Dinsdag 24
October 1905.
No. 7111.
55e Jaargang
Feuilleton.
Dubbel zes.
Stadsnieuws
AMEHSFOORTSCHE COURANT.
UITGAVE
FIRMA A- H- VAN CLEEFF
le AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag- Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
iranco per post 1.45. Advertentiën 1—6 regels 60 centelke regel meer '10 cent. Legale-,
ofiicieële- en onteigeningsadvcrtentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels/" 1.25., elke regel
meer f 0.25. Groote letters'naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekeningrgebracht.
BUREAU
KORTE.GRACHT 9.
Telephoon 19.
K K N N I S G K V 1 N G E N. n
aSpH5ÏER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Gelet op art. 37 der Drankwet;
Brengen ter openbare kennis
lo dat bij Siou ia ingediend een verzoekschrift
oui verlof tot verkoop van alcobolhoudeuden drank,
anderen dan sterkeudrauk, voor gebruik ter plaatse
van verkoop, door
H. Priem, in bet benedenvertrek van het perceel aan
de Koestraat 110. 20, wijk A.;
H. A. Blanke in de henedenlokaliieit van het
perceel bW: 'le auu de Langestraa', uo. 85, wijk B.;
2o. dat binnen tweo weken na deze bekendmaking
ieder tegen het verieenen van bet verlof schriftelijke
bezwaren bij Burgemeester en Wethouders kan iu-
brougen.
Amerfoort, 18 October 1905.
Burgemeester en Wethouders vooruoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
NATIONALE MILITIE.
Do BURGEMEESTER en WETHOUDERS vau
AMERSFOORT,
Gezien bet besluit van den Commissaris der
Koningin in de Provincie Utrecht van den 18 Sep
tember 1905, No 2114, N. M. en S. (Proviuoiaalblad
No 140);
Gelet op de artt. 26, 50 en 51 der Militiewet 1901
en op art. 24 van het Koninklijk Besluit dd. 2
December 1901 iStbl. no. 230)
Doen te weten, dat do loting der vóór den leu
September van dit jaar voor do militie ingeschrevenen,
behoorende tot do lichting vau 1906, in bet Gym
nastieklokaal van de openbare Lagere school 2e soort,
aan de Hellestrant alhier gelegen, zal geschieden op
Maandag 6 November 1905, nantevangen dos namid
dags te kwart voor twee uren voor de ingeschrevenen
wier geslachtsnaam begint met de letter A tot en
met F, en op Dinsdag 7 November 1905, des voor
middags te 11 uur, voor de ingeschrevenen wier
geslachtsnaam begint met de letter G tot en met
Z
en voorts, dat op Donderdag den 9 en Zaterdag
den 11 November aanstaande, telkens van 's voor
middags 10 tot 2 uur des namiddags door of vanwege
de lotolingen (gesteund door twee getuigen) bij den
Burgemeester ten Raadbuize aanvraag kau geaehiedeu
voor de getuigschriften, vermeld in do lo en de 2u
zinsnede van art 51 der wet, luidende als volgt:
„Om vrijstelling wegens eigen militairen dienst of
dien vau broeders te verkrijgen, moet men overleggen
een paspoort of under bewijB vau ontslag, of een
uittroksel uit bet stamboek, of een bewijs van wer-
kelijken dieust".
„Ter bekoming van vrijstelling wegens broederdienst
moet men bovendien ovcrleggeu eeu getuigschrift
van deu Burgemeester, waaruit hel getal zonen tot
het gezin behooreudn blijkt".
En art. 42 eerste lid van aangehaald Koniuklyk
besluit
„Het bewijsstuk, vermeld in de eerste zinsnede,
van art. 51 der wet, kan, zoo het niet reeds ingevolge
art. 39, 3e lid van dit besluit onder den Burgemeester
berust, ten minste tien dagen vöor den dag waarop
de zitting van don Militieraad werd geopend, worden
ingeleverd by deu Burgemeester der Gomeoute, in
welke de loteling, die vrijstelling verlangt wegens
eigen militairen dienst of wegens broederdiens:, voor
de militie is ingeschreven".
Eindelijk, dat het opgeven der reden van vrijstelling
het inleveren van de benoodigdo bewijsstuken en
het doen opmaken van het bij do wet gevorderde ge-
tuigsehrift niet voldoende is om zich de vrijstelling
Er was eeu diepe stilte, slechts verbroken door
bet vlugge ademhalen van Somersby; het was duide
lijk, dat de wijn een beslisten invloed op ziju macht
uitoefende.
Nu goed, zei hy, eindelyk, en beiden gingen weer
zitten.
Nadat een paar worpen waren gedaan, trad een
jong meisje binueti. Zij was verrassend scboonjgolvend,
prachtig baar bokrooude beur hoog, goed-govormd
voorhoofd als met een stralenkrans; baar gelaat was
ovaal en in baar oogen lag eeu uitdrukking van
waardigheid en intellect.
Beide manneu stonden op en groetten baar,
Somersby het gelaat afwendend en stotterend, do
Bchuddend. Ik vind 't werkelijk niet aardig van u,
dat u met dit ongelukkige spel binnen blijft, terwijl
de zon buiten vriendelyk scnynt en bet tennisspel
verzekeren,waarop >l<: lotolingen meunen aanspraak
kunnen maken, maar dat hun belang medebrengt
om bovendien de vrijstelling le vragen in de zitting
van den Militieraad of op deu tyd daarvoor over
eenkomstig art 46 van bovengenoemd Koninklijk
Besluit bepaald.
Ameraloort, 23 October 1905.
De .Burgemeester on Wethoudeis voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
Onttrekking min don Openbami dienst.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS vau
AMERSFOORT,
Brengen ter openbare kennis, dal het voornomen
bestaat aan den openbaren dieust te onttrekken eon
strookje Gemeentegrond, groot ongeveer 1.95 MJ
gelegen aan den ingang naar de Groenmarkt naast
de kosterswoning, sectie E, ongenummerd.
Bezwaren tegen deze onttrekking aan den open
baren dienst moeten schriftelijk worden iugediuiid
by Burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
vóór Donderdag 26 October a.s. dos middags 12 uur.
Amersfoort, 23 October 1905.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
AFSCHAFFING VAN TIENDEN.
Met belangstelling heelt men, zeker vooral
io latidbouvvkringen, uit de jongste Troonrede
vernomen, dat de Regeering zich voorstelt
stappen te doen om te geraken tot geheelé
afschaffing van tienden.
Gelieele afschaffing, dat wil dus zeggen,
dat het aloude recht van tiendlieffing, het
recht op zeker deel der vruchten van eens
anders land, zal ophouden een door de Neder-
landsche wet erkende en beschermde ver-
mogensvorm te zijn.
Ook nu reeds is onze wetgeving er op
uit, dat recht te doen verdwynen en
waarlijk niet zonder grond.
Overblijfsel uit de oude tijden, toen liet
wellicht niet zoo schadelijk werkte, is het
met onze huidige rechtsopvatting volkomen
in strijd en staat het vaak een gezonde ont
wikkeling van het landbouwbedrijf in den weg.
Zonder eenigo vergoeding of inspanning
zijnerzijds toch, wordt de tiendheffer verrijkt
door de vermeederende opbrengst der tiend-
plichtige landen oti de eigenaar van deze
moet het gedoogen, dat een at.der dan hy
gaat strijken met een deel der vruchten van
zijn arbeid en vljjt.
Dat daardoor menig eigenaar van zulk
land nalaat het meest voordeelige of geschikte
gewas te verbouwen, omdat daarvan tiend
verschuldigd zou zyn, of een wonschol ij ke
verbetering van zijn grond ot van zijn bedrijt
niet onderneemt, omdat hij daarvan toch niot
het volle genot zal hebben, is niet alleen voor
hem, maar ook voor 't algemeen een belaug-
rijke schade,
Daarom opent dan ook reeds de bestaande
wetgeving aan den tiendplichtige oen weg
om zich van dien last tu bevrijden, door de
afkoopbaarstelling der tienden volgens de
Wet van 12 April 1873, Staatsblad no. 25
Die wet heeft eenige, maar toch lang niet
afdoende verbetering gebracht; zeker,sedert
haar in werking trading zijn tiendon van een
kapitaalswaarde van meer dan 9 millioen
afgekocht, maar volgens een matige en bij
gebreke van volledige gegevens ongetwijfeld
te lage schatting, hebben de thans nog be
staande tiendrechten eon kapitaalswaarde van
over de 20 millioen gulden.
Verschillende oorzaken hebben en ruime
ren afkoop verhinderd eu wel voornamelijk
de opzieh zelf wol billijke bepaling, dat blok-
tienden alleen in hun geheel afkoopbuar zijn,
waarbij dus medewerking der eigonaars van
alle in het blok gelegen belaste landen oen
Veroischte is, en de moeilijkheid, waarin zich
vaak de tiendplichtige bevindt om het ter
voldoening van de afkoopsom benoodigdo
kapitaal te verkrijgen. Van de bestaande wet
is dus in deze geen radicale verbetering te
wachten.
Dat ziet blijkens de Troonrede tie tegen
woordige Regeering in en dat is ook ingezien
door een commissie, die, op verzoek van het
uNederlandsch Landbouw-Oomitc",hot vraag
stuk der tiondafschalïing heeft onderzocht en
als resultaat van dat onderzoek een wetsont
werp met Memorie van toelichting on by be
hoorende bescheiden hooft openbaargemaakt,
waaraan do hier gebruikte gegevens ontleend
ziju.
Verwacht mag zeker worden,dat de arbeib
dier Commissie den grondslag zul vormen
van do in uitzicht gestelde nieuwe wettelijke
maatregelen tot afschutting van het tiendrecht
en het is daarom van belang, de door
haar gevonden oplossing van hot vraagstuk
in hoofdtrekken te vermelden.
Voorop dan staat, dat iedere op hel oogen-
blik van do inwerking treding dor ontworpen
wet nog bestaande tiendplichtigheid wordt
opgeheven en vervangen door een grondreute,
le voldoen aan het Rjjk, dat zynorzyds
schadeloos stelt dengeno wiens recht van
tiendhefling is vervallen, lien vast, jaarlijks
te voldoen bedrag treedt dus in do plaats
der voormalige wisselvallige uitkooring en
de tiend heller ontvangt een afkoopsom.
Waarom, zoo zal men zeggen, wordt de
vervangende grondrente niet aan dozen toe
gekend?
De' reden is, dat die grondrente in zeer
vele gevallen zóo gering zal ziju, dat de
inningskomsten voor een particulier oneven
redig hoog zouden worden, een bezwaar, dat
niet geldt voor den Staat, die hot bedrag
der route op hel aanslagbiljet dor Grondbe
lasting wel afzonderlijk zal vermelden, doch
tcgelyk met deze kau innen.
De spelers antwoordden mompeleud on het spel
werd weer voortgezet. De jonge man bloosde en was
opgewonden; zyn hand beefde; al zyn leden trilden
van opgewondenheid.
Het meisje sloeg ben gade met een onverschillig
gelaat, keek nu eens door 't venster, bladerde dan
weer in een boek, doch wierp telkens en telkens
oen blik op hot spel,
Plotseling uitte Somersby een zaohteu kreet:
We zyu gelykl riep hij uit. Deze worp zal
beslissen.
Gedurende het spel had hij vruchteloos tegou hot
ongeluk geworsteld en thans, eindelijk by de laatste
worpen, had do fortuin hem beloond.
Ja dozo zal beslissen, zy de kapitein. Somersby
nam de de dobbelsteeuon in ile baud eu schuddo
ze heen eu weer,als durfde hy ze niet neerwerpen en
zijn lot vernomen.
Elf! riep hy êiudolijk op gereklon toon uit, tor-
wyl zijn oogou gevestigd waren op do steénon,
De kapitein greep do dobbelsteonen en wierp snel.
Toen leunden beideu over de tufol eu waren hun
oogen als 't ware betooverd door do kleine zwarte
stippen op de ateenen.
Toen zij den uitslag zagon, was oen merkbaar con
trast in hun voorkomou zichtbaar.
De kapitein leuude achterover in zyn stool en
haalde diep adem.
De ander aloud op met een half geamoorden wan
hoopskreet.
Finisl riep hy uit, uit de kamer wankelend, als
Iemand dio een geest had gezien.
De kapitein had dubbel zes geworpen
Vijf minuten later zag Alice Somersby haar broeder
do trap naar zijn kamer opstrompuien, mol eon half
waanzinnigou blik in do oogen, dio haar dood sid
deren. Zy sloeg haar kleine handen ineen en
wensohte, dat zy eeu man ware, en iota kou doen
om hem to reddon van zijn grootateu vijand
tichzel f.
Die nieuwe grondrente zal dooi' betaling
van het vjjf-en-twintigvoud van haar bedrag
kunnen afgekocht worden.
Uitvoerig en zorgvuldig zijn voorts in het
ontwerp geregeld du wijzu van vaststelling
van grondrente on schadeloosstelling een
vooral by de zoogenaamd slapende en novale*)
tienden hoogst moeilijk onderwerp on do
beslissing der verschillende rechtsvragen, dio
bij do uitvoering van den ontworpen maat
regel zullen kunnen rijzen.
Voortrelïelyk er. vurnuttig zyn al dio bepa
lingen; uiterst gelukkig mag de omzetting in
grondrente genoemd worden «li toch is mot
dat al nog niet do grootste lof tuinden arbeid
dar commissie gebracht. Dien verdient zij
voor do beginselen, waarop zy Imurontwc p
doet steunen.
liet eerste beginsel is, dat waar een ver-
mogensvortn schadelijk blijkt tu zijn voor luit
algutneon welzijn on bestaande maatregelen,
om daaraan een einde tu maken, niet atduun le
bevonden worden, hut ingrijpen van don wet
gever gerechtigd is on wel niet onkel zón,
dat hy zyn steun verleent aan belanghebben
den om zich zelf to helpen, maar zoo noodig
ook door zelfstandig en eenzijdig regelend
optreden. Onaantastbaarheid dus van eigen
domsrechten alleen binnen do grenzen d> or
het algemeen bolung getrokken, niet rntiar
in dien zin, dat hut recht van den eenling
moet wyken voor dat der gemeenschap, dio
zyn goud voor haar doeleinden noodig heeft
onteigening to algemeenon nutte doch
ook dan, wanneer do geheide aard eu strek*
king van een vermogensrecht met de belangen
der gemoenschup in strijd komt.
Het twoude beginsel zou men kunnen uit
drukken door ile stelling, dat opheffing van
recht gepaard moot gaan met schadevergoe
ding. Hot is niet do schuld des tiendhelfera,
dut zyn wettig bestaand recht voor hot alge
meen schadelijk blijkt tu werken en daarom
komt hem vergoeding toe voor zyn rechts-
verlies.
Nu op zoo menig gebied de Staat geroepen
wordt, in do maatschappelijke- on rechtsver
houdingen in te grijpen, is hut van groot be
lang, die tweo beginselen door gezaghebbende
mannen lozien gehuldigd. V'. I).
Haar oogou vulilou ai h mol tranen toon zy dacht
Flora Saourfiolil, baar boezemvriendin, wiur naam
zy zoo gaarne gekloppeld zou zien nan dien van
baar goedbartlgen, edolmoedigou maar gemakkelijk
verleidbaruu brooder. Maar wut kon eon tienvoudig
meisje doou om deu ramp af ie wondon als do eenigo
zoou de dwaas der familie dan roekeloos
tegemoet snoldof
Vervuld mot verontwaardiging zocht zy hnarvrien
din op cn boido moisjos brachten oen buil uur door'
mot 't besproken vau verschillende dingen.
Toen beiden aldus iu 't gesprek gewikkeld waren,
bourdon zy plotseling tweo mannen, die zich iu bot
huis bevonden, over Somersby eu don kapitein
spreken.
Ik vrees, dat Somersby geruïneerd is, zei do
't Is schande, zei de ander, men moest zoo iets
beletten. Waar hooft bij don kapitein voor 't oorst
aangetroffen Niemand schijnt veel van boiu to
weten.
Hy komt uit ludlö, antwoordde zyu raetguzol,
cn bracht eeu nogal sieobto reputatie mede, als
tenminste 't geen ik boorde wnar is. Do mau is eeu
groote bedrieger.
Do ander uitte oen kroot vau verontwaardiging.
Het is veraobrikkolijk hard voor Somersby, zei
do ander, maar wat kunnen wil, zyn gaston, doen f
Wij kunnen niet lusschon boido komen.
Sumborsby heeft zich bovoudiou leidalyk gevan
gen gegeven, vervolgde do eon. Do laatsto Inzet, ging
hy op zachter toon voort, was al zeer buitengewoon.
Ik uoordo dien schurk er zoooven nog over pooheu
eu 't deed myu bloed koken, 't Sohyut, dat, toen
Somersby alles verloren bad, b(j zyn vrijheid van
Tiendrecht slaapt, waunoor op dun pliohtigm
grond goeu tlondpliontigo vruohton worden getooid.
Novaal bout tiendrecht, dat eorst zal ontstaan alsnog
Ds. D. J. van Aalst, predikant by de Nel.
Hervormde gomeontu hier, is beroepen lo
Leiden.
Eerst tegen lü November zal Zyn Wel-
bandclon mot betrekking tot missSoourllold inzette: i«If
verloor natuurlijk, cn nu hooft hy zyn woord van
oor gogovou, dat hy do corslo twaalf maanden niot
over liofdo togon baar zal sproken.
Fooi I riep do andoi verbaasd uit, wellicht wil
de kapitein hein oen boontje liohtou.
Toon word hot gesprok onverstaanbaar. Do tweo
moisjos gropon elkanders hand. Zij konden nauwe
lijks hun oorou geloovon,
Toon Alioo haar vrtoudin aankeok, zag zjj, dat haar
golaut vochtig was van tranan.
Woon niot. liefste. Halsterde zy haar kassen 1.
'tl* schande, groote schande, antwoordde Flora,
bevond van verontwaardiging. Maar dit was sloohta
voor eon nogoublik, want plotseling kwam er in haar
oogen zulk uon blik van vastboraiionheld eu waar
digheid, als haar vriendin nog nimmer by hair
had gezien,
Jo zult mo oven oxoitsoereu, liefste, zei zo, ik
moet con pnar minuten naar huis. Hot zal niet lang
duren.
Alice zag mot verbazing haar sohoonu, slanke
figuur na op hot kiezelpad,
Tien minuten later koerde Flora torug on ging
roc lit naar do kamer, waar zy het spel had gade
geslagen.
De kapitein zat nog Ie dobbelen en wierp do
steunen van do rechtorhond in do linkerhij sprong
eahter op on was eon on al beleefdheid toen zy
binnentrad.
(Wordt vervolgd.)