Zaterdag 22
Juli 1905.
REMBRANDT.
No. 5681.
54e Jaargang.
MUZIKALE BLOEMLEZING.
Feuilleton.
DICK BULTITUDE.
Binnenland.
FIRMA A- H- VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden/T.
iranco per post f 1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-,
ollicieële- en onteigeningsudvortentiën per regel 15 cent. Reolames 1—5 regels f 1.25; elkoregel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte, Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën vaD buiten 'le stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9-
Telephoon 19.
Heden verzenden wy aan de daarop ge-
abonneerden aflevering 19 van den Derden
jaargang van onze premie «De Muzikale
B 1 o e m I e z i n g".
Deze afleveringen bevatten, behalve de ge
wone «Wenken van een ouden muziek
meester", kunstenaars-biographieën en berich
ten, benevens zeer lezenswaardige mede-
deelingen op muzikaal gebied, de volgende
muziekstukken:
1. Auf Bliïhender Flur van Fr. Spindler
voor piano; 2. Adeline van H. A. Wollen-
haupt voor piano3. lm schonen Mai van
Herm. Wenzel voor piano4. Vorfrühliug
van Schulze—Biesantz voor zang.
De «Muzikale Bloemlezing" kost voor de
abonné's op ons blad slechts 69 cent per
kwartaal, voor welk luttel bedrag men in de
drie maanden 0 afleveringen met 30 a 35
muziekstukken ontvangt.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERRS der
Gemeente AMERSFOORT,
brengen ter algemeens kennis, dat bij hun
besluit van heden, ingevolge art. 8 der Hinder
wet, aan A. J. 1500DE wonende alhier, vergun
ning is verleend tot de oprichting van eene be
waarplaats van benzine in het perceel aan de
Kampstraat wijk C, no 43, kadastraal bekend
gemeente Amersfoort, sectie E, No. 3200, onder
voorwaarden
le. dat het ter plaatse aanwezige smal raamko-
zijntie worde verwijderd en dichtgemetseld
2e. dat de benzine steeds bewaard worde ineen
onontplofbonr vat
3e, dat deze bewaarplaats niet mag worden ge
opend tusschen zonsondergang en zonsopgang.
Amersfoort, den 20 Juli 1905.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De fd. Secretaris,
Van REIGERSBERG VERSLUI J8.
Na zooveel rampen zocht Rembrandt, even
als velen dat doen, de nutuur op en zoo
kunnen wij het ons verklaren, dat hy zich
in dien lijd op het landschap begon toe te leg
gen. Hij was op dit gebied nietmet den eersten
stap de meester maar hij zou het weldra
worden. Opmerkelijk is 't, dat bij hem, ook
bij het landschap, de oude zuurdeesem van
Lastman en de Italianen nog nawerkte. Hy
si.
Hei. was Zaterdagochtend en hij woa als gewoon
lijk naar benedon gega.n om te ontbijten, zich er
in vexdiepend boe Tang het nu nog zoo zou voort-
gam, toen hjj opeens op ziju bord een brief ont
dekte, met den poststempel vnu Padington. Hjj
herkeude de hand van het adres als die van zjjn
doshter B.rbara.
Voor een oogenblik kreeg hjj nieuwe hoop. Alles
was zeker uitgekomen en de brief behelsde natuur
lijk het verzoek om toch zoo gauw mogelijk terug
te komen en zjjn oude plaats weer in te nemen
dan zou do directeur natuurlijk ook alles be-
K jvlaur toen hij naar het adres keek, waarop „aan
dtn jongeheer Richard Bultitude" geschreven stond,
voelde bij zich teleurgesteld. Het was oudenkbaar,
dat Barbara zoo zou adres oereu, als ze de waarheid
wistbij rarzelde, ulsvorens den brief open te
scheuren en Irachte nog zicb wijs '.e maken, dat ze
voor zjjn bestwil den Bchjjn wilde vermjjde.i van de
waarheid te doorgronden, Mot bevende vingers
maakte by hel couvert los. Reeds by het lozen van
de eerste zinnen vervloog zjjn hoop. Hy las voort,
de letters dansten op het papier,
We zullen den brief laten volgen
Mijn lieve, beste, Diok
Ik hoop, dat je nog niet eerder een brief van m|j
verwacht had, ik had je zooveel te vertelleu, dat ik
maakt fantastische stukken, niet zooals latei'
reëele. Hy zet de een of andere bh'belsche
figuur in een Italiaunscb of Hollandscli
landschap, later kiest hy Hollaudsche llguren
en de kleurenrijke, Hollandsche landschappen.
Maar ook in dit tijdperk toch is het portret
schilderen nog hoofdzaak. Hij beeldt zich
zelf nog een paar maal af, niet zoo vroolyk,
zoo lachend als vroeger, maar ernstig, doch
niet terneergeslagen en weemoedig, want er
spreekt nog een kloeke zelfbewuste pracht
uit dien kop. En welk een licht of liever,
welk een schaduw De kleuren glooien en
vlammen u als het ware tegen. Hy krijgt
ook nog eenige bestellingen v„n Frederik
Hendrik en van zyn voornuamste vrienden
maar de gelden, daarvoor ontvangen, kunnen
zijn financicelen val niet verhinderen. In 1656
wordt Rembrandt failliet verklaard en kort
daarop wordt zijn huis eu inboedel verkocht.
Dan huurt hy een huisje op de Rozengracht
en schildert daar in stille afzondering do
#ytaalmeesters." Er is geen compleeter werk
van Rembrandt dan dit stuk, compleet in
dien zin, dat er niets te veel en niets te
weinig op is, dat er in het colonel een vol
komen evenwicht is. Een groepje eenvoudige
burgers, die hier hyeenzitten enkel om hun
portret te laten schilderen, maar een portret
groep, die baars gelijke niet vindt.
Aangaande de .Nachtwacht" kan verschil
van waardeering bestaan, maar tegenover de
Staalmeesters staat de strengste criticus ont
wapend en gevoelt slechts éen aandoening,
die van grenzenlooze bewondering. De
groote werking van dit stuk zit wel in twee
eigenschappen, die van Rembrandt's werk
onafscheidenlijk zijn Hij is reulist en ide
alist maar zoowel zijn realisme als zyn
idealisme zijn van goede huize. Zijn rea-
i lisme doet hem die menscheri in deze een-
j voudige omgeving afbeelden zonula ze zijn,
zonder jacht op romantisch effect, zonder
j bijwerk dat afleidt of stoortmaar zijn ide-
I lisme doet hem in dien eenvoud liet groot-
I sche, het schilderachtige, do bekoring der
poëzie vinden. Hy verzacht hier een toon,
brengt daar een lichte plek aan, dempt do
al te sterk sprekende kleuren, kortom, hij
i rust niet voor 't geheel iu de juiste verhou
dingen den indruk weergeeft, dien de groep
op zijn geest maakt. Men weet, voor dit
werk staande, niet, wat meer te bewonderen
de waarheid, de kracht, den eenvoud, hel
bewonderingswaurdige evenwicht in die stille
kleuren of de warmte van den vleesclitoon,
de gulle belichting, die noch naar het fan
tastische noch naar het gelijkmatige overhelt.
Veel steun oudervond Rembrandt in die
dagen van zijn dienstbode Hendrikje Stoffels.
liever wachten wilde, tot ik tjjd had om alles tegeljjk
op 't papier ts zetten, ik heb zooveel nieuwtje». Je
zult zoo bly zyn, als je 't hoort. Waarmee zal ik
beginnen? Ik kan 't by nu niet gelooven, liet Inkt
zoo grappig en vreemd, net een droom maar uan
hoop ik maar, dat ik er nooit uit zal wakker wor
den.
Ik moet raanr bij het begin beginnen. Nu dan.'t
begon op 't oogenblik dat je wegging (O, jnj hoe
kwam het tooh, dat je ons niet even goeieu dag
kwam zeggen, toen we in deu salon zaten. We
konden 't niet |geloovon, voor we de (leur boorden
dichtslaan, dal je zoo maar zonder een woord van
afscheid vertrokken was). Waar ben ik nu gebleven?
O, ja. Sedert, dat je weg bent.isdie lieve pupa heelo-
maal veranderd. Je kunt bet niet geloovun, ais je bent
niet gezien hebi. Hij is zoo leuk eu jongensachtig.
Stel je voorl We zeggen hem dat hy van one alle
maal het grootste kind is eu hjj moet er alleen uninr
om lachen. Vroeger zou hjj er zeker nydlg om ge
worden zijn.
Weet je wal ik denk; ik geloof, dat hij alleen zoo
oneardig was den Ir.atsten tijd omdat jij weg moest;
maar nu bet verdriet over is, is by zoo vrooljjk als
Maar by is heelemaul|veranderd. Jo weet niet hoe.
Hy i« maar eenB naar kantoor geweest, sindejywog
bent en toen was hy om vier uur alweer term;. Hy
houdt ervan oub allemaal om zioh heen le hebben.
Gewooulijk bly ft hij 's morgens thuis en speelt mot
baby soldaatje in tie eetkamer. Jo zoudt lachen,als
je zag hoe hy de kanonnen met echt kruit laadde
en stel je voor; hjj schoot dwars door het buffet en
den spiegel heen, zonder er zich iet' van aan te
trekken.
Gisterenavond hadden we zoo'n pret; wy speuldeu
roovertie en pa deed mee. Do zolder had hy
ingericht ala rooverahol en daar hield hy de wacht
De innige toewyding, waarmede zfl voor
Rembrandt en zyn zoon Titua zorgde, was
bewonderingswuardig. Daar Rembrandt ultyd
nog insolvent wus en hy dus niet kon be
schikken, over wat hem zyn schilderyen op
brachten, besloot zy met Titus oen vennoot
schap op te richten tot verkoop van etsen
en schilderijen. Terwijl zy thuis do boeken
byhield of tie koopera te woord stond,{bezocht
Titus de kunstkoopers of reisde stad en land
af om de teekeningen van zyn vader aan
den man te brengen, wat hem niet moeilyk
viol. En Rembrandt kon zich intusschen
geheel aan zyn arbeid wijden, zonder dooi
de zorgen van het tlugolyksch.leven gekweld
te worden. Doch lang zou die periode van
kalmte en rust niet durenwant reeds in
't volgend jaur stierf llendrikje.
De luatste jaren van Rembrandt zyn tie
meest wondervolle van zyn leven. Trooste
loos, moedeloos, verlaten van zyn vriend en
van de vrouw, die hum iu zyn verdriet had
gesteund, maatschappelijk geruïneerd als hy
was, had hy bovendien gedurende 2 jaren
niet kunnen werken, tengevolgo van een
oogziekte. Maar nu deze korte slaap, ont
waakte hy als een herboren man, groep naai
het penseel en trachtte langs geheel andere
weg zyn ideaal to hereiken. Geen groote
composities meer, muur op ieder doek hoog
stens twee of drie personen.
Geen bijzaken, die afleiden en dun indruk
verdoelen, integendeel volkomenor dan ooit
wordt zyn work. De kleuren zfjn echter
niet schitterend meer, maar gedempt en
somher, in tien regel donkerbruin, bruingeel
en rood. Dit is juist hot wondervolle van
dat laatste tydporli dat (h\J, na eor en aanzien
genoten en verloren te hebben, na in alle
genres het meesterschap behaald te hebben,
nu plotseling op ren leeftijd, waarop hjj den
gewonen mensch de hartstochten ter ruste
gaan, met vaste hand door zjjn schittorond
verleden een streep haalt en met don gloed
van een jongen man en mul koortsuchtige
gej iagdiieid van een, die weet dat zjjn leven
nog maar kort zal zyn, van voren ui aan
met het zoeken begint, zoo schildert hjj, dal
uit het oogpunt van coloriet bewonderens
waardige!) stuk, dat bekend is onder den
naam van het Joodsche Bruidje.
Rembrandt sleet stil, nu eu dan in gezel
schap van zyn luaisten leerling Am de Gelder
het elude van zyn leven. Zijn zoon wus ge
luwd en stierl spoedig in 1667. Ziju poi trutten
waarvoor tegenwoordig honderdduizenden
guldens gegeven word n, brachton toen niet
meer dan 6 stuivers op. Zóu wel gesteld,
zoo bekend eu beroemd als hy by zyn leven
was, zoo arm en miskend stierf hy.
by jou kleine kanon eu hjj wou niot hobbon, dat
Ue ineideu voorbijgingen, ronder hom eoti kus to
geven of so moesten mui paspoort van ons bobben!
Juffrouw Tiuldou, «lie wjj riepen, wou niot kouion,
omdat pa sich daarboven zoo schoon lo aimiseeron.
Boaier had haar gewaarschuwd, muur ik begrjjp
niet waarom. Wo zjjn bjjna eiken avond uitgeweest.
Gisteravond nog naar de Pantomimo en daar vond
pa don clown soo komiek, dat lij) hom een bood
schap zond om Zondag hier te komen dinooreu.als
sir Benjamin en lady Bangle en do wethouder Tish-
wiek hier nok komen. Zal 't niet leuk zijn, eon
zoo diebtby te zien? Zou je denkeu, dat hjj in
zjjn pakje komt? Juffrouw Mirguall hooft oon maand
vacantia gekregen, omdat pa niot wou, datwenltjjd
les hebben! Stol je voor!
Het beele huis wordt soboongomaakt en opnieuw
gemeubileerd. Gisteren koos pa het ameublement
voor deu salon uit. lluelomaul geel sat jjn, erg mooi,
vind Ik. Ik heb 't kleed tuig niet gezien, maar
dat moet er precies bjj passou en er is oen schattig
haardkleedje met een leeuwenjacht er op gewerkt.
Maar dat 1h nog niet 't albirbeorljjkat, neou wo
krijgen oen groote kinderpartij. Ër worden alleou
kinderen uitgenoodigd en ieder mag preolos doen
wut hy wil. Ik wou zoo graag, dat je over mocht
komenmaar pa zegt, dal 't je zoo midden uit je
work zou halen,
Was Dulcio jo vergoten Ik zou haar zoo graag
eens willen zieu. Maar nu moot ik tooh housch
eens ophouden, want pa gaat met me tiaar bel
Aquarium. Als die vervelende directeur hot goed
vindt, scbryf me dan net zoo'n langen brief ale deze.
Minnie eu Roly zonden jo veel kussen Hartelijke
5roeten van pa eu ik moest je zeggen, dat lij) hoopt
at je goed aan 't werk bont.
Steeds
Je je liefhebbend zusje Barbara.
Het volgend Jaar wordt tie :100ste ge
boortedag van onzen grooten meester ge
vierd. Op velerlei wyzen wil men dezen
dag herdenken door te Lolden, zyn geboorte
plaats, en te Amsterdam, zyn woonplaats,
groote feesten to geven. Maar ooi Rembrandt
tot eon meer natiouulen schilder to maken,
heelt men tevens hot plan opgevat, zjjn
moostorworken in tienduizenden reproductie*
te verspreiden. Overal in don lundo worden
comités opgericht tot het inzamelen van
gelden om ook aun onze minderbedeelde
landgenooten de gelegenheid te geven een
of meer reproductie* machtig te worden.
Moge hun moeite en arbeid niet vruchteloos
bly ven; mogen zy wrMru zien hoe reeds
oen straaltje van het licht en tie gloed van
Rembrandt* kunst onder het volk schynt.
Laten wy uilen trachten op die manier
dezen geboortedag tot een onvcrgetelyken
te maken. Want«een volk, dut zyn groote
inannon eert, is waard zeil geëerd to worden".
P. DK GR A A FF,
Amersfoort, II Juli 1905.
Het Bestuur van N. O. P. G. te Amsterdam
verzoekt ons opname van het volgende:
De gezondheidscommissie te Doesburg heeft,
naar de Volksgezondheid meldt, aan de ouders
van schoolgaande kindoren de volgend* circu
laire verzonden
«Wanneer gij uwe kinderen liefhobt, geeft
hun dun geen ulcohulische drunken
Bier, wjjn, jenever en unduro sterke dranken
of likeuren zyn schadelijk voor tie jeugd!
Wanneer gij uwe kinderen deze dranken
geeft, al is de hoeveelheid nog zoo klein,
ontstaat het gevaar, dut zy, ouder geworden
aan den drank verslaafd geraken.
Deze dranken verminderen den eetlust,
bemoeilyken de spysvertering, maken de
kinderen moor vatbaar voor besinnttelyke
ziekten en kunnen ernstige ziekten aan lever
en nieren doen ontstaan.
In volu plaatsen heerscht liet gebruik,
kinderen in do eerste levensdugen klein*
hoeveelheden sterkedrank te geven, met het
doel ze rustig te houden ook dit is in hoogu
mate nudeelig.
Hei gebruik van alcoholische drunken maakt
hut kind minder oplettend in de school, ver
min-lort hut geheugen en heinouilykt daardoor
hel lueren.
liet gebruik van deze dranken maakt liet
kind ontevreden, lastig, weerspannig, uiige-
1'. 8. Ik vergoot bilaal te «eggen, dal ooru Dok*
gekomen is on hier logeert. Hij zegt tl al pa hoopen
gold kan verdienen. Ik geloof door oon goudmjjn
«rgons on oon stoomtram in Lipland. Maar ik hou
niet org van hem; hjj is too beloofd,
Het is oomogeljjk ecu b«#uhrj)vieg te gnveu van
dou indruk, dien deze briof op don hoi-r Bultitude
maakte. Bjj iodvr zinnetje, dat hjj las, traebtto hjj
zich good to houden door aon slok le uoiuon vau
tjju kotlio, dio naar tin smaaku-, maar toon hjj hjj
het postcviptuin kwam, boofdo hjj zóo, dat do kotlio
over hot kopje stroomde.
I)r. Grimstono gaf hom oen lliuko berisping.
„Jo gedrag aan laftdiaiu hoogs mate onwelvoeglijk
lk bon nu al lang bjj hol ouderwjjz, maar nog nooit
hob ik eon jongen bygowoond, diu zóo slordig zjjn
koffie dronk, 'tu niela dan gulxighoid eu in 't ver
volg zul jo toker wol dn goedheid hobbon, niet sou
schrokkerig te sjjn. Jo bento vader hoefi me al heel
wal malen met tranen in zjjn oogou geklaagd, dat
jojo aan tafel maar niot falsoouljjk gedragen kou I"
Ër glug oon Hauw gegiohel op ou de jongens
gingen opoous hun kotlio drinken mot bestudeerde
gratio om ala voorbeeld vopr Dick to dionen of om
oon plasdank jo le verdienen. Maar Paul was niet in
oen «lemming om van hun lox te nrotitoeren. Opge
wonden stond hjj op, woest mot uen brief in 't rond
zwaaiond.
„Dr. Griinslomi! zoi hjj, lot niot op mjjn gedrag
Ik moot tt iets vertellen. Ik kau 'tniot langer uit
houden. Ik moot dudoljjk naar huis
Zjjn woorden brnohlou oen iieelo opschudding te
woogdo jongens lUohton, dat hy or wsl Hink ven
langs zou krjjgon ou zo hoopten uot ook.
Wordt vervolgd.)