Donderdag 23
November
1905.
No. 7124.
55e Jaargang
Feuilleton.
UITGAVE:
FIRMA A. H- VAN CLEEFF
le AMERSFOORT.
Verschijnt DinsdagDonderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
iranco per post f 1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-,
oflicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel '15 cent. Reclames 1—5 regels/" 1.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRiACHT 9
Telephoon 19.
Amersfoort in 1904.
XIV.
Middelbaar onderwijs.
Minder dan vorige jaren kwam verandering
in het onderwijzend personeel aan de Hoostere
Burgerschool jhr. rar. dr. A. E. van Beren-
steijn, tijdelijk aangesteld als leeraar in de
b taats wetenschappen, verzocht, niet voor een
herbenoeming in aanmerking te komenin
benoemd voor den cursus
190i/190o de heer E. J. Beumer,te Utrecht.
De tijdeljjlce leeraar in de Natuurlijke
Historie, dr. Th. Weevers, werd voor vast
aangesteld, terwijl de tijdelijke leeraar in de
Gesentedeuis, J. J. Vermeulen, niet werd
herbenoemd aangezien het aantal afdeelingen
waarin de klassen worden verdeeld van 12
op 10 werd gebracht en een twee de leeraar
in de Geschiedenis daardoor overbodig werd.
De leeraar in de Wiskunde A. M. Kerk-
kamp was tot de Paaschvavantie door ziekte
verhinderd zijn lessen te geven; van 3 Fe
bruari tot de Paaschvacantie werden eenige
lessen opgedragen aan den heerG. van Beek,
candidaat in de Wis- en Natuurkunde te
Utrecnt, terwijl de overige lessen werd n
gegeven door den Directeur en de leeraren
J. M. Thiel en A. G. /an Os.
Als gevolg van de vermindering van het
aantal afdeelingen kon ook een der beide
tijdelijke leeraren in de Natuurkunde gemist
worden; de heer W. G. A. Meijer werd
daarom niet herbenoemd, terwijl de leeraar
A. _Winter nogmaals voor den cursus 1904
1905 tijdelijk werd aangesteld,
In het leerplan kwam geen verandering,
terwijl de lesrooster in overeenstemming moest
worden gebracht met den nieuwen toestand
van 10 afdeelingen.
Het onderwijs werd gegeven gedeeltelijk
in het gebouw der Hoogere Burgerschool
gedeeltelijk in het zoogenaamde Werkhuis.
Het aantal leerlingen daalde in den loop
van het jaar van 276 tot 231zulks is hier
aan gedeeltelijk toe te schrijven, dat geen
2e toelatings-examen werd gehouden, waar
door het aantal leerlingen, dat de school
verliet, grooter was dan dat der leerlingen
die tot de school werden toegelaten.
Uit den uitslag bij het eind-examen, waar
bij van de 35 leerlingen dio examen deden
slechts 5 niet slaagden, blijkt, dat het on
derwijs goed was op de school. Ook bij de
uvergangs-exam.waren de uitkomsten
bevredigend.
Op 31 December waren aanwezig 174
mannelijke leerlingen voor volledig onderwijs
en 3 voor enkele lessen en 49 vrouwelijke
St'ECULEEREN.
't Is jammer, zei hy deelnoinend; ze worden
nu al verhaudcld tot 11. Dat is bet werk van Snooks
en zijn kliek. Neem myn raad aan en verkoop
dadelijk; ze zullen nog meer dalen.
Jonb zag groen. Hij had snel zijn gedachten laten
gaan en begreep, dat ziju positie wanhopig was.
Driehonderd pond? zuchtte by.
Plus do kosten, verbeterde do effectenmau.
Ik zou ze niet bij elkaar kunnen krijgen, al
gold 't mijn leveu I 't Is gedaan met mij 1
Dat is uw zaak, sprake Stoole scherper, 't Is
ongetwijfeld een treurig gevalmaar wij mogen van
onzen regel niet afwijken. Als u niet betaald heeft
op don vervaldag, zullen wy ons genoodzaakt zien,
m atregelen to nemen. U permitteert, dat ik aan
mijn werk ga? Morgen, meneer!
Do arme John maakto eeu beklagenswaardige];
aftocht. Hij was vol wroeging ovor de ramp, die hy
bracht over 't hoofd van zijn lief vrouwtje doorzijn
domuien mispas op hot gevaarlijk terrein der specu-
l.itio. Dood gaan look hem begeerlijk, en laffe go-
dachten kwamen by hem op.
O, kon hy dien Snooks maar eens te pakken
krygen, dien vampyr, de oorzaak van al z'yti ellendo
Snooks repto zich in opgewokton staat naar do
Beurs, toen hij John naar buiten zag wankelen uit
het kantoor van Hardy en Steele, een geslagen man.
De financier stapte wat vlugger om hem in te halen.
Hé John, ik zie jou niet dikwijls in deze ge
vaarlijke buurt. Tocb geen onraad, hoop ik
Dio stom had 't eflect van een uitdaging.
John stootte een vorwensobing uit «n.minaohtend
leerlingen voor volledig onderwijs en 5 voor
enkelo lessen, te samen derbulve 231daar
van waren 55 mannelijke en 7 vrouwelijke
leerlingen in den loop des jaars toegelaten.
Bij den aanvang van den cursus der Bur
geravondschool, in October 1904, werd in
plaats van den heer P. Doorn, aan wien wegens
vertrek eervol ontslag word verleend, benoemd
tot Directeur en leeraar de heer B. van der
Worp, te voren benoemd tot Directeur der
Ambachtsschoolde heer A. P. II. J. van
Wezel Errens bleef werkzaam aan de school,
terwijl de heeren A. Veen, C. van Ouwerkerk,
H. Moojeu en C. J. F. Prins wederom tijdelijk
werden aangesteldde tijdelijke aanstelling
van den laatstgenoemde werd later in een
vaste veranderd.
Verder werden tijdelijk benoemd de heeren
J. H. van Drie, A. de Jonge en A. Fledderus,
voor Natuur- en Werktuigkunde, Lijn- en
Vakteekenen.
Het aantal leerlingen bedroeg 165, waarvan
60 volledig onderwijs genoten en 105 n.l de
leerlingen der Ambachtsschool) alleen deles
sen in Nederlandsche taal, Wis- en Natuur
kunde en Werktuigkunde volgden de leeftijd
der leerlingen was tusschen 12 en 18 jaren;
2 waren benedeu dien leeftijd en 3 daar
boven.
De cursus duurt nu 3 jareude leerlingen
zijn daartoe gesplitst in 3 klassen, waarvan
de 1ste en de 2de klasse wederom in 3 af
deelingen zijn verdeeld 15 leerlingen bleven
op de school in een vervolgklasse.
De lessen werden over het algemeen tro uw
gevolgd het gedrag der leerlingen gaf geen
reden tot klachten, 24 leerlingen namen deel
aan het eind-examen uit de 3de klasse; aan
22 hunner kon het diploma worden uitgereikt.
Aan eenige leerlingen konden prijzen wor
den uitgereikt voor goede vorderingen, trouw
bezoek of goeden wil. Het benoodigde bedrag
werd beschikbaar gesteld door do Loge «Jacob
van Oampen".
Het onderwijs wordt geheel gegeven in de
lokalen der Ambachtsschool.
29 leerlingen genieten kosteloos onderricht
aan de school.
In de commissie van Toezicht op hetMid-
d Ibaar onderwijs kwam wijziging door het
overlijden van den heer L. T. C. J. Rieber,
Secretaris der Commissie; in de vacature
werd voorzien door de benoeming van den
heer 11. P. van den Ham van Heijst j de heer
Celosse, die aan de beurt vau aftreden was,
werd herbenoemd.
De Commissie van Toezicht op het Middel
baar Onderwijs in de Gemeente Amersloort
rapporteerde
Ter voldoening aan de bepaling van art.
52 der Wet op het Middelbaar onderwijs
van 2 Mei 1863 hebben wij de eer UEdel-
Achtbaren het volgende verslag aan te bieden
aangaande den toestand van liet Middelbaar
onderwijs dezer Gemeente gedurende het
afgeloopen jaar.
Aan de Hoogere Burgerschool met vijf
jarigen cursus genoten het onderwijs in
December 1904 231 leerlingen.
In vergelijking met December 1903 wijst
het aantal mannelijke leerlingen een ver
mindering aan van 30 en het aantal vrouwe
lijke van 3 leerlingen.
Voor het toelatings-examen bij den aan
vang van den cursus hebben zich aange-
gemeld voor volledig onderwijs 55 manne
lijke en 7 vrouwelijke leerlingen.
Tot het volgen van enkele lessen hebben
zich aangemeldéen mannelijke leerling
voor de 2e klasse, éen vrouwelijkeleerlinge,
voor de 2e klasse, éen voor de Be en
éen voor de 4e klasse.
Na gehouden examen werd éen mannelijke
leerling toegelaten tot de 2e klasse, éen
vrouwelijke leerling toegelaten tot de 2e
klasse en werden drie vrouwelijke leer
lingen toegelaten tot de 3e klasse.
Wat het overgangs-examen betreft van
de leerlingen voor enkele lessen, was de
uitslag als volgt
Aanwezig waren: éen mannelijke en drie
vrouwelijke leerlingen, allen in de3ekl.ïsse.
Van hen zijn bevorderdeen mannelijke
en twee vrouwelijke leerlingen, terwijl éen
vrouwelijke leerling niet bevorderd is.
Aan bet eind-examen, dat te Utrecht werd
afgenomen onder voorzitterschap van den
Directeur der nieuwe Gemeentelijke Hooger
Burgerschool aldaar, nanrn deel 35 leer
lingen, waarvan 30 het getuigschrift ver
kregen en wel 25 mannelijke en 5 vrouwe
lijke leerlingen.
De bestemming der geslaagden is8
Polytechnische school te Delft, 6 medicijnen,
5 K. M. A. te Breda, 4 registratie, 2 phar-
macie, 1 Wis- en Natuurkunde, 1 Neder
landsche letteren, 1 Teehnicum Zurich, 1
landmeter, 1 handel.
Van de niet-geslaagden zijn 3 tot de school
teruggekeerd. Van de overigen studeert éen
verder in een vreemde taal en is éen in den
handel gegaan.
Vrijstelling van de betaling van schoolgeld
werd verleend aan 2 mannelijke leerlingen.
In het onderwijzend personeel van de school
hadden wederom dit jaar eenige verande
ringen plaats.
De tijdelijke leeraar in de Natuurkunde
bliksemden zyn oogen.
Laat me gaan, zwendelaar I
Wat drommel
Snooks stond een seconde versteld doch zyn slim
heid begreep t spoedig.
Ah zoo! Ben je een van die viscbjes? Ja, die
„Blue Jays" is goed aasl
John wilde zich loswringen uit do hand, die vriend
schappelijk zijn arm bad omvat en deze hield in de
greep van een athleet.
Foei. jongen I spotte hy, je valt me togen, Ik
heb je zoo dikwijls benijd om jo kalme, soliede
zaakje. Dat gaat zoo geregeld ziju gang; je windt
je niet op, je komt er loeb. En nu moet jij je
vingers branden aan mijn aandeelon Foeiik schaam
mij over je
Ga in godsnaam weg! hijgde John, -■ of...
ik vermoord je! Ik ben geruïneerd, en dat is jou
schuld, Snooks!
Snooks scbuddo van den lach.
Ik vroeg je toch uiet, die aandeelen te koopen?
Als jo mij geraadpleegd hadt zou ilc gezegd hebben
blyf V"U al llal goedje afwil jo goed oteu, koop
dan effecten dio hooge rente gevenwil je goed sla-
pon, koop dan soliedo, met lage renteEffecten,
waurby jc goed kunt eten en goed slapen, zijn er
niet. Jij beut geen man om te speculeeron, John.
Eu buitendien, die „Blue Jays" deugden niet, hoorl
Hoeveel hadt je er?
John's woede was bekoeld tot onmachthij voelde
zich zwak en hulpeloos, eu 't kostte Snooks geen
moeite, hera le dan opbiechten,
Do financier luisterde met een hard glimlachje.
Hoor eons, Bowers, ik heb niet veel tjjd maar
om onze oude vriendschap en omdat 't gedeeltelijk
mijn sobuld is, neem ik zo van je voor 12'/, of
13, 't cijfer waartoe ik zo had willen opdrijven, eer
Ide boni barstte. Mot 't verschil kan je de onkosten
betalen en nog wat overhouden. Maar je belooft mij,
nooit weer goed dan I Ik zie Steele wel vandaag
W. G. A. Meijer verliet de school wegens
beëindiging van zijn dienstverbandvoorts
vertrok de tijdelijke leeraar jhr. mr. dr. A.
E. van Berensteijn tengevolge van zijn be
noeming aan de Gemeentelijke Hoogere
Burgerschool met 5-jartgeD cursus te Urecht
en werd in zijn plaats aan de school benoemd
voor den cursus 1904—1905 de heer E. J.
Beumer, te Utrecht.
De tijdelijke leeraar in de Natuurlijke
Historie dr. Tb. Weevers werd voor vast
benoemd en de tijdelijke leeraar in de Ge
schiedenis J. J. Vermeulen verliet de school
aangezien de vermindering van het aantal
klasse-afdeelingen zijn diensten overbodig
maakte.
De leeraar in de Wiskunde A. M. Kerkkamp
werd dour ziekte verhinderd zjjn lessen bij
den aanvang van bet jaar te hervatten.
Aanvankelijk werden die ingevolge de ver
ordening gedurende éen maand door de andere
leeraren waargenomen, terwijl daarna de heer
G. van Beek, candidaat in de Wis- en Natuur
kunde te Utrecht, van 5 Februari tot de
Paaschvacantie benoemd werd als tijdelijk
leeraar om de 16 lessen in de klassen III en
IV van den heer Kerkkamp waar te nemen.
De overblijvende 6 vacante lessen in de
Wiskunde in klasse II werden in dien tijd
gegeven door den Directeur en de leeraren
J. M. Thiel en A. G. van Os. Na de Paasch
vacantie trad de heer Kerkkamp wederom
in functie.
In den gang van den lesrooster bad overigens
geen noemenswaardige stoornis plaats.
Aan het eind van den cursus 19031904
werd bij Raadsbesluit het aantal klasse-af
deelingen van 12 tot 10 verminderd voor
den cursus 19041905. Tengevolge hiervan
verviel éen der beide tijdelijke leoraarsbe-
trekkingen in de Natuurkunde. Hierdoor ont
stond gelegenheid om tot een definitieve
benoeming over te gaan in liet genoemde
leervak, doch om bijzondere redenen werd
de tijdelijke toestand voor éen jaar geconti
nueerd door herbenoeming van den tijdelijken
leeraar A. Winter.
Het leerplan onderging geen noemens
waardige wijzigingen. De toestand van het
onderwijs liet zich voor den cursus 1904
1905 niet onverdeeld gunstig aanzien. Het
aantal afdeelingen toch- werd van 12 op 10
gebracht en, zooals vanzelf spreekt, werden
de afdeelingen sterker bevolkt. Voor jongere
en minder ervaren leerkrachten kan het
wel eens moeilijk zijn om in grootere klassen
de orde te handhaven indien zij met de
leerlingen niet steeds verstandig weten om
te gaan. Het is in dit opzicht, dat do be
en maak 't met hem af. Neen, geen dank. Bonjour I
Jack staarde hem na, knipoogeud als een man, die
uit inktzwarte duisternis plotseling in't volle daglicht
komt. En van harte zegende hij Snooks. Toen dacht
hij, voor 't eerst dien ochtend, aan zijn kalmen, be
scheiden winkel.
Het mcnsclielijk oog.
Er zijn theorieën in omloop betreffende bet men-
schelijk oog en hoe men er koeien en andere bees-
teu mee in bedwang kan houden.
Ik heb dat eens geprobeerd. Ik liep dwars over
een veld in de nabijheid van een boerderij, waar ik
gelogeerd wasou juist toen ik ongeveer midden
op het veld was gekomen, op driehonderd Meter
van do naastbijzijnde schutting, kreeg ik besef van
het feit, dat ik op hoogst onrustbarende wyze de
bolaugstelling opwekte vau een koe, die geweldig
met baar staart sloeg, baar kop gebogen hield en
uit wier bek liet schuim vlokkig wegspatte.
Wat moest ik doen?
Ik bleef een oogenblik slaau. In het eerst kwam
ik op de gedachte, lauguit op don grond te gaau
liggen en mij te houden of ik dood was.
Ik had eens ergens gelezen, dat, als iemand lang
uit op don grond gaat liggen en zich houdt of bij
dood is, z-.lfs het wildste dier heni niet zal aauraken.
Waarom liet dier dat dan niet doet, ben ik verge
len ik geloof uit teleurstelling omdat het niet zelf
het genoegen heeft mogen hebben, u vau kant le
maken. Of anders is het bij uw aanblik ia het ge
weten getroffen eu krijgt het de gevolgen van de
daad, die het beraamde, hier aanschouwelijk voor
oogeD, zoodat het dier rechtsomkeert maakt vol
dankbaarheid, omdat bet is weerhouden van een
misdaad en zich voornemend om in het vervolg een
beter beest te zyn.
Maar terwijl ik aanstalten maakte om my te laten
vallen, vloog mij de gedachte door het hoofd of
het middel wel gold voor een Hollandscbe koe. Het
kwam me zoo voor, dat er atleeu over loeuwen en
tijgers was gesproken. En bovendien, hoe dan weer
op te kijken? In een AfrikaaDsehe woestijn heb je
slechts te wachten tot het dier naar huis is gegaan,
maar iu dit geval woonde de koe op bet veld en
bad ik my misschien wel een week lang dood
moeten houd3D.
Neen, dan zou ik het maar liever probeeren met
het mensohelijk oog, waartegen, naar ik las, geen dier
bestand is als men bet strak op hem gevestigd houdt.
En dus sperde ik ipjju rechteroog zoo wijd mogelijk
open eu vestigde ik het strak en onafgewend op de
ongelukige koe.
Ik zal het arme beest niet al te vee! schrik aau-
jagen, zei ik tot mijzelf. Ik zal het alleen eeu klein
beetje baug maken en dan maar laten loopen.
Doch wat my vreemd voorkwam, de koe gaf niet
de minste blijken van onrust.
Een onbestemd gevoel van vrees begon langzamer
hand—of laat ik maar zeggen heel gauwzich van
èen van ons beiden meester te maken maar die
eene was uiet de koe.
Ik gluurde strakker dau ooit naar haar. Al myn
gevoeleus van vriendelijke toegevendheid waren ver
dweueu. Ik :ou er mij nu niet aan gestoord hebben
al had ik haar de stuipen op bet lijf bad gejaagd.
Maar ze was cr togen bestand. Neon! nog krasser,
zij boog haar kop nnar den groud, zweepte haar
stnart stijf ei» rechthoekig tegeu haar rug eu kwam
al brullend op my af.
Toon verloor ik alle geloof in do macht van het
meuschelyk oog eu probeerde ik het met de macht
vau de mensehelyke beeueu en zoo bereikte ik
I den anderen kant der heiuing.