Donderdag 12
December
1901.
PHOENIX-BOCK BI ER.
No. 5144.
51e Jaargang.
Feuilleton.
Stadsnieuws.
Phoenix-Brouwerij H. MEURSING Co., Amersfoort.
AMERSMISCHE COUEAIT.
UITGAVE
FIRMA A H VAN CLEIFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Maandag- en Donderdagavond Abonnement per 3 maanden franco per
post f 1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent: elke regel meer 40 cent. Legale-, offïcieële—
en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25; elke regel meer
f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers worden in rekening gebracht en kos
ten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad werden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9
Teleplioou 19.
kennisgeving.
AMKOOR™1™ "«hmders
brengen teralgemeene kennis, dat de Gemeenteraad
in Zijne vergadering van 5 December 1.1. heeft be
sloten den weg verbindende de Groote Koppel langs
do Beek met deScbimmelpenninckstraHt, te noemen.
Schimmelpenuinclt-Kade.
Gedaan te Amersfoort den 6. December 1901.
Burgemeester* en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUYTIERS,
De Secretaris,
B. W. TII. SANDBERG.
De Gemeente Begrooting.
ui.
Het onderbond van havens, grachten en
vaarten vordert 1'1100, dat van veereu, schui
ten, ponten, walmuren en rasterwerk f1284
(nieuw ijzeren rasterwerk komt bij de Mo
lenstraat, aan de Kleine Koppel, de Bloe-
mendalsche straat, de Koningspoort en de
gasfabriek); de riolen, waterleidingen,de24
pompen en de 4 fonteinen zullen f 1000 vor
deren, terwijl voor dat van de sluis aan den
Zuidsingel en die aan Turfton en Spui 1 100
werd uitgetrokken. Voor bet plantsoen is
f1050 uitgetrokken (f800 arbeidsloon, f 10
gereedschap, f120 sintels en mest, f 100 aan
koop boomen en heesters, f20 onderhoud
banken).
De kosten voor de Algemeene begraafplaat
sen zijn geraamd op f940, met name: ar-
beiilsloonen f400, 1180 voor de oude- en
13üü voor de nieuwe begraafplaats, voor
deze laatste f200 voor paden, grasbanden
en neesters.
Met het onderhoud van het trekpad en de
zeeweringen is f2600 gemoeid, met name:
liet aansteken der lantaarn aan zee f300,
steenpuiu 1' 1000, arbeidsloon f250, onderhoud
Melm 150, Melpont f300, onderhoud lantaarn,
bakens, bekken, enz. 1*200, bulppont Zuur-
einde 1*250, specie f 100, onvoorzien f50.
Aanvankelijk werd f2400 uitgetrokken voor
het onderhoud der trappen, werven, steigers,
lig- en losplaatsen, als f200 voor het gewo
ne onderhoud der werimureii, en f'70 voor
dat der 24 spoelsteigers, 1*800 voor de baard-
plank m aan de Groote Koppel, f 780 voor
de sciioeiing langs de Kleine Koppel, 1*550
voor nieuwe gordingen, doch na de beraad
slagingen en de daarbij in net uitzicht ge
stelde grondige verbetering der haven zal
deze post wel wijziging ondergaan.
De Lieve Vrouwe-toren vraagt f150 we
gens onderhoud van goten, al veerhuizen,
enz., metsel-en voegwerk en f530 voor her
stellingen aan het carillon, schoonmaken en
vei steken van het speelwerk en opwinden,
schoonhouden en regelen van het uurwerk
het toren 1 je op het Schutterij-magazijn kost f20
aan onderhoud benevens f70 voor het, uurwerk;
de torentjes der Kamperbinnenpoort zullen
Waarom de klok stilstond.
1. I
„Onze bedienden zijn gewoonlijk eerlijke lui," zeide
een juwelier uit ecu kleiu landstadje, „en wij ver
trouwen hen evenzeer als de bankiers bun klerken,
maar een paar jaar geleden heb ik er toch een ver
dacht,"
„Ernstige redenen
"ja. Zooals u weet, woon ik in een plaatsje aan
zee dat in den zomer door tal van Loodenaars
wordt bezocht. Indertijd, gedurende de maanden
Juli tot September, kreeg ik het zóo druk, dat ]k
een bediende moest hebben ora iny achter de toon
bank behulpzaam te zijn en mijn klokken^op te
winden. Ik wiud namelijk ook de klokken in de
stad en den omtrek op en de geschiedenis die ik
ga verbalen, heeft betrekking op de kerkklok van
H6Ii!ia™et seizoen 1886 had ik een bediende uit
Midland, een eerste-klas werkman. Ik was zeer te.-
vreden over hem en stelde veel belung m zijn werk.
De eerste maand ging alles goed, maar op een goe
den dag kwam er een briefkaart van den rector van
Hoiebani waaruit ik vernam, dat de kerkklok stil
stond. en' aangezien het gansche dorp gew ml was,
ziel. naar dio klok tc regelen, wertl ik vmcnoelyk
verzocht, er mijn speciale aandacht aan te wydon.
f30 aan onderhoud kosten.
Het onderhoud en het opzetten en weder
albreken der muziektent vraagt I 70.
Het totaal der kosten voor openbare wegen
werken en inrichtingen bedraagt f52 761.78®.
De onderhoudskosten der Gemeente gebou
wen zijn geraamd op 1' 1290, die der bos-
sclien en beiden op f385.
Een belangrijke post is die voor de gas
fabriek, in totaal f77 925, tegenover een ont
vangst van f100175.
Zij is saaragesteld als volgt: aankoop van
3700 ton gaskolen, ad f 12.82® per ton, f47 455
soda, zwavelzuur en oer 1 1200jaarwedden
Directeur, baas-fitter, boekhouder en geldop-
haler 1*4008; kantoorbehoeften f700; loo-
neu werklieden, opstekers, poetsers, enz.
f9750 onderhoud gebouwen en toestellen
1*4000aankoop fittings, enz. f 4000aankoop
gasmeters, enz. f 4000 assurantiën f 700
onvoorziene uitgaven f2112.
De Grondbelasting op de vaste goederen
der Gemeente beloopt f750, terwijl f 190 ver
schuldigd is wegens uitgangen en contribu-
tiën, f400 aan dijks- en waterschapslasten
en f550 wegens brandwaarborg, zoodat bet
totaal der kosten voor Gemeente eigendom
men beloopt f81490.
Op Nijverheid komt alleen een postje van
f200 voor toelage aan de Kamer van Koop
handel en Fabrieken.
Het hoofdstuk Onderwijs, kunsten cn
wetenschappen beeft een heel wat hooger
eindcijfer, namelijk 11'15915.(
Het Hooger onderwijs kost f21 099.26,
het Middelbaar f41245.74, het Lager
f52 970; bet Gemeente-archief kost 1*260,
de bibliotheek f40 en de bijdrage voor
nFlehite'.' bedraagt 1*300.
Gezwegen nog van de vele hier niet licht
te noemen indirecte voordeelen, welke het
onderwijs oplevert, mag wel herinnerd, dat
de Rijks- bijdrage voor het Gymnasium
f7174.63 (de helft der uitgaven, na aftrek
van de inkomsten), voor de Hoogere Bur
gerschool f 10 000, en voor het Lager onder
wijs f 12 600 bedraagt, terwijl aan school
gelden ontvangen wordt onderscheidenlijk
f6000, 116 060 en f 11 429 (met name f 5IÓ0
Meisjesschool, f4350 Jongensschool, f1750
Hellingstraat, f 14 Herhalingsschool, en 1*215
scholen 3e soort). Nog dient vermeld, dat
onder de geraamde uitgaven voor onderwijs
voorkomt een som van f850 voor de reor
ganisatie der Burger Avondschool, f1500
voor die van het Herhalings-onderwijs, en
het subsidie van f2000 voor de Ambachts
school.
De jaarwedden voor bet personeel Lager
onderwijs zijn nog uitgetrokken op 143 000;
gelijk bekend, zal de Raad eerlang een her
ziening der salarissen in behandeling nemen.
Een even hooge post is die voor liet Arm
wezen, te weten f20522.68, welke is saam-
g.'steld als volgt: kosten van transpost en
verpleging van 16 armlastige krankzinnigen
f3715 (waarvan bet Rijk 1640 en de Pro
vincie f960 vergoedt)subsidie Burgerlijk
armbestuur 111 007.68jaarwedden 2 genees-,
2 heei- en 3 verloskundigen f2350genees
middelen, verpleging, enz. i'3000 (legen nog
f3600 in bet vorig jaar op dezen post
wordt, zeer terecht, in den laatsteu t(jd inet
groot beleid bezuinigd)reisgeld aan arme
passanten f300; begrafeniskosten onvermo
gende» f150.
(Wordt vervolgd.)
Dr. J. W. Pont, Ev. Luthersch predikant
te Utrecht, hoopt aanstaanden Zondag vóór
te gaan bij de godsdienstoefening in de Lu-
thersche kerk hier.
Voor de lichting 1902 der Nationale mili
tie moet de Provincie Utrecht 519 man le
veren, tegen 517 in 1901.
Onze stadgenoot luitenant J. Kooiman, Al
gemeen Secretaris van de »Vereeniging tot
Bevordering der Pluimveehouderij in Neder
land" zal als gedelegeerd<ï_liet internationaal
congres bijwonen, dat in Mei van het vol
gend jaar te Madrid gehouden wordt ter ge
legenheid van de teitloonstellingen van het
Spuuiisch oGenootschap voor vogelteelt" bij
de kroning van den Koning.
De heer C. Moerman Jr., onderwijzer aan
de openbare Lagere school 3e soorl Konings-
straal, zal 27 dezer te Oostvooi'ne optreden
als spreker in het »Nut".
Onze stadgenoot de heer P. Boks werd
met f38 320 minste van de 16 inschrijvers
bij de aanbesteding voor het maken van
I grond- en spoorwerken ten behoeve van een
I tweede spoor van Vorden naar Ruurloo voor
rekening van de H. IJ. S M.
De raming bedroeg 145603.
Onzen vroegeren stadgenoot den luiteuant-
ter-zee le klasse G. C. I). baron Van Hav-
denoroek is vergunning verleend int het aan
nemen der ordeteekènen van ridder met het
groote kruis in de orde van bet Zwaard van
Zweden.
Aan onzen vroegeren stadgenoot mr. dr.
L. E. Visser is op zijn verzoek eervol ont
slag verleend uit de betrekking van com
mies bij bet Departement van Buitenlandsche
Zaken.
Onze vroegere stadgenoot de heer K. W. F.
Spruyt is benoemd tot tijdelijk onderwijzer
3e klasse te Probolingo (Java).
Luitenant H. J. OlTërbaus, van bet 5e re
giment infanterie, wiens detacheering bij de
militaire verkenningen 2 December zou geëin
digd zijn, Nijft tot 1 Maart a. s. bij dat dienst-
vak werkzaam.
Bij het 5e regiment infanterie i- 'n. a be
vorderd tot reserve-sergeanl de reserve-kor
poraal Ch. Burlet, terwijl reserve-kurporaal
P. Nieuwenhuijzen, van het 3e regiment in
fanterie is overgeplaatst bij het 5e.
De voreeniging »Handel en Nijverheid"
vergaderde ditmaal Maandagavond.
Tot Bestuurslid, in de plaats van den heer
H. J. Croockewit, die om drukke bezigheden
bedankte, werd gekozen de heer S. J. van
Duinen.
Hierna werden 6 nieuwe leden aangeno
men, waardoor het ledental gestegen is tot 127.
Van de Haarlemsche »Handelsverpen|ging"
was een schrijven ingekomen, houdende ver
zoek om instemming te betuigen met het be
kende request der Kamer van Koophandel te
Groningen over de intercommunale telephoon
en den postpakketdienst. De plaatselijke ver-
eeniging moest antwoorden, dat zij het ver
zoek niet kon steunen omdat, zij nog immer
niet als rechtspersoon erkend is.
Van de Directie der H. IJ. 8. M. was be-
I richt ingekomen, dat, gehoor gevend aan
j het verzoek der vereeniging, ook in degoe-
I derenloods dier Maatschappij hier een tele-
phoon wordt aangebracht voor plaatselijk
j verkeer.
I Op haar schrijven aan de Ned. Centraal
Weder verkrijgbaar hef zoo gunstig bekende
Ik stuurde mijn bediende dus dadelijk op de pony
naar Heigham, met de noodige instructies, en beval
hem er vooral op te letten of de klok goed liep
vóór hij wegging. Hij kwam woedend terug en ver
klaarde. niets"aan do klok, die den vorigen ochtend
te tien unr was blijven stilstaan, te hebben kunnen
ontdekken.
„Dat beviel me niet. Een klok staat niet zonder
oorzaak stil en niemand, behalve de koster en wij,
hadden toegang tot de kiokkekamer. Ik wus het
niet eens met myn bediende, die beweerde, dat
iemand er iets aan moest hebben gedaan.
„Twee dagen later kwam de zoon van den koster,
een onbeschaamde rekel, die ergens op een Lon-
detisch kantoor jongste klerk was geweest, myn win
kel binnenstormen, en schreeuwde in tegenwoor
digheid van mijn klanten„De klok staat alweer
stilde koster is woedend." Ik antwoordde hem,
dat de klok zou worden nagezien en gaf hem te
kennen, dat brielkaarten voor 'tvervolg wensche-
lijkcr waren dan mondelinge boodschapen door mid
del van iemand, die ze niet met de behoorlijke dis
cretie kon ovorbrengeu.
„O, u zou een briefkaart hebben gekregen, die ge
peperd genoeg was, zeide hij vinnig, als ik niet
juist dezen kant uit had gemoeten en zoodoende
den rector de moeite van 't schrijven bespaarde.
I En u is toch niet van plan, my te huren om den
slinger aan den gang te brengen, zeker?"
„Ik wilde hem een scherp antwoord geven, maar
hij liep fluitend weg, en natuurlijk lachten myn
klanten mij uit, omdat zij mij niet in staat achtten,
een klok in orde te brengen. Ik was buiten me
zelf van kwaadheid cn als ik het niet zoo druk had
gehad, was ik zelf naar Heigham gegaan. Ik-gaf
j aan mijn bediende bevel, direct naar Heigham te
gaan en te zorgen, dat deze tweede reis uiet vruch.
teloos was.
„Tegen vier uur kwam hij weer terug en deelde
mij mede, dat de klok om tien uur weer had stil-
gestaan, maar hij had de fout niet kunnen ontdek-
ken. Het feit, dat de klok tweemaal achter elkaar
op hetzelfde uur stilstond, bracht me tot de over
tuiging, dat er toch een fout moest zijn en boven- I
dien een fout, die door een expert gemakkelijk te i
vinden was. Dat was maar gekheid er heen te gaan,
de klok op te winden en weer heen te gaan.
„Den volgenden ochtend kwam de kosterszoon
weer in mijn winkel met een brief van den rector
„Weer Btilgestaan," zei by, „ik zal op antwoord
wachten."
„Hij was zóo beleed igend, dat ik hem met genoe
gen de deur zou hebben uitgesmeten, maar, me
zelf wetende te beheerschen, opende ik de enveloppe.
De rector maakte er me attent op, dat de klok
weer om tien uur was blijven stilstaan en verzocht
me in beleefde termen Ie Heigham te komen, om
dat hij er zoo goed als zeker van was, dat ik de
klok weer goed zou maken.
„Ik vreesde, dat wanneer ik niet ging, mijn be
diende en ik als onbokwamo of zorgelnoze werklui
zouden worden uitgekreten. Ongelukkigerwijs was
j mijn vrouw de stad uit eu, niettegenstaande zijn
vertrouwbaarheid, durfde ik den winkel toch niet
L aan iemand overlaten, die nog maar een paar mnan-
den bij mc was. Ik deelde den rectordus per brief
mede, dat ik persoonlijk den volgenden Dinsdag
vóór de opening van den winkel zon komen als de
klok blééf weigeren nu nog éen bezoek >ati ntiin
bediende.
„De klok stond weer stil na dat bezoek en i c besloot
liet mijn nu zolf te gaan en bediende meegaan.
„Wij lieten de pony aan de zorgen van een ouden
man over, traden de kerk binnen en onderzochten
oogenblikkelyk het uurwerk. Mijn bediende lachte,
omdat hij, zooals hij zei, gelyk had. Hij liad alle ra
dereu dikwijls en langdurig onderzocht, zonder iets
te vinden.
„Maar in een paar minuten overluig'te ik hein
door een stukje steen van tuaschen twee tati-len Van
het uurrad te balen. Mijn bediende hield echier
vol, dat het steentje er niet was geweest toen hij
het laatst het uurwerk had onderzocht en hij bleef
volhouden, dat het daar met vijandelijke bedoelin
gen was neergelegd.
„Ik wilde den jongen man, die nog geen enkel
blyk van nalatigheid had gegeven, niet botweg te
genspreken, verwijderde deu steen en bracht de klok
aan hel loopen, waarna we Heigham verlieten. Ik
was vroolijk gestemd en had lust wat te gaan bab
belen, maar mijn bediende pruilde en zal stil te
Deinzen tot we zoo ongeveer oen uur voorbij het
dorp warentoen vroeg hij me, het paard te doeu
stilstaan en verlof om uit te stappen.
„U zult me een uur of wat moeten missen, zei
hij, ik wil ongezien r.aar de ketk teruggaan, als ik
kan, en den ingang bewaker. U kunt het niet wei
geren, u kunt me wegjagen al- u wilt. maar ik sta
er op, te gaan."
(Slot volgt.)