Stadsnieuws.
Binnenland.
positie van voorheen. Van berichten der
loiders in Transvaal of van herstel de tele-
graphische gemeenschap tusschen de gede
legeerden en hun land vernam men nog
nietsvan een terugkeer naar hun vaderlana
is nog niets bepaald en betwijfeld wordt of
zij wel ooit teruggaan en zich onder de
vreemde heerschappij zullen stellen, tenzij
tot het regelen hunner zaken in die plaatsen,
waar hun eigendommen tijdens den oorlog
niet vernield zijn.
.Een merkwaardige rede hield Balfour in
^het Lagerhuis. Hij zeide o.a., dat »deze oor
log in de geschiedenis van Engeland zijn
geiijke niet had, omdat het de eerste keer
wa9, dat Engeland een oorlog had gevoerd
zonder bondgenooten en zonder vreemde
i huurtroepen."
Balfour schijnt de hulp van Portugal en
de verkrachting der onzijdigheid van andere
mogendheden te vergeten en ook de ge
wapende Kaffers telt hij niet. Deze verkla
ring getuigt dus niet alleen van een erger
lijke eigengerechtigheid, maar bovendien is
ijj geheel bezijden de waarheid.
Ten slotte heeft de Minister deze leugen
achtige verklaring afgelegd:
«Het gedrag van de Engelsche troepen is
zoodanig geweest, dat nooit de verhevenste
menschelijke gevoelens ook maar éen keer
beleedigd zijn. Dat toont aan, hoezeer die
menschelijke gevoelens, waarop Engeland
trotsch mag zjjn, verhoogd zijn".
Dit is het toppunt vau bet Farizeïsme.
Het is om van te walgen.
De inaandelijksche verlieslijst over Mei en
den geheelen oorlog geeft de volgende
getallen
In Mei 2 officieren en 45 minderen ge
sneuveld, 2 off. en 20 m. aao wonden be
zweken, 41 off. en 247 m. aan ziekte ge
storven, 2 off. en 38 m. bij ongeluk
omgekomen, 22 m. vermist, en 86 off. en
4354 m. invaliede naar huis gezonden te
zamen 103 off. en 1726 minderen Bo
vendien 40 off. en 82 m. gewond. De ge
vechten in Mei hebben dus nog 4 off. en
65 man aan de dooden en 10 off. en 82 m.
aan gewonden gekost. Zonderlinge verhou
ding tusschen die 65 dooden eu 82 gewon
den en telt men de 22 vermisten bij de
dooden (hetgeen bij de meerderheid wel
juist zal wezen) dan komt men tot 87 dooden
en 82 gewonden. De verlieslijst blijft in
onbetrouwbaarheid tot het laatst zich gelijk.
Het geheele aaDtal dooden in Zuid-Afrika
wordt opgegeven als 1072 off. en 20870
minderen (hoeveel meer zullen 'tergeweest
zijn, óok al telt men de Kaffers en half
bloeden niet m^e Ze zijn aldus verdeeld
518 off. en 5256 rn. gesneuveld, 183 off. en
1835 m. aan wooden bezweken, 5 off. en
97 man in gevangenschap overleden, 339 off.
12911 ra. aan ziekie gestorven, 27 off. en
771 ra. bij ongeluk omgekomen. Bovendien
worden er nog 105 m. vermist; d.w.z. bijna
allen nog onder de dooden te rekenen.
Invaliede naar huis gezonden zijn er
3116 off. en 72 314 m. Van dezen zijn er
tbuis (in Engeland alleen waarschijnlijk
anders óok in de koloniën) bezweken 8 off.
en 500 m.en 5879 man hebben den dienst
als ongeschikt veriaten.
De gevechten, die aan dooden, gewonden,
vermisten en gevangenen boven de duizend
man hebben gekost (volgens opgave) zijn
Nicholsonsnek 30 Oct. 1899 58 off. en
1227 m.Colenso 15 Dec. 1899 71 off. en
1035 m.Spioenkop 17-24 Jan. 1900 87 off.
1653 m.ontzet van Ladysmith 19-27 Febr.
1900: 114 off. en 1778 m.Paardeberg
16-27 Febr. 1900 98 off. 1442 m.
Als gevangenen worden opgegeven 383 off.
9170 m., maar hierbij zijn in het laatste ge
deelte van den oorlog zelden of nooit geteld
de Engelschen die gevangen genomen maar
dadelijk weer losgelaten werden. Nooit zal
wel uitkomen hoeveel gevangenen en dan
geen vrouwen en kinderen de Boeren ge
maakt hebben, Maar zouden 't er niet meer
geweest zijn dan de Engelschen er gevangen
geoomen hebben, nog wel de jongens bene
den de veertien en alle ouden mannen mee
gerekend
De dagelijksche verlieslijst vermeldt het
sneuvelen van 2 minderen te Mortimer,
Kaapkolonie, op 2 Juniéen luitenant werd
1 bovendien dooaeljjk, een mindere licht ge-*
wond.
Bjj Molteno is op 4 Juni éen mindere ge
wond.
Dillon, de leider der Ieren, gaf in het Lager
huis een niet-onvermnkelijke berekening.
Hij zeide, dat de geheele oorlog zoowat
213000000 pond gekost heeft en dus elke
Boer, die als onvrijwillig onderdaan aan het
Britsche Rijk wordt toegevoegd óok
vrouwen en kinderen het land op een
1000 pondkomt te staan. En hoe hoog Dillon
de floeren nu ook schat, dat vindt hij toch
wel wat al te veel, f12 000 per hoofd.
i~ Zou het niet op den weg liggen van het
•Algemeen Nederlandsch Verbond" om het
behoud der Boerentaal door het stichten van
bijzondere Hollandsche scholen in Zuid-Afrika
krachtig te bevorderen?
Nu pe Staatsscholen in Engelsche banden
overgaan en het onderwijs van de Hollandsche
taal facultatief wordt gesteld, moesten in de
hoofdplaatsen door particulier initiatief en
gesteund door llollansch kapitaal flinke par
ticuliere Hollandsche scholen worden opge
richt, zoo mogelijk met gymnasiaal onderwijs.
Het zou er al heel treurig uitzien, wanneer
met vereende krachten van Boeren en Hol
landers zulk een plan niet kon worden
verwezenlijkt, nu het behoud van de taal
op het spel staat.
In Johannesburg worden de kosten der
bijzondere Duitsche school bjjv. reeds lang
uil vrijwillige bijdragen en een klein sub
sidie van het Duitsche Rijk bestreden.
üit de geschiedenis van de vredesonder
handelingen blijkt vrij duidelijk, dat de
Hoerenaf'ge vaardigden te kiezen hadden tus
schen het teekenen van het tractaat of
gevangenueming.
De mogelijkheid om terug te keeren, werd
hun afgesneden.
«Op militaire gronden" weigerde Kitche
ner. Maar de afgevaardigden der Boeren
hadden toch stellig een vrijgeleide Zij
hadden toch recht om terug te keeren, als
zij dat verkozen Dat zou men oppervlak
kig zoo denken, maar de Engelsche regeering
heeft »op militaire gronden" al zooveel won
derlijks in dezen oorlog gedaan.
Het «Milit. Wochenblatt" verzekert, dat
een maatschappij, die hoofdzakelijk vleesch
voor de Eugelsche troepen leverde, aan éen
leverantie éen millioen pond sterling ver
diende. Van de winst stortte zij het vorige
jaar 700 000 pond sterling in de reserve en
keerde nog 105 pCt. dividend uit.
Kan het bevreemden, dat de oorlog in
Zuid-Afrika zóo lang geduurd heeft en dat
er in Engeland nog personen van invloed
gevonden worden, die de vredesvoorwaarden
voor Engeland vernederend achten
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
Gelet op artikel 6 en 7 van het Koninklijk be
sluit dd. 4 Mei 1896 (Staatsblad no. 76) tot vaststel
ling van een Algemeen Reglement voor de Kamers
van Koophandel eu Fabrieken, noodigt allen, die niet
op de laatstvastgestelde lijst van kiezers voor de Ka
mer van Koophandel te Amersfoort voorkomen, maar
aanspraak kunnen maken om op de nieuwe kiezers
lijst te worden geplaatst uit, daarvan vóór 1 Juli aan
staande ter Secretarie aangifte te doen op aldaar ver
krijgbare formulieren.
Vestigt er voorts de aandacht op, dat alleen zjj
genoemde aanspraak kunuen maken, die voldoen
aan dfe beide volgende vereischten
A. men moet kiezer zijn van leden vau den Raad
der gemeente Amersfoort,
15. men moet te Amersfoort bestuurder of mede
bestuurder zijn en gedurende ten minste twaalf ach
tereenvolgende maanden ziju geweest van een be-
drjjf van handel of nijverheid.
Amersfoort, den 9. Juni 1902.
De Burgemeester voornoemd.
WUIJTIERS.
Den heer Burgemeester werd Zaterdag
avond door eenige hoofd-officieren uit dit
garnizoen een diner aangeboden in het
Bad-hotel te Baarn.
Bij de heden gehouden verkiezing voor
de vacature-Garjeanne in den Gemeenteraad
werden lijsten ingeleverd voor de hoeren
J. W. Jorissen en G. van Wijland Gzn.
De stemming in het 2e district (Konings
straat) heeft plaats op 23 Juni.
Aan den heer G. Prang, meesterknecht
der Zeeppoederfabriek van den heer Chr.
Pleynes, is wegens zijn beleidvol optreden
bij den brand dier fabriek in den uacht van
16 op 17 Januari toegekend de eere-medaille
in zilver van de Orde van Oranje-Nassau.
Onze vroegere Burgemeester jhr. mr. T.
A. J. van Asch van Wijck bevond zich
Zondagochtend onder het gehoor van ds. H.
J. ter Haar Romeny in de Ned. Hervormde
kerk op den Hof.
Onze vroegere stadgenoot de heer J. D.
Rolandus Hagedoorn, onder-directeur der
Rijwielhandel «Fongers" te Groningen, is
bij Kon. besluit benoemd tot Agent der
Rijks-verzekeringsbank.
Bij bet overga ngs-exarnen der Polytech
nische school te Delft zijn alsnog geslaagd
voor art. 64, examen B, onze vroegere stad-
genooten de heeren O. J. van der Eist en
N. G. Kam.
De heer F. Wesseling, leeraar aan de
Hoogere Burgerschool hier, slaat op de
voordracht ter benoeming tot Directeur der
tweede Hoogere Burgerschool met 3-jarigen
cursus te Rotterdam.
Het aantal sollicitanten voor een defini
tieve benoeming tot leeraar in Wiskunde,
Werktuigkunde en Lijnteekenen aan de in
richtingen voor Middelbaar onderwjjs hier be
draagt 5, voor die van leeraar in het Neder
landsch, Geschiedenis en Aardrijkskunde 15;
voor een tijdelijke benoeming in het Hoog-
duilsch 7, Fransch 8, Geschiedenis en Aard
rijkskunde 15, Wiskunde 13 en Nederlandsch,
Aardrijkskunde en Geschiedenis 11.
De heer P. W. van Schendel, onderwijzer
aan de Jongensschool hier, staat op de voor
dracht ter benoeming tot Hoofd der school
te Zevenbergen.
Bij gunstig weder zal de »Amersfoortsche
Muziek vereeniging" morgenavond te 8 uur
onder leiding van den heer J, A. Joch ems
op den Hof' een uitvoering geven en daarbij
ten gehoore brengen
1. Marech CaeciliaJ. A. Jochems.
2. Ouverture Mignonette J. Baumann.
8. Wals, LenteknopA. Greneier.
4. Souvenir du Vieux Turnhout D. Bauwen».
5. Fantaisie, bouquet de mélodie». Donizetti.
6. CadettenmarechJ. P. Sousa.
7. Ouverture Marie Henrietta L. Montngne.
8. Wals La centilleJ. Kalma.
9. Marsch Hoch Habsburg 1 J. Krat.
10. Fautaieie Songe d'amour Kling.
11. Finale.
Mogen we nog eens een goed woord doen
voor de vereeniging «Reisbelasting"
Steeds klimt het aantal minvermogenden,
dat zich tot haar wendt om voor herstel van
gezondheid naar buiten te worden gezonden.
Personen van allo gezindten worden aange
nomen op attest van een geneesheer, die
verklaart dat een verblijf van een week of
vijf in de buitenlucht volkomen herstel of
ten minste nieuwe krachten kan schenken.
De patiënten worden bf in herstellingsoorden
öf bij particulieren ondergebracht. Een in-
spectrice bezoekt de verschillende gezinnen
waar patiënten zijn, waardoor te meer ze*
kerheitl bestaat, dat allen goed bezorgd zjjn.
Uit iedere stad, waar een sub-comité ge
vestigd is, worden patiënten aangenomen
naar verhouding vau de ingekomen giften.
Weer moesten velen uit Amersfoort teleur
gesteld omdat zij niet allen geholpen kunnen
worden, wijl niet genoeg geld inkwam.
Kan men daar vrede mee hebben O, als
gij ze zaagt de arme zieken en zwakken, die
tot de vereeniging komen I Ken arme, af
getobde naaister, eenig overgebleven doch
ter van een weduwe, wier eenig redmiddel
volgens den dokter een verblijf buiten is;
een dienstmeisje, te zwak om te dienen, maar
die niet thuis leun zijn «omdat er bij ons al
drie ziek liggen"; een werkman, die haast
niet meer voort kanrust in de buitenlucht
alleen kan hetn in staat stellen den strijd om
het bestaan voort zetten een hulpbehoevend
vrouwtje, wier grootste illusie is, in een
tuin te zitten in de zon.
Laat ze in gedachten aan u voorbijgaan
al die misdeelden, hunkerend naar buiten
lucht en gezondheid en denkt daartegenover
aan eigen voorrechten: een ruim huis met
een tuin vol bloemen, een zomer buiten, een
buitenlandsche reis. Zoudt gij daarvan niet
dubbel genieten, wanneer gij u bewust waart,
meegewerkt le hebben ook aan studeren een
heerlijken tijd buiten bezorgd te hobben.
Komt stadgenooten, helpt. Giften, groot of
klein, worden dankbaar aangenomen.
Eén gulden meer wat scheelt het op
het budget van een lange reiseen paar
centen in de bus aan 't station, telkens als
ge uw kaartje koopt wat hindert u dat?
Gij zult er juist nteer door genieten als ge
beseft, dat gij er in stilte zóo veel goed
mee doet.
Aan het Jaarverslag der «Maatschappij tot
opvoeding van Weezen in het Huisgezin" zjj
het volgende ontleend:
U de droeve levensomstandigheid te schet
sen waaronder sommige kinderen werden op
genomen, melding te tnaken ook van de ge
vallen waarin naastenliefde en treffende be
langstelling in het ouderlooze kind op zoo
heerlijko wijze werden getoond, zou te veel
ruimte vergen en toch mogen wij over een
vjjftal, zoogenaamde Staatsweezen, niet ge
heel zwijgen.
A. R. is een aanvallige knaap van 13 jaar
van goeden huize. Moeder is enkele jaren
geleden gestorven en vader leidt, met. een
betrekkeijjk groot Rijkspensioen, een s echt
en zwervend leven. Onder deze omstandig
heden is A. vader tot last, die plannen be
raamt, zich van hem te ontdoen.
In een Duitsche grensplaats aan zijn lot
overgelaten, neemt de overheid den knaap
in bescherming en wordt bjj op last der Ne-
derlandsche Regeering naar «Zandbergen"
overgebracht om voor haar rekening door de
Maatschappij te worden opgevoed.
Lang echter mochten wjj niet voor A.
zorgen. Den schaamteloozen vader wordt bij
de eerstvolgende pensioenbetaling beduid, dat
het niet a&ngaat, boven zjjn pensioen de
verpleegkosten voor zijn zoon door het Rjjk
te doen dragen. Een zeer juiste opvatting,
waarvan den beklagenswaardigen jongen ech
ter do noodlottige gevolgen zullen treffen.
Nauwelijks is hij gewend aan zijn liefderijke
omgeving, genietend van zonnig geluk, zoo
als hjj dit te voren niet kende, door ijver en
gedrag de toewijding zijner verzorgers be-
loonend, of daar verschijnt de ontaarde va
der, nog wel in ergelijk beschonken toestand,
om A. terug te eischen.
Het viertal W., waarvan twee in 1900 op
genomen, verkeert, wat levensomstandighe
den betreft, precies in hetzelfde geval
de positie van sigarenmaker moge beneden
dien van Rijksambtenaar worden geacht, in
levenswijze verschillen de vaders niet
de jongste is nog geen twee, de oudste ne
gen jaar.
De vader vestigt zich weer in Nederland
zjjn verblijf wordt hekend en de kinderen
hem weer toegewezen. Arme stumper
tjesDe schijnbaar berouwvolle vader doet
een beroep op de particuliere liefdadigheid
en werkelijk weet hij een vjjf-en-twmtig gul
den machtig te worden, om in de eerste "we
ken het aan zijn loon outbrekende kostgeld
voor zjjn kinderen aan to vullen gij ver
gist ti, om ook dit geld om te zetten in je
never.
Mogen wij na zulke voorbeelden, die in
derdaad niet sporadisch zjjn, niet meternst-
vragen Wanneer worden toch de •Kinderwet
ten" ingevoerd Men redeneere niet te voel en
te lang over de kwestie of de ouderljjke
macht een recht is of een plicht, want iedere
dag uitstel maakt nieuwe slachtoffers van
zulke ellendige misstanden.
Zijn eenmaal de »Kinderwetten" uitgevaar
digd, dau zal het mogeljjk zjjn, aan zulke
onwaardige ouders het recht te ontnemen
om de toekomst zoowel als hot zedeljjk on
lichamelijk leven hunder kinderén to vernielen.
De 3-jarige merrie »Dueuat" van luitenant
G J. A. A. baron Van Heemstra, door Mac'
Cord gereden, behaalde Zondag op Oud-
Roosenbttrgh met vele lengten den eersten
prijs in den wedren vlakke baart over om
streeks 2000 M.
De kader-manoeuvre onder generaal-ma-
joor A. J. Prins, aan welke vau het Be regi
ment infanterie deelnemen kolonel jhr. J. P.
Bloys van Treslong en majoor L. C. Vorvooren,
wordt van 12 tot 18 dezor gehouden in de
omstreken van Boxmeer.
Aan de gymnastiek- en schenncursussftn
die van 1 October tot 24 December 1902 en
van 5 Januari tot 28 Maart 1903 onder lei
ding van luitenant C. A. van Enschul hier
zullen gehouden worden voor sergeanten, die
op de voordracht staan voor «bestemd orn
zoo noodig de plaats van oen luitenant, te
vervullen", zul wordVn deelgenomen door 72
onderofficieren, en wel: 17 reg. grenadiers
en jagers, 0 Ie reg. inf.; 2 2e reg. inf.; 0
3e reg. inf.7 -ie reg. irtf.15 5e reg. int'.;
11 üe reg. inf.; 4 7e reg. inf.; 4 8è reg.
int'.aan lederen cursus door tie helft,.
De Rechtbank te Utrecht veroordeelde
H. van D., 34 jaar, koopman, on J. van D.,
19 jaar, arbeider, beiden te Amersfoort, wegens
wederspanniglieid, tegen de politie, op 12
Mei gepleegd tot éen maand gevangenisstraf
R. van W., 22 jaar, arbeider te Amersfoort,
beklaagd van huisvredebreuk en mishande
ling, tot f3 boete; subsidiair 6 dagen hech
tenis en J. V. 39 jaar, sjouwer, en P. vun
E., 29 jaar, winkelbediende, beiden te Amers
foort, beklaagd van mishandeling, onderschei
denlijk tot 8 eu 15 dagen gevangenisstraf.
Een huzaar, die Zondagavond twee vech
tende burgers trachtte te scheiden, had het
ongeluk daarbij te struikelen en een been
te breken.
Hagelsteenen als kippeneieren zjjn zeker
zeldzaam het zou dan ook te betreuren zijn,
als ze ergens neervielen. Maar toch nam
de heer Boerendans, te Ermeloo, verleden
week een hagelsteen op, dien hjj direct op
de brievenweger legde waardoor hjj tot de
wetenschap kwam, dat die steen een gewicht
had van 48 Gram.
Er zjjn salon vrienden zoowel als salon-
boeken. Beiden worden vaak niet zoozeer
gezocht om den inhoud, als wel om vorm
en titel.
Het ochtend-bulletin van gister luidde:
Het herstel van Hare Majesteit de Ko
ningin is zóo ver gevorderd dat do reis
naar Schaumburg is bepaalt! op Dinsdag
aanstaande.
Het was geteekend door dr. Roessingh en
arts Pot.
De extra-trein waarmede II. M. do Ko
ningin, H. M. de Koningin-Moeder en Prins
Hendrik naar het kasteel Schaumburg ver
trokken verliet hedenochtend to 8.54 uur
Het Loo.
Dr. Roessingh en arts Put zijn benoemd tot
Ridder in de orde van don Nederlandschen
Leeuw.
De Eerste Kamer heeft Donderdag zonder
stemming aangenomen de vier wetsontwerpen
regelende de bevordering, enz. van de offi
cieren van land- en zeemacht, en met 29 te
gen 5 stemmen het voorstel L-nimann om de
lichtingen 1895 en 1896 niet op te roepen
voor de herhalingsoefeningen.
De Kamer ging daarna op recès tot 30
Juni.
De Tweede Kamer hield heden eindstem
ming over de militaire strafwetten.
Bij de debatten in de Eerste Kamer over
de vier militaire wetsontwerpen herinnerde
de Minister van Oorlog aan zyn verklaringen
