V
aan to nemen voor kennisgeving.
De heer Gerritsen meende, dat dit
toch werkelyk niet de bedoeling kan zyn,
aangezien er veel in het rapport voorkomt,
dat nog wel aanleiding geeft tot nadere be
spreking.
Spr. moet beginnen met er op te wijzen,
dat in bet oflicieele verslag der Raadszitting
van 21 November geheele zinnen zijn weg
gelaten zoo byv. de pertinente vraag van
den lieer Jorissen: »is hel tweede biljet van
de firma Klönue den volgeuden dag ingekomen,
ja, dan neen" waarop de Wethouder van
openbare werken heelt geantwoord: »Ja".
Die woorden werden wel aangebracht in de
correctie, doch stonden niet in het verslag.
Spr. geeft in overweging, dat niet meer te
doende meest frappante zaken missen
we dan.
Spr. dankt B. en W. voor bun rapport,
doch is niet geheel voldaan. Immers zij doen
het voorkomen alsof alles en regie is en
daarmee is spr. het niet geheel eens. Wie
oppervlakkig dat rapport leest en spr. woorden
in de vorige zitting niet hoorde, zal een ander
denkbeeld van het gebeurde krijgen dan bet
geval is geweest.
De zaak heeft zich echter toegedragen als
volgt. B. en W. hebben opgaven voor de
aanbesteding gevraagd vóór 1 October. Bij
de opening der biljetten op 3 October blijkt
geen proces-verbaal te zijn opgemaakt. Den
5 October is bij den Directeur een nader
biljet ingekomen van de firma Klönoe, pre
cies tot aanneiningsprijs. Spr. vindt bet heel
gek, dat dit biljet juist inkwam bij den Di
recteur, terwijl in de oproeping toch stond
vermeld, dat het moest inkomen by Burge
meester en Wethouders. Ook vreemd is het,
dat dit biljet is geantidateerd op 28 Sep
tember, dus zes dagen, tenzij het persoonlijk
bij den Directeur is bezorgd. Volgens spr.
hadden B. en W. dit latere biljet moeten
afwijzen nu is aan de rechten der overige
gegadigden te kort gedaan en het daardoor
veroorzaakte moreel nadeel is veel grooter
dan 't kleiae financieel voordeel de Gemeente.
Wat moet de Directeur wel denken over zijn
chef, die zich tot zóo iots leent? In het
particuliere leven haalt meu daarvoor den
neus op.
Het spijt spr. dat bij in de vorige verga
dering een tweeledig voorstel deed.
Thans blijkt uit het rapport, dat niet Dins
dag 4 October, doch in den middag van
Maandag 3 October de Wethouder van open
bare werkeu de prijzen heeft meegedeeld
aan den Directeur, die ze dus Maandag
officieus kendeofficieel heeft hij ze Diusdag
vernomen toen hij de stukken ontving.
Spr. twijfelt geenszins aan de waarheids
liefde van den Wethouder van Apenbare
werken, maar meent nu toch aangetoond te
hebben, dal er iets niet in den baak is ge
weest. Hoe de firma Klönne op de hoogte
der uaubiedingen is gekomen en daardoor
de laagste kon worden, geeft te denken.
Spr. herinnert nog hoe de Directeur reeds
in den voorzomer meende te moeten aan
dringen op onmiddellijke gunning aan de
firma Klönue omdat er geen gasberging meer
zou zijn.
Spr. hoopt, dat dit de laatste onderhand-
sche gunning zal zijn en dat de Gemeente
nimmer weer zóo zal handelen, doch be
denken, dat het moreel nadeel ook zeer
groot is.
De Voorzitter moet spr. opmerken,
dat deze eeni^szins uit het oog verliest, dat
er geen aanbesteding gehouden, doch prijs
opgaaf gevraagd is, hetgeen ook hieruit blijkt,
dat de aanbieding van de beeren Van der
Kuyl, welke óok later een lager prijs be-
somden, zeer ernstig werd overwogen. Ten
gevolge hiervan kan de heer Gerritsen naar
spr. raeening óok Diet beweren, dat B. en W.
ook bet tweede biljet van de firma Klönne
hadden moeten weigeren. Er is hoegenaamd
niets geheim gehouden en alles is in 'topen
baar behandeld.
De heer Plomp heeft een andere lezing
vau de zaak. Uit de meegedeelde feiten wil
spr. kort resuuieeren, dat reeds verleden jaar
het voorstel is gedaan om een tweeden gas
houder aan te schaffen. Noch de Gas-com-
missie, noch B. en W. achtten zich gerech
tigd,dien te bestellen. Men vroeg prijsopgave
aan de firma Klönne, zonder echter eenige
verbinding van leveren en plaatste later
advertentiën voor gegadigden. De heer Ger
ritsen noemt dit een aanbesteding, doch dit
is geen aan bested iug omdat er niet geleverd
kan worden naar een bepaald model.
Of er bij iemand al dan niet voorliefde
bestaat voor de lirma Klöune kan spr. niet
beslisseD, doch spr. heeft gebruik gerndakt
van de voorlichting^door den Directeur der
Gasfabriek gegeven en bestemd voor alle
Raadsleden en heeft bij die voorlichting niets
gemeikt van eenige voorliefde, doch wel
gehoord, dat de gashouder van het type-
Klónne voor de fabriek het best voldoet.
Borduurt de heer Gerritsen nu door op
hetgeen hij aanbesteding noemt, dan is hij mis.
Spr. heeft, by de voorlichtiug door deu
Directeur, o. a. gevraagd waarom geen
Eolisch model werd gebezigd.
Eu nu de data, waarover de heer Gerritseu
sprak. Uit do stukken blykt alleen, dat de
Wethouder 3 October de pryzen vernam en
de Directeur 4 October en dat deze, dien dag
thuiskomend, het nadere schrijven vau de
firma Klönne vond. Spr. vindt het intusschen
onregelmatig, dat die brief werd geadresseerd
aan den Directeur en niet aan B. en W.
De heer Gerritsenzegt.datals bij adver
tentie opgaven worden gevraagd vóór 1
October, de bus dan onvoorwaardelijk op
30 September raoefltworden gesloten en niet
éen of meer dagen later. Spr. wilde slechts
aantoonen, dat er een onregelmatigheid heeft
plaats gehad en deze onregelmatigheid bestaat
in het adresseeren van het nader schrijven
aan den Directeur en niet aan B. en W.
B. en W. hebben verklaard, dat alle biljetten
bijeen zijn gebleven; dat blijkt thans onjuist.
De Wethouder van dpeubare werken heeft
in den raiddag van 3 October officieus de
prijzen meegedeeld aan den Directeur, die
den 4 October de inschrijvingen officieel heeft
in ontvangst genomen.
De heer Visser, Wethouder van
openbare werken, weet niet waarvoor
deze discussie dient, welke hem in de overige
zitting reeds zoo den keel heeft uitgehangen.
Toen kon spr., door deu langen tijd welke reeds
verloopen was, niet aanstonds de juiste data
noementbans herinnert spr. zich, dat hy
den volgenden ochtend den Directeur inzage
der prijzen gaf. De heeren vergeten, dat de
stukkeu ter inzage lagen en daarbij was de
brief van de firma Klönne, gedateerd van 3
October en houdend verzoek x het tweede
biljet alsnog aan B. en W. ter hand te willen
stellen. Welnu, spr. zag er geen bezwaar in,
dit alsnog te doen en bevorderde het verzoek.
De nadere a&nbiediug vau de firma Van der
Kuyl is uög later ingekomen en deze wilde wel
voor f löüO minder leveren, doch toen spr.
verzocht dit bod zwart op wit te herhalen,
trok deze firma haar bod in. Bij spr. heeft
uiets voorgezeten dan het belang der Gemeente.
De heer Gerritsen heeft gezegd, dat de
Directeur reeds zoo lang geleden begon te
spreken over een nieuwen gashouder. In
een vergadering der Gas-commissie in 't voor
jaar maakte de Directeur deze er op attent,
dat er reeds 8000 L. per dag werd geleverd
en er dus spoedig te weinig berging en daar
door gevaar zou komen. Toen overwoog de
Gas-coramissie een gashouder van 8000 M3.
bij te koopen en liet zy vragen om prijsopgaaf
zonder verbinding vau leveren. De firma'
Klönne deed toen prysopgaaf en dat was
vóór 6 Mei 1904. Het eind-resultaat was,
dat de gerenommeerde fabriek f3000 minder
vroeg.
Den heer Jorissen speet het, dat Wet
houder Visser niet reeds den vorigen keer
meedeelde wat bij thans /.eide, namelijk dat
de brief om het nader bod alsnog aan te
nemen is van 3 October. Nu spr. dit hoorde,
durft hij niet meer zeggen, dat er iets niet
in den haak is. Nu ook begrijpt spr. dat er
heelemaal geen aanbesteding is gehouden,
doch eenvoudig werd gevraagd: wat kost
zooiets? Later vroeg de firma per brief, de
nadere aanbieding alsnog aan te nemen. Geen
Raadslid zal dit misduiden. Spr. herroept
zijn zeggen in de vorige vergadering, dat er
iets niet in den haak scheen.
De heer Van Kalken acht hst ook zeer
duidelyk, dat hier geen aanbesteding is ge
houden. Dit was trouwens onmogelijk, omdat
de verschillende fabrieken niet op hetzelfde
stuk kunnen leveren. Spr. vindt het zeer
correct van B. en W. dat zij voor minder
prijs iets goeds namen.
Wat spr. ten zeerste moet afkeuren, is
dat de heer Gerritsen èn in de vorige èn in
deze vergadering den Directeur aanduidde
en noemde op deze wijze. Men kan heel licht
wonden slaan, doch deze genezen, gaat hoogst
moeilyk. De Directeur der Gasfabriek is be
kend als een man die moeilijk beter te
vinden is. Dat de brief bij dezen inkwam,
aebt spr. niet zoo bevreemdend.
Spr. acht het gewenscht, uai in de dis-
cussiën niet meer personen worden aange
roerd op deze wijze.
De heer Van Esveld was niet van plan
te spreken, doch moet het naar aanleiding
van bet door de laatste twee spr. gezegde
wel doen.
Op spr. verzoek heeft de Wethouder van
openbare werken do geheele correspondentie
over deze zaak ter beschikking gesteld en
daaruit heeft spr. met genoegen gezien, dat
de brief aan den Directeur gedateerd is op
3 October, 't Is intusschen een onvergeeflijke
fout van de firma Klönoe, dat zij baar eer
sten brief wel, doch den tweeden niet aan
B. en W. adresseerde en een dwaze houding,
dat zij niei ronduit aan B. en W. schreef:
»we hebben ons vergist, want we vergaten
de uitvoerrechten af te trekken*"»
De heer G e r r i t s e n zal er nu het zwijgen
toedoen. De publieke zaak moet publiek be
handeld worden. Spr. wil alléén nog opmerken,
dat de Wethouder van wpenbare werken
zelf constateerde, dat er een onregelmatig
heid heeft plaats gehad. B. en W, hadden
een proces-verbaal moeten opmaken vóór 1
October en niemand meer moeten toelaten.
De heer Plomp: Dat is ook niet gebeurd.
De heer Gerritsen: Is 't niet gebeurd
De heer Plomp: Er was al een aanbie
ding van de firma Klönne.
De beer Gerritsen: Dat is een moraal
die ik niet begryp. Als er dus nóg een goed-
kooper bod ware gekomen, had rnen maar
weer moeten veranderen? Waarvoor dau de
bepaling in de oproeping: vóór 1 October?
De heer P 1 o m p 't Is zoo. U verwart alles.
De heer Veis 11 e y n zegt, dat hij door
den Directeur werd voorgelicht, dat elke ijzer
fabriek haar eigen systeem heeft. De Direc
teur is voor spr. een deskundige en deze
zeide hem, dat de gashouder uit de fabriek
der firma Klönne, welke de Gasfabriek hier
reeds heeft, zeer goed voldoet, terwijl andere
fabrieken dat soort niet kunnen maken omdat
het een patent der fabriek-Klönne is. Spr.
wil óok nogmaals herinnoren, dat het hier
geen publieke besteding was.
De beer K 1 e b e r zegt, dat de heer Ger
ritsen telkens de zaken verwart en zekere
verdachtmaking maakt.
In de vorige zitting heeft spr. reeds ge
vraagd om overlegging aan den Raad van
alle plannen en stukken opdat de Raad de
vrije keus zou hebben. Toen reeds heeft
de heer Gerritsen verklaard, niet van plan
te zyn.daarnaar om te kijken.
De zaak is zoo gezond als 't maar behoeft
B. er. W. hadden echter moeten vragen
wat wil de Raadzullen we den naderen
prijs van de firma Klönne nog aannemen
De heer Gerritsen: Juist. De heer
Kleber zegt nu zelf, dat er een onregelma
tigheid heeft plaats gehad.
De heer Kleber: Neen, u zegt hetdat
deedt u in de vorige vergadering en nu weer.
De heer Gerritsen: Die verdachtma
king laat me koud als er geen ander argu
ment is. Indien de heer Kleber in privé b.v.
zelf bouwde, zou hij niet anders handelen. Spr.
meent dit te mogen zeggen omdat de heer
Kleber zelf dikwijls persoonlyk is.
De heer Kleber vervolgt, dat hy voor
stelde beslissing door den Baad dan wel nieu
wen prijsopgaaf'.
Wethouder Visser herinnert, dat
aan de leden eeu circulaire is gezonden waarin
hun werd meegedeeld, dat de Directeur Don
derdagavond of Vrijdagmiddag alle stukken
voor hen zou expliceereD. Slechts drie leden
hebben daarvan gebruik gemaakt. Wie dat
niet gedaan heeft, kan nu niet meepraten;
ware hij er geweest, dan was nu al deze
discussie niet gehouden.
Wethouder C e I o s s e wil niet spreken
over de zaak zelf, doch over het woord »ver-
dachtmaking" dat heden eenige malen is
uitgesproken. Daar is geen sprake vanspr.
heeft het althans niet gehoord de Directeur
is ongeschonden uit het debat gekomen; er
is geen smet op hem geworpen en er kan
ook geen smet op hem worden geworpen.
De heer Gerritsen heeft er bezwaar over
gemaakt, dat er geen proces-verbaal werd
gemaaktspr. meent óok, dat als een andere
maal de termijn van inschrijving is verstre
ken, het beter is proces-verbaal te maken
en de bus te sluiten.
De V o o r z. stelt voor, 't debat te sluiten,
doch moet doen opmerken, dat B. en W. de
beschuldiging als zou er een ongeregelmalig-
heid zijn gepleegd, moeten afwypen. De
heer Plomp heeft zeer juist liet standpunt,
door B. en W. ingenomen, uiteengezet.
Ingekomen zijn verzoeken van den heer
J. A. Bruins, leeraar aan de Hoogere Bur
gerschool, om regeling zynar jaarwedde van
den heer A. C. H. J. van Weezei Errens,
leeraar aan de Hoogere Burgerschool, om
privaat-leste mogen geven en van de vracht
rijders E. vau den Hoek en G. en H. Ver
schuur om regeling vau het cokes-rijden van
de Gasfabriek alle om prse-advies aan B.
en W.
Eindelijk zijn ingekomen een bericht van
mevrouw Vos—Cartier van Dissel waarbij zij
haar benoeming tot Regentes van het Burger
Weeshuis aanneemt, en een dankbetuiging
vau den Directeur der Gemeente-reiniging
voor de hem verleende vrye woning beide
voor kennisgeving.
Om 2.32 komt de Beschrijvingsbrief aan
de orde.
1. Nadere vaststelling van de Gerneeote-
begrooting voor 1905.
De Voorzitter zegt, dat Gedeputeerde
Staten hun verlangen te kennen gaven, dat
de Begrooting wieri vastgesteld in een on
betwistbaar wettige vergadering en stelt voor
de posten 133 tol 201 der Uitgaven en alle 60
der Ontvangsten weer in stemming te brengen.
Spr. herinnert, dat in het eerste deel der
vergadering van 25 October de stemmen
staakten over het voorstel-Hamers om den
Memorie-post voor de wellicht te stichten
Industrie- en Huishoudschool van de Be
grooting al te voeren.
De heer Van Kalken: Dus stemmen we
weer over het voorstel-Hamers?
De Voorzitter: Juist.
De stemmen slaken weer 8 tegen 8 (vóór
de heerenJorissen, Van Kalken, Plomp,
Van Beek, Kleber, Veis Heyn, Visser en de
voorsteller).
De Voorzitter zegtDe stemmen staken
opnieuw. Nu de Raad voltallig is, omdat mr.
Prikken heeft opgehouden lid van den Raad
te zyn, wordt het voorstel geacht, te zijn
verworpen.
De heer Plomp: ik begrijp er de ge
volgen niet vaD.
De Voorziter: Het voorstel-Hamers is
nu verworpen, d. i. de Memorie-post wordt
niet geschrapt.
Alle posten worden nu aangenomen z. h.
st. en de geheele Begrooting vastgesteld met
algemeene stemmen.
De heer Jorissen: In die tweede ver
gadering is ook een benoeming gedaan.
De Voorzitter: De Minister van Bin-
nenlandsche Zaken hoeft in die benoeming
berust, doch als de Raad zulks weuscht,
kunnon we dat weer doen, evenals do rege
ling dor jaarwedde.
De heer Fledderus wordt nu met alge
meene stemmen benoemd tot leeraar aan de
Burger Avondschool en diens jaarwedde z.
b. st. vastgesteld.
2. Wijziging Gemoonte-rekening 1903.
De Voorzitter zegt, dat volgens bericht
van Gedeputeerde Stalen hier een vergissing
van f0.20 heeft plaats gehad.
Zij wordt, behoudens de voorgeschreven
onthoudingen, opnieuw vastgesteld met al
gemeene stemmen op f589 339.51* io ont
vangst, 1543306.14 in uilgaaf eti dus met
een batig slot van f46 033.37®.
3. Verzoek van J. C. Snouck in zake
bruikleen van een lokaal in een der openbare
Lageie scholen voor het geven van Gym-
nastiek-onderwijs, met adviezen.
Na lange discussie nemen B. en W. een
voorstel- Plomp over om het verzoek te
renvoyeeren aan B. en W. om nader advies.
Daar de zaak dus weer ter sprake komt,
zullen we óok om plaatsgebrek de
discussiën later vermelden.
4. Het volgende adres van de afdeeling
Amersfoort van den »Bond van smeden
patroons in Nederland", in dato 28 October
Goran eerbiedig te kennen Gerrit Blok eo Willem
van <len Donker, respectievelijk Voorzitter an Secre
taris van de afdeeling Amorefoort van deu .Bond
van Smeden-Patroons in Nederland", als rechtsper
soon erkend bjj Kon. besluit vau 8 December 1908,
No. 50 (StaalBCOuraut No. 805) krachtens opdracht,
hun verstrekt door de vergadering van da Isdan dar
afdeeling, gehouden den 21 September 1904 alhier;
dat in deze vergadering duidelijk is geblokou,
dat de leden der afdeeling, da eau meer, de ander
minder, zich benadeeld gevoelen, doordat:
zij hebben moeten onderviudeu, dat de levering
der ijzeren urinoirs, welke zeer goed in onze Ge
meente hadden kuunen worden vervaardigd, werd
opgedragen aan de firma Ensink A Co., te Hilver
sum dat de sproeiwagens, thans vervaardigd door
de firma Mulder, te Utrecht, evengoed in onse Ge
meente kunnen vrorden vervaardigd
dat in date Gemeente woonachtige smeden tegen
woordig sterk mosten concurrecren met hen die in
deze Gemeente niet bjjdrageu in de Gemeentebe
lasting en dat, indien het mocht blijken, dat buiten
de Gemeente eeu opdracht goedkooper wordt uit
gevoerd, de behaalde winst geheel omtrokken wordt
aan de baten der Gemeente:
Redenen, waarom de adressanten zich eerbiedig
tot U wenden, met het beleefd verzoek, bjj Burge
meester en Wethouders er op aan te dringen, dat
io het vervolg ds verschillende werkzaamheden,
betrekking hebbende op hol smeden-bedrijf, ten
behoeve van de Gemeente, uitsluitend in deze Ge
meente worden uitgevoerd.
't Welk doende, enz.
De Gemeente-architect adviseerde
Ingevolge Uw verzoek om bericht, ent. io sake
het adres van de afdeeling Amersfoort van den
.Boud van Smeden-Patroons in Nederland" gericht
aan deu Raad deser Gemeente moge het onderstaande
U dienstig zijn
Gebogen of schelpvormige jjzereu urinoir-schermen
zijn voorzien van daarbij passende gegoten ijzeren
urinoirs met dito voetroosters. Daar hier geen ijzer
gieterij bestaat, worden laatstgenoemds ook niet door
smeden alhier vervaardigd, ou nu ligt bot ook wel
ia de reden, dat ik, geroepen, alhier de eerste schelp
vormige urinoirs te plaatsen, mjj tot een jjtergiotorij
wendde, le. om een netten eu doelinatigeu vortn,
en 2e. om de geheele saak in eens voltooid te kun
nen krijgen, wal natuurlijk vlugger eu voordeeliger
uitkomt.
Dat de sproeiwagen evengoed in onze Gemeente
zou kuunen vervaardigd worden als door een spe
cialiteit, namelijk do firma Mulder A Co. te Utrecht,
nsem ik do vrjjheid ernstig te betwijfelen. Aan den
sproeiwagen iB zoo voel gegoten en gedraaid ijzer
werk en vrjj saamgesteld mecbauiek aanwezig, voor
welks vervaardiging de smeden alhier niet zgn in
gericht.
Waar nu genoemde firma reeds tal van groots
en kleiuere Gemeenten van dergelijke wagens voorzag
en zich steeds toelegt op de volmaking van die toe
stellen, ligt het toch voor de hand, dat wjj on* direct
tot zulk een firma wenden, en ons niet wagen aan
proefnemingen.
Dit ie de reden, waarom zjj voor bovengonoomde
werken niet zijn uilgenoodigd.
Aaugaande bet eerbiedig verzoek, dat in het ver
volg de verschillende werkzaamheden, betrekking
hebbende op het smidsbedrnf ten behoeve der Ge
meente, uitsluitend in deze Gemeente worde uitge
voerd, zjj met nadruk opgemerkt, dat de smeden
patroons, wat .openbare werksn" betreft, waarljjk
geen reden tot klagen hebben. Al het reparatiewerk
aan rioolluiken, hekken, pompen, sloten, enz. en
aan kachels de Gemeente heeft er pl.m. 126 atuka
wordt hun zooveel mogeiqk ia gelijke verhou-
ding gegund en opgedragen. Werken, die daarvoor
vatbaar zjjn, worden publiek aanbesteed.
B. en W. adviseerden:
Wjj hebben de eer Uw vergadering hierbjj over te
leggen het bjj Uw bezluit Van tl November 11. om
advieB in onze handen gesteld request van het Be
stuur der afdeeling Amersfoort vau den .Bond van
Smedou-Patroons in Nederland", strekkende tot het
uitslui'end in de Gemeente doen uitvoeren van de
verschillende te haren behoeve te verriohten werk
zaamheden, betrekking hebbende op het smeden-
bedrjjf.
Niet zonder eeuige bevreemding namen w\j kennis
van den iuhoud vsd bovenbedoeld verzoek, waarin
onomwonden wordt verklaard, del ijzeren urinoirs
en sproeiwagens in deze Gemeente evengoed als
elders kunnen worden vervaardigd.
Gaarne erkennen wjj, dat het ons niet bekeud was,
dat het smedenbedrüf alhier tot soodanige ontwik
keling is gekomen, dat al dergelijke voor den open
baren dienst benoodigde materialen volgens de ge
stelde eischen in do Gemeente zouden kuunen worden
vervaardigd, omdat in deze Gemeente geen jjzer-
gieterijen beslaan.
Op het voetspoor van andsre Gemeentebesturen
(o.a. Schiedam, Zaandam, Enschedé, Rotterdam en
Amsterdam) waar toch het smodenbedrjjf wel niet
