Donderdag 22 J&fciti Januari 1903. No. 5297. 52e Jaargang. Buitenland. Stadsnieuws. Feuilleton. AMEBSFOOBTSCHE COÏÏBAIT. UITGAVE: FIKMA A H VAN CLEEFF te AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden tranco per post 1.15. Advertentiën 4--6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-, officieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 15Vegels f 1.25; elke regel meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naai- buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 40 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. KORTEGRACHT9 Telephoon 10. Hooger drankaccijns. De «Nationale Onthoudersbode", orgaan van de Nationale Ohristen-Gelieelonthouders-Ver- eeniging en >le Ned. (Jlirist.-Vrouwen-Ge- heelonthouders-Unie, is van meening, dat er door het ingediende wetje tot verhooging van den drankaccijns principieel niets wordt be slist. De vraag of belasting op den drank voor een Christelijke Regeering geoorlootd of ongeoorloofd is, is niet aan «ie orde, om dat de drankaccijns bestaat, en telkens vpr- hoogd werd, als oen Regeering meer geld noodig had. Deze vraag is nu aan de orde: of de* accijns van 163 per Hectoliter op f70 per Hectoliter mag worden verhoogd. En daarin vindt het blad dit sombere, «lat de Regeering, om haar uitgaven te dekken, nog al meer geld wil garen uit een bron die zóóveel zonde en ellende over ons land stroomen doet. Stonden wij nu voor «ie vraagal of niet accijns? dan zou het blad zeggen: geen ac cijns op den drank, maar tegengaan van den drankhandel. Maar die vraag is thans niet aau de orde, wel als de drankwetsherziening behandeld wordt. Dan inoet men zorgen dat ons volk, onze Volksvertegenwoordiging, onze Regee ring, voor «Ie vraag komen te staanBe scherming van drinkgewoonten en drank handel, dan wel bestrijding er van 1 Het blad zou den drank niet belastingvrij willen maken om maar zoo goedkoop moge lijk te laten drinken, maar het zou er geen belasting van willen hellen, omdat het «dien booze" uit ons midden zou willen wegdoen. De eenvoudigste en zachtste vorm daarvoor is z. i.local option. »En als men ons nu vroeg, besluit het, zoudt gij willen medewerken om den drank- accijns te rerhoogen dan zouden wij antwoorden neen, zeker niet, want wij hopen weldra èn Volksvertegenwoordiging èn Re- geering een zoodanige houding tegenover den drankhandel te zien innemen, dat deze verhooging haar al bitter weinig voordeel zou aanbrengen en baar straks weer zou nopen om naar andere wegen om te zien, welke beter dan deze kunnen leiden tot voor ziening iii de nooden der schatkist. »Zoo zou er in het tegenstaan van dezen accijns op bet volksverdervend vocht toch weer uiting gegeven worden aan een princiep". De «Brandersbond", te Schiedam heeft een adres aan de Tweede Kamer der Stater.- Generaal gericht, waarin hij o. m. te kennen geelt, dat een eventueele verhooging van den accijns op het gedistilleerd de wauverliouding tusschen «accijns" en «invoerrecht" nog grooter zal maken. Toen de accijns slechts f22 per H.L. ad 50 pGt. bedroeg, was het invoerrecht f3.50 per H.L. ad 50 pCt.; het zelfde als thans, nu deaeeyns f63, dus bijna verdrievoudigd is. De Brandersbond" verzoekt deswege, bij een aanneming van de nccynsverhooging bet invoerrecht op het gedistilleerd te stellen op 1 11 per H.L., ad 50 pCt., en op de melasse een invoerrecht van f 5.50 per 100 Kilogram. Vermoedelijk zal het Twede Kamerreces voortduren t«it de derde week van Februari, als wanneer in de nfdeelingen «ie aecijns- verhooging op het gedistilleerd en de Land bouwraden in behandeling komen. dat de geminachte vijand van raken weet. J Of men nu van Duilsche zijde wat kalmer zal worden, gelijk menschen met een heel hoog woord wel meer doen wanneer zy hun man vinden, dan wel of nu bovel zal komen «de pantservuist" te toonen, het vergoten bloed te wreken en de blokkade te ver scherpen in plaats van op te heffen, zal nu te bezien staan en feitelijk van het humeur lies Keizers afhangen. Het hevel om te doen als door den geha- venden «Panther" niet is kunnen gedaan worden, moet weder rechtstreeks uit Berlijn zijn gekomen. Als doel werd opgegeven het meer effectief maken der blokkade vóór de onderhandelingen. Het treft, dal de Duitsche Rijksdag juist bijeen is en het over de Murine uitgaven heeft. Over dat voortdurend spelen met de schepen zal nu wel door een der leden op heldering worden gevraagd. 't Wordt heusch tijd, dat er een Hofnar benoemd wordt. Ds. W. J. Melners, Nod. Hervormd predi kant hier, hoopt aanstaanden Zondag vóór te gaan bij de godsdienstoefening in de Luther- sche kerk. In de Remonstrantsche kerk hoopt to half elf voor te gaan ds. J. H. W. Bisschop Boeie, Remonstrantse!» predikant te Groningen. De Kamer van Koophandel en Fabrieken zal hedenavond 8 uur ten Raadhuize een openbare vergadering houden. Naar aan ue «Oprechte Haarlemmer" door een zijner vrienden wordt medegedeeld, is er~in den toestand van President Steyn aan houdende verbetering merkbaar; waar bij tot nu toe het gebruik zijner banden bijna geheel miste, is hij thans weer tot schrijven in staat. De heer 0. B. van der Heide, oud-chef van een Ronde Kruis-ambulance, die bij de aankomst van den ex-president te Scheve- ningen zijn diensten verleende, ontving voor eenige dagen een portret van den beer Steyn, in zijn tegenwoordige verblijfplaats genomen, met diens Imndteekening versierd. Uit Kiefi' wordt vernomen, dat de gezond heid van den C-zaar bezorgheid wekt en dat de verplaatsing der residentie naar de kust van de Krim wenselielijk zou zijn, omdat zijn longen «laar betere lucht zullen vinden. Te Livadia zou derhalve een ruiin Paleis met bijgebouwen voor de ministerieele Departe menten worden gebouwd. Bij de vergeefsche poging van den Duit- schen kruiser «Panther" om den ingang van bet meer van Maracu'ibo te forceeren, blijken door de Venezolaanscbe kogels twee man te zijn gedood, terwijl twee aan boord plaats gehad hebben ontploffingen er óok op wijzen, Ondanks het verzet der schuldeischers en van prins Orsini is het historische Palazzo- Orsini, dat gebouwd is op de ruinen van bet thealrum van Marcellus, publiek verkocht. De Rorneinsche Spaarbank is voor 420 000 lire eigenaresse geworden. Schetsjes uit den Zuid- Afrikaanschen Oorlog, door »ÜOK TER Alsof Transvaal en Vrijstaat niet genoeg hebben aan den schuldenlast, dien de En- gelsche regeering den ongelukkigen landen oplegt, is er ernstig sprake van, bun een deel te laten betalen der kosten van het Engelsclie bezettingsleger. Volgens de «Sta tist" zal de Engelsche regeering alle kosten op zich nemen lie zij zou moeten betalen als het leger in Engeland wasalle extra- kosten (hoogere soldij, enz.) komen voor de regeeringen der nieuwe Koloniën. Verder verneemt het blad, dat de Zuid-Afrikaansche politie op 5000 man sterkte gehouden zal worden, hetgeen nog weer M 750000 'sjaars zou kosten aan tie uieuwe koloniën namelijk. Tusschen de Vereenigde Staten en Enge land zijn Maandag de eerste Marconi-gram- ineD gewisseld en wel van en naar President Roosevelt en Koning Edward. De zeer lange berichten kwam, ofschoon de afstand grooter dan 3000 mijlen is, zeer juist over. u zulke schoone om Bij hot proofBchieten dan werd aan het kanon zooveel mogelijk elevatie gegeven, daar hot er voor al op aankwam, de sterkte der truck te probeeren alles was in orde, alleen vond men het raadzaam de truck aan den ondorkant door trekitangen te sterkeu. Hoewel de inrichting, wat <le constructio aangaat, niets te wetischeu overliet, was hot jammer, dat de truck zóo smai was, dat men het kanon maar zeer weinig uit het midden kon verplaatsen, zoodat men slechts een betrekkelijk smalle strook aan beide zijden van den spoorlijn kon bijstrijken. Toch dach ten we, dal I.oug Tom goede diensten zou bewyzen, en met deze beste wenschen vertrok bij, onder be vel van majoor Wolmarnns naar den Orunju-Vrystaat. Helaas, toen Long Tom by de Vaalrivier kwam, wa ren onze menschen reeds aan deze z'yde der rivier, en was men juist bezig, alles iu orde te brongen om de brug te laten springen en toen de Engelschen, eenmaal onder de rivier, linksch vau don spoorlyn optrokken, kwam het kanon onverrichter zake naar Pretoria terug. Het was iu dien tijd te Pretoria een treurige boel een groot aantal menschen, die bij het commissa riaat behoorden, deden hun best, zichzelf zooveel mogelijk te verrijken, en er werd op een hemelter gende wijze gestolen. Van het gomt uit de mijnen, die voor Gonveruemoiitrukening werkten, verdween ongeveer 50 procent op ODverklaarbaro wijze. Bij de Itegeering werd aangedrongen op betere controle, maar zo weigerde, waarschynlyk om vriendjes niet Den heer J. C. de Witte, stations-opzichter bij de H. IJ. S. M. hier, werd gister een ware feestdug bereid nu hij zijn 25-iarigen dienst bij de Maatschappij mocht herdenken. Van de Maatschappij ontving hij het be kende stoffelijk blijk van waardeering in enveloppe van bet stations-en het treinper soneel o. a. een mooie fauteuil en een zeer fraaie vulkachel met toebelioorer.. In de keurig versierde wachtkamer eerste klasse werden hem deze geschenken met een kernachtige toespraak door den stations-chef aangeboden, in tegenwoordigheid van het geheele personeel, voorzoover het niet door dienst was verhinderd. Zichtbaar geroerd dankte de heer De Witte voor de zeer waardrereude woorden zoowel ais de stoffelijke blijken van kameraadschap. Ganeraal-rnajoor A. J. Prins, commandant der 2e divisie, is van hier naar zijn stand plaats Arnhem teruggekeerd. Het /oornemen bestaat urn voor milicien- korporaals, onverschillig of zij tot de cate gorie der acht- of viermaanders behooren, de gelegenheid open te stellen om een ver bintenis als udspirunt-militie-oflicier aan te gaan, mits zij voldaan hebben aan eeu exa men, gelijkstaande aan dat voor het reserve kader der infanterie. Het examen zou worden gehouden voor de 8-inaandors tusschen 1 en 5 April en voor «Ie 4-maanders tusschen 26 Mei en 1 Juni. De opleiding tot militie-luitenant zal nader by Kon. besluit geregeld worden. De bronzen medaille voor 12-jarigen trou wen dienst is gister op plechtige wyze uit gereikt aan sergeant L. F. (i. Ortmeier, van het 5e regiment inlanterie. ile gelegenheid te ontuemen, staudigiieden te profiteered. Tol overmaat van ramp vloog de ammunitie-fa- briek te Johannesburg (door verraad in «Ie lucht, waardoor de kanon-aramuiiitie niet meer kon worden aangevuld. Portugal weigerde geweer-amniunitie door te laten en hoewel millioenen patronen zich nog in het magazyn te Pretoria bevonden, werdou er totaal geen maatregelen genomen, deze in velig- heid te brengen. Om eeu staaltje van don bedorven toestand te Pretoria te geven, kan het volgende dienen Eeu der lieden, b(j hot Krygs-commissariaat werkzaam, was gevangen genomen wegens zekereonregelmatigheden. Hy had de brutaliteit tc zeggen, dat indieu er rechtsingang tegen hein werd verleend, by van ze kere voorname personen te Pretoria dingen aan 't licht zou brengeD, welke die lieden vreeselyk zouden compromitteereuen waarlyk, tot veroutwaardigiug van alle eerlyice personen, werd dit siujeur van alle rechtsvervolging ontslagen. In Hullanil wilde niou en nu misschien óok nog wol er niets van hoorenik herinner mij heel goed, dat do corres pondent van de „Nieuwe Botterdam nier" bicrover schreef, maar do redactie vond het noodig, hiertegen in eeu uoot te protesteeren en te beweren, dat het wol wat overdreven eu niet zóo erg zou wezen. Terwijl, zooals ik aangetoond heb, het te Pretoria bedenkelijk toeging, was het buiten by de comman do's niet veel beter. Ik heb roeds vermeld, dat bet weerstandsvermogen onzer burgers totaal gebroken scheen en dit ging vergezeld van oneenighcid en jaloerschheid tusschen de hoogste officieren. Ds. Bosman, r.u aau allen bekeud en voor wien ik een bijzonder respekt heb gekregen, had eeu bezoek ge bracht aau do commando's om te probeeron, zijn invloed te gebruiken (de dominó's in Transvaal heb ben grooten invloed) om do burgers cu ook de offi cieren tot hun plicht te brengen, maar diep terneer geslagen kwam hy te Pretoria terug. Eiken Zondag preekte bij nu over do fouten van het Afrikaanscho volk, smeekte de burgers van den dwaalweg, waarop ze wandolclen, terug te keeren, doch wekte daardoor do ontevredonheid op van vele lieden te Pretoria die de schoen aantrokken, zeker omdat die hun puste. Ze gingen zelfs naar President Krugor om zich te beklagen en eischten vau dezen, dat hy ds. Bosman zou verbiedon, verder de politiek in zijn preekon te mengen. Het antwoord 'van President Ivruger was zeer eigenaardig en luidde„Ik ben ten minste bly, dat er nog éon man is, die de waarheid van de muren van Jerusalem durft verkondigen". Iu deze dagen overleed generaal Joubert na een betrekkelijk kortstondige ziekte. Hoewel zijn dood door velen, en terecht, betreurd werd, was men er in 't algemeen niet bijzonder door getroffeu. De oorzaak biervan lag, naar mijn meening iu het feit, dat de generaal niet opgewassen bleek tegen den tegenwoordigen loop van zaken. Hij was niet mot zyn tyd meegegaan eu meende, dat de oude manier van vechten nog kon worden toegepast en men „die nieuwe dingen", zooals kauonneu, niet noodig had. Ook was hij, naar hot oordeel van velen te voorzichtig en wilde hy niet weten, dal waar gehakt wordt ook spaanders vliegen. Sommigen gingen zoover, hem zelfs allen persoonlykeu moed te ont- zoggen. Evenwel, mogo hy foulen gehad hebben, toch hij ook vele goede eigenschappen. Hij lieoofende vooral de deugd der liefdadigheid (eei. tof nog toe zeer zeldzaam voorkomende bij Afrikaners) cn wat vooral vóór hem pleitte, was, dat hjj die deugd in alle stilte beoefende, wat byv. uiet vau president Kruger beweerd kan worden, die al zijn giften ge publiceerd wenschte te zien. Hoewel bet volgons de ofiicieele berichten uog niet zoo vreeselyk slecht met de zaken stond, begreep ik, dat het niet zoo heel lang meer xou duren, tot Pretoria door de Engelschen bezet word en ik had maar heel weinig zin om als een rat in den val te zitten en in Khaki's handen to vallen. Ik sprak er over mei den machinist, met wien ik op Molskop was geweest en die later by het zoeklicht to Colenso had dienst gedaan en vroeg hem. of hij lust had te Pretoria achter te blijven on toen hij dit ontken nend beantwoordde, kwamen we overeen, dat, in dien Ivhaki plotseling mocht komen opdagen, wo beiden te paard in do richting Middelburg zouden vluchten. Ik gaf hem order, twep paarden uine- toeken en, om voor alle gebuurtenissen gereed te zyn, ze iu hel kolenruim op te bergen. Het kolen- ruim was leeg, doordal onze koleuleveraucier ons geen kolen meer wilde leveren, naar bij beweerde, omdat bij geen kolen meer uit de mijn kon krijgen en naar ik beweerde, omdat hij bang voor zijn geld was eu aan de betaling twijfelende. Er was dus voor de dieren ruimte geuoeg. De forten warou gereed, de electrisohe installatie in het kamp werkte niet meer, omdat, zoouls ik zooeven zeide, de kolen op wuren, eu ik had dus niets meer te doen. IU had daarom met majoor Wolmarans afgesprukeu, do volgende weck bij unm aau te sluiten, maar Ktiaki slak ecu spaak in 't wiel door plotseling luel verbazende snelheid Pretoria te naderen, zooals we later tullen zien. De meer genoemde machinist sliep, hoewel zijn vrouw to Pretria woonde, de bvatstu dagen in het machinehuis (waar, voor mij, twee kamers gebouwd waren) omdat hij do zaken niet al te best vertrouwde. Duur werden we in den nacht van ;i0 Mei 's nachts om 12 uur wakker geklopt met do boodschap, dat de vijand optrok naar Pretoria on olk ooge-.blik in 't dorp kon zyu. Alle beschikbare artilleristen moesten naar builen om, zoo mogelijk, den vijand legen te houdou, waardoor do Kcgeeriug tijd genoeg zou krijgen om langs du Oosterspoorlyn naar Macha- dodoru te vertrekken. Hoewel wij beiden geen bepaalde order kregen om moe te gaan, zadelden we toch dadelijk op en sloten ons, do machinist on ik, bh het troepje artilleristen aan, die onder bevel van luitenant Du Toil het pad van Johannesburg moesten bezotiou. Behalve de artilleristen moesten ook alle dienstplichtige burger», nog to Pretoria aanwezig, onder bevel van veldcornet Mclt-Marui* uittrokken. De pluals van verzameling was het spoorwegstation en nadat we twee banden inet Mausorpatroneii hadden gevuld, gingen we uaur die static. Hier was editor geen sterveling i« zien, met uitzondering van don Stnutsprocurour Smits. Wo wachtten een half uurtje, maar toen de burgers niet kwamen, vertrokken wij al vast naar Irene. Wordt vrnolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1903 | | pagina 1