Stadsnieuws.
Gemengd nieuws.
vallen als 19 jaar vroeger. Elk jaar neemt
dus een zekeren rang in den mauucirkel in,
waartoe liet behoort. Die rang wordt door
het zoogenaamde Guldengetal uitgedrukt, dat
men ook in den almanak vindt aangegeven.
De maancirkels beginnen in de jaren, waarin
de nieuwe maan op Nieuwjaarsdag valt. Dit
had bijv. plaats in 1780. Toen was dus het
Guldengetal 1. Daar 1780 door 19 deelbaar
is, kan men zijn Guldengetal en dat van elk
ander jaar vinden door 1 bij het jaartal op
te tellen en door 19 te doelen. De rest dier
deeling is het Guldengetal. Zoo is in 1843
de rest der deeling van 1844 door 19 of we
derom 1. De maan was toen op 1 Januari
nieuw of had juist een omloop volbracht.
Men weet. dat men den ouderdom van
de maan spreekt, «lat is: hoeveel dagen se
dert de laatste nieuwe maan zijn verstreken.
Men rekent den geheelen duur der maan
maand op XXX dagen. Den ouderdom van
den maan op 1 Januari noemt men epacta.
In 1843 was deze dus XXX. lil 1844 was
zij XI, omdat een zonnejaar 12 maanmaan
den plus ongeveer 11 dagen heeft. In 1845
was zij XXII, in 1846 III (n.l. XXII XI
XXX) enz. Kent men dus het Gulden
getal, dan kan men de epacta gemakkelijk
berekenen.
In 1903 is bet Guldonlal 4, de Epacta II,
dus de maan op Nieuwjaarsdag 2 dagen oud.
Hieruit kunnen we afleiilen, op welken «lag
de eerste vollo maan in de lente valtwant
na 2 X 29'/o «lag 59 «lagen is de maan
wé er 2 «lagen oud. Dan trekt men voor
Januari 31, voor Februari 28 samen 59 «la
gen af en komt. dan op 28 Februari. Op
28 Februari was de maan dus 2 dagen oud;
da nieuwe maan viel dus op 26 Februari.
De volgende nieuwe maan valt «lan op
26 29'/o 56'/2 Februari =27'/o Maart
en de voilé maan op 271/3 4* ^'.4
Maart r= 1H/4 April. Voorts is in 1903 de
Zondagsletter D, dus is 4 Januari een Zon
dag. zoo ook 11, 18 enz. en zoo voortgaande
vin«ion we dat nok 12 April een Zondag is,
en wel de eerste Zondag na de eerste
volle tnaan na 21 Maart, dus was het 12
April Puschen.
In de Almanakken vindt men ook wei
aangegeven da Romeinsche Indictie. Dit is
een getal van geschiedkundigen oorsprong.
Onder Constantijn den Groote werd den
Romeinen een belasting opgelegd, «lie zij
alle 15 jaren moesten betalen, en die hun
voor de eerste maal in 313 werd aangezegd
of geïndiceerd. Men lelde dus (ook toen
hield men weinig van belasting betalen) het
hoeveelste jaar der indictie men had om te
weten, wanneer men weer de belasting te
voldoen had. Telt men bij 313 drie op en
deelt men de som door 15, dan komt er 1
tot rest, wat met ile indictie overeenstemt.
Op «Ie zelfde wijze vindt men voor 1002 het
getal 15 en voor 1903 is de indictie weer 1.
Dat iets dergelijks nog in de almanakken
opgenomen wordt, gescliiedt alleen uit oud
gehruik. Nut heeft het zeker niet veel.
Enkh. Crl. 11.
Een nieuwe oproeping is gedaan voor
tijdelijk leeraai' in Geschiedenis, Aardrijks
kunde en Nederlandseti aan de inrichtingen
voor Hnogtr en Mi«l«ielbaar onderwijs hier
ter stede wegens het niet aannemen der be-
no« ining door den heer K. J. Pen, doctorandus
te Leiden, die gelijktijdig werd benoemd tot
leeruur aan het Gymnasium te Leeuwarden.
In verband met de kroning van Pius X
wapperde Zondag de nationale vlag met den
pauselijken wimpel uit de woning van vele
katholieken.
De heeren J. P. Haanscheten, K. Pott en
P. Ie Grand, bij de jongste promotie onder
scheidenlijk bevorderd tot Commies «Ier Poste
rijen 2e klasse er. Commies der Telegraphie
Ie klasse, worden 7 September van hier
overplaatstbeide eerstgenoemden naar Am
sterdam, laatstgenoemde naar Rotterdam.
W. van 't Riet, thans pakhuishaas by de
firma J. van Vollenhoven Zn., moebt gister
den «lag herdenken waarop hij vóór 30 jaar
in dienst trad bij den heer J. van Vollen
hoven.
Dat «Ie patroons zoowel als het personeel
dit feit niet onopgemerkt lieton voorbijgaan,
behoeft wel geen betoog.
Blijkens advertentie in dit nummer hebben
de heeren Van Asch van Wijck Co., corn-
missionnairs in effecten te Utrecht, hier ter
stede een filiaal geopend.
Majoor I'. Kleynliens, vroeger eerstaan-
wezend-ingeniour hier ter stede, is bevorderd
lot luilenarit-fci'lorml, eervol ontheven van
het bevel over het korps genie-troepen en
benoemd tot hoofd der Ve afileeling oij het
Dopartement van Oorlog.
Kapitein C. H. van Rietschoten, van den
Geueralen stuf van het 0.1. leger, is benoemd
tot ridder in de orde van Ora ije Nassau,
zulks als blijk van goedkeuring van zijn p< li-
tiek beleid tgdens de verwikkelingen in
Djambi.
Terwijl voor de Bibby-koeken reclame
wordt gemaakt door heel mooie photo's,
geeft Van Marken's fabriek van veekoeken
er de voorkeur aan, haar preparaten ad
oculos te «lemonstreeren.
Zoo bracht gister een twintigtal boeren
uit den omtrek onder geleide van den heer
H. Schimmel, aan de Krommestraat, een be
zoek aan de fabrieken te Vrijenban bij Delft,
waar zij alles in oogenschouvv r.amen.
De Aniersfoortsc.he kei heeft reeds een
Kei-lied doen ontstaan, dat niet gezongen
werd, den suikerbakkers aangespoord «keitjes"
te fabriceeren die veel aftrek vinden en nu
is de heer A. de Vries, aan de Langestraat,
op het denkbeeld gekomen kei-broches te
doen maken, die zeker óok wel hun weg
zullen vinden.
Naar we van goede hand vernemen, zal
do heer J. de Lange, gediplomeenl dans-
leeraar te Kampen, in liet aanstaand seizoen
hier ter stede een cursus te openen in dans
en houding.
De temperatuur van het water in de
nieuwe Zwem- en Badinrichting was gister
61 en heden 63 F., telkens des ochtends te
7 uur.
Nog velen verkeeren in de meening, dat
het niet de moeite waard is, zich thans te
abonneeren, omdat liet seizoen nog maar
zoo kort is; doch dat is niet juist. Het abon
nement loopt tot 1 Augustus 1904.
Bij gunstig weiler, als wanneer ook het
terras zal worden geïllumineerd, zal de stal-
muziek van het 5e regiment infanterie, ontler
directie van den heer G. K. G. van Aaken,
hedenavond in «Amicitia" het volgende
programma ten gehoore brengen
1„Eiazug der QladiiUoron", iv.arsch. Fu^iclt.
2. Ouverture zur Opor „Isabella". Von Supp«3.
3. „HiiclizeiiarciKen", Walzer Bitse.
4. Qrosze Fatitaisie aus der Oper
„Allessaudro Siradella". Von Flotow.
•5. „Rncoczy", Uugnrische Ouverture. Kéler-B^la.
6. Finale du 3e aete de l'opdra „Lucie
de Lammermoor"Donizetti.
7. „Plappermaulohen", Cliarakter-
stück Eilenberg.
8. Grande fautaisic sur des motifs
de l'opéra „Hamlet" Anib. Thomas.
Te geiyk mag wel vermeld, dat het mu
ziekkorps gister in «Artis" te Amsterdam
weder in zijn Directeur werd gehuldigd door
een prachtigen palmtak, met kostbare bloe
men versierd.
Althans door afbeeldingen in geïllustreerde
tijdschriften weet men, dat bij de Russische
cavalerie-korpsen in plaats van hoornmuziek
zangerskorpsen bestaan, die, onder begeleiding
van een enkele clarinet, marschen zingen.
Welnu, gisteren hoorden we daarvan een
imitatie en we durven zeggen een zeer ge
lukkige imitatie. Toen de trompetters van
het eskadron ordonnansen een van hun melo
dieuss marschen hadden geblazen, hief een
peloton ordonnansen onder leiding van lui
tenant H. G. .1. Maas Geesteranus op zeer
verdienstelijke wijze het bekende»Gij schu
rende kleuren van Nederlatid's vlag" aan.
't Klonk heel goed en heel beschaafd en
maakte een alleraangenaamsten indruk.
Ritmeester P. E. H. V. L. baron Van Boecop,
commandant van het eskadron, die zelf menig
welklinkend lied componeerde, hoopt het
zangerskoor Ilink te doen oefenen. De heer
C. H. Stoctzer, stafmuzikant van het 5e regi
ment, heeft de leiding en vormingdei'stem
men op zich genomen.
De heeren J. van der Horst Bruyn en M.
W. F. J. de Jong, Bestuursleden «Ier plaat
selijke afdeeling, vertegenwoordigden deze
te Groningen op de 7e Algemeene vergade
ring van den «Nationulen Bond van Veree-
nigingen tot Bevordering van het Vreemde
lingenverkeer".
Te Groningen werd de Bond ontvangen
door den hoer E. Bost Nz., loco-Burgemee
ster, en genoot drie dagen zeer zoowel van
de stad en de zeer geslaagde provinciale
tentoonstelling als van hel Oldumbt, een
voor nog te veel landgenooten bijna geheel
onbekend en toch zoo merkwaardig deel des
lands.
De firma B. Groote Co., de bekende
handelaars in photographie-artikelen, te Am
sterdam, heeft een wedstryd voor amateur-
photographen uitgeschreven voor kiekjes, op
Koninginnedag genomen.
Inlichtingen geeft haar depot-houder, de
heer G. Valkeniioef, Varkenmarkt.
Dim 1 Augustus meldden, we, dat door de
politie hier in hechtenis was genomen en
naar Utrecht geleid zekere L. N. D., ver
dacht van oplichting en inmiddels in staat
van faillissement verklaard.
Ily is thans door de justitie in vrijheid
g'Steld, terwijl tegen zekeren B. een beve'
tot aanhouding is uitgevaardigd.
H. K. H. «bi Hertogin van Albany is heden
op «Soestdyk" aangekomen om eenige dagen
de gast te zijn van H. M. de Koningin
Moeder, H. D. zuster.
Op 3 September zal te Ba,urn de «Vereeni-
ging van Deiftsche ingenieurs" haar Alge
meene vergadering houden en dan o.a. liet
ontwerp van wet op het Hooger onderwys
bespreken.
Wielrijders en automobilisten keken Zon
dag in den Eempolder hun oogen uit toen
ze schier overal vuurtjes zagen, 't Was het
bedorven hooi, dat rnen op die manier op
ruimt.
Het ware medelijden is geen genade, geen
ijskoude blik uit de hoogte, alsof men zichzelf
op een voetstuk ging stellen, maar warme,
toenaderende liefde.
Gister was het 250 jaar geleden, dat
Maarten Harpertsz. Tromp, luitenant-admi
raal van Holland en West Friesland, voor
Ter Heide sneuvelde.
Onze Marine bracht gister hulde aan het
graf van Bestevaer in de Oude kerk te Delft.
H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins
waren daarbij vertegenwoordigd door H. D.
adjudanten van de zeemacht, terwijl H. M.
de Koningin heeft bepaald, dat het te Am
sterdam in aanbouw zijnd pantserschip den
naam zal dragen van den grooten zeeheld
en bovenal hoogst bekwamen hervormer
onzer zeemacht vóór den eeraten Engelschen
oorlog.
De aardappel kan dit jaar zijn jubileum
vieren, want het is dan 350 jaar, dat hij in
Europa bekend werd.
In 1513 werd van deze vrucht het eerst
gesproken in een te Sevillu gedrukte en door
Peter Creca gemaakte kroniek over Peru,
waarin vermeld stond, dat de inwoners van
Peru truffelachtige aardvruchten plantten. Uit
den Italiaanschen naam tartufolo is het Duit-
sche woord KartolTel ontstaan en in 1853 heeft
men voor Fransch Drake, den man die den
aardappel in 1553 in Europa bracht, te Offen-
burg (Baden) een standbeeld onthuld.
In 1616 kwamen de tarlufdo nog als groote
zeldzaamheid op taiel bij den Franschen
koning.
Eerst in de tweede helft van de 18de eeuw
overwonnen verderziende menschen den
weerzin vr.n de boeren tegen de nieuwe
veldvrucht. Frederik 11 liet, toen de koren
oogst mislukt was, door dwang de aardappel
teelt in Pommeren en Silezië invoeren.
In Frankrijk nam men zijn toevlucht tot
list. De apotheker Parmentier voorzag groote
met aardappels beplante velden van borden,
waarop de waarschuwing stond geschreven
dat ieder, die van deze kostbare vruchtstal,
met zware straf zou gestralt worden. Wat
door goeden raad niet bereikt werd, werd
het wel door deze kunstgreep.
De boeren in den omtrek stalen de ver
boden vruchten en Lodewijk XVI roemde
den apotheker, die »het brood der armen
gevonden" had. De Koning, de Koningin en
de geheele Hofhouding droegen de bloem
in een knoopsgat, en weldra werd de aard
appel, die nu zoo algemeen als voedings
middel gebruikt wordt, in verschillende verzen
bezongen.
Een der lezers van het «Nieuwsblad van
Nederland", een marine-machinist, verzekert,
dat een goed middel tegen kramp, waardoor
zoo dikwijls zelfs geoefende zwemmers het
leven verliezen, bestaat in het dragen van
een koordje, losjes geknoopt om bet been
onder de knie, zoo los, dat het bij natworden
en krimpen geen pijn veroorzaken kan. Hijzelf
en vele personen die hij kent, hebben na het
toepassen van dit eenvoudige middel vol
strekt geen last meer van kramp bij het
zwemmen.
Dat fruit door stof van de straat, door in
secten, vuile handen enz. geïnfecteerd wordt,
is reeds lang bekend, maar men hecht ei' in
den regel niet veel waarde aan.
In het pathologisch anatomisch instituut
te Weenen zijn thans op de markt gekochte
druiven gewasschen en met het waschwater
zijn 8 Guineesche biggetjes ingespoten. Al
deze dieren stierven na 7 a 8 weken aan
tuberculose. Men vond nu op 100 Gram van
de meeste vruchten 400 000—12 000 000
kiemen, waaronder coli- en proteussoorten.
Men moet dus alle fruit vóór het gebruik
flink afwasschen, al ware bet maar alleen
uit gewonen reinheidszin.
Alle jonge moeders zijn er op uit, haar
zuigelingen aan familieleden, verwanten en
kennissen te kunnen presenteeren, in een
toestand dien zij voor den gezondste houden,
nl. als een dikke baby I Tamelijk algemeen
gelooft men, dat het gewicht van het lichaamje
van een zuigeling aantoont, hoe gezond deze
is. Zoo worden ook bij tentoonstellingen van
babies steeds de dikste bekroond.
Omtrent deze dikte schreef onlangs een
arts in een Amerikaansch blad voor ae Ge
neeskunde
De moeders zijn dan vooral trotsch op baar
spruiten, als zij een lichaampje Runnen toonen,
dat feitelijk niets anders is dan een soort
verzameling van vet- en vleeschkossentjes,
afgewisseld door kuiltjes en rimpeltjes.
Do geheele anatomie van zoo'n zuigelings
lichaampje wordt zoo onzichtbaar; 't is niets
anders dan «een klompje rnenschenvleesch".
Ieder nadenkend meusch moet de vraag
wel voelen oprijzen of het nu werkelijk i
mogelyk zou zijn, dat een dikte, die bij vol- I
wassenen geldt voor een ongewenscht iets,
om niet te zeggen voor een teeken van ziekte,
bij kinderen een goede gezondheid zou aan
duiden.
In Oostersehe harems houdt mon de dikte
voor een der essentieelste eigenschappen van
vrouwelijke schoonheid. Bij ons, Europeanen,
is de smaak nog wel eenigszins anders, ge
tuige de vele badplaatsen, waar men heen
trekt om magerder te worden.
Verstandige doktoren zijn er ten slotte in
geslaagd, jonge moeders ervan te overtuigen,
dat een overmatige dikte by hare kleintjes
nu juist geen reden tot vreugde voor haar is.
Worden de baby's door koorts aangetast,
dan is liet vet, «lat alle organen van het
lichaampje aantast, vaak de oorzaak van lang
zaam herstel. Ook zijn dikke kinderen meer
blootgesteld aan besmetting, verkoudheid en
de gewone kinderziekten, dan de kleintjes
die een meer gewoon menschelijk lichaampje
hebben.
Vooral 's zomers blykt ditduidejyk. Dikke
kinderen hebben dan veel meer last van over
matig transpireererizij kwetsen zich eerder
aan een of ander lichaamsdeelzij slapen
slechter en zijn veel meer onderhevig aan
zenuwtoevallen.
De doktoren moeten de moeders wel de
gelijk een en ander goed inprenten, andei's
hebben ook zij schuld aan eventueel nadee-
lige gevolgen van een verkeerde lichamelijke
behandeling en opvoeding. Do huisdoktoren
mogen hier wel eens aan denken.
We mogen thans allen in koor mop-
feren over de eindelooze booze buien van
upiter Pluvius, die 't er op gezet schijnt te
hebben alle vacaniie-plannetjes in 't water
te doen vallen, maar we moeten óok be
denken, dat de lucht door de vallende regen
droppels wordt gezuiverd, nog afgescheiden
van de mogelijke vorming van waterstof-
superoxyde en de daarvan uitgaande oxydee-
rende werking.
Hoe die zuivering in cijfers kan worden
uitgedrukt, leert een onderzoek, dat te Lon
den verricht is tijdens den tergenden vijf-
daagschen regen in het midden der vorige
maand. In éen gallon regenwater, opgevan
gen in het midden van Londen, werden 9.1
grein vaste stoffen gevonden, waarvan 5
grein roet en onopgeloste stoffen, 0.8. grein
keukenzout, 0.052 gr. sulfas ammoniac, 0.011
gr. organische ammonia, geen nitraten, doch
duidelyke nitriet-reactie. Het ammonium-
sulfaat zoowel als het roet zijn van kolen-
verbranding afkomstig. Die greinen nu be
rekend over de 6.5 milliard gallons water,
die Londen bevochtigd hebben tijdens de 5
regendagen, worden 3738 ton gewicht aan
vaste stoffen waarvan 267 ion ammonium
sulfaat, en vertegenwoordigen 29904 ton of
ongeveer 30 millioen K.G. verbrande kolen,
wier pogingen om de lucht te verontreinigen,
door de veel gesmade bui verijdeld zijn.
De Middellandsche Zee heeft nergens groo-
ter diepte dan 3500 Meter.
In den Atlantiscben Oceaan daalt de bo
dem slechts zelden meer dan 6000 Meter
onder den zeespiegel.
In het geheel worden tegenwoordig 43
aanzienlijke dalingen in den bodem der zee
genoemd, die als «buitengewone diepten"'
op de kaarten staan aangeteekend. Daarvan
bevinden er zich 24 in den Stillen, 15 in
den Atlantischen, 3 i i den Indischen Oceaan
en 1 in de Zuidelijke IJszee. Peilingen heb
ben aangetoond, dat acht van deze diepten
meer dan 7200 Meter bedragen.
De diepste tot dusver bekende plaats in
den bodem der zee is de Aldrich-diepte, ten
Oosten van de Kermadec-eilanden iu het
zuiden van den Stillen Oceaan, noordooste
lijk van Nieuw-Zeeland. Hier is de diepte
der zee 9429 Meter. Het laagste punt ligt
dus beduidend meer onder dan de hoogste
berg op aarde (8840 Meter) boven den zee
spiegel. Tusschen deze beide punten bedraagt
de afstand dus 18269 Meter.
Naar aanleiding van de bewering, dat de
Duitsche Maatschappij voor tnlegrapheeren
zonder draad gemakkelijk de depêches der
Marconi-Maatscbappij zou kunnen onder
scheppen, door het vestigen van een goed
ingericht station aan de Noordzeekust, deelt
nu de Voorzitter der Fransche Maatschappij
voor draadlooze telegraphie mede, dat zijn
maatschappij dit feit reeds heeft volbracht.
Het station der Fransche maatschappij op
Kaap la |Hogue onderschepte, naar hy ver
klaart, al de depêches door en aan de Mar-
coni-Maatsehappij verzonden, van al de posten
aan do Britsche en Iersche kust en stelt de
kopieën daarvan ter beschikking van den
heer Marconi.
;*73sU) ST.i i TSLO li IJ
TWEEDE KLASSE.
Trekking van 10 Augustus 1903.
(500 loten.)
Ten kantore van den collecteur A. C. R.
O. LEINWEBER te Amersfoort (Breede-
straat 22) zijn aan de navolgende nummers
te beurt gevallen:
Prijzen van f30.
721 733 1316 1794 5471 7635 en
20136.
Te zamen 7 pry zen.
