Donderdag 25
September
1902.
No. 5246.
51e Jaargang.
Stadsnieuws.
Feuilleton.
De majoor.
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per post 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale-,
olïicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels/-1.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9
Telephoon 19.
fticnwe abonué's ontvangen
de courant tot 1 October
GRATIS.
Ds. II. R. Snijder l'zn., Ev. Luthorsch pre
dikant le Y'lissingen, hoopt aanstaanden Zon
dag vóór Ie gaan bij de godsdienstoefening
in ile Lulherselie kerk hier.
II. M. de Koningin zal morgenmiddag om
streeks 3 uur op II. D. reis van 's-Graven-
hage naar Het Loo het Centraal-station hier
passeeren.
In de Memorie vau toelichting op de
Staats-bogrooting zegt de Minister van Bin-
nenlandsehe Zaken dat, hangende de reorga
nisatie van het Middelbaar onderwijs, geen
uitbreiding moet gegeven aan het aantal
Rijks Hoogere Rurgcischolen.
Met andere woerdende Gemeentelijke
Hoogere Burgerschool lner wordt hoogst
waarschijnlijk ook dit jaar niet geconverteerd
in een Rijksschool.
In het vorig nummer gaven we met de
resultaten der Raadszitting van Dinsdag den
hoofdinhoud der voorstellen van B. en W.
We kunnen ons derhalve thans bepalen
tot de discussion, welke niet minder belang-
rij k zijn.
Doch eerst de Ingekomen stukken een
schrijven van ilouarière Van Asch van Wijck-
Van Vredenbureh berichtende het overlijden
van haar echtgenoot. De Burgemeester deelde
mede, dat dit schrijven reeds namens den
don Raad is beantwoord door een brief van
rouwbeklag en voegde daaraan ongeveer het
volgende toeBij liet einde van dit veelbe
wogen leven, dat voor een deel was gewijd
aan de belangen van de Gemeente Amers
foort, weusch ik namens de Gemeente hulde
te brengen aan de nagedachtenis van den
overledene, en van deze plaats, die vóór
korten tijd nog door hem werd ingenomen,
hora in de dankbare herinnering der Ge
meente aan te bevelen. (Teekenen van in
stemming).
Nog waren ingekomen de goedkeuring door
Gedeputeerde Staten van hot Raadsbesluit
om te beschikken over deel van liet voor-
deelig saldo der vorige rekening voor no
tificatie een bericht van B. en W. over den
winter-landbouwcursus der aldeeling Amers
foort en omstreken van het Utrechtsoh ge
nootschap voor Landbouw on Kruidkunde,
welke cursus Rijks-subsidie verkrijgt mits de
Gemeente een lokaal afstaat na urgentie-
verklaring werd z. d. of h. st. conform het
voorstel van B. en W. een iukaal der school
aan de Beekstraat beschikbaar gesteld.
Een dankbetuiging van handwerk-onder-
wijzeressen werd aangenomen voor kennis
geving een klacht van bewoners der
Wolphertstraat, over den slechten toestand
dier straat, en een verzoek van D. Leenheer,
aannemer van baggerwerken, om restitutie
van boeten, werden z. d. of h. st. gerenvoyeerd
naar B. en W. om prcc-advieseen voorstel
om bet subsidie van de «Amersfoortsche
Muziek-vereenining" te verhoogen tot f 100
evenals een verzoek van 40 bewoners der
Breestraat om deze met klinkers te bestraten,
gingen naar de al'deelingen een request van
agenten van politie 3e klasse orn tractementa-
verhooging werd behandeld bij punt 0 van 1
den Reschrijvingsbriel.
Juist 2 uur werd punt 1 in behandeling
genomen, de stemming over het aangehouden
ontwerp-besluit tot wijziging der Verordening
betrelfende de gasverstrekking.
Tegen het vocrstel-Prikken (uitlichting
van de woorden «naar billijkheid") sternden
de heeren Kleber, Gerritsen, mr. Van Voorst
Vader, Van Beek, Celosse, Van Esveld, Ha
mers on Visserer vóór stemden de 8 overige
Ten andere werd gezegd, dat de school
geen andere fondsen heelt dan de bijdragen
van Rijk, Provincie en Gemeente. Ook dit
is onjuist, gelijk ook bewezen wordt door het
toegezonden Verslag en de Rekening en ver
antwoording daarin. Het Nut geeft f400,
leden en donateurs 'dragen f600 bij, aan
schoolgeld wordt f900 ontvangen, doch B.
en W. schijnen dit bedrag van f1900 ovêr
het hoofd te hebben gezien.
Ook werd gezegd, dat de buiten-gemeen
ten zich niets aan de school laten gelegen
liggen. Dat is al evenmin juist. Nijkerk en
Soest zullen bijdragen en Scherpenzeel zoodra
er leerlingen uit die Gemeente komen. Ook
I een particuliere vereeniging uit een naburige
Gemeente zal financieelen steun verstrekken.
Het betreft hier een nog geen 2-jarige
maar reeds zeer populaire vereeniging, wier
ledental nog niet is gestegen tot het maxi
mum, doch zeker zal toenemen als haar re
sultaten bekend worden na het eerste eind
examen.
De pessimiste voorspelling van B. en W.
mist allen grond, is uit de lucht gegrepen
leden, zoodat de stemmen weder staakten j en zal weldra blijken onjuist t.e zijn.
d
2-)
en het voorstel dus werworpen werd be
schouwd, waarna het ongewijzigd vorstel
van B. en W. werd aangenomen z. d. of h, st.
Aan de orde kwam nu het gewijzigd voor
stel in zake de Ambachtsschool.
De Voorzitter deelde mede, dut B. en \V.
daarin nog de bepaling hadden opgenomen,
dat meubel maken voorloopig niet zou wor
den onderwezen.
M r. Prikken zeide, dat de rapporteur
der le afdeeling vrij juist den indruk had
weergegeven dien het advies van B. en W.
op spr. heeft gemaakt. Spr. betuigde er
zijn leedwezen over, dat B. en W. de zaak
zoozeer op de lange baan hebben geschoven
en daardoor het Bestuur der school groot onge
rief en financieel nadeel hebben bereid. Men
wist, dat het plan bestond, in Augustus te
verbouwen om geen stoornis in het onder
wijs te brengen en ook omdat men dan
goedkooper bouwt dan in najaar of winter.
De berekeningen voor de aanbesteding zijn
nu vrijwel vruchteloos.
Spr. wilde ook enkele onjuistheden in het
prar.-advies van B. en W. releveeren, vooral
om den verkeerden indruk weg te nemen
dien het op de builenwereld moet maken.
Daarin wordt gewaagd van «groote geldelijke
moeilijkheden"" en dat is volkomen onjuist.
Do groote uitgaven, grooter dan op gerekend
werd, zijn een gevolg van conipleteering
der school van wier le klasse reeds een
3e is gegroeid; doch hot Bestuur der school
wist reeds bij de oprichting der school, dut
de uitgaven althans in den eersten tijd zou
den stijgen, maar niet dat de school zóo zou
opnemen.
Tóch eindigden B. en W. hun advies met
(le woorden »wij stellen u daarom voor,
den gevraagden steun te verleenen" en spr.
wil hieruit opmaken, dat zijzelven den toe
stand niet zoo hachelijk vonden.
Nergens vond spr. eenige.verklaring waarom
feitelijk slechts f3500 subsidie wordt ver
leend en waarom eerst met ingang van
1 April. Spr. wilde voorstellenf 4000 en
1 Januari.
Ten slotte nog een enkel woord over de
door B. en W. gestelde voorwaarden. Dit
subsidie is geen cadeautjede Gemeente
krijgt daarvoor het gebruik der lokalen en
kan kosteloos 10 leerlingen zenden en heeft
er dus voordeel van. Vooral de voorwaarde
omtrent de vaststelling der leervakken en
het verbod omtrent het meubelmaken vindt
spr. pernicieus. Wat verstaan B. en W.
onder ameer invloed op het beheer" Zij heb
ben daar immers allen invloed op, want zij
kunnen eenvoudig de Begrooting afkeuren
en als dan toch tegen hun zin mocht worden
gehandeld, keuren zij de Rekening en ver
antwoording af. Doch ingrijpen in het inwen
dige der vereeniging en het binden van het
Bestuur, gaat naar spr. meening alle perken
te buiten.
De leden kozen het Bestuur en geven het
het volste vertrouwen. En willen B. en W. bij
de 13 Bestuursleden er nu nog 17 voegen?
Deze 30 zullen op de zelfde gronden als het
tegensvoordige Bestuur het gebouw moeten
uitbreiden, de onderwijs vak ken moeten ver
meenleren naar gelaüg van behoefte. Niets
geschiedt dan na te voren het advies te heb
ben gevraagd van den Inspecteur van het
Ambachtsonderwijs.
Spr. eindigt met voor te stellen, de voor
waarden te doen vervallen.
De heer Plomp zegt, dat loen de R«.ad
den 23 April 1900 het subsidie van f2000
gaf, gemeend werd, dat dit bedrag we! het
maximum was. Nu vraagt de school f500
voor eens, een subsidie van f4000 en een
leening van f 16 0U0. Maar spr. meende, dat
de school voorzichtiger had gedaan als des
tijds er op was gewezen, dat het gebouw
weldra veel te klein zou zijn en grooter gel-
delijken steun zou moeten hebben. Zij vraagt
nu reeds hulp bij andere Gemeenten, de Pro
vincie en het Rijk.
Spr. acht het een zeer onjuist denkbeeld,
dat de uitgaven van een particuliere vereeni
ging worden gedragen door de openbare kas
en zou 't beter achten, dat de inrichting een
Gemeenteschool werd. Voor den Raad is 't
niet de vraag of het geld goed of nuttig
wordt besteed, maar wei of de Gemeente-
fmanciën deze aanvragen om geldelijken steun
kunnen dragen. Spr. wil niet gewagen an
het meubelmakende Raad kan moeilijk
zeggen, dat dit onnut is, als het Bestuur het
noodzakelijk acht.
Spr. eindigt met voor te stellen renvooy
naar B. en W. opdat dezen aan bet Bestuur
der school vragen of er bezwaren bestaan
tegen de toevoeginghet aantal leervakken
wordt zonder voorafgaande goedkeuring van
den Raad niet uitgebreidhet vak meubel
maken wordt op de school voorloopig niet
onderwezenen aan het Bestuur willen
vragenWelken invloed zal de aanneming
van het voorstel van B. en W. hebben
op de Begrooting der school voor 1903;
welke meerdere uitgaven worden verwacht
voor de volgende jaren, zoowel wegens
uitbreiding der lokalen als door toeneming
van het aantal leerlingen.
Spr. zou vreezen, dat do Raad anders over
een paar jaar werd gesteld voor eenige
paralel-k lassen, enz.
De heer Gerritsen wilde meegaan met
het door mr. Prikken gesprokene, of
schoon hij niet op alle gronden inet hem
instemde, en evenzeer het subsidie zien toe
gekend op 1 Januari, want anders zullen
Rijk en Provincie evenzeer bezwaar maken,
verhoogd subsidie toe te staan en zal de
vereeniging inderdaad voor financieele moei
lijkheden komen.
lie heer Van Esveld merkte op, dat
1 Januari niet strookt met de aanvraag. De
nieuwe regeling wordt pas met April inge
voerd en spr. vreest dat, als het subsidie
zóo lang te voren wordt gegeven, Gedepu
teerde Staten zullen zeggen, dat zulks niet
correct is. Men handhave de f2000 tot de
nieuwe toestand is ingetreden.
Mr. P r i k k e u had ernstig bezwaar tegen
Noch het ecu, noch het aiuler was evenwel het
geval. Do oude heer was ernstig ongesteld geweest
cn do dokter, die hem had toegestaan hel lied weer
to verluien, verbood hem toch nadrukkelijk de ka
mer reeds weer uit te gaan en gaf hem allerlei voor
schriften, die de patiënt slechts ïuet een grimmig
lachje aanhoorde.
Hij stond nu aan het venster en keek de leege
straat door, waar do gure wind het stof nu en dan
opjoeg, 't Was een koude winterdag, maar het was
middag en do zon scheen. Daar zag hij van verre
een kleinen jongen, die met den hal speeldede
muts op een oor, de (linke kleine beonon in roede
kousen, kwam hij de straat af en dreef den bal voor
zich uit.
„Die is zeker van het kindermeisje weggeloopctil"
dacht de oude heer, terwijl hij eenigszius zenuwach
tig werd bij de gedachte aan hetgevaar,dat het kind
liep om eer. ongeluk te krijgen, en het scheen dat
hij gelijk had, want Fred liep alloen verder.
De oi.de lieer klopte tegen het venster, maar 't
hielp net, llij werd werkelijk bang. Waar ging hij
heenHo'> licht kon niet een paard,Groote God,
hjj liep hou langer hoe verder nu was hij den
hoek om hij zag hem niet meer.
Hjj dnoht even na. De dokter had gezegdVoor
zichtig 1 In tie kamer blijvenMaar de duivel mocht
die dok iers halen I Die kleine jongen daar alleen op
ile straat Moest die dan maar een ongeluk krijgen?
Hij nam hoed en mantel en liep de trap af zoo
vlug hij maar kon. Beneden viel nem in, dat bij zijn
das had vergeten, maar hij had geen tijd, dien nog
lo gaan halen. Zijn stok bij eiken stap stevig neer
zettend, ging hij den kleinen Fred na. 't Viel hem
moeilijk dat snelle gaan hij moest dikwijls blij
ven staan om op adem te komen, tie angst deed het
zweet bij hem uitbreken, de wind blies hein ijskO'ul
in het gelaat.
Hij floot hij riep hij floot nog eens zoo
hard hij kon tóen zag hij dat Frotl bleef stilstaan j
en zich omdraaide, midden op de straat, waar tie
vrachtwagens reden. De oude heer blcel' staan en
stiet mot zijn stok toornig op het trottoir.
„Wil je maken dat je wegkomt! riep hij, deugniet
die je bentFred gehoorzaamde langzaam on
willig. Op dit oogenblik rukte een windvlaag den
ouden heer den hucd van het hoofd er. joeg dezen
over de straat. Fred kwam «auloopen in een wij
den boog liep hij om de ouden heer heen, schoof
hem langs den muur voorhij en liep juist in de ar
men zijner mama, die ademloos van angst de straat
kwam afloopen.
„Groote God, wat heb ik mij angstig gemaakt,
zeide zij tegen den majoor, dien zij reeds lang van
aanzien kende, maar met wien zij nog met had ge
sproken, In haar opgewondenheid lette zij er niet
op, dat do oude heer hloo.hoofds voor haar stond.
„Hij is uit den winkel vau mij weggeloopen en ik
merkte het eerst, toen ik betaalde."
Zij nam Fred bij de hand en dankte den ouden
heer. De majoor, die zag dat Fred nu weer in vei
ligheid was, dreigde hem lachend nog eens met den
vinger en maakte aanstalten, naar zijn kamer terug
te koereutoen hjj wilde groeten, bemorkte hij, dat
hij zijn hoed niet meer op het hoofd had. Hij zocht
hem en vond hem in een goot.
De wind blies over ziju grijs, reeds erg dun haar
een scherpe wind niettegenstaande de voor
jaarszon. Met moeite wandelde bij, hoestend en
steunend, naar huis terug.
„Wat jammer, Fred," zeide ziju moeder, toen zij
eenige dagen later de kamer binnentrad, waar het
kereltje aan het venster speelde, „de oude majoor
is gestorven."
„Hé, waarom?" vroeg Fred en bekeek de looien
soldaatjes, die hij bezig was op de vensterbank in
rij en gelid te zetten.
„De dokter heeft het mij zooeven verteld. Van
daag wordt de arme oude heer begraven," zei ziju
moeder.
Van uit het hoekvenster kon men de Kazerne
straat overzien. Voor het huis, waar de majoor had
gewoond, stond een groep in het zwart gekleede hee
ren, de regimentskapel eu eeu ledige lijkkoets met
witte kwasten en franjes. Een Vereeniging vau go-
pensiouncerde militairen had zich daar óok opgesteld.
Voor het huis stond de vaandeldrager met het om
floerste vaandel.
I Fred bekeek alles met groote belaugstelling.
„Hè, mama, waarvoor is dat alles vroeg hij,met
de ellebogen op de vensterbank geleund. „Hy ïs tocu
geen officier
„Toch wel; hij was hetl" antwoordde de moeder.
Fred wilde nog van allerlei weten, wat hem erg
belangrijk voorkwamwaarom de mau het vaandel
niet ontplooide, en of het niet erg zwaar te dragen
was, en of de oude mijnheer nu in don hemel kwam.
Hij herinuerde zich dat de oude heer hem een
maal had gezegd, dat hij niet in den hemel kwam,
omdat hij ziju kindermeisje had geslagen. Dat bad
hem toen erg gegriefd.
Maar mama was zoo stil en ernstig, als hij haar
nog nooit had gezien. Zij lachte niet en keek zwij
gend naar huilen. In haar oogen schemerde iets voch
tigs.
Zij zag woer den ouden heer op den hoek staan,
verheugd, dat den kleinen Fred niets was overkomen,
en door zjjn dun grijs haar blies -'e wind.
Daar benedeu ontstond een;' eging onder de
menigte. Men trad ter zyde. uoi huis kwaui, ge
dragen door ze3 mannen, een kist.
Mama tilde Fred op de vensterbank.
Zoo," zeide zij. „Zeg hem n u vaarwelHij was een
vriend van je 1"
Zij trad vau het veusler terug. De muziek begon
langzaam een trourmarsch to spelen de stoet ordende
zich en zette zich in beweging. De zwarte koets
rolde langzaam voort.
Bij den kleinen Fred kwam eeu flauw vermoeden
op, dat daar iemaud werd weggereden, die hem had
liefgehad, eu dat hij een vriend had verloren, zooals
men er in het leven niet voel vindt.