrouille
iu kampong Lam Mej, in Daja, gearresteerd
Ilabib Oemar, een panglima van Toekoe
Oemar, met eenige volgelingen tevens wer
den vier goede voorlaadgeweren buitgemaakt,
terwijl een familielid van Datoe Moektara,
hoofd van de Moekim Lam Boeng, genaamd
Nja Abbas, die amok maakte, doodgeschoten
Aan onze zijde werden licht gewond éen
Europeesch sergeant en éen Europeesrh
korporaal.
Blijkens door de te Groningen wonende ou
ders ontvangen bericht behoort onderhen,
die dezer dagen sneuvelden de Europeesehe
ser geaut Adriaan Seholte, die indertijd ook
deelnam aan de Lombok-expeditie.
Uit de in de Staatscourant voorkomende
statistieke tabel omtrent de gehoorten en
sterfte in ons land over het jaar 1897 blijkt,
dat het aantal levendgeborenen in dat jaar
bedroeg 101 441, datder levenloos aangege-
venen 73/5, dat der overledenen (met in
begrip der levenloosaangegevenen) 91 230,
of 18.51 op elke 1000 inwoners per jaar.
Zonder de levenloos aangegevenon was
de sterfte 17 per 4000, tegen 17.2 in 189G,
en 18.0 in 1895.
Het aantal levend geborenen was 1194
meer dan in 1890: de verhouding was 32.8
per 1000, tegen 32.7 in 1890.
De verhoudingen der sterfte (met inbegrip
der levenloos aangegevenen) waren in de
verschillende doelen des lands weder zeer
uiteenkwpend.
Wat de provinciën betreft, staat Groningen
bovenaan met slechts 15.92 per 1000: dan
volgen Friesland met 10.21, Noord-Holland
met 17.05, Zeeland rnet 17.72.
De overige gingen boven het gemiddelde.
Gelderland had 18.71, Zuid-Holland 18.82,
zóo aan te trekken Geloof me, van de honderd
mannen zal er misschien éen zijn, die na zulk
een briefje rustig bij zijn vrouw thuis zou
blijven
ïk zuchtte diep en dacht, dat voor haar de
levensomstandigheden wel heel anders moesten
wezen dan voor mij, voor wie de liefde van mijn
man alles op de wereld is. Het huilen stond mij
veel nader dan het lachen toen het rijtuig stil
hield.
De palfrenier bracht onze pelsmantels naar
de kleedkamer, terwijl ik onder haar geleide de
zaal binnen ging, waar zich de opwekkende
dansmuziek reeds deed hooren.
Het was een marteling voor me om zonder mijn
man een danszaal te betreden. Robert houdt,
niet van dansen hoewel hij een uitstekend
danser is maar toch heeft hij met mij altijd
den eersten wals gedanst, ter herinnering aan
onze kennismaking. Want ik heb je, geloof ik,
wel eens verteld, Jlmriette, dat we elkander het
eerst op een bal ontmoetten en hij me toen voor
den eersten wals vroeg. En dit was nu deeerstc
maal dat ik niet op zijn sterken arm mocht
leunen, dat ik die tonen moest aanhooren, zon
der door hem te worden meegevoerd door de dwar-
elende paren. Plotseling ontstelde ik zóo hevig,
dut ik den arm van mevrouw Von Büloff moest
grijpen tot steun. Geen tien pas van ons ver
wijderd had ik een slanke figuur in een lilas
domino gezien. Ook zonder den wit zijden strik
op den rechterschouder zou ik Robert onmid
dellijk herkend hebben.
Ook mevrouw Von Biiloft' had hem herkend;
zien zij voerde mij mee naar het midden der
zaal en zeide:
Limburg 19.21. Utrecht 19.56, Overijsel 19.74,
Drente 19.84 en Noord-Brabant komt weder
een heel eind achteraan met 21.45.
Van de 21 groote steden, waarover mede
de cijfers worden opgegeven, heeft Den Helder
met sleehls 14.87 liet gunstigste. Den Bosch
rnet 27.08 het ongunstigste cijfer. Weinig
gunstiger waren Maastricht rnet 24.95, Gouda
met 24.30. Boven 20 per mille hadden nog
Zwolle 22.01. Tilburg 21.07. Utrecht 21.03,
Breda 2U.58. Deventer 20.53.
Na Helder vindt men de laagste cijfers te
Leeuwarden 10.10, Haarlem 10.81. 's-Graven-
liage 17.18, Amsterdam 17.38, Groningen
17.87 en Delft 17.00. Dordrecht met 18.07
en Schiedam met 18.40 bleven ook beneden
het gemiddelde. Daarboven waren dus nog
Nijmegen 18.98, Arnhem 18.25, Rotterdam
18,40 en Leiden 19.81.
Als oorzaken van den dood waren de be
smettelijke ziekten minder talrijk dan in
1800 pokken slechts 1 (tegen 34), roodvonk
102(202). mazelen 538 (1171). croup 310
(343). kinkhoest 1040 (1477). diphteritis 543
(017). typhus en typheuse koorts 447 (481).
Het overschot van geboorten hoven sterfte
vas 77 586 of 15.7 per 000 inwoners, tegen
5.5 in 1896 en ook lagere cijfers in de 29
oorafgaande jaren.
Vele personen, die verschijnselen van krank
zinnigheid vertoonen, ten gevolge van mis
bruik van sterkedrank, genezen spoedig in
de krankzinnigengestichten. Zij mogen aaar
dan niet langer blijven. Toch zijn zij nog
niet bestand tegen de verleiding en eenmaal
weer in vreilieid gesteld, vervallen zij alras
weer in hun oude kwaal.
In verband hiermede heeft thans de Mi
nister Binnenlansche Zaken in overleg met
het Bestuur der «Vereeniging voor herstel
van Drankzuchtigen" bepaald, dat dergelij
ke personen, na herstel in de gestichten, op
Hoog hullen opgenomen kunnen worden,
maar alleen in die gevallen, waarin de ge
stichtsgeneesheer hun voortgezette behande
ling on Ier geneeskundige leiding in een sa
natorium voor herstel van drankzuchtigen
noodzakelijk acht voor hun geheele herstel
en de geneesheer-directeur va Hooghullen
het geval voor verpleging in die inrichting
geschikt acht.
De kosten der verpleging zullen, wat de
hehoeftigon betreft, voor de helft gedragen
worden door de Vereeniging en voorde helft
door liet. Rijk. Het verblijf zal hoogstens
drie maanden duren.
De postverbinding met Cuba is thans ge
heel opgeheven, Volgens rnededeelipg van
de Fransche post-administratie kunnen de
Fransche poststoomschepen van St. Nazaire
naar Wesl-lndië de verbinding met dat ei
land niet rneer onderhouden.
Wie kent niet den ellendigen »veendamp"
die zoo vaak ons de heerlijkste zomerscne
dagen komt vergallen
Thans echter kan men gerust zijn; hij
komt dit jaar niet. Het losgehakt?. veen in
Drente is nog even nat als in den winter.
Voor nienigen Drerdschen arbeider is die
blijde lijding echter een ramp. De boek
weit moet uiterlijk op den langsten dag ge
zaaid worden en daarop bestaat, nu het veen
niet kan worden afgebrand, niet de gering
ste mogelijkheid.
Men noemt de Betuwe wel eens den fruit-
tuin van Europa, rnaar slechts weinigen heb
ben eenige voorstelling van den verbazenden
rijkdom van dien «tuin". Eén enkel gewas,
lang niet het voornaamste, de kruis-of steek-
bessen, brengen dit jaar alleen bijna een
half rnillioen gulden op. Men verzond daar
van reeds (hoofdzakelijk naar Engeland en
Schotland) 500 ton of 500000 Kg. tegen 6
a 9 cent per Kg. De heeren Van Schaick
en Van Os, te Amerongen, en Buddingh, te
Herveld, alleen verzouden 300000 Kg.
Thans heeft weer het Gemeentebestuur
van Schoonhoven tevergeefs bij 8 krankzin
nigengestichten geïnformeerd voor plaatsing
van een krankzinnige.
Zelfs het nieuwe gesticht «Endegeest", bij
Oegstgeest, is geheel bezet.
De vereeniging tot Christelijke verzorging
van krankzinnigen op «Dennenoord" bij Gro
ningen heeft dan ook besloten tot den bouw
van nog twee groote paviljoens, waarvan de
aanbesteding reeds 28 Juni zal plaatshebben.
De horlogemakers-vereeniging «Christiaan
lluygens" te Amsterdam heeft de wensche-
lijkheid betoogd om in ons land de 24 uren
dag-indeeling in te voeren, gelijk reeds op
de spoorwegen in Italië, België, en Spanje is
geschiedt, terwijl over drie jaren Oostenrijk
zal volgen.
liet Openbaar Ministerie bij de Haagsche
rechtbank vorderde tien dagen gevangenis
straf tegen een Delftschen student, die, bij
j wijze van grap en om een weddenschap
te winnen dat hij wel zou durven met
Hier scheiden wij. Terwiji niemand in die
domino je herkennen zal, weet ik zeker, dat ik
door mijn figuur en mijn gang niet lang onbe
kend zal wezen. Als wij samen blijven, zal je
man licht vermoeden krijgenKijk, daar komt
juist ritmeester Von Ankalt zou hij wer
kelijk denken, dat niemand hem in dat mooi
pakje herkent? maar dan had hij zijn krom
me beenen thuis moeten latenNu tot straks!
Ik stond alleen te midden van een onnoemlijk
aantal menschen en voelde me alles behalve op
mijn gemak. Ik trok mij zoover mogelijk terng,
tot op geringen afstand van de bewuste pilaren,
en bleef daar staan kijken. Ik meende ver
scheidene van onze kennissen onder hun ver
momming te herkennen en in ieder geval zou ik
er bijzonder groot vermaak in hebben geschept,
hen tot het mikpunt van mijn plagerijen te
maken, daar ik wel zeker wist, dat ikzelf niet
herkend zou worden. Maar de lust ontbrak mij
oui ook maar éen woord rnet iemand te wis
selen. Ik schrikte zelfs geweldig toen een jonge
man, als kruisvaarder gekleed, naar mij toe
kwam. Het bleek echter, dat hij mij voor een
verkeerde aanzag, voor een jonge dame, die zijn
neef eenige dagen te voren ten huwelijk had
gevraagd, doch die het aanzoek had afgeslagen, i
Ik liet hem in dien waan en een oogenblik mijn I
leed vergetend, geloof ik wel, dat ik mijn rol I
goed speelde, llij bleef nog eenigen tijd met mij
praten, maar toen begonnen mijn weinig geeBtige
antwoorden hem te vervelen en nam hij met een
I buiging afscheid om een vlugge blodine te vol
gen. die hem had gewenkt.
Op datzelfde oogenblik zag ik de lilas domino
met den witten strik. Langzaam naderde hij :uij
en toen hij zeer dicht bij mij was, fluisterde hij
op bijna teederen toon:
Hoe dank ik u, dat u woord gehouden
heeftU weet niet hoe ik naar dit oogenblik
heb verlangd.
Ik kon geen woord uitbrengen. Ik begreep
echter, dat dit niet aanging en voegde hem dus
zacht toe
Stil nu niet, strak9.
I" hebt gelijkwij zijn hier niet veilig.
Aanstonds, als de optocht binnenkomt, let nie
mand meer op ons Ik zal geduld hebben.
Daar hield de dansmuziek plotseling op en
weerklonk luid en schetterend het trompetge
schal, waarmede het naderen van den optocht
werd aangekondigd.
Het was oen zeer fraaie optocht, waarvan
buitengewoon veel werk was gemaakt. Hij stelde
voor de vertegenwoordigers van alle eeuwen en
bij /.es of acht paren tegelijk, geheel in deklee-
dcrdracht van het tijdperk dat zij voorstelden,
schreden de deelnemers voort, bewonderd door
allen, die in het rond geschaard stonden in de
zalen.
Je kunt wel begrijpen hoe gering royn belang
stelling voor al die pracht was. Met een klop
pend hart verbeidde ik bet oogenblik waarop
de zaal verlaten zou wezen en ik tussehen de
tweede en do derde pilaar den schuldige zou
vinden die in mijn oog zich door Jie enkele
woorden reeds ernstig vergrepen had.
Ik ging daarheen, en onmiddellijk daarop
stond Robert naast mij.
Nu kunnen wij samen spreken, eindelijk 1
(Wordt vervolgd).
