November 1904.
No. 5585.
54e Jaargang.
lassK""1" weïhoudeiis
KINDERVOEDING.
Feuilleton.
UITGAVE
FIRMA A- H. VAN CLEEFF
te AMERSFOÜHT.
Dindag-, Donderdag- e„ Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden
imSleP e„P7 Advertenüen I--0 rwl,Z.,; du reg., mL 10 Z
milTrom finni! ui* °r f pW' re*el 15 Reclame. 1-5 regels/" 1.25; elke regel
gebracht en kmt'p na" plaatsi'uinite- Bewijsnummers naar builen worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT9
Telephoon 10.
KENNISGEVINGEN.
brengen ter aigemeene kennis, lUt bij hun besluit
vau heden, ingevolge *rt. 8 der HINDERWET
aan J. van VOLLENHOVEN, wonende alhier/ver-
Ki'i"VYn-Ki." v.er'eo,ul 'ot de oprichting van een stoom-
i5n '"J"! p|a*tsen.van e#n compound-stoommachine
vjn 140 paardekrachten, in liet perceel aan den Grooton
Koppel, kadastraal bekend Gemeente Auiorsloort,
Sectie A, No. 1583.
Amersfoort. 24 November 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoaind,
Do Burgemeester,
WUIJTIERS.
Do fd. Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUMS.
De BURGEMEESTER eo WETHOUDERS vau
AMERSFOORT,
Gezien art. 12 der DRANKWET;
Brengen ter openbare kennis, dat een verzook-
schrift om vergunning tot verkoop van sterkedrank
in het klein, bedoeld ouder letter B van het tweodo
lid artikil 1 der Drankwet, bij hen is ingekomen van
1. M. It, N. OOSTERVEEN, in den kelder van
bst perceel aan de Aldegondestraat, nük I. no. 40;
2. B. A. SIDDRÉ, in den kelder van het perceel
aan de Langestraat, wijk F. no. 74;
3. J. HEESTERS, in bet perceel aan de Punten-
burgerlaan, wijk G. no. 21;
4. T. KRIJNEN,
i. x. rxauxrsji-t, in de voorkamer van het perceel
aau den Soeeterweg, wyk G. no. 95;
6. J. van SCHAIK, in hot voorbuit van liet per
ceel aan de Pieter Peperstraat, wijk G. no. 7;
6. L. J. KUOOK, iu den winkel van het perceel
aan de Utrecbtechestraat, wyk A, no. 17a;
Amersfoort, 20 Novotnber 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De fd. Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT.
maakt bekend,
dat in de Qemoenle Lopik een geval van MILT
VUUR is geconetateerd.
Amersfoort, 25 November 1904.
De Burgemeester van Amersfoort,
WUIJTIERS.
Ventre attaint; n'a point d'oreilles een
oude wijsheid, die in haar meest letter
lijken zin wel van toepassing is op de
kleinen die, slecht gevoed en schamel ge
kleed, naar school worden gezonden, naar
de school die voor hen het complex is
OP DEN ENZ-M0LEN.
4).
„Jullrouw, allen zijn aan tafel".
Mignoegd keek Chrisla Maria om.
.Ben jij bet, Valentyu Kom eens hier, dan zal
ik je den nieuwen meesterknecht voorstellen. Dat
is Valent|jn, de eerste knecht. Aan hem behoeft ge
slechts te vragen, wat ge weten wilt",
Ernst kreeg een onaangename gewaarwording bij
het zien van dien man met zijn leelyk gelaal, die
ham met boosaardigen blik aankeek on daarby spot
achtig de onderlip krulde.
.Meesterknecht 7 U hebt al zoo lang hel bestuur
hier in handen gehad, juffrouw", zei de knecht
en voegdo er nydig aan toe.Die daar slaat, zal u
zeker het werk uiet lichter maken
Maar hij zal sorgen, dat jelui deu eerbied met
vergeet, dien je aan je meesteres verschuldigd bent I"
riep Mahler mot fonkelende oogen, terwyl hij zich
hoog oprichtte. „Wat bet besluit van je messteres
betreft, je hebt geen recht, daarop iets aan te mer
ken, al was je hier ook tot nu toe de voornaamste
^Hoe'kalmer Ernst voor Valentyu stond, des le
kwaadaardiger werd deze. Hy trachtte volstrekt met
zijn toorn en haat te verbergen eu maakte spoedig,
dat by wegkwam, terwyl hy een verweusching pre-
'^Ik vrees, dat gij hem tot vyand bebt gemaakt",
zei de molensarster onder het voortgaan.
Zij wilde hem niet laten blijken, boe gevleid zy
was door zyn optreden voor haar gezag. Hel leek
haar toch wel mooi, zoo u iliuk man naast sich to
hebbeD, die haar de lasten bielp dragen en daarby
kwam het voletrekt uiet bij haar op, dat baar alleen
heerschappij daardoor in gevaar werd gebracht.
„Bang ben ik niet, juffrouw, en over hel anüere
Weinige^minuten later voerde Christa Maria den
nieuweling in de groote kamer, waar de tafel was
gereed gemaakt. De knechtt, de l^jongens, de
huishoudster en de dienstmeiden, allen stonden
achter hun stoel en wachUeu op de juffrouw nAasi
wier plaata voor Ernst was gedekt. Op de tafel lag
van alle inrichtingen van onderwijs welke
ze hebben te volgen. Gelukkig, dat de
Leerplichtwet hen een jaar langer op
school houdt, anders had, als vroeger,
hun leeren uit op den leeftijd waarop
uw twaalfjarige eigenlyk pas zyn onder
richt aanvangt op Hoogere Burgerschool,
Gymnasium of dure vak-opleidingsschool.
Is 'tdan niet inee onze plicht, lezeres
en lezer, te verhooren de „bede om steun
voor haar werk", welke de Commissie voor
Kindervoeding weer deed uitgaan1?
Wel geheel overbodig is 't, een om
schrijving van dat werk te geven; ieder
die 't weten wil, weet dat de Commissie
reeds vele jaren eiken winter aan een
groot aantal kinderen eens per dag wurme
spijs verstrekt en, als de kas 't maar even
toelaat, de lekke klompjes en algetrapte
bottines doet vervangen door nieuwe
klompjes en de afgerafelde, bijna niet meer
te repureeren kleertjes, vervangt door een
warm kleedingstuk.
Maar niet ieder weet dat, óok door de
Leerplichtwet, het aantal kindereu elk
jaar toeneemt. Van 9265 in den winter
vau 1901 op 1902 is het reeds gewassen
tot 10 602 in 1902 en in den vorigen
winter tot bijna 12 000, of rond 153 per
dag; terwijl het aantal voor dezen winter
alweer grooter is.
In den winter van 1903 op 1904 be
taalde de commissie aan de spijskokery
bijna 1700; voor klompjesgeld voer de
kinderen der 3 kostelooze scholen en van
de ltoomsch Katholieke Jongensschool en
de ltoomsch Katholieke Zusterschool en
voor kleertjes werd een goede f300 aan
de Hoofden dier scholen uitbetaald.
Iu deu afgeloopeu winter had de com
missie een voordeeltje van f 235 als bate
van een concert, maar toch gaat het
nieuwe dienstjaar in met een saldo van
maar even acht gulden, waarbjj Vrydag
een onbekende een gift voegde van f25.
Wel geeft de Gemeente een subsidie
van f300; wel zyn er enkele trouwe
contribuanten, doch het aantal van deze
laatst en neemt steeds af. En dat, terwijl
de uitgaven steeds stjjgen.
Er moet dus hulp komen, wil de com
missie haar taak ten einde kunnen vol
brengen.
Er wordt hier veel gevraagd en dit
juist veelal van liet zelfde kleine kringetje
van menschen, die de bijna zestig hior
bestaande vereenigingeu, welke op eenige
wijze philantropie beoefenen, zoowat in
leven houden.
Maar toch, als men bedenken wil hoe
ontzagljjk veel „Kindervoeding" doet, dan
zal men voor die vereeniging wat dieper
in den zak tasten en, nog eer de com
missie haar liefderryk werk weer opvat,
haar verblydeu met zyn gift.
Geluk bekend, bcstuat de Commissie
uit de dames: mevrouw Barchman
Wuytiers, mevrouw Van der Noordaa,
mevrouw Gerritsen, mevrouw Itengers,
mevrouw Van Beyma thoe Kingma en
mejuffrouw Van Driel, eu de heerenPels
Rijckeu, Kooiman, Van der Plank en S.
van Vollenhoven.
Amernfoort in 1903.
XII.
Door de vereeniging »De Hulpbank" werden
in 1903 verstrekt 48 voorschotten, nl. 13 k
f300, 2 a f 250, 8 it f200, 4a f150, 1 k f130,
1 a 1120, G a f 100, 1 a f 90, 1 it f80, 1 it
f75, 0 a I "»0, 2 it f25 en 1 a 120.
De winst- en verliesrekening bevat de
volgende cijfers.
Ontvangsten: Batig saldo f200.368, ren
ten f374.82, reservefonds 31 December 1902
f487.728; te samen f 1061.91.
UitgavenTeruggegeven rente aan 13
leeners f 04,45, aitn rekeningen en «lakzegels
fl2.Q5,jaarwedden 1903 en provisie 1002 f94.34,
provisie Penningmeester Memorie, rente
tijdelijk opgenomen kapitaal f 11.55, 5e divi
dend aandeelhouders f 180.00, bedrag reserve-
fonds 31 Decernbor 1903 f514.09, te zamen
1870.48; batig saldo 1192.43 ter uitkeering
•en helder wit kleed. Voor ieder persoou «tond
een glas bier, daarnaast een hord met een flink Htuk
worst, terwyl het midden van de tafel werd inge
nomen door groote schotel* mot goed besmeurde
boterhammen.
Eer het gebed gedaan werd, zei do jullrouw
„Aan allen heb ik lo zoggen, dat de man hier 1
naait mij van dit oogenblik rayu meesterknecht is.
Gy allen hebt zijn hevelen op lo volgen, alsof zede
mijne waren hy vertegenwoordigt mij."
Verwonderd koken do moesten hom aan alleen
Vslentyn grinnikte boosaardig in zich zelf.
De jongste leerling sprak eon kort gebod uil,
ieder sei„smakelijk eteneu men begon.
Onder bet eten wsrd zelden gesprokon zelfs de
juflrouw gaf alecbta een wenk met de oogen, wan
neer zij de huishoudster iets te beduiden had. Over
het werk iu den molen sprak zij nooit aan tafel en
nog minder over iemand van haar ondergeschikten.
Volgens haar inzicht moest men by het .au tafel
gaaD alle zorgen op zyde zettenzelfs iu dringende
gevallen wsek z;j vau dien regel niet af.
Christa Maria zat aan eeu der smalle zyden van de
tafel, reohts naast baar zat de huishoudster eu aan
ïiasr linkerhaud zat Ernst.
Heden maakte zy «en uitzondering op den regel,
en daarover waren allen zóo verwonderd, dat zy haar
met open mond aanstaarden en vergaten hun brood
op te eten.
„Ge suit het wel audera gewend zyn", sprak zy
tot Ernst.
Zoodra dis woorden haar over de lippen waren,
ergerde het haar, dat zy ze gezegd had, omdat er
uit bleek, dat zij hem hooger «telde dan sichzelvon
on de anderen. Er lag echter iet» ïd zyn optreden,
dat haar bijna dwong, de opmerking uit te spreken.
„Nu ik hier ben, schik ik ray natuurlijk naar ne
orde van het huis, die ik nog niet ken", antwoordde
Ernst bedaard. Hy at zyn Huk worst en dronk zijn
bier met bet zelfde genoegea alsof by in een der
beate restaurant* iela zat te gebruiken en zoide, dat
hy gewend was zyn plicht streng te soheidfn van
zijn genoegen.
Die zal ik u later wel modedoelen zoide zy,
terwyl zy een boterham van don zchotel op haar
bord legde.
Toen de maaltijd geëindigd waz, stonden de on-
dorgezobikten op eu zeideu„Goeden nacht terwyl
Christ* Maria aau de huishoudster last gaf ora Mali l«r
van dividend.
Het kapitaal bestond op 31 December 1903
uil f 4500 aan uttn.leelen, fó 14.09 aan reserve
fonds en f 192.43 aan batig saldo.
zyn kamer aau te wyzen.
„Ik verwacht u daarna nog bier" saide zij, od ging
toen uaar de keuken.
Ernst sloot do deur achter de oude dienstmeid
en bleef peinzend midden iu de kamer slaan. Is het
goed gehandeld, do rust van deze jonge vrouw le
verztoren, vroeg by zich zei ven af.
En toch gebuurde dit zonder zijn toedoen.
Tot de bekoorlijke molenaarster had hy zioh da
delijk aangetrokken gevoeld; maar bjj was voel to
eerlijk oiu gebruik to maken van den goeden indruk,
dien hij op haar had gemaakt.
De verhouding lusschon haar eu haar afwezigen
man mocht wezen xooal* die was, hy moest in baar
da vrouw van een ander eerbiedigen eu haar b«-
wyzeu geven van zyn achting en aanhankelnkbsid.
Zoo heen en weer stappend, liet by zijn gedachten
gaan over deu toestand van den molon. Vijftien
honderd zakken graan moesten in zulk eeu korten
tijd vermalen worden, andera werd een zware boete
toegepast.
Maar was het wel mogelijk, zooveel werk in z6o
weinig tüd to verrichten 7 Kon al hel voorbereidende
werk wel met monsohonhanden gedaan wordeu 7 Hy
keurde liet in de molenaarsier af, dat zy uit praal
zucht wilde wedijvereu mei buurman Knoop, die
xoker hetere werktuigen had. Nu, hij zou zyn bost
doen, en hy zou ook oen bezoek brengen aan Knoop
om diens werkkracht te kunnen nagaara. Hy blies
het licht uit en ging terug om aan het verlangen
van Christa Maria le voldoen. Eer by de deur be
reikt had, bleef bij weder elaan om een opkomende
gedachte verder uit te spinnen.
Voetstappen op de krakende trap riepen hem tot
de werkelijkheid terug. Hy moest tich eerst bezinnen,
boe hij hier gekomen was en keek lamelyk nuchter
naar buiten, waar het vriendelyko maantje den tuin
eu bet bosch bescheen.
Daarby draaide het molenrad met liobtgedruiaob
het water plaste sóo sacht, als wist het, dat de vlij
tige bewoners van dit huis rust noodig hadden. Klip
klap. klip klap.
Een der dieustmeisjes kwam ham roepan om by
de juffrouw to komen.
Ofschoon de wagan, die zyn bagage haalde, nog
leng niet terug was en hy syn fraais reiskleedlug nog
had moeten asutrekkeu, wei Ernst don volgenden
reeds dag vroeg iu den molen. De juffrouw had
Aangezien ln het Landbouw verslag geen
vragen meer worden gestold omtrent don
algemeenen toestand van landbouw en vee-
leolt, zijn weinig inlichtingen te geven de
toestand was echter niet zeer gunstig.
Uit het bijgevoegde, niet zeer belangrijke
Landbouwverslag, blijkt dat do 4 ezels weer
present zijn, evenals de 100 eendon. Het
aantal zwanen wordt slechts als 4 aangegeven.
Omtrent de afdeeling van het sUtrechtsch
Genootschap voor Landbouw on Kruidkunde"
valt do melden, dat het uantal leden daalde
van 225 tot 218.
Door den zuivel-consulent word een voor
dracht gehouden over de voorwaarden om
goede boter en kaas te maken, waarbij wer,l
gewezen op goede en verstandige voeding en
zorgvuldige behandeling tier molk.
Iu April werd een keuring gehouden van
stieren, boeren eu rammen door een com
missie, benoemd door Gedeputeerde Staten
van Utrecht met medewerking van het Bestuur
der Amersloortscho afdeeling; de afdeeling
was verdeeld in drie districten in ieder waar
een premie van f 100 was uitgeloofd voor
oude, eert van f00 en een van f40 voor jon
ge stieren.
De gunstige invloed der keuringen op het
gehalte van den veestapel wordt thans alge
meen erkend. Aan de eigenaars der bekroonde
dieren wordt de verplichting opgelegd, hun
fokdieron gedurende eenigen tijd tegen een
laug dekgeld beschikbaar te stellen.
ln deze Gemeente werden gehouden twee
wintercursussen, éen voor landbouw, van 1
October 1902 tot 1 April 1903, en een voor
tuinbouw, aangevangen op 1 April 1903,
welke door respectievelijk 24 on 17 leerlingen
worden bijgewoond.
In de samenstelling der Commissie van
Toezicht voor doze cursussen kwam geen
wijziging. Na hot aftreden van den onder
wijzer W. Kraan, werden itl de lessen van
den cursus in tuinbouw gogovon door den
heer E. Kruidhof, Hoofd eenor openbare La
gere school to Maarabergendo cursussen
hem nog gezegd, (1st hij liever zoolang mooei weohon,
doch Ernst liat zich niet terughouden. Het werk
liegen, zeide hy, en wanneer hy later dan de enduren
kwam, zou dit op hon zulk eou slechten indruk
maken, dat zy met hot begin vau zyn nieuwen
werkkring reeds alle achting voor hem zouden ver-
leren hebben.
Daariu moest do juffrouw hem gelyk geven; dat
erkende zy met een tevreden glimlachje. Allee wat
hy zei, kwam zon mot haar eigen inzichten overeen;
het leek wol, of hij reedt jarenlang naast haar had
gewerkt. Alleen wilde zy maar uiet begrypon, dat
zy te haastig en uiet verstandig gedaan had met
hot aannemen van die groote leverantie voor liet
leger. Of bogreop zij het töob 7 Rn wist zy de juiste
woorden niet te vindon om hum op te helderen,
waarom zy buurman Kuoop vóór wilde komen 7
Hoe sou zy die verklzring ook kunnen geven aan
hem, die mol zije boldert oogen zoo duidelyk in
hoer hart kon lexeu 7
Wat pakte hy alles op de reohte manier aan 1
Hut wes een lust, te hooren, hoe bedaard en goed
overlegd hy zyn bevelen gaf, en te zion, hoe hy hier
schikie, daar veranderde, wat kon strekken om den
arbeid spoedigor gedaan to krügeu.
Mot howonderiug zagen de Jongeren ven het per
soneel tot hem op. Valentyn volgde «iju handelingen
met verheten woede, en antwoorddo hem zóo kortaf
en zóo onbeleefd, dat Ernst al spoedig deed alsof
Valentyn niet bestond als hy iote te vragen bad,
richtte hy zich tot den volgeude van de oudere
knechts.
Valentyu schuimhekto van woede. Moest die
nieuweling hier lu don molen komen om hem lijn
zelfstandigen werkkring te ontnomen 7 Welk een
heerlyk leventje hud hy hier tot dusver gehad!
Tussuhen a ..lanlgangen en du tuivoriogimsobiues
wandelend, bestrafte hy hier een loorjoegeu, bromde
ginder tegen eon knecht; hy zelf keek toe hoe de
anderen den arbeid verrichtten, genoot daarvoor de
achting der eudere knechts, doelde in het vorlrou-
wen ven do moluneerster, en ontving een ruim loon.
Dat Joon bleef hy behoudon, maar het overige ging
voor hem verloren dat zag hy reed* in hel eerste
uur. Doch hy sou root in het eten worpen, dacht
hij, en hy bukte zioh els Ernst iu zyn nabijheid
kwam, opdat deze niet zou zion, hoeveel heat er
uit zyn oogen sprak.
Wordt vervolgd.)