Maandag 2
Januari 1899.
PHOENIX-BROU WERIJ
BOCKBIER verkrijgbaar, zoolang de voorraad strekt.
No. 4837.
48e Jaargang.
Nieuwjaarsgroet.
Een Luchtreisje.
Stadsnieuws.
H. MEURSING Co. AMERSFOORT.
Uitgave
Firma A. H. VAN CL E E FF
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- en Donderdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.franco per
post 11.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Groote letters naar"
plaatsruimte. Legale-, offlcieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Afzonderlijke
nummers 10 cent
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
Bureau
KOHTEGRACHT 5 0.
Telephoon 19.
Een nieuwe tjjilkring ia wocr daar.
Wat zal hij brengen
Zal h(j het hart van vreugd doen slaan,
'Of ons een lijdensbeker mengen
Wie zal het zeggen Geen die 't weet I
Nog VI ij ft verborgen
Voor 't riStloos vragend raeuschenhart,
Wat brengen zal de dag van morgen.
Docli dit s waar: dat voor den meuseh,
Die zqider vreezen
Het goede'doet, met woord en daad,
Het nietivé jaar nooit slecht kan wezen.
Weg is het wter het oude jaar bij welks
aanvang wij eilander opgeruimd en lieil-
wenschend tegenoet tradenweg is het weer,
maar het telt n!ee in de geschiedenis dei-
wereld, in die un ons land, als Kronings
jaar vooral, maarook in die van huisgezin
nen en personen.
Niet aller wenehen zijn bevredigd, niet
aller hoop is vervezonlijkter is meer ge
klaagd dan geromd hier terecht, ginds
ten onrechte.
't Zal beter woilen. Al weten wij 't niet,
wij hopen het lock en met die opwekkende
hoop in het hart reden wij elkander ook nu
weer tegemoet, krtelijk elkaar de hand
drukkend en met gevoel het uitsprekend
veel heil en zegen i het nieuw begonnen jaar.
En met dien wnsch komen ook wij op
nieuw tot onze lezressen en lezers.
Wij spreken hei uit in algemeenen zin,
het meer dan warsc.hijnlijk achtend, dat
enkelen juist nu döj- omstandigheden zullen
getroffen zijn, die z, voorshands niet als heil
en zegen kunnen aomerken.
Maar wetende, da uit omstandigheden die
tot treurigheid sterman, vaak het goede ge
boren wordt, weosefen wij, dat niemand den
moed en de hoop mgo verliezen, dat ieder
toegerust worde mëtkracht om pal te staan
in het vervullen dj taak, die hem op de
schouderen werd gtegd en om met moed
en hoop in het hart port te streven op den
levensweg.
Mogen de beproevigen dezer wereld velen
onzer getrouwen niebespaard zijn gebieven,
mogen onheilen varjiun hoofden niet zijn
afgewend, zij troost* zich de tijd zal
veel herstellen.
Is er. veel vreugdejevveest in het bestaan
en de omgevingen v* duizenden, men ver
blijde zich de tijdsal veel bewaren.
En moge e' ram of vreugd over hen
komen in 1899, ol .it zij de kracht en den
moed behouden om it alles te dragen.
Laten wij ons afv^en of dit jaar leven
Feuifeton.
4)
»U hebt wel gelijk",eide de kolonel, in
antwoord op een opmging van zijn jeug
digen vriend Thompson »Ik ben van mijn
leven dikwijls in gevaar Avee^f. Een mensch
scharrelt geen vijftig f zestig jaar in
de wereld rond, zonderat hem af en toe
het vuur eens tamelijk i'nt aan de schenen
komtmaar, weet u, vva- ik ook beo, zoo
lang ik maar den vasterjrond onder mijn
j voeten heb, sla il^ mij >or alle moeilijk
heden heeneerst aan bed van een schip,
of in een luchtballon, i;k ik den kluts
kwijt. Ja, en van luchtïlons gesproken,
daar kan ik u, als 't u et verveelt, een
avontuurtje van vertellen, van den éeni-
gen keer dat ik dwaas f»0eg was, mijn
korpus aan zoo'n inrichtiiftoe to vertrou
wen. Je moet dan weten, <een goeden dag
kwam er aan rnijn huis te V'-Berlinopolis-
ville iemand met oen aanbiiliugsbrief van
Sam Kendall, iemand dienk lange jaren
had gekend als een patentee. üygevolg
I was elke vriend van hem n welkom. Nu
ons heeft vooruitgebracht, en bovenal of wij
ons over dit jaar feven niet te schamen hebben.
Gelukkig zij, die op deze vragen een be
vredigend antwoord vinden.
Geluk zij uw deel lezeressen en lezers;
moogt gij vinden voorspoed op uwen weg.
Heil en Zegen in t Nieuwe jaar
Nercrologie.
In 1898 had Nederland den'dood te betreuren
van de volgende bekende landgenooten
Politici, Staathuishoudkundigen, enz. D. Cordes,
lid van de Prov. Staten van Noord-Holland, oud
voorzitter der Kamer van Koophandel te Amsterdam
Jhr. rar. J. B. A. J. M. Verlieyen, inspecteur van
het L. O. in de le inspectie, lid van do Eerste Ka
mer; mr. H. Royaards van Scherpenzeel, president-
curator der Utreohtsche universiteit, lid van Ged.
Staten vau Utrecht; H. 8. Bool, oud-lid der Tweede
Kamer; Jhr. mr. B. Ph. de Beaufort, Burgemeester
van 's-GravenhageL. Weasels, oud-resident van
Japara; D. Franken Dzu., oud-directeur der „Kas-
vereenigiug" te Amsterdam;Jhr. H. de Koek, oud
resident van Batavia; mr. B. M. Bahlmaun, lid van
de Tn cede «Kamermr. G. J. E. E. Zilckeu, oud-
Secrtaris-generaal van Buiteul. Zulten W. A. van
Rees, oud-lid der Algem. Rekenkamer, lettérkundige
mr. D. Everwijn, Minister-resident; H.Muller Szn.,
lid der Eerste Kamer; M. M. deMonchy,oud-Voor
zitter van de Kamer ran Koophandel te Rotterdam
J. Th. Smits van Oyen, oud-lid der Eerste Kamer
ïur. P, C. Bijlevcld, Burgemeester van Nijmegen Jhr.
J. H. Teixeiia de Mattos, consul-generaal te Buda-
Pesth; mr. W. M. Versclmer, raad-adviseur van
WaterstaatJ.~ T. H. Smits van Oyen, lid van de
Tweede Kamer; mr. A. van Delden, lid van de
Tweede Kamer; mr. T. H. der Kinderen, oud-lid
van den Raad van Indiëdr. D. Doedes Breuning,
oud-lid van de Eerste Kamer; mr. W. M. de Brauw,
oud-Commisaris dor Koningin in Zeeland; D.Groe-
neveld. president der Java-Bank.
Rechtsgeleerden mr. E. Kist, Secretaris van Lei
den, mr. G. S. P. Scheltema, sibitituut-officier van
Justitie te Arnhem, ïur. W. J. Triebcls, oud-presi
dent van de rechtbank te Arnhem, mr. J. H. C.
Cazius, raadsheer in het gerechtshof te 's-Hertogcn-
bosch; rar. J. A. Vaillant, oud-president van de
Rechtbank to s-Hertogenbosehmr, A. H. van
Tienhoven, vice-president van de Rechtbank te
Rotterdam.
Officieren H. E. Buunik, gep. kaptl luit. ter zee,
B. H. Thomson, gep. dir. off. v, gez. ie kl., J. C.
A. van Asperen, oud-zeeofficier, gep. N.-I.ingenieur,
R. M. W. O.: jhr, C. J. A. ridder baronet Speelman, gep.
generaal-majoor der artillerie, H. vnn der Meer, gep.
kapitein ter zee. A. Dronkers, gep. kolonel der mari
niers, J. A. Grove, gep. schout-bij-nnclit, R. W. A.
Volck, Directeur van het „Zeemanshuis" te Amster
dam, J. H. Bijstra, dir. off. van gez. le kl., W. Enslie
gep. schout-bij-nacht., J. A. vau Leer, gep. kolonel
van het Indiscne leger, R. M. W. O.C. L. van Pesch,
kolonel der artillerie, oud-Gouverneur der K. M.
Academie, P. H. Opzooraer, gep. majoor der artillerie
O.-I. L.,'R. M. W. O.; W. J. Havenga, gep. kolonel,
chef van den topographischen dienst in Indië, L. F.
A. Winckel, gep. majoor Ned.-I. Leger, R. M. W.
O.; F. C. Burgers, gep. luit. kol. Ned.-Iud. Leger, R.
M. W. O.; J. C. A. Apol, kapitein bij de grenadiers
en jagers.
Letterkundigen, geleerden, kunstenaars, enz. prof.
dr. W. M. H. Sanger hoogleeraar te Groningen, mr.
W. G. F. A. van Sorgeu, letterkundige, lid van den
Raad van Beheer van het Ned. Tooneel, F. Stracké,
oud-leeraar aan de Academie-van Beeldende Kunsten
te Amsterdam, prof. dl'. Tj. Halbertsma, hoogleeraar
te Utrecht, Martin Kalff, journalist, prof. dr. J. J.
Prins, oud-hoogleeraar te Leiden, prof. dj. S. Hoeksta,
oud-hoogleeraar te Amsterdam, prof. dr. W. F. R.
Suriugar, hoogleeraar to Leiden, Joh. Wortman, beeld
houwer, P. Daum, journalist eu letterkundige, mr.
C. Asser, hpogleerlaar te Deiden, E. Gordes, letter-
kunige, J. H. Vëlmar, oud-kapelmeester van de
grenadiers, P. Storteubeker, kunstschilder te 's-Gra
venhage.
Medici, en industrieel, theologen, onderwijzers, enz
ds N. de Jonge, pred. te BrusselLouise Hardon-
berg, directrice der Kweekschool voor Bewaarschool-
houdereseen te Leiden; dr. J. E. de Vrij, pharmaceut
te 's-Gravenhage J. Bruramelkamp, pred. te Amster
dam, W. C. Koomans leeraar aan de Kon. Mil. Aca
demie, dr. J. Sleurs, geneesheer te Rotterdam, ds.
L. van Giffen, pred. bij de Ned. Herv. gem. teFer-
werd (oudste predikant in Nederland) dr. A. Drost,
predikant te DelftT. Tal, opperrabbijn, F. J. Ha
verkamp, hoofd eencr school te Amsterdam, dr. J.
D. Doorman, arts te Leiden, Ph. S, EnthoveD, fa
brikant te 's-Gravenhage, dr. H. v. Vollenboven, lid
Geneeskundigen Raad van Zuid-Holland, J- Smelik,
oud-hoofdonderwijzer te 's-Gravenhage, L. Ohatelain,
oud-leeraar H. B. S. te 's-Gravenhage.
Op Atjeh lieten hun leven voor het vaderland de
volgende officierenkapitein P. A. J. Veerman, en
luitenants J. F. H. Schoemaker, B. J. H. Vree,
J. J. Hoeke, J. Goldenberg en L. Kruiswijk.
Onze vroegere stadgenooio raej. M. Klerk,
thans te Amsterdam, legde met gunstig ge
volg af het examen voor de akte A Fran-
sche taal, Middelbaar onderwijs.
De heer A. J. M. Garjeanne, die in 1896
eind-examen atlegde als leerling der Hoogere t»
Burgerschool hier en reeds dezen zomer de
akte-Delfstofkunde Middelbaar onderwijs be
haalde, is thans benoemd tot leeraar in dat
vak aan de Hoogere Burgerschool te Venloo.
In de jongste vergadering van het Dagei-
lijksch Bestuurder »Ned. Heidemaatschappij"
is o. a. benoemd in de con missie, die in de
volgende Algemeene vergadering zal inleiden
de besprekingen over het onderwerp Kleine
sorteering van hout, onze stadgenoot de heer
J. M. Reuten.
De lieer G. G. A. F. Richard, commies le
klasse en chef-de-bureau bij de Ilollandsche
IJzeren Speorweg Maatschappij hier, mocht
gister onder zeor talrijke blijken van be*
langstelling zijn zilveren ambts-jubilé hij die
Maatschappij herdenken.
In December is bier afgetapt uit den re
genmeter 78.2 ni.M. neerslag, tegen 71.1 m.M.
in 1897. In 98 waren er 15 regendagen,
tegen 11 in Wintermaand 97-.
Bij de Ned. Centraal Spoorweg- Maat
schappij zijn benoemd tot 3e stations-klerk
de heeren H. N. Heilijgers, A. Th. van der
Maal en H. Bakker, terwijl geslaagd is voor
het surnumerairs-examen de hulpschrijver
B. P. Du mans, allen hier.
Bij Kon. besluit is bevorderd tot le luite
nant bij het 5e regiment infanterie de 2e
luitenant J. J. Beijerman, van het korps.
Luitenant jhr. E. W. van Holthe, van het
5e regiment infanterie, wordt van 16 Janu
ari tot 10 Februari gedetacheerd bij de
Werkplaatsen voor Draagbare wapenen aan
de Hem brug, tot bet volgen van een cursus
voor officier van wapening.
Luitenants J. R. L. Jans, van het 5e regi
ment infanterie, en J. C. J. Kempees, van
betle regiment veld-ai tillerie hier, hebben de
tacheering aangev^pd bij het O. I. leger.
dan, professor Montgomery zoo heette die
vriend van Sam was een klein, kordaat
uitziend kereltje,, dat in 't eerst, op mij den
indruk maakte van een bokser, maar bij
nadere kennismaking een luchtreiziger bleek
te zijn. Het is eigenaardig, dat iedereen, die
beroepshalve naar boven gaat in een ballon,
zich het recht aanmatigt oen titel van pro
fessor te voeren. Nu, van die malligheid was
ook ik de dupe. In Sam's brief stond name
lijk niet, dat professor Montgomery een
luchtreiziger was, en daarom versleet ik hem
aanvankelijk voor een li'euschen professor
en, toen hij mijn uitnoodiging had aange
nomen om te blijven dineeien, zond ik ook
een invitatie aan mijn ouden vriend pro
fessor Wagenaar, den beroemden electricus,
want, ducht ik, die twee geleerde heeren
zullen elkaar dan wel aan de praat houden.
Nu wilde het geval, dat Wagenaar, die
zieti interesseert voor alles wat maar weten
schappelijk en nutteloos is, buitengewoon
veel belang stelde in de luchtreizen, zoo
dat 't hern dan ook almachtig veel pleizier
deed, in Montgomery een ballonnisl van-pro
fessie to ontmoeten.Dat viel dus bij slot van
rekening nog «mee. En nu kunt u mij ge-
looven of' niet geloven, maar ik verzeker u,
dat er den ganscben middag tusscheu die
twee over niets anders gepraat werd dan
luchtballons en nog eens luchtballons. Wa
genaar beweerde dat een behoorlijk inge
richte ballon wel een maand of een jaar
achtereen in de hoogte moest kunnen blijven
Montgomery verklaarde, dat dit eenvoudig
iets onmogelijks was.
»Kijk eens hier", zeide de laatste: »Alsje
ballon rijst en in dunnere lucht komt, zet
je gas zifch uit en ontsnapt het door den
mond van den zaken zelfs al zou het zóo
niet ontsnappen, dan is er toch lekkage
door de zijde of de taf, daarom kan je nooit
langer dan een uur of wat boven blijven.
Dat is zoo, en dat zal nooit anders worden
»Eji als ik u nu een ballon maak, die on
mogelijk door lekkage eenig gas verliezen
kan wilt u dan een luèntreir met mij
ondernemen, om het ding te besturen?"
vroeg Wagenaar.
»Wel zeker!" riep de ander: Wel, man,
daar zou een fortuin in steken, in zoo'n bal
lon maar wat behoeven we daarover te
praten Het is nu eenmaal kort en goed
een onmogelijkheid zoo'n gasdichte bal
lon".
Het slot van liet. dispuut was. dat Wa
genaar aan het werk toog en inderdaad een
ballon vervaardigde, die aan den gestelden
eisch beantwoordde. Dai ding was een groote
bol aluminium, en bovenaan was daarin
met een zelfwerkende klep verbonden een
zak of blaas van stevig gom-elastiek. Het
denkbeeld kwam hierop neer, dat die bol
juist genoeg gas zou inhouden om den toe
stel op een hoogte van tweehonderd voet
zwevend te houden. Verkoos nu de ballon--
nist hooger te stijgen, dan stak bij een groote
spirituslamp aan, aie het gas in den bol ver
warmde en deed uitzettenhad het een
zekeren graad van uitzetting bereikt, dao
vloeide het in de gom-elastieken blaas, en
het stijgsvermogen van den toestel werd met
ongeveer een derde vermeerderd natuurlijk
rees dan de ballon. En svilde de luchtrei
ziger weer dalen, dan had bij, volgens Wa
genaar, eenvoudig zijn spirituslamp uit te
draaien. Het was een verbazend vernuftig
uitgedachte machine en Montgomery, die
eerst voor geon vier duiten vertrouwen in
den professor had gehad, kreeg er dadelyk
zin in.
Ongelukkig had Wagenaar zich in zjjn
hoofd gezet dat ik het eerste proefreisie mee
moest maken. Ik voor mij. ik had daar al
heel weinig trek in, want de vaste bodem
en de begane grond was van kindsbeen^
mijn element, maar om WaggpafrT^
vriend, een pleizhjr-^ "et ik my er
(I(W( vmm)