Dinsdaq 16
September
1902.
De A. K. O.
No. 5242.
51e Jaargang.
Feuilleton.
Stadsnieuws.
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt DinsdagDonderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
trance per post /'1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-,
oflicieële- en onteigeningsadvertenticn per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels/' 1.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9
Tclephoon 19.
KENNISGEVING.
Horhaliiigsoiulerwijs voor jongens.
150 RG EM EKSTER en WETHOUDERS
AMERSFOORT brengen ter algemecne kennis,
op 3 October 1902 liet herbalingsondenvijs voor
gein
zal u
Zij clic het gewoon lager onderwijs genoten hebben
kunnen zich dagelijks aanmelden 'bij hel. Hoofd dor
Herhalingsschool, P. van den Hooft*Az., Westsingel 8. j
De cm sus loopt van 3 October tot 1 April eiken j
Dinsdag en Vrijdag 's namiddags van 7 tot 9 uur, I
niet uitzondering van hel tijdvak van 20 December
tot 2 Januari, eu omvat de volgende vakken: 1
1°. de Nedorlaudsche taal,
2°. het rekenen,
3°. het boekhouden,
4". het teekenen,
5°. de kennis der natuur,
6". den zang (facultatief).
Het schoolgeld bedraagt 30 cent per maand.
Amersfoort, den 12, September 1902.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
De Burgemeester,
WUIJTiERS.
De Secretaris,
B, W. Tu. SANDBEHG.
renteloos en daarna legen 3 pCt.
Maar de Engelsclie bladen vergeten, dat
dit een «boon in den brouwketel"' is. Het
antwoord van Lukas Meyer aan Stead is
teckenend«Aiies is verwoest; of tenminste
95 pCt."
En voor het herstellen daarvan zijn geen
drie millioen Pond, zelfs geen dertig tnillioen
Pond voldoende; de schade wordt op 00 tot Kort daarop t
100 millioen Pond geschat. mandant Mala
Kan en wil Engeland de verantwoording 1 uit dit blad overgenomen door de «Manches-
dragen voor hot verstrekken van de som, j ter Guurdian", waarin werd medegedeeld,
onder voorwaarde, dut over twee jaren drie dat die drie mannen volkomen onschuldig
millioen Pond sterling per jaar als rente moet j waren aan de ontsporing, doch dat Malan
worden opgebracht'? met zijn commando den trein had doen
En wat baat het, of Engeland al geneigd j dérailleeren. Toch werden de beide mannen,
is, honderd millioen Pond te leenen. Zijn daar die als medeplichtigen tot vijf jaar gevange-
Chainberlain, wil «vergeven en vergeten", en
hoe 'net in Zuid-Afrika voorspoed en gerech
tigheid wil handhaven, kan men nagaan door
het volgende schrijven van miss Alice Stopford
Green, in sommige Engelsclie bladen
In 1901 stonden te Hanover, Kaapkolonie,
drie mannen terecht, beschuldigd van het
doen ontsporen van een trein te Taaibosch.
verscheen een brief van com-
an in bet «Handelsblad"
de vrouwen on kinderen, de weduwen en
Engeland en de Boeren.
De Engelsclie pers maakt zich zeer druk
over het bezoek der Boerengeneraals aan
Amsterdam, on vooral over het herhaaldelijk
uitgesproken doel van dat bezoek: «Wij komen
hulp zoeken, voor ons volk, dat een verbrij
zeld volk isalles moet met den hoed in
de hand loopen om te zien iets te krijgen
om het lichaam te voeden", zeide De ia Rey.
De Wet zeide in het Raadhuis:
„Wij zijn in de eerste plaats gekomen om deu
nood van ons volk, die geen pen kan beschrijven,
of hij zou van plaats lot plaats, van mail tot man,
van vrouw tol vrouw moeten gaan om te aanschou
wen. Honderden en honderden zijn vaderloos en
hebben geen mannen oiu hun plaats te voorzien
van hel noodige. Dat die hulp door onze nieuwe i
regeering zal worden verleend, betwijfel ik sterk. I
Daarom zijn wij hier om hulp en vragen niet voor
hel algemeen, maar voor weduwen eu weezeu, voor
de alierbchoeftigsten".
En Botha in het Paleis
„Wij hebben ouze onafhankelijkheid niet meer;
wij hebben getracht, dat onze nieuwe regeoring haar
weg zal doorzien om in zekere mate ons tegemoet
te komen door het eouipenseereu voor verbrande I
noeven, maar wij hebben alle reden te gelooven, I
dat dit niet zal komon. Wij weten hoe hoog hulp
uoodig is. anders gaan nog duizenden verloren.
Niemand zal mij kwalijk nemen, dat ik vraag voor
haar die zoo zwaar hebbcu geleden nogmaals de
handen in de zakken te steken".
De Engelsclie bladen nu achten die smeek
bede overbodig. De Engelsclie regeering
toch heeft drie millioen Pond beschikbaar
gesteld voor tie boeven en bovendien bcel't
de Regeering zich bereid verklaard om voor
het zelfde doel, bij wijze van looning, gel
den voor te schieten, gedurende twee jaar
weezen, de verminkten en ongelukkigen mede
geholpen.
Toen Botha in het onderhoud met Cham
berlain voor deze armen hulp inriep, ant
woordde Engeland's Minister van Koloniën
«Engeland heeft reeds meer gedaan, dan
ooit in dergelijk geval gedaan is en dan
verwacht kon worden." Hij hoopte, dat de
generaals niet meer daarop zouden aan
dringen.
sLass sie bettien geh'n wenn sie hungrig
sind", dacht Chamberlain.
Het is dan ook begrijpelijk, dat Botha in
de eerste plaats voor deze armen hulp vraagt.
Maar De Wet heeft het nog duidelijker
gezegd, toen hij ook geld vroeg voor de
scholen, «voor opvoeding en onderwijs, zoo
noodig opdat onze nationaliteit blijft voort
leven."
De «Westm. Gazette" erkent volkomen de
juistheid hiervan
«Dat de Boeren zouden trachten, afzonder
lijke scholen op te richten en dat zij niet
tevreden zouden zijn met die, door de regee
ring opgericht, was te verwachten toen be
sloten werd dat de taal, waarin het onderricht
gegeven zal worden, Engelsch en niet Hol-
landsch zijn zal. Zelfs nu nog zouden wij
wijziging tiiervan wenschen, in ons eigen
belang zoowel als in dat der Boeren."
En de «Yorkshire Post", wijzend op de
ervaring door Pruisen met de Polen, en dooi
de Engelschen in Canada met de Fransohen
opgedaan, dringt niet minder sterk aan op
volkomen verdraagzamlieid en erkenning der
volkomen gelijkstelling van Engelsch en
Hollaudsch in de nieuwe kolonies.
Reeds deze beide punten alleen zijn vol
doende om liet optreden der Boerengeneraals
volkomen te rechtvaardigen.
Hoe Engeland verder, naar het woord van
„Uw weigert dus?" vroeg tie kolonel.
„Ik weiger niet alleen, maar ben van plan, u te
laten arresteeven. zoo gauw ik politie kan halen."
Hij liep naar de schol.
Do kolonel barstte in hu-hen nil. ..Laat ik de
zaak uitleggen," zeide hij. ..Ik bedoel niet, dat er
kogels in die revolver zullen rijn. Ik bedoel geen
moord, maar reclame. Do kinematograaf zal lak
tegenover je slaan en ik zal de beste opname krij
gen van de geheele wereld Denk eens aan„De
aanslag op het leven van den Keizer. lederen
avond te zien in de kinematograaf."
„U vergeet, dal ik intussohen in stukken zal
worden getrokken."
„Volstrekt niet," zei do kolonel, „ofschoon hot
bijna de moeite waard zou zijn. Ik heb een geheele
kamer afgehuurd, zonder zelf in de zaak tov.rschij-
nciIedereen is natuurlijk naar deu sleet aan liet
kijken. Als jo gevuurd hebt. kan je kalm teruggaan
en je in ile menigte mengen. Zelfs de menschen
ie huis zullen liet niet zien. Maar de niensehen op
straat zullen het zien en een helseli spec'.akel maken
'o kunt er op aan, dat do kinematograaf het bok
genisstruf wat-en veroordeeld (de derde werd
als hoofddader opgehangen) iu de gevange
nis gezet, waarin zij thans nog zitten.
.Middelerwij! heeft een Kaapsche rebel,
zekere P. A. Pienaar, zich op grond der
amnestie-proclamatie overgegeven aan de
Engelschen en nu werd deze Pienaar in
hechtenis genomen en vervolgd, als mede
plichtige van de drie veroordeelden. Dit
geschiedt op getuigenis van een Afri
kaander en een Hottentot, dezelfden die
door hun verklaring ook de veroordeeling
der drie anderen bewerkten.
Commandant Malan heeft onder eede ver
klaard, dat Pienaar (evenmin als de drie
anderen) iets met het déraillement te doen
had, hoewel hij op den dag dat het plaats
had zich bij het commando van Malan had
aangesloten. Deze getuigenis wordt beves
tigd door een verbaal in do «Petit Bleu"
gedaan door den Fransehen markies De
Kersanson, die ouder Malan diende.
De lieer S. C. Conwright Schreiner zal
Pienaar, die. van alle middelen ontbloot in
de gevangenis zit, verdedigen.
De indruk, dien het onderhoud van de
Boerengeneraals met Chamberlain op den
»Times"-correspoiident te Johannesburg maak
te, is geheel verschillend van dien, welken
de Boeren, de slachtoffers van den oorlog,
trvan ontvingen.
Wij weten, «lat de Boeren alles verwacht
ten van hun gemachtigden. Angstig zagen
zij uit naar de berichten over den alloop
van het onderhoud. Van de inwilliging di
concessies, door de Boerengeneraals gevraagd,
hangt voor Zuid-Afrika zooveel af. En nu
komt het bericht van de totale weigering
van Chamberlain, iets meer te doen dan de
voorwaarden van Vereeniging voorschrijven.
Dat moet teleurstellend werken niet alli
maar ook verbitterend; vooral de weigei
van amnestie in de Kaapkolonie en van het
toestaan van grootere bedragen voor den
herbouw «Ier hoeven.
Een Boeren-leider verklaarde, naar het
«Tageblatt" verneemt, dat de gevolgen voor
Engeland ernstig zouden kunnen zijn, wan
neer het aan de staatkunde van onverzoen
lijkheid, die door Chamberlain gehuldigd
wordt, blijlt vasthouden en geen neiging
toont eenige concessies te doen.
De Daily News" heeft dat resultaat voor
zien. Reeds dadelijk na liet bekend worden
van het verslag der conferentie heeft het
blad er op gewezen, dat de Engelscbe Re
geering meegaandheid moet toonen, want
dat (Je conventie van Vereeniging een voor-
loopige overeenkomst is die moet worden
;evuld door verplichtingen, welke Enge
land vrijwillig tegenover de onderworpen
Boeren op zich neemt.
Maar dat ziet men in Engeland niet in.
Hoe ernstig do toestand is, kan men na-
jtan uit een kort telegram, uit Zuid-Afrika
ontvangen, waarin wordt gemeld De Boe
ren klagen zeer over den last dien zij van
Ie Kaffers hebben dezen maken de Boeren-
fainiliën het leven bijna ondraaglijk. En
tevens voorspelt men, dat in Zukï-Afrika
beslist een hongersnood te wachten is, wan
neer niet spoedig krachtige en belangrijke
ondersteuning gegeven wordt.
„En die 250 pond, wanneer worden die uitbetaald
„Zie eens, mijnheer Hoslop, ik keu mijn nionseben.
Zeg even, dat u het doen zult on dan betaal ik u
nog vóór u liet hotel verlaat. En meer nog we
zuilen er 300 pond van maken."
Walter Heslop, dacht oen poos na alvorens te
antwoorden.
„Ik zal het doen, kolonel," zij hij ten slotte. „Ik
kan niet outveiuzen, dat op Keizers te schieten, zelfs
niet losse patronen, geen bezigheid is, die ik zelf
zou hebben gekozen; maar ik neem i
aan daar hebt u mijn hand."
De dag.
hot Parler
die
t bogc
te strui
estimnsic
vol, dal zij,
die slechts
Aan het Wostmiut
en aan den kant vai
i-astgesteld voor de opening van
t niet prachtig weer. Tegen 10
k-zoekers van alle kanten naar
De trot
plaatsen voor de ramen hadden gehuurd,
konden bereiken,
r-eiude van Parliamcntstroet
de rivier ligt een open plek,
..3 van planken was opgericht voor
zitplaatsen. Hier stond kolonel Cornelius I'.Rankin,
in een afgezette ruimte, bij zijn geliefde kinematograaf.
Onder zijn leiding worden de lenzen zorgvuldig
afgestoft en werd de machine opgewonden. Een
nauwkeurig toeschouwer zou hebben kunnen zieu,
dal zekere zeuuwaohtigheid des hoeren IJankin's
gewone sereniteit verstoorde. Hij keek voortdurend
op zijn horloge en wierp van lijd tol tijd een blik
- ---rdieping van ecu huis
leg
ud achter t
liet
ope
zal z
„Het lijkt zeker
kunnen denken."
slechts een wang. zi
uitvoerbaar, dan
lo,. „en het is
weddensehappci
i de kolonel opge
ans grootendeels
In de
trottoir onder de kin er
do
a het
menigte, die
egraaf stond, was oen man,
belang stelde in de menigte dan
mtneht. /.in uiterlijk verschilde
cv. van dat van houderdon, die
t voorlu.'gaan. Zonder de anti-
rekken. scheen bij iedereen gade
te slaan. De politieageuteu deden alsof ze hom niet
zagen en toch stond hij bekend als inspecteur Saugster
vau de recherche. Bij zijn inspectie was het ledige
raam hem opgevallen. Terwijl hij zoo lang:
naar Westminster wandelde, kwam hij een gezet
manneke tegen met buitenlaudsch uiterlijk.
„Wel Klein," zei Sangsler, „zal er nog wat
vallen of worden allo buitenlandsche duivels besp
De audere detective antwoordde met een sterk
Duilscb accent„Ja, mijnheer Sangstcr, allemaal,
behalve do Italiaan. Hij is tie gevaarlijkste anarchist
in Europa. We worden gewaarschuwd, dut hij spoedig
na den Keizer zou aankomen. We hebben hem sedert
dien tijd achtervolgd, maar sedert drie dagen zijn w
zijn spoor kwijt."
„Nu. op straat kan hij niets doen, maar het zieu
van een leeg raam bracht mij op het idee, dat ie
die oen kamer afhuurt, zou kunnen schieten of een
hom gooien en hoclshuids ontsnappen op den koop
toe. Als ik jou was, zou ik eon manuetje nemen
het huis in quaeslic te bewaken."
„Dank je," zei Klein, „ik zal het onmiddellijk
doen." Eu zoo verdwenen ze in de menigte.
Kolonel llankin werd zenuwachtiger naarmate het
uur van drieën naderde. Ecu ander mensen ZOU
hebbeu gedacht over het gevaar, dat do onderneming
voor lieta inhield. Do kolonel niet. Zijn eenige
angst was, dat iels hom zou beletten, de kosibare
opname te maken. Zijn bedienden waren reeds gereed
om de duizend kleine foto's to ontwikkelen. Prompt
om 3 uur kondigde het gejuich der menigte aan, dat
de kuraasiers, die den stoet openden, in 't zicht waren.
Op hetzelfde oogenblik zag uc kolonel, die naar het
raam tegenover hem keek, dat het niet langer leeg
was. In de kamer was een man. die op straat keek,
maar zoo ver van het licht verwü lord, dat men zijn
gelaat niet onderscheiden kon. De kolonel gaf een
zucht van verlichting.
De ruiters waren nu tot op korten afstand vau de
kiuematograaf genaderd. Dc macbiue werd in bc-
i kerkeraail der Ned. Hevormde Ge
meente heeft besloten, met ingang van
1 October slechts éen maal in de twee weken
bediening van den Heiligen doop te doen
ilaats hebben in plaats van elke week, ge-
ijk tot dusver geschiedde.
De 14e centrale Diaconale conferentie zal
hier morgenochtend te 19 uur gehouden
worden in het kerkgebouw aan de Lange-
graeht.
Gelijk we in ons vorig nummer schreven,
zal met ingang van aanstaanden Zondag het
Post- eu Telegraalkantoor hier op Zon- en
algemeen erkende feestdagen slechts geopend
zijn van T.'iU tot 8.30" 's ochtends en van
12.30 tot 1.30 's middags (spoortijd) en niet
meer des avonds.
Op veler verzoek zal echter van 12.30 tot
1.30 gelegenheid bestaan om poststukken af
te halen, gelijk dit nu 's Zondagsavonds ge
schiedde.
Een groot ongerief is echter, dat men na
weging gebracht en begon druk te gonzen en te
likken. Er ging oen oogenblik voorbij nadat de
irhoede was gepasseerd en daarop kondigden
juichkreten en hei zwaaien uiet hoeden aan, dat de
Koning eu de Koningin naderden. Voorafgegaan
door de schitterende garde, gingen ze buigzaam
voorbij in de vergulde staiiekoeis, die gevolgd werd
door ecu tweede eskadron ruiters. Zelfs de stoïcijnsche
pols vau kolonel Runkiu begon sneller te kloppen
toen de volgende groep naderde. De koninklijke
gestalte vau deu Duitschcu Keizer trok ieders aan
dacht terwijl hij daar op zijn prachtig paard voorbij
reed. Om hem heen reden verscheidene leden van
het Koninklijk huis. Het escorte was juist tegenover
de kinematograaf toon luid ecu revolverschot weer
klonk. Ieders oog richtte zich op het raam, waar
heen de kolonel do laatste oogenblik zoo vaak had
gezien. Eeti mail humde er uit, zijn gestrekte arm
nog steeds op den Keizer gericht, ljij scheen op
'l punt om een tweede schot te lossen, toen men
hem plotseling om zag kijken oil iu de kamer terug-
gaan. Onmiddellijk daarop word een tweede schot
boord ou rook begon uit liet raam le voorschijn te
kouien.
Een tooneel van onbeschrijfelijke verwarring volgde.
De Keizer had zelfs het hoofd niet omgewend toen
het schot viel. Hij antwoordde hun, dio hem met
bezorgdheid ondervroegen: „Het is uiets. Laat ons
voortgaan, anders moet Z, M. wachten."
De menigte evenwel vatte het geval uiet zoo kalm
op. De pogingen vau militairen en politie om het
volk tegen te houden, waren vruchteloos. Het huis
waaruit het schot werd gevuurd, werd belegerd door
een steeds aangroeiende menigte.
Eeti regen van slokken eu sloenen werd tegen de
ramen geworpen. Dc huisdeuren waren van buiten
gesloten eu weerstonden de aanvallen van de onge
wapende bestormers. Enkelen der meer athlctische
personen beproefden tegen den gevel op te klimmen,
uftiar dat mislukte. (Sjot volgt).
