Stadsnieuws.
Gemengd nieuws-
Ingezonden.
de mogelijkheid en de wenschelijkheid om
een inrichting tot baden en zwemmen van
Gemeentewege op te richten, is nog niet
voldoende gevorderd om thans reeds een
voorstel te doen.
Als nieuwe post is voor buitengewone
werken op de Begrooting gebracht een post
Buitengewone uitga ven, ter nadere beschikking
van den Raad, tot een bedrag van f 4848.61®.
De kosten van onderhoud der muziektent,
met die van het opzetten, zijn als voor 4905
begroot op f80; in 1904 werd voor dezen
post betaald f 146.80.
(Wordt vervolgd.)
ilet Nederlandsche volk is een tot sparen
geneigd volk. Voor wie er nog aan mocht
twijfelen, zijn in Let Jaarverslag van den
DirecteurderRijkspostpaarbank wel zeer over
tuigende cijfers te vinden. Blijkens de bij
lage C., in bedoeld verslag opgenomen, klom
het tegoed van inleggers bij den Staat der
Nederlanden, te rekenen van het jaar 4884
tot en met 1904 als volgt (in guldens, met
weglating van de centencijfers):
Inleggers in 18S1 1894
de provinciën. te goed. te goed.
Noord-Brabant. .f78716 f 17 380169
Gelderland95 989 13 268002
Zuid-Holland „202 828 26 178177
Noord-Holland „162045 25045 999
Zeeland 41621 6 227 285
Utrecht49195 5 967 097
Friesland25 255 4 835 404
Overiisel35 605 6 363 913
Groningen15 932 2 766143
Drente7 065 2 228871
Limburg46 366 10173 515
Het Rijk„858 622 „120434 591
Derhalve was hier te lande in 1881 bij de
Rijks-Postspaarbank publiek bespaard f858622
en in 4904 meer dan 440 maal meer, nl.
f 120434594. Het moet voorH. M. de Koningin,
aan wie dit verslag gericht is, een aangt name
gewuarwordiiig zijn, tusschen al de stukken
van Staat, al die verslagen met tekorten en
nog eens tekorten, ook eindelijk eeus een
verslag aan te treffen, dat zoo ondubbelzinnig
gewaagt van toenemende welvaart. Overvloed,
wagen wij niet in het bespaarde cijfer der
120 millioen te zienvefrder dan de conclu
sie, hierboven uitgedrukt, zouden wij niet
durven gaan, maar tot deze conclusie, dunkt
ons, wordt men door de cijfers gerechtigd
en te meer waar uit het volledige overzicht
der cijfers van 1881 tot en met 49iy blijkt,
dat de groei der bespaarde bedragen in elk
opzicht een regelmatige is geweest. Met het
karakter derProvinciën stroken de verschillen,
die in de tabel tot uiting komentrouwens
in meer dan een opzicht verdient de schat
van gegevens, die jaarlijks in het verslag be
treffende de Rijks-Postspaarbank wordt neer
gelegd, de aandacht van hen die met de eco
nomische stroomingen in ons nationaal leven
rekening hebben te houden. Legt men de
uitkomsten van dit verslag naast dat van de
Aideelingen op de Staatsbe^rooting, dan rjjst
de vraag of niet eenerzijds te gering ver
trouwen in de toekomst wordt gesteld. Wij
althans meenen, dat waar men in de laatste
tien jaren het publiek bespaarde bedrag in
de Rijks-Postspaarbank met circa 8 millioen
jaarlijks ziet stijgen, dat daaruit nog wel deze
gunstige gevolgtrekking is af te leiden, dat
Nederland economisch als een gezond
Staat is te beschouwen. Neigingen om rechts
of links steun te zoeken, omdat wij het voor
onze onafhankelijkheid zoo noodig hebben,
zijn mot de onbetwistbare feiten die bet
RijksPostspaarbankverslag overlegt te eenen
male in strijd.
Over de beleggiDg van het groote bedrag
hetwelk het publiek den Staat der Neder
landen voor dezen dienst toevertrouwt, zullen
de inzichten kunnen uiteenloopen. Het zoude
wenschelijker geacht kunnen worden, dat
de Staat met het bedrag, dat hij eenerzijds I
»uit voorzorg" ontvangt, anderzijds actiever
beiegde dan door er soliede couponnetjes
voor te koopen, bijv. door het bespaarde
geld, «de latente arbeidskracht van dat deel
der natie, dat voor den dag van morgen
een broodje overhoudt", beschikbaar te
stellen als bedrijfskapitaal voor nationale
credietbanken, die aan de behoefte naar
kleine bedragen (ongeveer gelijk die, welke
thans worden bespaard) tegemoetkwamen.
In de richting dat kleine credieten op betere
voorwaarden dan thans beschikbaar worden
gesteld, zal de Staat, nu hij zich eenmaal
de weerbaarheid der kleine ondernemers
aantrekt, zich toch moeten begeven.
Voorloopig blijkt het, heeft de Staat uit
de couponne jes een rentecjjfer gemaakt dat
alleszins de 2.84 pCt., die aan ae inleggers
vergoed worden, kan dekken. Ook als bedrijf
verkeert dus de Rijks Postspaarbank in
bioeienden toestand.
N. E. P.
H. M. de Koningin komt morgenavond
tegen negen uur op «Het Loo" terug, waar
Zaterdag ock H. M. de Koningin-Moeder uit
het buitenland hoopt aan te komen.
De gewone audiëntiën van den Minister
van Binnenlandscbe Zaken zullen, aanvangen
de met aanstaanden Zaterdag, niet meer om 42
doch om 2 uur beginnen.
In den ouderdom van bijna 75 jaar is hier
gistermiddag na korte ongesteldheid overleden
de heer J. P. Brom, sedert vele jaren Op
zichter der brandbluschmiddelen.
Luitenant-kolonel G. H. Nauta Pieter, thans
plaatselijk commandaut van Breda, zal in het
voorjaar den dienst met pensioen verlaten.
Omtrent de Zondag te Arnhem gehouden
vergadering van het centi aal-departement
der «Vereeniging van leeraren bij het Middel
baar onderwijs" lezen we in de «Arnh.
Crt." o.a:
De heer A. van Weezei Errens hield een
voordracht over«teeken- en kunstonderwijs
op de Middelbare scholen". Spr. wees op de
noodzakelijkheid om op de Middelbare scholen
meer aaodacbt te besteden aan het teeken
en kunstonderwijs en meer in het bijzonder
aan de kunstgeschiedenis. Op de Gymnasia
wordt hieraan nagenoeg in 't geheel geen
aandacht gewijd, maar ook op de H. B.
scholen zeer weinig wegens de eischen
van het eindexamen Spr. beeft op zijn
school een proef genomen om bet teeken-
onderwijs in een betere richting te sturen,
waarvan bij de resultaten in een aantal
voorbeelden van gestyleerde bloemen, vlin
ders, ontwerp-boekbanden, enz. ter verga
dering toont.
Ten slotte komt spr. tot de volgende con-
clusiën 4. Het teekenonder wijs op de H. S.
dient gerugsteund te worden door onderwijs
in kunstgeschiedenis wil het voldoende den
smaak ontwikkelen (hiervoor wenscht hij in
de 3e, 4e en 5e klasse eens per week een
uur kunstgeschiedenis);
2. Er wordt te weinig tijd aan bet teeken-
onderwijs besteed.
Verschillende der aanwezigen traden naar
aanleiding van het gesprokene met spr. in
de.^at; ten slotte stelde de Voorzitter onder
applaus voor, dat spr. deze voordracht meer
uitgewerkt op een Algemeene vergadering
ter sprake zal brengen.
Na de yauze hield de heer J. M. Thiel
een voordracht over«Lijfrente en pensioen,
voorheen en thans".
Spr. begon met een historisch overzicht
te geven van lijfrenten enz., daarbij terug
gaande tot de 45e eeuw. Daarna zette spr.
uiteen boe de pensioenen ontstaan zijn en
zich in den loop der jaren ontwikkeld hebben.
In het midden der 48e eeuw begon men met
bet instellen van z.g.n. weduwenbeurzen, die
te beschouwen zijn als een eerste poging om
de weduwen te verzorgeD. Alhoewel deze
pogingen spoedig verliepen, begon men daar
door toch tot de overtuiging te komen, dat
men meer gegevens moest hebben en begon
men aan de samenstelling van sterftetafels.
Met behulp van verschillende tabellen
toonde spr. ten slotte aan, hoe men tegen
woordig een ljjfiente, een pensioen, en de
premiën daarvoor berekent.
Ook deze voordracht lokte van verschillende
zijden debat uit en eindelijk werd overgegaan
tot een besloten vergadering, daar een der
aanwezigen den spreker nog eenige vragen
wenschte te stellen.
De bij het 5e regiment infanterie nieuw
benoemde reserve-olïicieren worden aanstaan
den Zaterdag beëedigd en in functie gesteld.
De bronzen medaille voor 42-jarigen dienst
is toegekend aan korporaal-hoornblazer (ser
geant-titulair) J. de Greef, van het 5e regiment
infanterie, gedetacheerd bij het Koloniaal
werf-depot.
Kapitein D. C. Graswinckel, overgeplaatst
van het 4de regiment vesting.-art. naarJiet
1ste regiment veld-artillerie, is iDgedeeld te
Amersfoort.
Het huis aan de Kortegracht, vroeger be
woond door ds. D. P. M. Graswinckel, wordt
ingericht voor hotel.
lij de Zondag, onder begunstiging van
heel goed weder, te »Woestduin" gehouden
courses kocht kapitein jhr. R. J. Rutgers
van Rozenburg voor f 575 van den heer W.
Jochems «rars. Rush" winster van den
Dauphiné-prijs, verkoopsren vlakke baan
over 1100 M.
In ons vorig nummer schreven we .Quick
heeft morgen een zwaren strijd te strijden
tegen »Be Quick" uit Zutfen".
En ze is zegevierend uit dien strijd geko
men en heeft dien gewonnen met 7—1.
Toch was het spel bijna voortdurend
spannend eerst in het laatste kwartier werd
het spel beslist, nadat het tot dien tijd 2—1
had gestaan.
Quick's elftal is nu veel sterker dan vorig
jaarvooral het back-stel, dat verleden iaar
zoo ontzettend zwak was, wordt door andere
krachten goed vervangen.
Het tweede elftal won hier met 90 van
het tweede van »A. W."
»H. V. C." verloor te Utrecht met 5—0
tegen het tweede van »U. V. V.".
We heiinneren nogmaals aan de verga
dering der ïOranje-vereeuiging", morgen
avond te houden.
Door de politie is aangehouden een vrouwtje
dat van een bewoonster van deD Hoogland-
schen weg een konijn stal.
Door haar is ook gearresteerd de dienst
bode E. W., die reeds gevangenisstraf onder
ging wegens oplichting van winkeliers hier
ter stede, beklaagd van dipfstal van kleederen
ten nadeele barer Mevrouw.
Nog hield zij twee gesignaleerdon aan.
Twe9 huzaren stSlen, weder om aan hun
dienstverband te ontkomen, bij een winke
lier aan de Krommestraat vier koekjes ter
waarde van samen 48 cent.
Een goed voorbeeld is nuttiger dan de
mooiste leerredenen.
Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst.
Afeeling UTRECHT.
20 en 21 November
Die Meistersinger you Nlintberg.
Zondag is het in Noorwegen de groote
dag van de volksstemming geweest. Daar
deze niet in éen dag kon afloopen, was bet gistel'
voortzetting.
Hoe die stemming zal afloopen, is nu al
wel te voorzien. Waarschijnlijk zal het
Noorsche volk zich met groote meerder
heid voor het Koningsschap verklaren. Van
alle zijden is hard gewerkt. Tal van bekende
mannen hebben over het geheele land vóór
het Koningsschap gesproken, Björnson, Nan-
sen Michelsen en andere Ministers hebben de
Republiek bestreden en dat hun woorden
ingang hebben gevonden, bewijst wel de
hardhandige manier waarop het volk ver
schillende malen tegen de Republiekeinen is
opgetreden. Te Cbristiania is men dan ook
zoo overtuigd dat Prins Karei van Denemar
ken tot Koning zal verkozen worden, dat men
reeds bezig is, de straten voor zyn intocht
te versieren.
De schrijver van de Haagjche brieven
in de «Middelb. Ct." verhaalt
Ik bracht een kennis naar huis, die in een
buurt woont, waar, wat we hier noemen,
veel «rijkdom" huist, huisgezinnen met twee,
drie, vier meiden. Even voor zijn woning
gekomen, zien wij een knap dienstmeisje in
damesjapon, hoed met struisveeren, gegan-
teerd en zijden en-tout-cas in de hand, op en
neder wandelen en daar ik des ochtends óok
reeds een soortgelijke figuur op die hoogte
had zien flaneeren, vroeg ik neni wat dat
schilderen van zulke niet-onvriende'ijke schild
wachten toi-h te beduiden had, waarop hij
met het onnoozelste gezicht ter wereld ant
woordde «maar man, daar, voor dat huis,
word gepost". Afgaande op de verhalen van
zyn echlgenoote vond hij dat blijkbaar heele-
maal niet vreemd meer. Bij mevr. X. werd ge
post. Dit was alles zeer eenvoudig. Eergisteren
was er bij mevrouw X. onder de drie
gedienstige geesten een werkstaking uitge
broken alle drie hadden het werk nederge-
legd en waren uit wandelen gegaan.
Toen zjj den volgenden dag terugkwamen,
vonden zij reeds éen »onderkruipster" en om
nu te zorgen, dat er niet meer kwamen,
bielden ze daar beurt om beurt de wacht.
Als er gebeld werd ik heb het gezien
zag men de solidaire dienstboden op een
galopje naar de deur loopen en praatje
maken met de «onderkruipster", die behoor
lijk van den tongriem bleek gesneden te zijn.
Dan volgde er een mondgevecht, dat ge
hoord mocht worden.
Zóo ging dat den ganschen dag door.
De politie kan en weinig of niets tegen
doen.
Een gebrek van potlooden met losse stiften,
bij de vele goede eigenschappen er vaD, is
dat langzamerhand de stift niet goed meer
vast zit en naar binnen slipt, wat dan door
hard aandraaien gewoonlijk verholpen wordt.
Het gevolg daarvan is gewoonlijk het dol
worden van den draad zonder eenig merk
baar gevolg voor bet vasthouden van de
stift. Een eenvoudig middel is nu, de schroef-
huls van den houder af te draaien en boven
op de lippen van den vasten houder in axiale
richting eenige tikken met een hamer te geven.
Daardoor onstaat op de lippen een braam,
die de stift Öink vasthoudt. Hard aandraaien
is dan onnoodig en verknoeien van den houder
is dan voorkomen.
Een Deensch eleclro-technicus heeft na
in stilte vijftien iaren proeven te hebben
genomen, een vliegmachine saamgesteld,
waarmee spoedig practische proeven zullen
worden genomen. De machine bestaat uit
een halfcylindervormig lichaam, dat 10 Meter
lang en 2 Meter, breed is en aari elke zijde
twee vleugels bezit, die door motorkracht
worden gebracht. De motor weegt slechts
25 kilo en is van 9 paardenkrachten De
geheele machine, die uit een geraamte van
lichtslaaldraad bestaai. waarover fijn zeildoek
is gespannen, heeft een gewicht van slechts
125 Kilo,
Op het eiland Lindo, bjj Laaiand, worden
reeds voorbereidselen genomen voor de
proeven. De uitvinder wil zijn eerste proef
eerst hoofdzakelijk boven de zee nemen
het toestel is zoo ingericht, dat het even
gemakkelijk stijgen als dalen kan.
Nu de oorlog in het Verre Oosten tot het
verleden behoort, krijgt men tal van ver
halen van oorlogs-episoden.
Een aangrijpend verhaal vertelt een Rus
sisch soldaat in de «Slovvo Petersburski".
Na elk gevecht zochten soldaten van den
gezondheidsdienst alle dooden en gewonden
op. De gewonden kregen een rood merk
en de dooden een zwart.
Toen ik zelf zwaar gewond op hot slagveld
lag, zag ik hoe een Saniteitssoldaat mij een
zwart merk gaf. Ik trachtte mij op te richten
en riep hem toe
«Ik leef nog!"
«Heb je geld was zijn vraag.
«Ja, 'n beetje".
«Hoeveel
«Tien roebel".
«Geef hier".
Ik gat hem het geld en nu kreeg ik het
roode toeken. Toen de soldaat van den ge
zondheidsdienst eenige stappen verdergegaan
was, viel hij neer, door een kogel doodelijk
getroffen. Ik sleepte mij naar hem toe en
vond in zijn zakken niet slechts mijn tien
roebel, doch nog 300 roebel, welke hij op
gelijke wyze «verdiend" bad.
Echt Russisch I
Een eenvoudig raiddel tegen slapeloosheid
wordt door den Parijschen geneesheer dr.
Demouche aan de hand gedaan en voor de
toepassing van zijn recept is niets noodig
dan de hand.
De hand, en vooral de handpalm, is zeer
rijk aan bloedvaten en daardoor een warm
tebron, welker uitstraling geschikt is de
uitzetting der bloedvaten en tengevolge daar
van het komen van den slaap te bevor
deren.
De hand moet licht gekromd, zoodanig
legen het voorhoofd worden gelegd, dat zij
in het langs de middellijn van het aange
zicht bedekt. De wortel der hand moet
ongeveer ter hoogte van de neusgaten zijn.
Op die wijze wordt een vrij sterke ver
warming van de bovenste gelaatshelft ver
kregen en die wordt nog vermeerderd dooi
den adem, welke langs de hand naar die
zelfde plaats wordt geleid.
Het middel heeft in elk geval het voor
deel, .dat iedereen het zonder moeite of
schade elk oogenblik kan beproeven.
Het opnemen van Ingezonden stukken bewijst
niet dat de Redactie steeds onvoorwaardelijk instemt
met hun inhoud.
Kopij van Ingezonden stukken, al dan nietgeplaats
wordt nimmer teruggeven.
Oeackle Redactie,
Namens het Hoofdbestuur van den „Bond voor
Staat8pensionneeriug" verzoek ik U beleefd, on
derstaand Manifest in Uw blad op te nemen.
Hoogachtend,
UEd. dw. dr.
A. VOORBROOD, Alg. Secr.
Arnhem, Hoveniersstraat 37.
Pensioenbeweging
Oud en arm ITreuriger
toestand is niet denkbaar.
De verkiezingsdagen, waarin over zooveel, öok
over ouderdomspensioen werd gesproken, zijn
gelukkig voorbij en nu heeft de „Bond voor
Staatspensionneering" een ernstig woord aan U
allen te zeggen.
Die Bond heeft ten doelvoor alle Neder
landers ouderdomsellende weg te nemen door een
wet in het leven te roepen, waarbij recht op
ouderdomspensioen wordt verzekerd, zonder pre
miebetaling, de kosten te vinden uit de bestaande
of nog te heffen belasting, maar zöo dat ieder
Nederlander naar draagkracht zal hebben te be
talen.
AlzooWie veel beeft, betale veel, wie
weinig heeft, weinig; en wie niets heeft,
wie week in week uit te kort komt, betale ook
nietsmaar allen op nader vast te stellen
leeftijd Staatspensioen.
Ziedaar wat de Bond wil.
En nu erkennen wij dankbaar de ervaring in
ons vijfjarig beslaan, dat ieder weldenkend Ne
derlander 't een sohromelijk onrecht noemt, dat
er oude menschen zijn, die:
gebrek moeten lijden, of de eenmaal kraehtige
arm moeten uitstrekken om een aalmoes te ont
vangen
weggestopt worden in gestichten, waar 't meest
al wel niet aan liefdevolle behandeling ontbreekt
maar hetgeen toch een verbanning is uit de maat
schappij, die nog alleen rekening met hen houdt
voor wat zij kosten aan liefdadigheid;
een last zijn geworden voor volwassen kinderen,
die hun kinderplicht met liefde, maar meestal
met te groote geldelijke opoffering vervullen,
omdat ze hun inkomen zoo nard noodig hebben
voor eigen gezin
tot op zeer hoogen leeftijd dikwijls nog moeten
sloven en ploeteren, ornaat de gestichten geen
echtparen opnemen dan op voorwaarde vah een
vreeselijke scheiding;
in stille armoede honger lijden, omdat eerge
voel hen belet te bedelen, of zich moeten aan
melden voor bcdcciing by Kerkelijk of Burgerlijk
Armbestuur.
En wij bedoelen niet allson of in 't bijzonder
de oude armen uit den werkmansstand, aoch de