Zaterdag 29 October 1904. No. 5572. 54e Jaargang. Stadsnieuws. UITGAVE: FIRMA A H VAN CLEEFF ie AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\. franco per post 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-, olïicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels f 1.25; elke regel meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar builen worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incusseerkosten in rekening gebracht. A, KORT EGaACHT 9 Telephoon 19. Vei-volgen we ons verslag van de Raads zitting van Dinsdag (zie nos. 5570 en 5571). Juist om 2 uur bracht de Voorzitter in behandeling punt 16 der Agenda, de Ge meente-begrooting voor '905 en verleende het woord voor de Algemeene beschouwingen. De heer Gerritsen was het eens met hetgeen 15. en W. schreven in hun Memorie van antwoord op de zeer uitgebreide af- deelingsverslagen (19 pagina's druks) name lijk, dat de financiën dezer Gemeente in niet slechter toestand verkeeren dan in andere grootore steden. Spr. zou het bejammeren als het percentage der Inkomstenbelasting wierd verhoogd eer alle andere middelen tot ver sterking der inkomsten waren uitgeput. Liever dan de Straatbelasting met 50°/o te ver- hoogen, zou spr. een progressieve belasting willen geheven zien op de inkomens boven 1'3000. Uit de stukken is spr. gebleken, dat de afdeelingen en ook 13. en VV. weinig gevoelen voor een controleur der Gemeente-belastingen. Als lid van de commissie vun aanslag voor de Bedrijfsbelasting beeft spr. ervaren, dat de kohieren der Rijks- en der Gemeentelijke Inkomstenbelasting een ontzettend verschil aantoonen ten nadeele van de Gemeente en ook uit dien hoofde zou spr. een controleur wenschen, bijv. een der huidige ambtenaren, die de stad goed kent. Spr. zal, nu de verkiezing achter den rug is, niet meer door sommigen als «duur" uit gekreten worden en wil dan ook al aanstonds zeggen, dat hij, indien daartoe het verzoek wordt gedaan, het verzoek om beter sala- rieering van ambtenaren van politie en van den Reinigingsdienst zal steunen. Spr. is het eens met hen, die meenen, dat een Memorie-post voor de te stichten Industrie- en Huisrlijtschool thuisbeboort op deze Begrooting. Spr. zou het betreuren indien B. en W. gevolg gaven aan hun voornemen om den gasprijs te verlagen. Gasverbruik in verband met lageren prijs en winst uit de gasfabriek hebben zekeren grens en de ondervinding heeft ons geleerd, dat niettegenstaande den hoogeren prijs het gasverbruik toch verdub beld is. Met genoegen zag spr., dat onlangs een aanbesteding werd gehouden waar het een bedrag gold van f150; spr. miste echter een bedrag van f150 000 wegens aanbestedingen voor de gasfabriek en vraagt waarom voor die instelling geen openbare aanbestedingen worden gehouden. Door dit na te laten, kweekt men allerlei willekeur en zelfs on eerlijke ambtenaren. Indien B. en W. er niet toe overgaan, in zake de gasfabriek in te grijpen, dan zal spr. in een volgende zitting daartoe een voorstel te doen. Ook acht spr. een jaarlijksch rapport van een accountant zeer gewenscht. Spr. is zeer dankbaar voor de toezegging van B. en VV. omtrent de invoering in de gasfabriek van het 3-ploegenstelsel. Spr. zou niet gaarne er toe meewerken, de floogere Burgerschool los te maken van het Rijk en betreurt enkele besluiten om trent die school door den Raad genomen in ile periode dat hij geen lid was van den Raad. We mogen in een kleine Gemeente als deze geen voorbeeld nemen aan de Rijksscholen. De Gemeente kan niet velen wat het Rijk, inkomsten en uitgaven over zijn verschillende scholen verdeelend, best verdragen kan. Amersfoort heeft geen heslist aanzienlijken handel en nagenoeg geen industrie en kan dus de meergegoeden vun elders alleen lokken door uitstekend onderwijs. Spr. zal niet dulden, dat de Raad trede in de rechten van de Ambachtsschool. De heer Jorissen constateert, dat de heer Gerritsen wèl zal stemmen voor ver- hoogirig der Straatbelasting, doch gekant is tegen verhooging der Inkomstenbelasting. Waarom dit laatste De heer Gerritsen antwoordt omdat men, van elders willende komen, vraagt de belasting boog en is het onderwijs goed. Spr. vindt bet beter, dat de Gomeente-finan- ciën worden versterkt door den gasprys on veranderd te laten en bet straatgeld te ver- hoogen. Dan betalen tevens niet enkelen, doch allen. De heer Jorissen vervolgt, den heer Gerritsen te hebben hooren zeggen, dat bij te eeniger tijd een voorstel zal doen om de Inkomstenbelasting progressief te maken. Dan zal bij de menscben die zich hier willen vestigen weer afstooten en twee geheel ver schillende zaken voorstaan. De heer Gerritsen antwoordt, dat hy door den heer Jorissen niet goed begrepen is, ol' zich wat onduidelijk heeft uitgedrukt. Spr. bedoelde, dat, als iemand zich hier met terwoon wil vestigen, hij vraagt hoe hoog de belasting is. Spr. verklaart zich warm voorstander van progressie, bijv. van inkomens boven f2500. De heer Visser, Wethouder van openbare w er k e n en Voorzitter der gas-c o m m issie, wil den heer Ger ritsen alleen antwoorden op hetgeen deze zeiile over de gasfabriek. De beer Gerritsen dan wensebt openbare aanbesteding van enkele benoodigdheden De heer Gerritsen: Van alles. Wethouder Visser vervolgt, dat de gas-commissie steeds informeerde naar den prijs der kolen en dat met de nu in gebruik zijnde Mickley-kolen zeer gunstige resultaten worden verkregen èn wat de (jualiteit van bet gas betreft èn ten opzichte van de neven producten, cokes, teer en salmiak, èn wat do arbeidsbesparing bij liet laden der retorten aangaat. De heer Gerritsen was zelf lid van dc gas-commissie by de oprichting der fabriek en zal zich nog wel de misère herinneren, met ile Duitscbe kolen ondervonden. De gas- commissie is te rade gegaan met de prijzen, dooor andere Gemeente-gasfabrieken besteed en beeft overal prijsopgaven gevraagd. Spr. was op eigen kosten bij den agent der kolen mijn en had een onderhoud met een collega- Voorzitter eener gas-coinmissie uit een groo- lero Gemeente en wil hier verklaren, dat voor de zeer goede qualiteit volstrekt geen te hooge prijs wordt betaald. Bij aanbeste- dings-leverantiën ontvangt men dikwijls wat de aannemer kwijt wil wezen. Openbare aanbestedingen geven niet altijd voordeelzelfs is hier dikwijls gekocht be neden den bestedingsprijs in anoere Gemeen ten. Dat de fabriek tot nu toe e is gegaan, getuigen de resultaten. Wat den accountant betreft, nchl spr. deze overbodig. Iedere maand liggen de ve-slagen en bescheiden ter inzage van de li.» i in. Er wordt hoegenaamd niets geheim g< u uien en er is ook niets geheim te houden. Benoemt men een accountant, dan schept men weel een postje van eenige honderden guldens en die accountant moet tóch zijn licht weer opsteken bij den Directeur of de gas-com missie. De heer Gerritsen beeft een bedekte aanwijzing gedaan toen hy sprak van het kweeken van oneerlyke ambtenuren. Daar tegen moet spr. met alle kracht opkomen omdat die ambtenaren zichzelven niet kunnen verdedigen. Beschuldigt men, dan moet men dat in het publiek doen en namen en feiten noemen. Wat het 3-ploegenstelsel betreft, wil spr. herinneren, dat eenige jaren geloden daar over in den Raad een nogal heftige discussie is geweest, welke door den heer Gerritsen werd bijgewoond. Thans, by veel grooter gasgebruik en op verzoek van de werklieden zei ven, ofschoon zij daardoor eenig loon derven, is het 3-ploegenstelsel ingevoerd nu is de tijd daarvoor gekomen. Spr. wil terloops herinneren, dat bij liet 2-ploegen- stelsel bet personeel zich óok niet doodwerkte do kantonrechter zou dat kunnen bevestigen. Wat den gasprijs betreft, wil spr. meedeelen dat, nu de rekening over 1904 is opgemaakt, die prijs kan verminderd worden. Dat hut verbruik is verdubbeld ondanks den hoogen prijs is minder steekhoudend de menschel) moesten wel terecht komen bij de gasfabriek, daar de Gemeente het monopolie der ver lichting aan zich hield. Spr. zou er sterk vóór wezen, dat, evenals in andere Gemeenten, de neringdoenden die groot-verbruikers zyn, eenige aanspraken konden doen gelden. De heer Gerritsen moet het woord vragen voor een persoonlijk feit, waarover hij zich ten zeerste verhaast. Spr. heeft alléén gezegd, dat men moet voorkomen, dat ambtenaren oneerlijk worden. Wethouder Visser persisteert, dat de heer Gerritsen een en ander heeft luton doorschemeren. De heer Gerritsen herinnert den heer Visser wat een paar jaar geleden te Breda is geschied en hoe ook andere Gemeenten juist door onderhandsche aanbestedingen zijn benadeeld. Wethouder Visser antwoordt, dat ook de vergelijking met Breda minder opgaat en herhaalt, dat de heer Gerritsen aandui dingen deed. De heer Gerritsen: Neen, dat is niet waar daartegen moet ik ten sterkste protes teeren. Wethouder Visser persisteert, dut de heer Gerritsen aanduidingen deed. De heer Gerritsen ontkent zulks on vraagt aan Wethouder Celosse of hy eenige aanduiding deed, eenig persoon aanwees. Wethouder Celosse antwoordt, dat het hem voorkomt, dat de hoer Gerritsen alléén wilde aandringen op openbare aanbe steding. IIij tastte de probiteit der ambte naren niet aan, doch heeft alléén gezegd zorgt, dat zy niet in de verleiding komen; zorgt, dat dit niet gebeurt. Wethouder Visser heeft een lange be schouwing ten beste gegeven over de wijze waarop de gasfabriek baar benoodigdheden betrekt, doch althans spr. niet overtuigd, dat hij op de goedkoopste wijze koopt. Spr. meent, dat alleen bij aanbesteding men tie laagste prijzen kan bedingen. De hoer K leb e r bad niet willen deelnemen aan de Algeineene beschouwingen, doch wil na het gehoorde een en ander in 't midden brengen. We verkeeren in een periode van mindere algemeene welvaart en spr. meent, dat do toestand te Amersfoort, in steile van beter te zijn, juist heel wat minder is dun elders. Veel goede buizen staan hier thuns leeg. Ook spr. meent, dat de heer Gerritsen niet geheel consequent is op het punt der progressie en der Slraatbelasting. Spr. wil ook even iets zeggen over de exploitatie der gasfabriek en is het volstrekt niet eens met den heer Gerritsen, dat men door oinlerimniische aanbesteding oneerlyke ambtenaren kweekt; wel door openbare aan besteding. Spr. is evenals de lieer Gerritsen koopman en ieder zal het wel met hem eens zijn 'zelfs de heer Gerritsen in zijn hart óok dat men bij openbare aanbestedingen duur uit is. Spr. stelde als lid der gas-commissie voor, alle bescheiden, en dus óok de information naar prijzen van benoodigdheden, enz., ter visie voor de leden te leggen, en meent, dat dit in beginsel is aangenomen. De lieer P I o m p zegt, dat indien hy het woord had geiiad vóór den lieer Klebor, hij zou begonnen zijn met voor te stellen hetgeen waarmee de heer Kleber besloot. Spr. was aanvankelijk óok voorstander vun openbare aanbesteding, doch is na het go- hoorde geheel van dut denkbeeld terugge bracht. De lieer Gerritsen sprak óok over don Memorie-post voor de Industrie- en Huishoud school en wilde dien behouden. Spr. is van geliuol andere moening. De Raad besloot in 1903 en subsidie to verleenen van f2500, voteerde in 1004 voor inrichtingskosten f 1000 en als hypotheek f39 000, alles echter onder beding, dat hol Rijk f5000 subsidie zou goven. Dit laatste nu is met geschied en spr. meent, dut du verbintenis der Gemeente ulléon inlos- baar is geweest als de Staat de f5000 gaf. Nu dit niet geschiedt, is het besluit van den Raad vervallen. Spr. meent, dat B. en VV. het eens zyn met deze beschouwing, omdat zij in hun Nota van wijziging de sommen hebben teruggenomen. Wel kunnen we thans, zoo nuodig, een nieuwen post voorstullon. Do heer Gerritsen heelt gezegd, niet te zullen dulden, dut de Raad treedt in do rechten der Ambachtsschool. Spr. wil ten deze alleen herinneren liet verzoek door den heer Kleber geda n in de Raadszitting van November 1903 en al de gevolgen van dien. Er is een bijzondere band tosschen de Gemeente on de Ambachtsschool on spr. wil dauromtrent herinneren wat in de afdeelingen hierover ia gezegd. Do heer Gerritsen sprak over een progres sieve Inkomstenbelastingwelnu spr. in het met hem eens wat het beginsel betreft, doch moet er voor waarschuwen, dat hetgeen goed is vo( r den Staat, nog niet altyd gewenscht is voor een Gemeente. Ook in doze moet men de theorie stellen tegenover du practyk en vooral niet vergeten, dat juist door de progressie de moost-beziltondeii het eerst weer zullen vertrokken. Spr. acht verhooging der Strautbelasting onbillijk, óok omdat de hoogere uitgaven van do Gemeente niet zyn hot gevolg der straatverbetering. Bovendien moeten we deze belasting, die pus twee jaar is ingevoerd, niet alweer gaan veranderen. We moeten allen laten bijdragen in de Gemeentelasten en niet alleen de eigenaars van eeu gebouw. De heer Gerritsen wil dc inkomsten vorhoogen door progressie der Inkomstenbelasting; maar hij bedenke, dal «lo inkomsten óok worden ver hoogd als er goede huizon aan goede strateu staan. Wat ton slotte de Hoogere Burgerschool betreft, inoct spr. opmerken, dat da heer Gerritsen oen andere voorstelling van de zaak gaf dun spr. er in legde toen hy in de eerste afdeoling een vraag dienaangaande deed. Spr. herinnerde namelijk in die utdeeiings- vifi-gadoring er aan, dat een commissie uit den Raad is belast geweest met een onder zoek voor de verbouwing dor school en dat h(j nu gaarne zou willen, dat uau die com missie, of een andere, word opgedragen, te onderzoeken of hut niet mogelijk zou zijn, een geheel-Gcmeentelykc school te krijgen zonder Rijkssubsidiedun kon men het schoolgeld hooger stellen on zóo de toelating van leerlingen van elders beperken. Nu kosten de leerlingen van hier veel geld en de omliggende Gemeenten profitoeren er bij. Do heer VanKalken zegt, dat allen liet tamelijk wul eens zyn, dat hot een zcor moeilijke taak voor B. en W. was, de Bo- grooting sli 'tend te makoti. Reeds in de afdeelingen heeft spr. zyn bezwaren tegen verhooging der Straatbelusting ingebracht. Men wil nu bezuinigen, doch dat is lichtor gezegd dan gedaan. Er is oen zuinigheid, dio de wijshoid bedriegt en tot deze behoort naar spr. mouning tiet bezuinigen op eenigo postjes voor bestralingen, welke lang niet al te bost zijn. Maar uit dit al is een leering to trokken, namelijk, dat men heel voorzich tig mout zyn, niuuwe zaken in te voeren ais we zien dat bestaande zaken niet behoorlyk kunnen worden in stand gehouden. Spr. wil denken aan de politie en do reiniging, waar van de lieer Gerritsen sprak. En juist om den minder gunstigen stand der linanciën wil spr. doen schrappen don Memorie-post voor do Induslriu-school, waarvoor wo geld voteerden onder zekere voorwaarden. Nu de Staat niet hooft voldaan uan die voorwaarden, zijn wo niut gehouden, ons besluit te hand haven. Do hoor Gerritsen wil nog oven te rugkomen op de openbare aanbestedingen voor de gasfabriek. Spr. maakt zjjn com pliment aan den Wotliouder-Voorzitter der gas-commissie en aanilen uitstekenden Direc teur, die do by uunbesteding geleverde goede- ren best kunnen beoordeelen, doch acht den tyd gekomen voor publieke aanbesteding. I Op hetgeen dc heer Kleber zoide, wil spr.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1904 | | pagina 1