Maandag 9
April 1900.
4969.
49e Jaargang.
Binnenland.
Phoenix-Brouwerij H. MEURSING &Co.,
Export naar Oost- en West-Indië.
ültgave
r m a A. H. VAN CLEEPF
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- en Donderdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.franco per
post. f 1.15. Advertentiën 46 regels 60 cent; elke regel meer 40 cent. Groote letters naar
plaatsruimte. Legale-, oflicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 45 cent. Afzonderlijke
nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
Bureau
KORTEGRACHT
Telephoon 19.
Paschen een week te vroeg.
fcn heeft de opmerking gemaakt, dat in
i l'aschen op een verkeerden dag zal ge-
fa worden,
fat is het geval
fclgens besluit van de kerkvergadering
-ea, in het jaar 325, moet Paschen ge
worden op den eersten Zondag die
t op 'le eerste volle maan tier Lente, mot
verstaande, dat, zoo dievolle maan op
I Zondag valt, het Paasehfeest een week
fcsteld zal worden.
Et voorschrift is duidelijk en laat geen
ërlei uitlegging toe.
i geeft elke almanak van het tegenwoor-
jaar op, dat de eerste volle maan der
1 (de zoogenaamde Pausch-volle maan)
heelt op Zondag den 15 April en wel
morgens om 1 uur 22 minuten.
■aar den boven opgegeven, overal en al-
I gevolgden regel, behoort het. alzoo
Jdien te wezen op Zondag den 22 April,
■n toch ieder weet het al lang
(men op den 15 April Pascben houden.
hier denken aan een vergissing
kunnen dan, zoo vraagt men, geen maat-
i genomen worden om de fout te her-
len en het Opstandingsfeest op den juisten
Lm te yieren
■Is het op een gegeven tijdstip volle maan
vanneer is hel dan weer volle maan T
vraag is voor iemand, leek op dit ge
il, onmogelijk te beantwoorden om de
Ivoudiga reden, dat de tijd, die verloopt
schen twee op elkaar volgende volle ma-
(wij zullen die tijdruimte een tnaan-
Eiml noemen) volstrekt niet altijd even
|ot ismen heeft maanmaanden van 29
19 uur, maar ook van 29 dagen 7 uur.
sterrekuodigen zijn met'de omstandig-
len, die daarop invloed oefenen, zoogoed
Ide hoogte, dat zij zeer goed kunnen he
len, op welke tijdstippen achtereenvolgens
(volle manen vallen en dat met een juist-
J'l, die niets te wenschen overlaat. Onze
(iwkenrige opgaven aangaande de schijn
stuiten der maan in «le almanakken en
Ide scheurkalenders hebben wij aan hen
■danken.*)
J)m nu niet afhankelijk te zijn van sterre-
ge berekeningen en toch vrij spoedig
I knuiien zeggen, wanneer in dit of dat
ook in ae vaste toekomst, de Paascli-
I) In de meeste almanakken staat bij die opga-
l ook nog een weervoorspelling. We zullen wol
li i.•-«■'i te zeggen, 'lat de tegenwoordige as-
irdelijk zijn voor dat boer-
Feuilleton.
|EN SPAANSCHE VROUW.
(Uit de biographic van Sherlock Holmes).
is (len bulderen van de zware 32 cM. ka
len der slagschepen, éen ratelend snerpen van
i snelvtiurgescbui. Wij zagen in een «ogenblik
I kust geheel veranderenprachtige waaierpal men
i brand, alles was een zee van vlammen
ons. Nu en dun sprong een granaat reeds
(de lucht, on wij kouden den loop van de schcr-
volgen. Knetterend vlogen weer 2 vuurpijlen
liet vuren hield op. De kust voor ons wasge-
Jri platgebrand en plat geschoten. Waar een oogen-
|k te voren nog de rizoforen met hun melanelio-
^c luchtwortels en de lange kokospalmen stonden,
a idles neergelegd, de prachtige natuur was in die
"li minuten oen plaats van verwoesting gewor-
Mnnr er was geen tijd om veel te zien, want
Jiiflirig werden allo lichten uitgedoofd. Dank
den helderen hemel, zag ik, dat de kruisers hun
/erlaten hadden en tie dikke rookwolken wc-
op, dat zij stoowen gingen met volle vaart,
het interessantste vond ik de twee tor-
t-dostroyers die een oogenblik ic voren
ons schip lagen. Ala waakzame jachthon-
'lie hun ooron spitsten, draaiden zij zich om.
ii van heide ecu schittering van licht, de rodco-
iclithundels draaiende over liet water en toen
soling stilstaand. En in de verte in dier. bun-
1 zag ik oei, jmiir zwarte stippen. „Anne Spaan-
tórprdobooten, Wataiiii", zei Holmos. „Zetrcf-
iit't ongelukig, dat ze bij hun verkenning zulke
jneh'.honden vinden. Zie maar eens" en bij
naar dc twee destroyers, die mot hun
volle maan plaats heeft, gaat men als volgt
te werk
Door elkander gerekend is t.e duur van
een maan-maand: 29 dagen 12 uur eu 44
minuten.
Twaalf maanmaanden zijn dan ruim 354V3
dag, dat is bijna 14 dagen minder dan een
jaar.
Daarentegen zijn 13 maanmaanden bijna
384 dagen, of bijna 49 dagen meer dan een
jaar.
Weet men nu den flag vun de Puaseh-
volle-rnaan in zeker jaar, dan neemt men
aan, dat die volle maan het volgende jaar
41 dagen vroeger komt; maar vindt men
op die wijze een datum vóór den 21 Maart
(het beein der Lente), dan neemt men de
volgende volle maan, die, volgens het boven-
aangevoerde, gerekend woidt 19 dagen later
in te vallen.
Zoo viel de Pnasch-volle-maan in 4897 op
den 17 April. Men rekent nu
in 1898 11 dagen vroeger 0 April Paasch v.m.
1899 11 dagen vroeger 26 Maart. t
4900 19 dagen later 14 April
190111 dagen vroeger. 3 April
1902 11 dagen vroeger 23 Maart
1903 19 dagen later 1j April x>
1904 11 dagen vroeger31 Maart i
Bedenkt men, dat hier gerekend is met
gemiddelde waarden, alsook dat geen ach'
wordt geslagen op de afwisseling van gewone
en schrikkeljaren, dan kan het volstrekt niet
verwonderen, dat de Paasch-volle-maan soms
niet valt op den dag, hierboven opgegeven.
Zoo vonden wij voor 1899 Paasch-volle-
maan op den 26 Maart; in werkelijkheid
viel zij op den 27 Maart. Invloed op den dag
van het Paasehfeest had dat niet, aangezien
de 26 een Zondag en de 27 een Maandag
was, in ieder geval Zondag den 2 April
Paschen.
Anders is dit in 1900.
Volgens de bovenstaande berekening
Paasch-volle-maan bij den 14 April, dat is
een Zaterdag, dus den volgenden dag, 15
April, Pauschzondag. Feitetijk is het Zondag,
45 April volle maan, zoodat Paschen op den
22 April zou gevierd worden, zoo men zich
aan den juisten dag der volle maan hield.
Vallen de berekende- en de werkelijke
Yolle maan op verschillende dagen, dan geeft
zulks slechts dan verschil in den dag van
het Paasehfeest, indien de eene op Zaterdag
en de andere op Zondag invalt.
Dikwijls is dat natuurlijk niet het geval;
maar, zooals we gezien hebben, kan het zich
voordoen. Ook 1876 gaf daarvan een voor
beeld. Toen was het den 8 April een Zater
dag, een volle maan, zoodat het den volgen
den dag Paschen moest wezen, doch liet werd
een week later gevierd, vermits de regel den
9 April als volle maan aangaf.
Toen heeft zich niemand daarover warm
gemaakt en in 1900 zullen de menschen wel
even verstandig wezen. In de achttiende eeuw
was dat anders, ten minste in Duitscliland.
Daar te lande wilden de Protestanten niets
weten van den gewonen regel, omdat die,
volgens hun bewering, niet deugde, waarin
zij niet geheel en al ongelijk hadden. Zij
trachtten, door Paschen te vieren in over
eenstemming met de werkelijke volle rnaao,
zich stiptelijk te houden aan het te Nicea
vastgestelde en hebben dan ook een paar
lceeren Paschen op een anderen Zondag ge
houden dan de Katholieken, hetgeen tot heel
wat onaangenaamheden, ja zelfs vechtpartij
en aanleiding heelt gegeven. Eerst in 1775
heeft Frederik de Groote de Protestanten
tot het besluit weten over te halen, voortaan
Paschen te vieren op denzelfden dag als de
overige Christenheid.
Het was onnoodig, bij onze bespreking
gewag te maken van de verschillende midde
len, die aangewend kunnen worden om spoe
dig den dag van het Paasehfeest voor een
willekeurig jaar te bepalen, omdat zij geen
verklaring geven van de zaak, die ons bezig
hield: nPaschen in 1900 een week te vroeg."
gunstig ontvangen. Aanneming dier wet
zou op 't oogenblik zelfs twijfelachtig zijn.
De Tweede Kamer is Donderdagmiddag
om vijf uur op Paasch-recés uiteengegaan.
Met de aankondiging van twee interpel
laties werd de zitting beslotendoor den
heer Van Dedem over het vrijmaken van
de tollen op provinciale-, gemeentelijke,-
waterschaps- en particuliere land- en water
wegen, en door den heer Van Kol over de
afwijzende beschikking op het verzoek van
den heer J. Troelstra, te Leeuwarden, om
gratie of strafvermindering voor zijn zoon
mr. P. J. Troelstra, die wegens smaad jegens
den officier van justitie te Leeuwarden lot
éeo maand gevangenisstraf werd veroordeeld.
De Voorzitter gaf zijn voornemen te ken
nen de Kamer niet vóór 4 Mei weder bij
een te roepen vermoedelijk zal 't 8 Mei
zijn, dat ae Kamer haar werkzaamheden
hervat en voor de openbare zittingen
aan de orde stellen o. a. de Boterwet en de
Kinderwetten (die omtrent de ouderlijke
macht, het vaderschap, de jeudige misdadi
gers, enz.) en voor de afdeelingen de ont
werpen op (ie Leger-organisatie en tot wij
ziging der Militiewet en de Militaire pensi
oenwetten.
In de afdeelingen der Eerste Kamer werd
de Ongevallenwet over het algemeen niet
Bij den Raad van State is ingekomen het
wetsontwerp betreffende de organisatie der
landweer, waarbij uitvoering gegeven wordt
aan de desbet rellende bepalingen inhetont-
werpleger-organisatie, dat in het najaar van
4899 bij de Kamer werd ingediend.
Door den Minister van Binnenlandsche Za
ken is aan de Commissarissen der Koningin
het volgende schrijven gezonden
Van den Minister van Justitie ontving ik
een schrijven, waarin om meer dan éen
reden wordt afgekeurd, dat, na het ontslag
van een verpleegde uit een der Rijksopvoe
dingsgestichten, nu en dan inlichtingen om
trent den ontslagene worden ingewonnen
door tusschenkomst van gewone politie-be-
arublen. De Minister van Justitie zou w,eu-
schen, dat in kleine gemeenten de Burge-
AMERSFOORT.
35-mijls vaart langs ons weg stoomden. Een paar
minuten kon ik ze nog volgeu met mijn nachtkij
ker; toeu zag ik niets meer.
Weldra konden wij in de verte het snelvuurka-
nonuetje op beide destroyers hooren knetteren, toen
plotseling een opllikkering van licht aan den hori
zon, en alles hield op, maar binnen een tiental mi
nuten waren onze jachthonden weer langs zijde van
hun meester, het admiraalschip, en verkondigden
de seinen ons„Torpedoboot-aanval afgeslagen. Twee
van de drie in den grond geboord. De derde ont
ploft, waarschijnlijk door tien ketel."
Spoedig daarop schitterden weer de lichtbundels,
en begun het vuren weer onophoudelijk, maar nu
werd het interessante verhoogd, want van elk schip
zag ik gewapende sloepen strijk'.n, bemand met
matrozen toot repeteergeweren ei. een maxim be-
bevattend. En vnn de transportschepen de groote.
zware sloepen, propvol gevuld met soldaten. Het
was het regiment van Van der Street. De sloepen
wachtten op elkaar, totdat zij éen rij vormdensloe
pen met soldaten en hun begeleiders roeiden lang
zaam naar de kust.
„Heoren, nu is het onze beurt," zeide Mac Enebin,
me mijn schouder kloppend.
Ik draaide me om. Eeti kort ufscheid en ik be
vond me met Holmes en Mae Euohin in een sloep.
Van ons schip wuifden ze ons zoo lang mogelijk
toe.
Toen de sloepen het land naderden, hield het vu
ren van dc schepen op. De sloepen vóór ons land
den in een, de omstandigheden in aanmerking ge
nomen, verrassende regelmaat.
Van de kust weerklonk het „Yankee doodle", Dat
was, z mals we later hoorden, de muziek van het
regiment van Van der Street, ninnr opeens klonk
er tusschen door een ratelend geweervuur. We za
gen nu op do kust een troep vijandelijke cavalerie
komen aanjagen, waartegen de reeds gelande troe
pen Iront maakten en een snel repoteervuur afga-
De toestand op den wal werd eenigszins hachelijk.
Van do sloepen uit kon men geen hulp bieden, uit
vrees, do eigen troepen te raken.
Het admiraalschip gaf snel achtereen twee keer
het wnarsehuwingssein „opgelet".
Toen richtte het zijn verblindend zoeklicht op
de naderende ruiters, w>cr paarden daardoor schich
tig werden en opende tegelijkertijd over de eigen
manschappen heen vuur met twee van de snelvuur-
kanonnon op den vijand.
De gelande troepen, do manoeuvre begrijpend,
wierpen zich op den grond en bleven doorvuren
en nu was het lot van de vijandelijke cavalerie
spoedig heslist.
De commandant van de reeds gelande troepen
liet een vuurpijl opgaan, het afgesproken sein. dat
de landing gelukt was en het vuren achter ons hield
onmiddellijk op. De landing werd snel voortgezel eu
niet meer bemoeilijkt.
Langzamerhand was de infanterie geland en do-
ployeerde zij zich en tirailleur; nu kon ook het
lichte landingsgesehut. ontscheept worden.
Thans kwam Mac Eachin's beurt om te agceron.
Mij had de sloepen niet geschut en de dekkings
troepen van te voren doen weten, waar ze zooveel
mogelijk te landen hadden, en zoo goed en kwaad
dat ging, geschiedde het.
Toen onze sloep geland was, was 't een heele toer,
Mac Eachin niet uit het oog te verliezen.
Hij -liet een gedeelte van het geschut in stelling
brengen eu verdeelde dc dokkiugstroepen. matrozen
en mariniers, over de geïmproviseerde linie.
Veldwachten worden gevormd en dubbelposten
uitgezet en spoedig hadden we een door de dubbel
postenkelen hehoorljjk beschermd kamp.
Daarop werd voor het expeditie-korps, dat in den
beginne en tirailleur was uitgezwermd, verzamelen
geblazen. De tirailleurliniecn losten zich op, en
compagnie na compagnie kwam aan.
Shafter liet ze de gevechtscolonne formeeren en
by zonsopgang stond het, korps tot den aanval ge
reed. Verkenningspatronilles van de rough-ridders
en een spits van infanterie gingen vooruit en toen
ze geen oniaad meldden, zette zich het expeditie
korps in beweging.
Voorop de rough-ridders. Dan een colonne met
voorhoede en llankbedekkingeu, het overige gedeelte
der artillerie, ambulance en achterhoede en alles
trok onder het vroolijke schetteren der hoorns, be
straald door de goude stralen van de opkomende
zon, heiland in. Zoo lang mogelijk keken we ze na.
De opdracht, door generaal Shafter aan Mac Eachin
gegeven, was om, totdat er tot de definitieve aan
val kon overgegaan worden, de inscheping der troe
pen, bij een mogelijk échec te dekken. Hij moest
daartoe een stelling dicht hij de inschepingsplaats
zoo goed mogelijk in verdedigbaren toestand bren
gen en die verdedigen totdat de andere troepen in
gescheept waren, in geval vnu een nederlaag. Te
vens had hij natuurlijk te zorgen voor proviandee
ring van de troepen op expeditie, enz.
Vóot ons brak nu weer een tijd van lijdelijk
wachten aan, terwijl we vau Ongeduld brandden.
Mae Eachin had golukkig wat afleiding in de be-
slomiueringci. van «len dienst en Holmes eu ik
j doodden den tijd zoo goed mogelijk, door kloine
tochtjes naar de naburige stellingen.
Zoo nu on dan hoorden wc geweervuur knette
ren in de verte, of do zwaardere tonen van licht snel-
vuurgesehut.
Geruchten drongen door, dat de rough-rider sbui-
tengewone staaltjes van moed presteerden, waarin
de Spanjaarden hun weinig toegaven, dat de koorts,
onze troepen zwnnr teisterde, dat Shafter besloten
had. een tijdelijke stelling te formeeren om San
tiago van de landzijde af te sluiten en dat er van
een beslissende!) slag wel geen sprake zou zijn
vóór onze troepen die stellingen liaddeD ingeno
men. (Wordt vervolgd.]
