Donderdag 14 December 1905. No. 7133. 55e Jaargang Spreek- onderwijs. Feuilleton. DE VLUCHT. UITGAVE: Verschijnt Dinsdag- Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maan en f\. n'anco per post f 4.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-, FIRMA A- H- VAN CLEEFF °Uicieële- en onteigeningsadvcrtentiën per regel 15 cent.Reclames 1—0 regels/" 1.25;eikeregel meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën vaD buiten de stad worden do incasseerkosten in rekening gebracht. te AMERSFOORT. KORTEGRACHT 9. Telephoon 19. i.1 die zich met ingang van Januari op deze courant wonschen te abonneeren ontvangen de tot dien da tum verschijnende nummers KOSTELOOS. KEHKlSttBYlNe. Kamer van A rlirid roor do Hou whc.lrij veil te Amersfoort. BURGEMEESTER on WETHOUDERS der üc- meonto AMERSFOORT, Gelet op de artikelen 11 en 70 van hot Kiesre glement voor do Ktimers van Arbeid Brengen ter kennis van de hoofden ol bestuurders van do bcdrjjycn, welke in do bovengenoemde Ka mer van Arbeid vertegenwoordigd zijn, iu weten liet bewerken van bout, steen of metalenbel leggen van eleclrische geleidingen of van gas- ol waterleidingenliet schilders-, slollecrtbirs-, behan gers-, beiers-, stukadoors-, aardwerkers- on straat- makersbodrijihut ontwerpen van en hel houden van toezicht bij bet uitvocrcu van bouwplannen dat zij verplicht zijn vóór 16 Januari aanstaande eene lijst, of zoo noodig Ijjston, op ic maken van de namen en van do voornamen der mnnuolljko en vrouwolijke personen, die in hun bedrijf binnen hot gebied uor Kamer van Arbeid als patroons ol in bun dienst als werklieden werkzaam ztju geweest gedu- reudo bet laatst vorloopen kalenderjaar, of, wat het bouwvak betreft, gedurende bot laatste tijdvak van 7 maanden, dat in dat bedrijf is gewerkt; dut in don loop dezer tnaand zooveel mogelijk de bedoelde hooiden en bestuurders formulieren der lijsten zullen worden gezonden, en dat ilio lijst of lijsten zoo spoedig mogelijk, in elk geval vóór 16 Januari e.k., nauwkeurig ingevul. bchooron te worden gezonden wanneer de daarop vermelde personen slechts iu den Gemeente bij het zelfde hoofd of den zelfden bestuurder van een der genoemde bedrijven werk zaam zijn geweest, aan Burgemeester en Wethouders vau die Gemeento en, wanneer do daarop vermelde personen in meer dau é(B Gemeento binnen hut gebied der Kamer van Arbeid bij bet zelfde hoofd of den zeilden be stuurder van een der genoemdo bedrijven werkzaam zijn geweest, aan Burgemeester en Wethouders der Gemeente, waar die personen het laatst werkzaam zjju goweest. üp du lijsten worden uiet vermeld lo zij, die gedurende den bovennangogoveu tijd binnen hel gebied der Kamer van Arbeid niet bij liet zelfde hoofdof don zelfden bestuuurder ziju werk zaam gowoest 2o zij, die geen ingezetenen des Rijks of gecu Nederlanders zijn of op 15 Februari aanstaande den leeftijd van 26 jarm niet zullen hebben bereikt. Wordendo voorts te ktnnis gebracht van hen, die gedurondo het laatstverloop' kalenderjaar, of, wat het houwvak betreft, gedurende het Inatsto tijdvak vau 7 maanden, niet iu het bedrijf van hot zelfde hoofd ol' den zolfdou bestuurder werkzaam zijn ge- wcost, doch die aanspraak kunnen maken oin ge plaatst tc worden op ccno Kiezerslijst voor do Kamer van Arbeid, dat sy daarvan vOor den 15 Juiniitri a.s. nungifto kunnen doen by Burgemeester en Wet hou- nors tier Gemoonts, waar zy werkzaam ziju geweest of hot laatst werkzaam syu goweest. Do formulieren dor lijsten on dor aangiften xUn van heuen af kosteloos verkrijgbaar ter Hocrotario tlozcr Gemeente, op werkdagen geopend van des vonrmiddags 9 tot dos namiddags 8 uur. Amersfoort, 12 December 1905. Burgemeester on Wethouders voornoemd, Do Burgemeester, E. L. VISSER. Wethouder, loco-Burg. De Secretaris, J. O. STEN FEUT KROESE. Voor slecht sprekenden eu spraak- gebrekkigen, uoor L. van Lier, ge diplomeerd Gemeente-spraak leeruur te 'a-Gravonhnge. 's-Gravouhage, C. Brouwer, 1905, I 81 pp. 8". Prijs f0.45. Alleio der Vortrag macht des Red tiers Gliick. Hoe heel velen, die in werkelijk fraalen stijl mooie zaken weten neer te schrijven, missen de macht om, als zo in kleiner ol groote kring getoepen zijn om mededeeling te doen van hetgeen zy ovor een of under onderwerp dachten, te eerien mule de gave om hun gehoor te boeien, het volkomen te doordringen van hetgeen zij, nu soms zeer ornstige studie, als voor 'toogenblik het meest juiste achten. Niet, dut de ernstige lezing en bestudee ring van hel boekje welks titel wo hierboven atdrukten, opeens van alle hakkelaars en stotteraars zal maken eminente redenaars, maar toch heeft do heer Van Lier oen uit nemend werk gedaan door thans, naust het zeer vele dut hij in een bijna 10-jarige prak tijk voor dit inderdaad groote volksbelang deed, door deze brochure voor de zaak die belangstelling tc wekken, welke zij zoo ton volle verdient. Volgens den heer Van Lier kan bijna ieder normaal tnensch in 't allerongunstigste geval zal slechts 5 pCt. daarin niet volkomen slagen zich de gave van het woord meester maken, doch »'t is zoor naïef, te meencn, dat. men kan leeron spreken uit een boekje. Een boekje mag oen leiddraad voor herha ling zijn, net middel ter genezing kan 't niet wezen, omdat het stomme papier niet kan loeren hooren en luisteren". Schrjjver behandelt iu twaalf hoofdstukkeu achtereenvolgons do spraakontwikkeling, het stamelen, hot lispelen, het organisch stamelen, de gehemelte-gebreken, het stot teren, het polteren, hoorstumheid, doofstom- lieid, avasio, achterlijke kinderen, on luit 1) En gelooft u werkelijk, dat alios goed zal afloopou, ruynhocr Maurice? Mijn waarde miss Liuton, ik geloof, dnt, voor zoover 't van onze pogingen afhangt, Sir Ernest Parvyu hedenavond om tien uur uit Durituoor be vrijd zal sjju. Dank zij het geld, dat tt mij gegeven hebt om hem om to koopen, on do belofte dat hij nog meer zal krijgen, zal do bewakor ons niet teleur stellen. IIij zal na ziju ontsnapping veilig geborgen worden, totdat de automobiel hem in volmaakte vcilighoid kun bronguu. Do chauffeur, dien ik heb aangenomen, kan gerust vertrouwd wordonliet jacht ligt gorcod eu u zult na middernacht vertrok ken zijn. -~ UI hoe kitu ik u danken voor nl hetgeen u hokt gedaan Ik hob oon mooiljjko taak gelnul, dat stom ik too, on nis bolooning daarvoor, moot u mo den be lofte doon. Een belofte? En welke is die? Zij is eenvoudig deze. Mijn noot' Ernest wordt beeohuldigd zokcro obligaties vervalscht ou vorlian- deltl to hulibon. U zegt, dut hij onschuldig is nu misschien is 'l zoo; ik woel 't echter niet. Ik woot slechts, dat u zjjti ontsnapping verlangt on, ofschoon u wcot hoe zoor ik u liefheb, bob ik myu eigen geluk opgeofferd om hem to helpen. Wees er van verzokerd, dat voorzoovor 't non nijj ligt, onze plan- non hodonavond zullen slagonmaar inoohteu zy methodisch en hygiënisch sprekenom ten slotte een in vijftal pagina's mededeeling to doen van door hem verkregen resultaten bjj bijna 500 leeilingen. Gaan we iu 'tkort don inhoud van hul belangrijke boekje na. De spraakontwikkeling begint reeds vóór du geboorte van het kind dun roods ontwik kelen zich gewaarwordingen, waarnemingen en voorstollingen tengevolge van het gevoel vun honger en dorst en door do boweging der arm-, hals-, zuig- en slikspioron. liet gehoor editor ontwikkelt zich na de geboorte. Doordat do wandon vun het gehoorsorgaan inwendig volkomen tegen elkaar sluiten, kan do buitenlucht niet in de trommolholte door dringen ook liet gelatine-achtige vocht, waar mee de Eustachiaansche buts gevuld is, belet dit. De voortpluuting vun het geluid is onmoge lijk, doordat het trommelvlies loodrecht staat, zoodat du gehoorszenuwen door de geluids golven niet kunnen worden bereikt. Wordt do nieuwe wereldburger geboren, dan ver dwijnen deze beletselen. Daarenboven ademt hij, maakt hij slikbewegingen en begint hg te niezen of te schreien. Ook do longen maken een uanvang met den arbeid voor het levensproces. Door gemis aan gehoorsontwikkeling noemt het kind zelt zijn schreien niet waur. liet schreien is merkwaardig. Drie oorzaken worden er voor vermeld. By de geboorte vermindert plotsoling de lichaamstemperatuur van het kind (38° 0.) tot die van de kamer. Van is tcmperatuursverlaging is de schrei een reflex, evenals van het dringen der minder warme kamerlucht in do warmere longen. Ten derde lyilt liet kind pijn door de geboorto zelve, watirLy vaak lichaamsdeolen ingedrukt worden. Ook dio pijn uit zich in eun schrei. Nog andere dun gevoels- en bowegings- gewaarwordingen ziju vóór de geboorte ontstaan. Daar zjjn bijv. de tast- en spiergu- waarwordingen, verkregen door den, zy 'tmaar geringon, arbeid, dien de mond in den etn- bryonalen toestand reeds verrichtte, doordat de handjes in dien toestand de lipjes vaak aanraken tengevolge van de eigenaardige ligging. Ook worden de zenuwen van mondje en tongetje in sterke mate geprikkeld dooi' het vocht, wuurin liet embryo ligt. Nu de geboorte vangt do mond zjjn arbeid aan voor adorning en voeding, wnarbjj bewegingen ge maakt worden, die voorloopsters van het spreken zijn. Door het schreien ontwikkelt langzamer hand hot gehoor. En de schrei wordt hot middel om te beoordeelen, of het kind zich prettig dan wel onbehaaglijk gevoelt, of 't pjpMieof^jif^voodsoMie^ door 't oon of ander ongelukkig toeval mislukken, "an ia u er aan blootgesteld, beschuldigd to worden, getracht to hebbon oen govangono to doon ontsnap- pen. Hoe zullen zo mij in de zitnk betrekkon? Mijn ondcrhnndcliugon uiot den bewaker zjjn Seleid in uw nnnm; om zich zelf te reddon, zal hij us it beschuldigen. Wanneer wij dus vanavond niet slagon, is er slochts con weg om Ran do straf to ontkomen. En dio is Dat u mot ind vlucht. Het Jacht wacht op ons on wo kunuon stil ontsnappen. Wo moutou iu 'l buitenland blijven, tot do zaak vergaten isoudan keurt ge terug als Ja? Mevrouw Goorgo Maurlco. Utv vrouw? t), neen, noen; dot kan ik niot doen. Ik boloofdo Ernest dat ik wachten zou —ik heb 't hem boloofd. U kunt toch goon tion jaar lang op een govangono wachten. Parvyu mogo onschuldig of schuldig zjjn, maar ik bon mot van plan, u gevaar to doen loopou. Als wc vanavoud niet slagen, sta ik or op, dat tt mot mij modognat on uw indonteit ouder mjjn naam verborgt. Én nis ik woigor Dan zal ik de autoriteiten w-nrschuwon.dntdo govangono Parvyn, van binnen on van button ge holpen, trachten *tl uit do govangonis broken. Zoudt u dat doon Zoudt u dan donken, dat ik van steen ben, dat ik maar afgewezen kan worden, zonder hot te voelen? Ik hob allo hoop op geluk opgeofferd doorbflbtilp- zaam lo zjjn by Pnrvyn's ontsnapping, on onze plan nen zjjn zoj good boraamd, dat er slechts een kleine mogelykbeid is voor mislukking. Die mogelijkheid nu rosorvcor ik voor mij nis bolooning. Als wo slagon is u met Parvyn van nzoht in hot jaoht ondor soil santor is de schrei nis spreekoefening. Het kind schreit omdat het geniet van de werking als /.ood tuig. Als schreier is 't dn een idealist. Daarbij oefent het do udorniugs- en stemorga nen. Bovendien loert het ons, dat men door oen geopend» mond korten diep moet inadumon, als men spreekt, on dat men door den nous moet inademen, als men zwjjgt. Voorts leer*, het ons, dat op zoo'n inademing een lang» uitademing volgt, die vergezeld is door een lang gerekten toon. Licht het ons voor om trent het verschil in levensademen en spreek- ademen, omtrent het verschil in weg en tempo ook omtront het type geeft liet. den onbe vooroordeelde de noodigo aanwijzingen. Men loert er uit, il.it de u lembeweging <>v ei we ;ond door du buikspieren moot geschieden. Deze bewoging is niet rythmlsch. Van minimaal gehoor of geheide doofheid doorloopt het gehoor verschillende lazen, tot het kind naar tonen luistert. Ken tweejarig, normaal kind onderscheidt hoogn, lage, sterke en zwakke tonen. Spoedig leert het do plaats van de geluidebron en den afstand van deze bepalen. 'Zoo ontwikkelen zich ruimtevoor- stollingen. Het toon-centrum is vlugger ont wikkelt dan het klank-centrum. De ontwikke ling hiervan bespoedigt men door het kind veelvuldig toe te spreken. Undertusschen ontwikkel-n zich de herse nen on zenuwen en de centru, dat zjjn die plaatson in de hersenen, waar zich de ver gaarde gewaarwordingen verzamelen. Deze gaan op de bewegingszenuwen over en de vurscliillonde spieren van het strottolioofd komen in bewoging. Het kind begint geluiden te maken en is hiermee in het eersto spraak- ontwikkelingstijdperk gekomen. Togelyk be- 5int het met de voetjes te trappen en met (i vuistjes te slaan. Ook begint het te kraaien en muukl mond-eu tongbewegingen, die in goon enkele taal voorkomen, die 't later zelf vergeut en die bykans niet in schriflteekens zijn woor te geven. Ook by doofstommen, dia pas beginnen te spreken, necint men diu waar. Een zeer bekende is die, welke oiitstout als men de tong lusschen de gesloten lippen naar voron schuift, stem aanslaat en huur plotsoling terug trekthet is een zuivere voorloopster vun een d of, zoo 't zonder stem geschiedt, van oen t. Hut kind begint met opmerkzaamheid iiaur zich zeil te luisteren, maakt u-klankeu om oon aungenumu en ë-klanken oin een ouuun- gonurno stemming te verraden. Ook maakt bot lip- eu tongmedekiiiikers, omdat die mond- doelen door en bjj hut zuigen hel moest ge- oofund zijn. Deze soort medeklinkers is uver» wogend. Daaraan schrjjft mon du eigenaardig heid toe, dut in tie meeste talen de woorden. als 'l ons mislukt Moot lk met u mode? Juist. Ik lie or goon ntxloran wog op. Noemt u 'l natt Nu go voorwaarden steil, moot ik wol. Zorg dan om tien uur goraud to zijn maar wees niet ongerust als onse koinst soms oonigsxin* verlaat mocht wordon. Toen George Maurioo Mammie Linton verliet, wantleldo hij in eon r.oer tovrodon stemming huis- waait». Eindelijk tal 'l geluk mo dan dienon, peinsdo hy. Do ttittlo hoor Rupert Parvyn, aan hart-xoor go- storvon, ziju waardige opvolger Bir Kruimt in do gevangenis en do deugniet Jaok Paryn in con dronkn- luans-rurio doodgtschoten to Ban Francisco niemand weerhoudt thans mjju erfenis van Parvyn'e besluin- Son dan die gevangonis-vogol on wanncor mijn vrien- olijke bewaker ztin gold verdient on juist schiet, val mijn laatato beletsel oon fatsounluko begrafenis krijgen op kosten van do Rcgooringdan nog elechta da taakjes te regclon voor oon proltig levou mot MammieJa, eindelijk bon Ik or dan toch. Met deze voor bom «oo beoriyko gedachte trad by sjjn sitkauu>r binnen, mot 't plau de gunstlgo wending dor dingen mol oon glos whisky te vieren. Terwijl hij dit deed, stond oon man uit oen lotto- stool op on staarde hom sprakeloos In 't gelaat, Maurice doinsdo terug mot oon kroot von vorbasing. Jack Ja, Jack Parvyn. Maar men hoeft jo dood gomold. 't Sp'jt me voor jo, dal dit bericht vateohwa». Ik ben nog niot dood, uiellégen»taaoda ik tweemaal te nauwer nood ontkomen bon aan do hauden van je .vrienden". Ik vond, dat San Francisco niet go- soutl eu niot geschikt voor mij was, en liet jo go- huurde raoordonaars daar vrj) om hun gold te ver. dienen door oen onbekend man to vermoorden en hot lijk lo identiliceoren als dat vau je ondurdanigen dienaar. Het het ia niet waar. Ik be.o niet hier gekomen om leugous to hooren. Nadat ia Ban Francisco verlaten had, reisde ik naar Mexico eu daar xag ik in oen otido Kngol.cbo courant de mededoeliug vau mj|n vader'a dood. Wat dooddo hem? Een hartkwaal geloof ik. Eon longen! Hjf word gedood doordosoliando vau ijjn oudsten loon en erfgenaam, dio beschuldigd werd obligaties vervalscht to habbeuon jij groote bomell uoa kan lk mjjn handen van jo al houden jjj was daarvan getuige on sag dia smiode onrecht vaardigheid geschieden xonder den vinger op to hefTon om hom tc roddelt. Jjj vorvalschto do obligo- ties ou maakte my jo ontsohuldlg werktuig om ie lo vorhauduloii, waarna je mo 't laud doodt vor laten. Maar thans moot ik nog woton, boe Ernest beschuldigd is kunnen worden. Eruost ie eon salfopoffereade dwaae geweest. Jo bvdoolt? Ik bodoel, dat ja van mjj niot kou verwachten, dat ik mot injja hoofd togen do gevangonisdour ton loopou door raU mil to beschuldigen on toen jo broor ontdekte, dat jjj to uiakon hadt mat do fraude, was hij gek genoeg om don moest geliefden soon van ijjn vader te sparen door diens schuld op xioh to nemou. Jou schurk I Ik doorxie jo xpel. Ja wist, ilat twee jaren gevangenisstraf Eruoel xotiilon doodeu en jjj mol mjjn dood te Bnu Franuisao erfgenaam xou idn vau alles; maar je heb de laatste kaart gespoeld. (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1905 | | pagina 1