Binnenland.
Gemengd nieuws.
De plaatselijke afdeeling van den «Rond
van Ned. onderwijzers" houdt Zaterdag te
8 uur een vergadering in »De vergulde
Zwaan".
In de gister ten Raad huize to Barneveld
gehouden vergadering van aandeelhouders
in de spoorwegmij. »De Vcluwe" werd door
den Voorzitter mededeeling gedaan, dat
thans in liet geheel f459000 is uitgegeven,
Do aanbesteding van het trajet Barne
veld—Nijkerk wordt vertraagd door deu
onwil van eonige grondeigenaren om hun
eigendom af te staan, terwijl anderen zeer
hooge sommen vragen. De Onteigenings
wet zal zou spoedig mogelijk worden toe
gepast.
Te Soest wordt Donderdagsochtends van
8 tot 12 een markt voor landbouw-, tuin
bouw- en zuivelproducten en pluimvee in
gesteld.
Zoekt deu laster te dooden, en hij zal in
leven blijven; laat hem aan zichzelven over,
en hy sterft een natuurlijken dood.
KENNISGEVINGEN.
De GRIFFIER der STATEN van UTRECHT,
daartoe door de Gedeputeerde Staten van dat ge
west gemachtigd, breugt ter kennis van belangheb
benden, dat de ontwerpen vau begrooting der kos
ten van het Provinciaal Bestuur, voor zooveel het
Rijksbestuur is, en der enkel provinciale en huis
houdelijke inkomsten en uilgaven, beide dienst 1903,
met de memoriën van toelichting, alsmede do reke
ning en verantwoording wegenslaatstgeirielde inkom
sten en uitgaven, over het dienstjaar 1900, iugevolge
de artt. 103 en 119 der Provinciale wet, verkrijgbaar
zyn gesteld ter Provinciale Grilho van Utrecht tegen
betaling van 1.5 cents voor de eerstgenoemde en van
50 cents voor de laatstgenoemde begrooting met me
morie van toelichting, en van 60 cents voor de reke
ning en verantwoording.
Utrecht, den 17. Juni 1902.
I)e Griffier der staten voornoemd,
C. R. MEK KUS.
SCHUTTERIJ.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Brengen tengevolge van de deswege bestaande
voorschriften en ter verdere geregelde uitvoering
van de door Z. M. den Koning vastgestelde regle
mentaire bepalingen omtrent de Schutterijen ter
kennis vau de belanghebbenden, dat de alphabe-
tische naamlijsten vau de ingeschrevenen voor do
Schutterij gedurende acht dagen op de phiatselyke
Secretarie voor ecu ieder ter inzage liggeu, alle werk
dagen van 10 tot 1 uur, teneinde een ieder in staat
zoude ryii om ingeval hem eenige personen of om
standigheden mochten hekeud zijn, die daarop nog
zonden behooreu tc worden aangeteekend, of ervan
moeten wordeu weggelaten, dit aan het Bestuur
keubaar te makon.
Dat de loting voor do Schutterij, tussehen de in
geschrevenen van het jaar 1902, onder toezicht oener
Commissie uit hel Bestuur, ten Raadhuize dezer ge
meente zal plaats hebben op Zaterdag des 28. Juni
aanslaande, des voormiddag» te 10 uren. Wordende
alzoo dc bclaughebbcnden opgeroepen om op plaats
en t\jd voormeld te verschyuen, of by afwezigheid
zich aldaar door een bij do voormelde Oommissie
bekend persoon, voorzien van behoorlyke schrifte
lijke volmacht, te doen vertegenwoordigen, om de
by de wet vereischte loting naar bebooren te doen;
zullende voor hen die persoonlijk afwezig mochten
Wijven cu zich niet op voorschreven wijze heliben
doen vertegenwoordigen, door een der leden van de
Commissie worden getrokken.
Dan tenzelfde dage, op gelijke wijze, eeue ualo-
ting zal plaats hebben, ten behoeve van diegenen,
welke tot de loting verplicht zijnde, buiteu bun toe
doen niet onder baar mochten ziju begrepen gewor
den. alsmede ten behoeve van ben, die, ofscnoou
in andere gemeenten reeds geloot hebbende, -edert
de iaatstvoorgaande inschrijving alhier zijn komen
wonen, en voor de vreemdelingen welke sedert die
insctirrjving iri de termen zijn gevallen, om als in
gezetene te worden aangemerkt.
En dal eindelijk den belanghebbenden bij de lo
ting de gelegenheid zal worden opengesteld, om de
roden en van vrijstelling, woaropsommigeu aanspraak
zouden mogen maken, ter kennis van de genoemde
Commissie te breugen, met aanduiding van het ar
tikel der wet en bet onderdeel daarvan, waarop zy
hunne reclame gronden.
Gedaan te Amersfoort, den 19. Juni 1902.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS,
Dc Secretaris,
B. W. Tit. 8ANDBERG.
Dc. Dultsche bladen melden, dat H. M. de
Koningin voor een verblijf van verscheidene
weken in het einde van Augustus op het
kasteel Ruthsfeld bij Kudolstadt Haar intrek
zal nomen.
De Minister van Bmnenlandsche zaken
brengt in de aSt.-Ct." Ier algemeene kennis,
dal H. M. do Koningin het verlangen heeft
kenbaar gemaakt, dat de openbare viering
van de herdenking van don geboortedag
van II. M., die ditmaal op een Zondag vult,
plaats bebbe op Maandag daaraanvolgende.
Het door de beide Kamers aangenomen
wetsvoorslel-Lohman c.s., tot vrijstelling der
lichtingen 1895 t-n 1896 van herhalings
oefeningen, is thans by den Raad van State
in behandeling.
De afdeelingen van de Eerste Kamer
hebben benoemd tot rapporteurs over het
wetsontwerp houdende de overeenkomst met
de Duilsche Regeering betreffende het tot
stand brengen van kabelverbinfligen met eri
tot het onderhouden van een geregelden
stoomvaartdienst tussehen Java, China en
Japan, de hecren Van der Biesett, Sassen,
Godin de Beaufort, Van der Does de Wille-
bois en Van Zinnicq Bergmann.
De Hooge Raad bevestigde de uitlegging
door het Hof te 's Hertogenbosch gegeven
aan artikel 1004 B. W. dat bepaalt, dat een
mondelinge huur die nog op geenerlei wijze
is ten uitvoer gelegd, niet door getuigen,
maar alleen door den beslissenden eed kan
bewezen worden.
's Hofs beslissing dat de partij, die de huur
ontkent, ook op vraagpunten kan worden
gehoord, achtte de Hooge Raad juist, omdat
voor de uitsluiting in artikel 1004 van alle
andere bewijsmiddelen stellig behoort vast
te staan een ernstige ontkentenis der huur,
waaruit volgt dat een verhoor op vraagpunten
niet is verboden, omdat zoodanig verhoor
niet is een bewijsmiddel maar een poging
om hem, die aanvankelijk ontkende, alsnog
door rechterlijke ondervraging tot gerechte
lijke bekentenis te bewegen en zijn werke
lijke bedoeling nader te doen verklaren.
De «Vereeniging van Directeuren van Hoo-
gere Burgerscholen met3-jarigen cursus" heeft
zich met een adres gewend tot den Minister
van Binnenlandsche Zaken, verzoekende even
tueel bij voorstellen tot wijziging der wetten
tot regeling van het Middelbaar- en het Huo-
ger onderwijs rekening te houden met het
volgende, dat adressante als haar meening
meent te moeten geven
le. De bestendiging der H. B. S. met
5-jarigen cursus, zooals die thans is, in ver
band ook met ons Lager, Middelbaar en
Hooger O., staat elke grondige hervorming
van ons M. en H. O. in den weg, omdat:
2e. dat de H. S. met 3-jarigen cursus -
ook met het oog op den leeftijd, waarop een
beroepskeuze kan geschieden de eenige
en algemeene school behoort te zijn ter ver
dere vorming, zoowel van hen, die hun ver
dere ontwikkeling daarna in voortgezet M.
of in voorbereidend H. O. Gymnasiaal
O. hetzij wiskunstig, hetzij litterair
willen verkrijgen, als van diegenen, die zich
tot hel volgen van Middelbaar vakonderwijs
willen beperken
3e. Het wordt ook in ons land meer dan
tijd, dat het genot van vakonderwijs niet het
uitsluitend voorrecht blijve van de meer ge
goeden aan Universiteit of Polytechnicum,
en behoor», aan de H. B. S. met3-jarigen cursus
overal waar de behoefte zich doet gevoelen
aan leerlingen, die den 3-j. e. met goed ge
volg hebben doorloopen, de gelegenheid ge
geven te wotden om aan een dagschool vol
doend Middelbaar vakonderwijs te ontvangen,
zóo dat de aard «lier school wordt bepaald
door de plaatselijke of gewestelijke behoef
ten en
4e. dat de H. B. S. met 5-j. cursus en zoo
mogelijk ook het Gymnasium in boven
bedoelden geest dient te worden hervormd,
aansluitend bij de H. B. S. met 3-jarigen
cursus, het centrum vud ons geheele onder
wijsstelsel.
In de Algemeene vergadering van 28 Mei
1901 der vereeniging «Volksonderwijs" werd
aan het Hoofdbestuur opgedragen, een Com
missie van vijf leden te benoemen om een
onderzoek in te stellen naar het al of niet
vvenschelijke van het, evenals in Oost-Indië,
geheel tot Rijkszaak maken van het openbaar
Lager onderwijs en daarover een verslaguit
te brengen. Tut leden dier Commissie, welke
23 November 1901 werd geïnstalleerd, wer
den benoemd de heeren: J. Drost, Wethou
der van onderwijs te Rotterdam, J. Pattist,
H oofd eener openbare school te 's-Gra venzande
J. de Wit, onderwijzer aan eene openbare
school te Rotterdam, J. Zaaijer Pzn., oud-
Burgemeester van Dirksland en oud-school-
opziei er in het arr. Sornmelsdijk, en C. A.
Zelvelder, districtsschoolopziener te Heeren
veen, terwijl als Secretaris aan «Ie Commissie
word toegevoegd de Algemeene secretaris
van «Volksonderwijs", rar. W. Dolk, te
's-Gravenhage.
Het rapport dezer Commissie is thans
verschenen en daaraan ontkenen wij het
volgende.
Ónder de haarverstrekteopdracht meende
do Commissie te moeten verstaan het tot
zich trekken van het openbaar Lager onder
wijs door het Rijk, zoodat dit een tak van
Rijksdienst wordt, alle kosten door het Rijk
betaald en de onderwijzers Rijksambtenaren
worden.
De minderheid meent, dat de nadoelen
biervan de voordoelen overtreffen, zoodat zij
er de voorkeur aan geoft le trachten het
bestaande stelsel te verbeteren. De meerder
heid der Commissie daarentegen acht de
voordeeien zóo groot, dat deze de nadeelen
overtreffen. Zij stuitte echter op de moeilijk
heid de quaeslie op te lossen, daar deze
slechts een onderdeel is van het geheel tot
Rijkszaak maken van openbaar en bijzonder
onderwijs beide.
Duur het mandaat «Ier Commissie zoo ver
niet reikte, besloot zy ten slotte eenparig
een anderen weg lot verbetering aan te
geven om aan vele gegronde redenen tot
ontevredenheid over hel openbaar Lager
onderwijs, vooral in kleine Gemeenten, tege
moet te komen, nl. door versterking van den
invloed van het centraal gezag.
Do Commissie wenscht de volgende wets- I
wijzigingen
Ie. bevoegdheid van Gedeputeerde Staten
om in bijzondere gevallen, bij onvoldoende f
regeling dor jaarwedden van het onderwij
zend personeel, verhooging te bevelen en
die na weigering vast te stellen, met beroep
op de Kroon
2e. meer invloed aan het schooltoezicht
bij benoeming van klasse-onderwijzers
'Je. bevoegdheid van Gedeputeerde Staten
om handelend op te treden bij weigering of
nalatigheid van Gemeentebesturen om leer
middelen aan te schallen
4e. idem bij onvoldoende zorg voor onder
houd of noodzakelijk gebleken uitbreiding
van gebouwen
5e. idem ter zake van een regeling omtrent
de toelating van kinderen uit éen Gemeente
optie scholen eener andere;
(ie. verlenging van «len termijn van art. 39
ter zake vau wachtgeld, en verlaging van
den leeftijdsgrens voor pensioen
7e. wijziging van liet, Schooltoezicht, op-
helling der arrondissements-schoolopziener,
bezoldigde schoolopzieners naast inspecteurs,
aanstelling zoo noodig van plaatselijke inspec
teurs;
8e. de besluiten tot verdeeling van Ge
meenten in schoolkringen te onderwerpen
aan Gedeputeerde Staten
9e. bevordering van ouderwijzers zonder
nadere examens en de Raadsbesluiten be
treffende die bevordering te onderwerpen
aan Gedeputeerde Staten.
Dat het Herstellingsoord voorNederlandsehe
Onderwijzers te Lunteren in den korten tijd
van zijn bestaan, het werd opgericht in 1900,
reeds menig onderwijzer ten zegen is ge
weest, is algemeen bekend en zeer zeker
wenscht ieder, die in den onderwijzersstand
belang stelt, deze sympathieke stichting het
beste, maar, hoe dankbaar ook voor dien
goeden wensch, daarmede mag nog niet vol
staan worden. De stichting heeft dringend
behoefte aan versterking der geldmiddelen.
De Commissie van beheer schreef: «Ver
meerdering van inkomsten, en wel zoo spoe
dig mogelijk, is een dringende eisch, een
levensvraag voorliet Herstellingsoord. Blijven
de inkomsten dil jaar op dezelfde hoogte
als verleden jaar, dan slaan we in December
voor een aanzienlijk tekort."
Deze woorden toonen, hoe noodig het is,
sympathie-betuigingen in daden om te zetten
en le steunen met een jaarlijksche bijdrage.
Daardoor wordt allen Nederlandscben on
derwijzers de zekerheid gegeven, dat zij in
een kalme, rustige omgeving, herstel kunnen
zoeken, als zij dat door hun moeitevollen
arbeid behoevendaardoor wordt het alge
meen belang dus ten zeerste gediend.
Mogen velen zich tot*dezen dienst opge
wekt gevoelen
Hel Hoofbestuur van den Vrijzinnig-demo-
cratischen Boud geeft op een uituoodiging
van het Nederlandsche comité voor algemeen
kiesrecht tot aansluiting bij bedoeld comité
geantwoord, dat de Bond met het comité
ten zeerste overtuigd is van de hooge wen-
schelijkheid eener spoedige Grondwetslier-
zienig ter bereiking van de ook door den
Bond gewilde regeling van iiet kiesrecht,
doch dat men zich als politieke partij ver- i
plicht rekent, volle vrijheid van handelen i
voor te behouden ten aanzien van de wijze I
waarop die zaak dient te worden bevorderd,
om welke redenen aan het verzoek tot aan- j
sluiting niet kan worden voldaan.
De Minister van Oorlog brengt thans i
ter nadere kennis v;:n belanghebbendenlo. j
op gelijke voet als in 1901 he. ft plaats ge-
had, wordt, by voldoende deelneming, ook
dit jaar de gelegenheid opengesteld tot bet
betrekken van een kamp in de Legerplaats
bij Laren o.a. voor jongelieden die toegelaten
zijn tot de 4e of een i.oogere klasse van een
Gymnasium of een Hoogere Burgesehool, of
die op anderen grond aanspraak hebben op
vrijstelling van bet toelatingsexamen tot het
reservekader; 2o, het onder primo be
doelde kamp vangt aun op 21 Juli e.k. en
eindigt op 10 Auguslus d.a.v.3o. de kamp
tijd van de leerlingen aan inrichtingen van
onderwijs wordt geregeld naar onder 2o. i
vermelde4o. de deelneming aan het kamp
geschiedt voor eigen rekening5o. jonge-
lieden als bedoeld sub lo. dezer beschikking, j
die vorengenoemde Legerplaats wensehen te
betrekken, moeten van hun voornemen j
schriftelijk doen blijken aan den Inspecteur
van het wapen dei- infanterie en wel voor I
18 Juli e.k.; vestigt ten slotte in het bijzon- j
iter de aandacht op het volgende: Jongelin- i
gen die in het bezit zijn van het militair ge
tuigschrift (model F.), vastgesteld bij de se-
dert ingetrokken beschikking van den Mi-
nister van Oorlog, dd. 1 Augustus 1900,
Vilde afd. no. 32, kunnen de aanspraken
en rechten, verbonden aan het bezit van
vorengenoemd getuigscbift, doen gelden ge-
durende een jaar na den dag der uitreiking,
op den voet zooals zulks in 36 dier be
schikking was bepaald.
De «Maatschappij van Landbouw" te Haar-
lemmet-meer heeft besloten, geen deel te
nemen aan de uitgeschreven feesten der I
«Wilbelmina-vereeniging" aldaar. Toch hoopt
de vereeniging haar doel te bereiken en doet
ze een beroep op de offervaardigheid van
gemeentenaren, grondeigenaren, gemeente- I
en polderbestuur. Het feest der 50-jarige
droogmaking zal niet plaats hebben op den
dag van het jubilee, zijnde 1 Juli, doch 16
JuR.
Binnenkort zullen ook bij de paardetram
te Amsterdam vaste stopplaatsen worden
aangewezen.
Wat in 't buitenland reeds lang geschiedt
Een arbeider uit Wagenborgen vond een
klaverblad met negen blaadjes en zond dit
aan H. M. de Koningin.
Uit de reclamebiljetten voor de Katwijk
scbe visscherij-tenloonstelling blijkt, dat deze
des Zondags zal gesloten zijn.
Alles mooi en welmaar nu de menschen,
die uitsluitend 's Zondags eens gelegenheid'
hebben, een kijkje te gaan nemen
üf' zijn voor dezulken de tentoonstellingen
niet bestemd
Een Üuitsch geleerde heelt door een
eenvoudige proef de bewegingen der ooglo
den onderzocht en daarbij ook de gemiddelde
lengte van een «oogenbiik" vastgesteld. De
proef bestond hierin, dat op den rand van
het ooglid een stuk papier bevestigd en dun
de bewegiug door photographische opnamen
vastgesteld werd. De resultaten bewijzen,
dat het ooglid zich heel snel naar beneden
beweegt-, maar dan een korte halt maakt
vóór het zich geheel sluit. De opwaartsche
beewging gaat langzamer; de gemiddelde
duur daarvan wordt aangegeven als het
7591 duizendste eener seconde, terwijl
voor deu tijd tot liet geheel sluiten van het
oog 1517 honderdste en voor den ;,iur
van de opheffing van het ooglid 17 honderdste
van een seconde gerekend wordt.
Een «oogenbiik" duurt dus ongeveer 1.4
of niet geheel en al een halve seconde.
Kolonel Humbert, van de Fransche kolo
niale artillerie, heeft een uitvinding gedaan,
die bestemd is. een geheele omwenteling in
de oorlogstactiek te brengen en zelfs het
uur van de aigeheele ontwapening to ver
haasten.
Het is een instrument dat gemakkelijk op
geweren, pistolen, mitrailleuses en kanonnen
van elke soort kan bevestigd en waarbij
rook, knal en licht vermeden worden.
Kolonel Humbert zet in «fe «France Mili-
taire" uiteen welke veranderingen hierdoor
in de wijze van oorlogvoeren zullen gebracht
worden. Zijn conclusie is, dat de oorlog on
mogelijk zal worden.
Professor Hermann Cohn, de beroemde
oogheelkundige uit Breslau, heeft te Berlijn
een voordracht gehouden over schoolboeken
en couranten.
Bekend is het, dat hij reeds bijna 40 jaren
geleden het gezichtsvermogen bij 10 000
schoolgaande kinderen heeft onderzocht, he
laas zonder «lat zijn waarschuwingen veel
gebaat hebben. Volgens zijn laatste onder
zoekingen zijn te Breslau van de studenten
in de geneeskunde 60°,0 bijziende; een even
ongunstigen toestand vond een militair ge
neeskundige bij de vrijwilligers en de ca
detten. Merkwaardig is de mededeeling
des hoogleeraars dat onder de tijdschriften
die te klein gedrukt zyn. de geneeskundige,
en met name die welke aan de oogheelkunde
gewijd zijn, in grooten getale zondigen Met
de meeste schoolboeken en den hoofdinhoud
der couranten is dit óok het geval. Van
50 schoolboeken, die te Berlijn gebruikt
worden, waren 26 slecht, slechts 8 goed ge
drukt.
Voor een goeden dru!' is het volgens den
professor noodig, dat men door de opening
van een vierkanten centimeter, in een kaart
gesneden en op een drukwerk gelegd, slechts
twee letters kan lezen. Bijna geen enkel
boek voldoet hieraan.
Burgerlijke Stand van Amersfoort
van 12 tot en met 18 Juni 1902.
GEBORENChristina Margaretha, tl. van
W. Veldman en G. van Steenbeek. Anna
Maria, d. van J. W. Verbeek en U. G. van
Meeleren. Lambertus Willem, z. van L.
van Wijngaarden en K. C. van Darn.
Hans, z. van R. Levy en L. Goldtinger.
Grietje, d. van M. van Colmjon en L. van
Dijkhuizen. Margaretha Elisabeth Cornelia
Piotronella, d. van P. van Achterbergh en
C. M. van Vulpen. Klaas, z. van A. Gort
en J. Bijl. Grietje, d. van A. G. Hiene-
kamp en J. van Schoonhorst. Elisabeth,
d. van G. Koning en G. J. de Leeuw.
Pieternella Maria, d. van J. K. Jmmikhuizen
en J. M. E. van der Burgt. Alexander,
z. van P. J. van Oven en T. Lablans.
Dirk z. van F. Teuthof en J. C. Brinkman.
Sophia Allegonda Adèle, d. van L. A.
Houbaer en A. S. M. van Buehem.
ONDERTROUWD: P. Dekker en M. de
Graaf.
GETROUWD H. Koopman en M. G. L.
van Horsen. M. van Duinen enA.H, van
Nim wegen.
