Advertentiën.
van bestaan en niemand zal toch in gemoede
kunnen beweren, dat de tegenwoordige titu
laris op dezen voet leeft van de f400 aan
dit ambt verbonden. De beschuldiging dooi
den heer Van Esveld tegenover zijn 16 me
deleden geuit, als zouden zij den Havenmees
ter vergeten hebben, moet spr. refuteeren
en hij wil daarbij herinneren, dat nog vele
andere Gemeente-ambtenaren, als de vleesch-
keurders, de marktmeester, enz. evenmin
xivergeten" zijn. Namens het D. B. ontraadt
spreker beslist het uitstel.
M r. Vader moet opmerken, dat hij bij
de stukken slechts vond de verklaring van
éen geneeskundige, terwijl de Verordening
die eischt van twee geneeskundigen, aan te
wijzen door B. en W.
De heer K1 e b e r zegt, dat de eerste en
eenige vraag zij: wat is in deze billijk? Het
geval kan zich voordoen dat een ambtenaar,
die jarenlang heeft bijgedragen voor zijn
pensioen, opeens zeer bemiddeld wordt.
Krijgt hij dan geen pensioen, oindat zijn
privaat-inkomen booger is dan zijn jaarwedde?
Dat dient uitgemaakt.
Art. 12 der Instructie voor den Haven
meester zegt zeer duidelijk »zonder vergun
ning van B. en W. mag noch hij noch een
der leden van zijn gezin eenige hij-betrek
king waarnemen". Het ambt is dus wel zeer
degelijk gedacht als hoofdmiddel van bestaan
en vroeger werd het dan ook veel beter
bezoldigd. Dat de tegenwoordige titularis
het toch al kleine pensioen niet bepaald
noodig heeft, mag geen grond zijn voorden
Raad om dat pensioentje niet te verleenen.
Spr. ondersteunt dan ook ten sterkte het
voorstel-Esveld.
Do heer Van Kalken meent, dat de
Raad niet heeft te vragen hoe vroeger het
ambt bezoldigd werd, maar hoe het thans
is. Spr. vindt, dat B. en VV. gelijk hebben
en zal vóór hun voorstel stemmen.
De heer Van Esveld herinnert dat hij
slechts uitstel vroeg om den Raad op de
hoogte te brengen met de geschiedenis der
Havenraeesterij. De instructie is nimmer
veranderd en deze zij het punt van uitgang
bij de beoordeeling. Spr. wil hierop thans
niet verder ingaan. Indien de Raad maar
half vreest, dat hij een onbillijkheid kan be
gaan, dan moet hij besluiten tot uitstel. In
de volgende vergadering is ei meer tijd dan
nu, waar de Begrooting aan de orde komt.
Er is volstrekt geen gevaar bij uitstel de
heer Valewiuk wil nog een paar maanden
aanblijven.
De Voorzitter waarschuwt, dat men
niet uit het oog mag verliezen net criterium
voor het toekennen van pensioen, d. i. of
het ambt het hoofdmiddel van bestaan is.
Mr. H ey I i g e r s merkt op, dat uit de
instructie ten volle blijkt, dat aan niets an
ders gedacht is dan juist aan een boofd-be-
trekking, een hoofdbron van inkomsten, en
stelt voor: nu het ontslag te verleenen en
later Ie beslissen omtrent het pesioen.
De Voorzitter zegt, dat geen afschei
ding mogelijk is. In liet. hoogste geval kan
later een gratificatie worden verleend.
Mr. H e y i i g e r s trekt nu zijn voorstel
in, doch verklaart dat van den heer Van
Esveld te zullen steunen.
De heer Van E s v e 1 d zegt, dat het hem
volstrekt niet te doen is om een wijziging
der Pensioen-verordening, althans nu niet.
Mocht later, uit do discussion, de noodzake
lijkheid dairvan blijken, dun zal dit wél ge
schieden. Voor 't oogenblik wil hij alleen
voorkomen, dat een onbillijkheid begaan
wordt.
Wethouder Celosse zegt, dat de heer
Van Esveld beweerde dat in de Pensioen
verordening een abuis is geslopen. Spr. wil
zulks aannemen, maar dan is ook dit ver
zoek om pensioen ongegrond. De bepaling
van art. 12 der Instructie is alleen zóo ge
maakt om te voorkomen dat neven-bei rek
kingen schade zouden brongen aan het ambt.
Maar her. Havenmeesterschap is niet het
hoofdmiddel van beslaan van den titularis.
Spr. wil nóg een opmerking maken. Toen
de Verordening is gemaakt, heeft de Commis
saris van Politie verzocht, niet in aanmer
king komen; waarom heeft toen de Haven
meester niet verzocht, wèl in aanmerking te
komen
Het voorstel-Van Esveld steunt op zóo
losse gronden, dat spr. de aanneming sterk
ontraadt. Ter overvloede heeft de Haven
meester ontslag gevraagd, en dit moet hem
dus volgens zijn verzoek worden ontleend.
Nadat de heer K I e b e r nog even had
gewezen op de exeptics opgeworpen door Wet
houder Celossc en du heerCroockew itliad
gezegd, dat li ij niet geloofde dat rnen in den
geest van den heer Valewiuk zou handelen door
hem hetonlslag niet te geven, bracht de V oo r-
z i tt e r het voorstel-Esveld in stemming, dat
werd verworpen met 10 tegen 7 stemmen
(vóór het uitstel stemden de heerenKleber,
Gerritsen, Tromp, mr. Vader, rnr. Heyligers,
Van Eek en de voorsteller).
De V o o r z 111 er achtte het voorstel van
B. en W. (eervol pntslag onder dankbetui
ging, doch geen pensioen) hiermee aangeno
men, waarmee de Raad zich z, h. st. ver-
eenigde.
i)e heer Van Esveld verzocht nu lier-
opening der debatten, ten einde een nader
voorstel te kunnen doen en stelde nu voor,
een levenslange gratificatie te verleenen, tot
een bedrag, gelijk aau het pensioen.
De Voorzitter stelde voor, hierover in
een volgende vergadering te beslissen, welk
voorstel door den beer Van Esveld werd
overgenomen en door den Raad z. h. st.
werd goedgekeurd.
Z. d. en z. h. st. werd hierna besloten om
te verhoogenhet tractement van den 6e
Ambtenaar ter Secretarie met f 100de
aribeidsloonen van ieder der werklieden bij
den Gemeente-reinigingsdienst met 50 cent
per weekde jaarwedden van de heeren
Rauh en De Kruyf, leeraren aan de Hoogere
Burgerschool met onderscheidenlijk f 150 en
f200.
(Door plaatsgebrek zijn we genoodzaakt, het slot van
he, Raads-overzicht te bewaren tot het volgende nummer).
Uit het jongste verslag van den Raad van
Toezicht op de Spoorwegdiensten blijkt, dat
op de aanvrage der Ooster-stoomtram-maat-
schappij, om concessie voor den aanleg van
een lijn Zeist Hilversum Amersfoort
afwijzend werd beschikt, wegens bij den
Minister van Oorlog gerezen bewaren met
betrekking tot 's lands verdediging wat be-
trelt de lijn Zeist Hilversum.
Even als in zeer vele plaatsen des lands
werden ook hier ter stede Maandag vele vlag
gen uitgestoken ter gelegenheid van den 7isten
verjaardag van »Óom Paul" en als sympa
thie-betuiging in deze voor hem zoo moei
lijke dagen.
Hier en daar wapperde zelfs een Trans-
vaalsche vlag.
Herinnerd zij, dat de cursussen in »Ons
Huis" Maandagavond te 7 uur aanvangen
en dat zij, die daaraan mochten willen deel
nemen zich uiterlijk Zaterdagavond dienen
aan te melden bij den Concierge, in het ge
bouw Kortegracht bij de Muurhuizen.
Tusschentijds worden geen nieuwe leer
lingen toegelaten.
Naar aanleiding van de in het vorig nummer
voorkomende advertentie betreffende de hier be
staande Inrichting voor Handenarbeid (slöjd), beier
bekend onder de oude benaming van „Huisvlijt-
school", waarop wij reeds terloops wezen, is het
missehien niet overbodig nog eens te herhalen, dat
deze zoo hoogst nuttige instelling, blijkbaar mee-
gaaude op den weg vanvooruitgang, een aan
merkelijke uitbreiding heeft ondergaan. Een vak
van Handenarbeid o. a., voor Amersfoort betrek
kelijk nog geheel nieuw, de Houtslöjd, zal nu
mede een der leervakken voor jongens uitmaken.
De kindereu komen nu ook in de gelegenheid,
nan een schaafbank te leeren werken en make*
alzoo kenuis metzaag, kruishout, boor, priem, mes,
winkelhaak, hamer, nijptang, schaaf enz. Zes keurige
schaafbanken, voor een werkman om te benijden,
staan in een der loknlen gereed.
Een woord ter nadere uitlegging voor den onin
gewijde, wat onder Houtslöjd verstaan moet worden,
en welk doel en nut het voor den leerling kan
hebben, is zeker niet misplaatst.
HoutSi jjd beteekent gewoon houtbewerking. Het
maakt de kindereu bekend met de voornaamste
timmermans- en schrijnwerkersgereedschappen,
maar tevens met de eigenschappen der grond
stof: het hout, door de vervaardiging van allerlei
voorwerpen.
O, zegt or een, nu begrijp ik 't. Daar leeren ze
timmeren. Neen, duizendmaal neen wel kan er de
a. s. timmerman veel leeren, wat straks nuder zal
blijken, maar opleiden tot oen bepaald vnk, is de
bedoeling van den Houtslöjd nietdiiarom wordt
h(j niet beoefend.
Bij de houtbewerking heeft men meer op 't oog
dc oefening zelf (zagen, schaven, snijden, vijlen,
enz.) minder hetgeen men voortbrengt. De beoefe
naar van don Slöjd zoekt den arbeid; hij werkt
omdat hij werken wilhij arbeidt niet om het
produkt van den arbeid.
üeon vak van handenarbeid is er, door welker
beoefening dc lichamelijke welstand van den knaap
beter wordt bevorderd. De houtbewerking eischt
spierkracht en beweging van het lichaam; hij kan
slechts staande met goed gevolg worden beoefend,
een correctief tegen het veie stilzitten op de school
banken.
In dit opzicht treedt de houtarbeid als in bond
genootschap met de gymnastiek en de bewegings
spelen onzer kinderen, daar ook op de houding
van het lichaam nauwlettend wordt toegezien.
De vele moeilijkheden, die bij den houtarbeid te
overwinnen z(jn, leveren uitmuntend de gelegenheid
tot oefening van den wil. Zoo de oefeningen ge
leidelijk op elkander volgen en ze dus niet boven
de krachten der kinderen gaan. is geen vak beter
in staat, den lust tot den arbeid, de opgewektheid
levendig te houden, dan juist de houtbewerking.
En daar 't produkt iets rëels, iets stevigs in der
kinderenoog, steeds bruikbaar kan zijn, vormt deze
omstandigheid reeds een prikkel om te volharden.
Dat oog en hand worden geoefend, het kind leert
gewennen aan net en zuiver arbeiden, allerlei eigen
schappen, die het bij liet reken- en vormleeronder-
wijs heeft leeren kennen, hier leert toepassenheeft
hij met den kartonarbeid en het houtsnijden ge-
De vormen der voorwerpen, der modellen, mogen j
in den eersten tijd meer eenvoudig dan fraai z(jn 1
(temeer daar de leerling alles zelf moet teekenen, j
eerst op papier en daarna op hout) van lieverlede
werkt men langs schooner lijnen.
Daar hij dezen arbeid het kind gewend raakt
aan netheid en nauwkeurigheid, en door het telkens
voorkomen van moeilijkheden leert inzien, dat een
ambacht, een handwerk zoo gemakkelijk niet is,
moet dit ten gevolge hebben, dat het achting voor i
den lichamelijken arbeid krijgt, iets wat in onze
dagen zeer zeker wel noodig is. (Vergelijk nu bijv.
maar eens een kantoorklerk en een kundig am- I
bachtsman in de oogen van 't publiek). Het zou
niet moeilijk zijn, bij deze pnedugogische voordeden,
nog andere te voegen. Uit een practisch oogpunt I
beschouwd, levert de houtbewerking vooral het
voordeel op, dat het kind door do ervaring, die hij
heoft opgedaan, beter kijk op de vele dingen krijgt,
die anders zyn oplettendheid weinig boeienhij
leert vertrouwd worden met de behandeling van i
vele gereedschappenzijn ulgcmeene handvaardigheid
wordt bevorderd. In den huisclijkeu kring kan j
hein te pas komen, wat op de slöjules is geleerd.
Moet hij hand werkman worden, de algemceue
beginselen van handenarbeid, die hem zijn aange
bracht, hebben hem meer geschikt gemaakt voor
de uitoefening van elk beroep. Het kan niet anders
of het handwerk zal er door winnen als de hout
bewerking vooral meer algemeen door al onze knapen
wordt beoefend.
Daar moet het heen.
Z\j, die aan den nieuwen cursus wenschen deel
te nemen, moeten zich Zaterdagmiddag tusschen half
twee en drie uur aanmelden aan het getouw der
school aan ae Kampstraat, hoek Kreupelstraat.
Door eenige leden van sOns Huis" is in
beginsel besloten tot het opriehten eener
Zangvereeniging, voor welke zich reeds een
aantal leden hebben aangemeld.
Naar we uit goede bron vernemen, is be
sloten tot het oprichten eener nieuwe Roomsch
Katholieke kiesvereeniging.
Een Commissie is reeds benoemd, die Sta
tuten en Reglementen zal ontwerpen en de
definitieve oprichting voorbereidt.
Men verzoekt ons mee te deelen, dat op
Maandag 30 October de heer E. W. N. Hu-
genholtz, oud-predikant te Schiedam, in de
groote zaal van »Amicilia" zal spreken over
het onderwerpChristendom en Socialisme.
Luitenant H. J. Inden, van het 5e regi
ment infanterie hier, is op zijn verzoek
overgeplaatst naar het 7e regiment te Am
sterdam.
De bronzen medaille voor 12-jarigen trou
wen dienst is op plechtige wijze uitgereikt
aan staf-muzikant II. 1'. Th. Hendriks en
korporaal W. van Gemert, van het 5e re
giment infanterie.
Sergeant H. Bennink, van het 5e regi
ment infanterie, is door den Minister van
Financiën benoemd tot commies 4e klasse
bij 's Rijks Directe belastingen en accijnzen.
Korporaal-tamboer K. Otte, van het 5e
regiment infanterie, is op zijn verzoek in
zijn graad overgeplaatst bij het korps ge
nietroepen te Utrecht.
Met het algemeen toezicht over de oplei-
dings-klasse van het kader van het 5e regi
ment infanterie is belast kapitein A. J. Ebe-
ling, terwijl behalve de luitenants-adjudant
als ieeraren daarbij optreden de luitenants
Vol, da, Heimei, De Bas en baron Van Haer-
solte.
Tot de lessen zijn toegelaten: 3 sergean
ten voor hel examen voor adjudant-onder
officier; 4ü sergeanten v( or sergeant majoor-
administrateur; 19 sergeanten voor dienst
doend officier48 korporaals voor sergeant
of fourier; 12 voor milicien-sergeant en 4
voor milicien-korporaal; totaal 117.
Door de officieren van het le regiment
veld-artillerie van hier en uit Utrecht werd
gisteren een jachtrit gehouden.
Daartoe verzamelden zij zich omstreeks
half elf bij het »Huis ter Heijde", reden
vervolgens een uur en begonnen, na een
half uurtje rusf, den tally-ho-rit (500 M. stap,
1000 M. draf en 500 M, galop).
De uitslag was, dat in de afdeeling eigen
paarden de eerste prijs werd behaald door lui
tenant Vogelaar, de tweede door luitenant
André de ia Porie, de derde door luitenant-
adjudant Ruysch Lehraann de Lehnsfeld, de
vierde door luitenant Elias, terwyl de eenige
prijs in de afdeeling Rijkspaarden werd ge
wonnen door luitenant-kwarliermeester Mul
der van de Graaf.
De prijzen werden uitgereikt door baronesse
Van Till.
Terwyl door de deelnemers en tal van de
hun vergezellende dames een collation werd
gebruikt, waarvoor de cantine te Utrecht de
meest mogelijke zorg bad gedragen, bracht
de regiments-muziek eeriige goed geslaagde
nummers ten gehoore.
Tegen half vier kwamen de officieren der
2e afdeeling, die om kwart vóór negenen
waren uitgereden, bier terug.
De afdeeling Baarn en Omstreken van de
öNederlundsche Maatschappij voor Tuinbouw
en Plantkunde" heeft, thans definitief be
sloten een wintercursus in de plantkunde te
doen geven ten behoeve van tuinjongens en
tuinknechts.
De lieer D. Bierhaalder, botanist te Baarn,
zal de lesen geven.
Te Soest wordt thans een zeer eigenaardig
feest gevierd, dat van hel Gaasbeekergüd.
Dit heeft zijn oorsprong reeds uit de 16e
eeuw. Zekere heer Van Gaasbeek, die des-
tjjds daar woonde, was een'rijk man en al
gemeen geacht om zijn milddadigheid. In een
opwelling van drift heeft hy echter eens
zijn zoon gedood en werd daarvoor ter dood
veroordeeld. Als éen man gingen nu de be
woners van Soest gratie voor hem vragen,
die zij ook verkregen, l'it dankbaarheid
schonk hij aan de bewoners van Soest vele
landerijen, uit welker opbrengst tot op heden
jaarlijks gedurende drie dagen maaltijden
worden gehouden en handreiking wordt ge
daan aan de armen. Alleen Soesters van ge
boorte hebben recht, dit feest bij te wonen
dat. steeds goed afloopt, dank zy de uitste
kende orde, die door net Bestuur wordt ge
handhaafd.
Men telephooneevt ons:
Aan de Beurs te Amsterdam is bericht
ontvangen, dat de oorlog tusschen Enge
land en Transvaal hedenochtend is aan
gevangen doordat de Boeren Natal zijn
binnen gerukt.
3G1ste STAATSLOTICltlJ.
VIJFDE KLASSE. Vierde week.
Trekking van 911 Oct. (3000 loten).
Ten kantore van den Collecteur te Amers
foort zijn aan de volgende nummers te
beurt gevallen
Prijs van f200 op No. 1075.
Prijs van f100 op No. 13069.
Prijzen van 70.
1086 1264 1696 5562 5607120:1313065
13067 13071 15477 20232 202342027920316
en 20317.
Te zameii 17 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken:
1059 1084 1221 1237 1247 1250 1253
1260 1628 1636 1G71 1682 1684 1702
1708 1717 4104 4165 5575 5583 5585
5594 8051 8055 8005 8069 8079 8085
12001 12003 12005 12000 120211204112058
12061 12077 13015 13017 130201302413062
13060 15455 '15466 15469 15485 1549315093
15698 15709 15715 15717 1572020239 20242
20213 20251 20206 20274 20298 en 20328.
Volgende trekkingen geschieden1213
October.
Behaive de premie van f30 000, voor den
laatst uitkomenden prys van f1000 ofhooger,
en de premie van f3000 voor bet laatst
uitgetrokken lot, zijn iugobleven de na
volgende prijzen6 van f 1000, 7 van
f400, 5 van f200, 11 van f100, en vele
van t 70.
Burgerlijke stand van Amersfoort.
van 5 tol en met 11 October.
GERORENKlaas, z. van G. Dekker en
H. van den Bosch. - Mina Maria, d. van
M. Hamers en H. C. van Hoei. Heridri-
kus, z. van A. Veenemlaal en W. Gouw.
Wilhelmus Hendrikus, z. van G. van Leijen-
borst en C. Hazelaar. Leentje, d. van H.
Gijzen en J. Groenhuijzen. Everarda, d.
van J. Leunis en J. Piersma. Angenies,
d. van E. van Ouwerkerk en J. Kooreman.
Peter, z. van H. Gouw en M. Mauné.
GETROUWDW. van Surksum en E. S.
Groenhuijsen. P. D. van Essen en F. W.
Krudop. A. Cohen en A. van Beek.
T. van Es en A. van den Ham.
OVERLEDEN: Jan de Vries 32 i. echtg.
van G. Gijsbertse. Heintje Vial 17 d.
Een levenl. aang. kd. m. g. van J. Kamsteeg
en J. C. Wijnhoud. Johannes Beijer 52
j. echtg. van G. Rosier. Adriana Mijnten
2 m. Gesina Johanna Klinkenberg 1 m.
Heden overleed alhier onze
hartelijk geliefde Vader en Be-
Iniwdvader
mr. dr. JACOB ANNE GROTHK,
weduwnaar van Vrouwe ARNOU-
D1NA JOHANNA CAROLINA LO
TEN van DOELEN, in den ouder
dom van 84 jaren.
C. M. A. A. GROTHE.
rnr. LOTEN van DOELEN GROTHE.
B. H. LOTEN van DOELEN GROTHE,
geb. Van Weede.
A. J. C. GROTHE.
C. I. C. GROTHE.
mr. GROTHE van SCHELLACH.
F. C. J. GROTHE van SCHELLACH,
geh. Van Hengst,
Utrecht, 9 Oct. 1899.
Voor de vele en treffende be
wijzen van belangstelling, ondervon
den bij het overlijden van onze geliefde
Ouders, Behuwd- en Grootouders
mevrouw E. GERRITSEN
Brasser Rijss
en
den heer H. GERRITSEN
betuigen wij onzen hartelijken dank.
J. VISSER— i
Gerritsen, Den Ilaag.
C. M. VISSER,
C. V. GERRITSEN,
Ai.". GERRITSEN— Amsterdam.
Jacobs,
D. GERRITSEN,
J. GERRITSENAmersfoort.
Voorthuijsen,
J. G. GERRITSEN, j
F. GERRITSEN- Breskens.
Lenshoek,
E. HENGEVELD— I
Gerritsen, Haarlem.
M.J. HENGEVELD,
E. FOCKKNS— 1
Gerritsen, Nijmegen.
dr. P. FOCKENS,
12 October 1899.
