Donderdag 28
September 1899.
No. 4914.
48e Jaargang.
Binnenland.
ültgave
Firma A. H. VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- en Donderdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.franco per
post f 1,15. Advertentiën 4—6 regels GOcont; elko regel meer 10 cent. Oroote letters naar
plaatsruimte. Legale-, ofticieële- en onteigeningsadvortontiën per rogol 45 cent. Afzonderlijke
nummers iO cent.
Bij advertentiën van buiten de stad. worden de incusseerkostcn in rekening gebracht.
Bureau
EORTEGRACHT
Telephoon 19.
KENNISGEVING ËNT
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gezien art. 8 der Hinderwet,
Brengen ter kennis van het publiek, dat door
hen aan CH. PLEINES en zijne rechtverkrijgen
den vergunning is verleend om een tweeden
stoomketel te plaatsen in het perceel alhier ge
legen aan de Korte Bergstraat, kadastraal be
kend onder sectie D. No. 2007.
Amersfoort, den 25. September 1899.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Do Burgemeester.
F. D. SCHIMMELBENNINOK.
De Secretaris,
B. W. Th. SANDBERG.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Gezien art. 55. der Kieswet.
Brengen ter kennis van de belanghebben
den, dat Woensdag 4 October e. k. van des
voormiddags 8 tot des namiddags 5 uur
eeno stemming zal plaats hebben voor éen
lid van de Provinciale Staten van Utrecht
in het kiesdistrict Amersfoorl, voor de hier
onder ulphabetisch gerangschikte candidaten
BEEK (van) C. T.
NEFKENS J.
Zoo noodig zal de herstemming plaats
hebben Dinsdag 47 October a. s.
Tevens wordt in herinnering gebracht de
strafbepaling, vervat in art. 428 van het
Wetboek van Strafrecht, luidende als volgt:
«Hij die opzettelijk zich voor een ander
uitgevende, aan ecne krachtens wettelijk
voorschrilt uitgeschreven verkiezing deel
neemt, wordt gestraft rnet gevangenisstraf
van ten hoogste éen jaar".
Amersfoort, don 26. September 4899.
Burgemeester en Weihouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELPENN1NCK.
De Secretaris,
B. W. Th. SANDBERG.
HH. MM. de Koninginnen zullen Zaterdag
middag om 1 uur uit 's-Gravenhage, via
Utrecht en Amersfoort, naar het Loo ver
trekken.
HH. MM. begeven zich don 7den October
naar Potsdam, vanwaar H. M. de Koningin
den ilden October op het Loo terugkeert.
II. M. de Koningin-Moeder wordt eerst
aldaar terugverwacht, nadat HD. een kort
Feuilleton.
HET „CURARE".
i.)
Het middaguinnl ton huize van professor Navaro
was geëindigd; een maaltijd van hoeren alleeu, ter
gelegenheid van het Kerstfeest, Onze gastheer had
ons verschillende van zijn Siciliaanscho wijnen la
ten proeven, waardoor wij in oen opgeruimde stem
ming waren gekomen. De professor zeide ons dat
hij voor dit feest een bijzondere vereering koesterde,
omdat iiet sedert onheuglijke tijden bjj zijn fami
lie steeds in hoog aanzien bad gestaan.
Hjj vorhaaldo ons, hoe een zijner voorvaderen
eens op Kerstmis een vijand vnu zijn huis gastvrij
heid had betoond, alleen om op dit plechtige tijd
stip niemand af te wijten, die aan zijn deur kwam
aankloppen hij vertelde ons van do belangrijke
weldaden, die ziju voorouders, ten koste van aan
zienlijke goldoffers, bij diezelfde gelegenheid en om
diezelfde reden steeds haddon bewezen, en bcsebreef
ons hoeveel zorgen zijn moeder dan besteedde aan
de inrichting van het huis, dat zij geheel met bloemen
der familie genoodigd waren, hoever zjj ook mochten
verwant zijn.
Ook wij hadden hot genoegen, ons daar veree-
nigd te zien, aan dit mulo familtegebruik te dan
ken, want ieder jaar liet professor Navaro verne
men, welke studenten niet met het Kerstfeest naar
huis gingen, en noodigdo dnu dezen, alsmede die
zijner collega's, die gelijk hjj, geen gezin hadden,
uit om dit feest gozamelijk in zijn huis to komen
vieren.
Het doukbeold, dat iemand op Kerstmis alleen
moost eten, was hem ondraaglijk.
Terwijl w\j onze kofllo dronken, kwam een be-
bezoek heeft gebracht aan de Vorstelijke
familie te Arolsen.
De correspondent te Batavia vun de »N.
Rott. Ct". seinde aan zijn blad:
«De reorganisatie van het burgerlijk be
stuur in Atjeh is vastgesteld".
Vervolgens
«Het hoofd van Djolok Besar is gevangen
genomen.
«De troepenmacht, die te Djamboe Ajer
was, is naar Seali vertrokken".
Een derde telegram luidt
«Te Segli werden niet-gevaarlijk gewond
de luitenants Van Doorn en Harencarspel".
De gevangenneming van den radjah vun
Djolok Resar Tengkoe Bintarn Pekan
is weer een succes, niet van beteekenis ont
bloot. Zjjn dubbelzinnige houding heeft ons
vroeger dikwijls in'moeilijkheden gebracht;
het is daarom een geluk, dat dit woelige
hoofd nu onschadelijk is gemaakt.
Naar aanleiding van het bericht, dat in
de V Kota's door een patrouille goud en tin
was gevonden, schrijft de heer K. 11. O.
van Bennekom, gepens. kolonel I. leger,
aan de «Zutph. Ct.
Daar het reeds ongeveer twee jaar bekend
was. dat in de V Kota s (Sumatra) tin en goud
zat, zal de patrouille, in het laatste telegram
bedoeld, wol de plaats gezien hebben waar
die metalen zich bevindenmaar ontdekt,
is zeker onjuist uitgedrukt.
De Minister van Justitie heeft in overleg
met de Commissie van rapporteurs voor de
aanhangige van zijn Departement uitgegaue-
wetsontwerpen die, betrekkelijk de ouder
lijke macht en de voogd'j zich met het
denkbeeld vereenigd om het Burgerlijk Wet
boek in dier voege te wijzigen, dat ook in
ons land de 21-jarige leeftijd die zal worden
der meerderjarigheid.
In het volgende jaar zullen 20000 munt
biljetten van f50 worden vervangen door
400000 stuks van f40. Voorts zal de aan
maak van muntbiljetten op rameh-papier
krachtig worden voortgezet.
De voorraad guldens bjj de Nederlandscho
Bank is bijna geheel uitgeput. Daar er voort
durend vraag is naar guldens, is de aanmun
ting hiervan dringend noodzakelijk. Deze zal,
evenals in 1892 en 4807, geschieden uit ver
smolton rijksdaalders. Uit het aangevraagde
bedrag van f21 000 zullen vermoedelijk an
derhalf millioen guldens kunnen worden ge
maakt.
diende een persoon nnndienen, dio don professor
verlangde te spreken, doch zjjn naam niet wilde
zeggen. De professor ging naar de ontvangkamer,
waar de bezoeker wachtte en kwam na eonigo oogon-
blikkon terug.
Het scheen wel, alsof hij in dien korten tjjd niet
in een goed gesloten, verwarmd vertrek, maar in
do koude buitenlucht van dien Decemberavond had
vertoefd, zóo bleek was hij geworden,
H|j ging wedor zitten en wjj zagen, dat hjj beefde.
Hjj dronk haastig tweo glazen cognac, als ora zich
tc verwarmen, vroeg waarover men praatto, maar
lotte niet op het antwoord on nam geon deel aUn
het gesprek; hy was blijkbaar verstrooid. Zwy^cnd
en nndt'ukend bleef hy met strekken, vroosnchtigun'
blik in hot haardvuur staren, alsof er iets verschrik
kelijks was gebeurd.
Wy gevoelden allen den invloed van die plotse
linge gemoedsverandering hot gesprek werd min-
dor opgewekt, do toon meer gedempt en eindolijk
zwegen ook wy, verlogon mot ons zwijgen en niet
durvende spreken.
Eensklaps kook do professor ons met nog wezon-
looze oogen aan en zeido:
.Vergeef my, dat ik u door mijn sombere hou
ding heb doen verstommen, mour ik heb zoocvon
zedelijk een zeer zwnren schok ontvangen. Ik heb
eon man gozion, dio my aan oen vreoseljjk voor
val in mijn loven heeft herinnerd."
Deze vcrontchuldigiug was niet geschikt om ons
in vrooljjke Stemming terug te brengen en wij ble-
von dan ook gedrukt on zwjjgond zitten.
De professor schonk zich nog eon glas cognno
in, dronk er nauwelijks oen teug van, stond toon
eensklaps op en zeido vastbcradon:
„Zoudt u die geschiedenis willen hoorenT Ik
ben er nu tóch zoo vol van, dat ik over niets an
ders zou kunnen spreken."
Verbeeld u of wü wildon I Professor Navaro was
de meeat geziono van al onze leeraars; hot verhaal
van eou voorval uit zijn leven boezemde ons na
tuurlijk het grootste belang in en bovendien ver-
Bjj beschikking van den Directeur-generaal
der posterijen en telegraphic is een wijzi
ging gebracht in de voorschriften betreffende
net aanbieden van quitantiën door tusschon-
komst van de posterijen, waaromtrent het
volgende is bepaald:
De kwituntidn en wissels, welke dadelijk
betaalbaar zijn, eu die inet éen of meerlin
gen zicht, worden zoo spoedig mogelijk, op
den dug van aankomst of uiterlijk den vol
genden dag, den schuldenaurs aangeboden of
vertoond. Kwilanlën en wissels, waarop
een bopouldo dag voor de betaling is aan
gewezen, worden op dien dag aungeb.ulen.
Wordt bij do eerste uunbioding van drnlo-
lijk betuulbaro kwitantiën en wissels, en van
kwitantiën on wissels waarop oen bepaalde
dug voor do botuling is aangewezen, de vor
dering niet voldaan, dan heeft een tweede
aunbieditig plaats, zooveel mogelijk op den
door den schuldenaar aangowozen dag, doch
niet later dan op den achtsten dug na de
eerste aanbieding.
Kwitantiën en wissels met éen of meer
dagen zicht worden na hot verstrijken van
den zichttijd, dat is zooveel dagen na het
vertoonen als op het stuk is aangegeven, ter
betaling aangeboden. Valt de dag, waarop
de eerste aanbieding, resp. de vortooning, zou
moeten plauts vinaen, of dio, uangewezen
voor de tweede, resp. de botuliuu', op een
Zon- of feestdag, dan worden de kwituntiën
en wissels den daarop volgenden dag aange
boden, resp. vertoona.
Bij niet-betaling bij de tweede uanbieding
(ten opzichte van kwitantiën en wissels met
zichtdagen is hot vertoonen uls eerste aan
bieding aan te merken) wordt de kwitantie
of wissel zoo spoedig mogelijk teruggezon
den.
De reden der niet-betaling wordt, hetzij
door den postbeambte, betzy door den schul
denaar, in boknopten vorm op de kwitantie
ol den wissel modegedeeld.
Bij den Minister van Oorlog bostaat het
voornemen om nun militairen on ambtenaren
onder zijn Departement ressortooronde het
waarnomen eenor nevenbetrekking, zooge
naamde «avondbetrekking", to verbieden.
Ook zou by do hoofden dor andero Depar
tementen oen verbod als hier bedoeld ton
aanzien van hun onderhoorigen worden uit
gevaardigd, omdat burger-jongelieden dio
goon Rijksbetrekking hebbon, zeer worden
benadeeld dooi- de reeds behoorlijk gesuluri-
eerden, die soms voor «een dubbelt
uur" boekon bijhouden, enz.
eitje por
tolde hjj ({"ed, met do anngonumo gemak koljjkhoid,
don Sioilinuon oiRen. Wjj drongen ons al Ion, bran
dend van nieuwsgierigheid, om hem heen en lij)
begon te spreken met trillende stom 011 schitterende
oogen, alsof hjj roods, aan hot brandpunt van zjjn
verhaal gekomen was.
„In 1868 studeerde ik aan do Universiteit to
Messina on raakto ik verliefd op do oigonaros van
het kolliohui8, dat toenmaals door do politie dor
Bourbons werd geduld. Haar aantrekkoljjkhodon
echter hadden op urio van ons, allen studenten in do
mcdicjjnen, invloed geoefend, eu iiatnurljjk dood
ieder zjjn best om do voorkeur to verkrjjgeii.
Een van mjjn medodingers was zekere Torlddu,
do zoon van eon uitgewekene, wien hot Gouverne
ment kort to voren had toegestaan terug to koeren
on dio gedurende zjjn ballingschap zjjn academische
studiën te I'arjjs Imd begonnen. Het was con boste
kerol, mot aangename, innemende manieren en
een goed patriot, maar wanneer lijj over do groote
Franscho geleerden, over hun studiën en ontdek
kingen begon te «prokon, wist hjj
houden.
geon op-
Op de Oorlogftbegi'ooting wordt eon som
van f 60 000 aangevraagd om to kunnen
overgaan tot algemoone invoering van tien
maatregel om sommigo corvee-diensten niet
meer «oor dienstplichtigen to laten uitvoe
ren, maar door daarvoor aangenomen bur
ger-personen, wier unntul op 475 voor ui Ie
garnizoenen wordt geraamd, togen oen dag
geld van f4 f4.10
Aan de Tweede Kamer is door een aan
tal Vorzekeringmuatschappjjen een nieuw
udres gericht, riunr aanleiding van het amen-
lemont van dr. Kuyper op de Ongevallen-
wot.
Adressanten zeggen daarin, dat de bevoor
rechting der groote industrieën in dit amen
dement voorkomen zou worden, indien tie
wet oen bepaling opnam, volgens welke,
naust verzekering door de Kjjksbank, aan
alle werkgevers de bevoegdheid werd gege
ven om ue verplichte verzekering bjj parti
culiere maatschappijen te sluiten, die aan
zekere door de wet te stollen oischen vol
doen.
Verder betoogen adressanten uitvoerig, dat
dezelfde waarborgen, die in hel amendement
vun dr. Kuyper ten aanzien der Bodr(jfs-
vereenlgingen worden vereischt, óok bjj de
verzekering door particuliere maatschappijen
voorgeschreven en gesteld kunnen worden.
Hy «prak over Volpoan, ovor Nëlaton, ovor Riooi'd,
alsof dozen zjjn collega's gowoost waren. Ook had
lijj ilo voorlezingen van Chimin Bernard gevolgd,
dien hij, trouwens to rooht. als cou stor der wol
sohap beschouwde. Al dozo eigenaardigheden
zelfs ouzo oonourrentio lu d« liefde verhlndordon
echter niet, dat wjj oprechte vriendschap sloten.
Daarentegen boezemde de andero mededinger, Ro-
sarlo Aughero mjj den grootste» afkeer in. Hjj was,
ik weet liet niet meer mot zekerheid, do loon of
do neef van eon invloedrjjk persoon, en eon gere
geld bezoeker van hot binsohoppcljjk paleis.
liy had oen vaUohen oogopslag en een zachte,
femelende «toiu, wond ziolt nimmer op en werd
nooit kwaad, Hjj wn* Indringerig, angstvallig-vro-
delievond, huigefochtlg.zooUappIg, Ik kou hom
niet uitstaan.
Eens op een avond gaf Ik hein, in togonwoordlg-
woordigheid van do schoono herbergierster, een oor-
Da Commissie van rapporteurs uit <ie Twea-
,<la Kamer voor bet wetsontwerp houdend»
wetteljjke bepalingen tot regeling van den
Leerplicht is, na kennis genomen te hebben
van de Memorie van antwoord op het Voor-
loopig verslag naar aanleiding van de niouwo
overwegingen vun dit ontwerp in de afdeolin-
gen, van oordooi, dat door (leze gewisseld»
schrifturen do openbare beraadslaging ge
noegzaam is voorbereid.
Nadat verleden jaar het «Nederlandsch On
derwijzers Genootschap" zich tot do Tweede
Kamer richtte mot een ploidooi voor de nood
zakelijkheid van een Wet on don Leerplicht,
moesten do wijzigingen, in het wetsontwerp
aangebracht inzonderheid de opening van
verplicht hcrhalirigs-onderwijs wol aan
leiding goven tot oen hernieuwde behande
ling van dit ondorworp in genoomd onder-
Wjjslichuam. Do besprekingen, daarover in
de jongsto algoinoeno vergadoring gevoerd,
worden door Z. Exc. den Minister van Bln-
nenlandsche Zaken bijgewoond on gaven
aanleiding tot liet vorznnden van het volgende
voog, die hom achterover deed luimolen. Hjj word
block van kwaadheid, muur zeido niets. Don hoed,
dio hom van Hot hoofd was gevallen, opnemend,
vcrllot hjj onder het provelon van oonigu onver
staanbare woorden hul lokaal, om er niet meer to
verloonon."
Professor Nnvaro hield eron op en wjj haastten
ons, onto verontwaardiging over dien huichelaar
uit tc sproken daarna volgde hjj
YVj) hadden voor professor io de pathologie een
sukkel, die hetgeen hom oun kennis ontbrak door
oen opgeschroefde voordraoht en oen groote mate
van zolfbowondoring Irnohto nantovuïleo.
Wh noemden hom doctor Dulcamara (bitter-
koekje). Otsuhoon zijn collega's on zelfs ook zjjn
studenten wol wiston, wat lij) eigenlijk botcckoiide,
was Hjj «r in gosloaagd, Hjj het publiek voor eon
geloerde door te gaan. Hjj dood zich altjjd voor
als een man, die in do studio geheel opgaat, hjj
sprak daarover bjj alle voorkomende gelegenheden
in hombustisch geleerde hewoordingon on no Inokon
zeiden dan„wat weet die professor toch veel
Eens kwam hjj op liet college mot oen nog ge
wichtiger gelaat dan gewoonljjk.
„Een gelukkige gebeurtenis, begon hjj, oen omstan
digheid, dio zich slechts aan degene vuordoot dio
stood* onvermoeid don vooruitgang der wetenschap
gadeslaat, stolt mjj in staat, u noden bekend te ma-
keu met con allerzeldzaamst vergif en u hovundion
de uitwerking daarvan proefondervindelijk te toonen.
Dit la zeker wel de eerste maal, dat dit proparaot
aan een Universiteit van het Knnlnkrjjk, en dan
nog wol op wetenschappelijke wijio, wordt gedemon
streerd, en ik geloof met zekerheid te mogen ver
onderstellen, dat zelfs ile naam or van aan geon
uwer nog bekend is. Het bewuste gifhout „curare"
on voor mjj is do groote oer weggelegd, voor hot
eerst liet bestaan on do wonderbare eigenschappen
daarvan aan de wetuiisebappoljjka wereld beleend
to maken".
Wordt vervolgd).