Dinsdag 19
December
1905.
No. 7135.
55e Jaargang
f
Feuilleton.
DE VLUCHTr
SiSïjgg
E™ .'K
"7l ..a
ÏTEV» «»d"n
ik,nri ■msw -
r.™» mA'np b.. b»
UITGAVE:
FIR WA A. H. VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag- Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maan en fi.
iranco per post. f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-,
oflicieële- en onteigeningsadvertentien per regel 15 cent. Reclames 15 regels/1.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9
Telephoon 19.
z
ij die zich met ingang van
1 Januari op deze courant
wenschen te abonneeren,
ontvangen de tot dien da-
t urn v erschij nende nummers
KOSTELOOS.
Heden verzenden wij aan de daarop ge-
abonneerden aflevering G van den Vierden
jaargang van onze premie ȟe Muzikale
1 o e m l e z i n g".
Deze aflevering bevat, behalve de gewone
«Wenken van een ouden muziekmeester",
kunslenaars-biographicëu en berichten, bene
vens zeer lezenswaardige rnededeelingen op
muzikaal gebied, de volgende muziekstukken:
1. Alpenröslein, voor piano, door F. Spind-
ler; 2. Valse des roses, voor piano, door E.
Ketterer3. Die Zufriedenheit, voor piano,
door W. A. Mozart; 4. Rt've de printemps,
voor zang en piano, door O. Dorn.
De «Muzikale Bloemlezing" kost voor de
abonnê's op ons blad slechts GO cent per
kwartaal, voor welk luttel bedrag men in de
drie maanden 6 afleveringen met 20 a 25
muziekstukken ontvangt.
Zuiderzeevcreenigiug.
Van de in 1886 opgerichte «Zuiderzee-ver-
eeniging" ontvingen we de 17de periodiek.
Zij bevat het 266 pagina's beslauund «Ver
slag van de Commissie tot onderzoek van
den tegonwoordigen toestand der Zuiderzee-
visscherij en aanverwante bedrijven", en op
115 bladzijden de «Rapporten aan Z. Exc. den
Minister van Waterstaat, lhndel en Nijver
heid" gevolgd door de 47 pagina's beslaande
Nota van beantwoording door het Dagelijksch
Bestuur der vereeniging.
Op omslag en titel prijkt wel een vroolijk
zeiljacht, doch de goed gedocumenteerde
inhoud is een pleidooi voor droogmaking en
land-aan winning.
Als derde deel zal in het begin van lJUü
^verschijnen een heliandeling van de «Ned.
Heide-maatschappij" over de tot stand te
brengen zoetwater-visscherij in het zoete
IJselrneer en de polders.
Het wil ons voorkomen, dat voor een af
doende beschouwing dat derde deel moet
worden afgewacht en naar wij hopen de
gescheiden partijen alsdan tol elkaar zullen
worden gebracht, harten van droogen grond
en harten van vischhet valt echter niet
weg te cijferen, dat er in deze quaestie zóo
vele belangen op spel staan, dat zelfs harten
van goud het doordrijven van de wederpartij
niet kunnen zetten en er nog hevige versto
ring van gemoedsrust aan en om de Zuider
zee te voorspellen valt, waar het grootsche
plan, dat met de inpoldering beoogd wordt
voor een vreedzame oplossing in uitvoering
zeer zeker een vijftig jaren te laat komt.
»Een klein viscbje, een zoet vischje" zegt een
bekend spreekwoordals de Zuiderzeer-har-
ten dat nu óok maar in het zoete IJselrneer
en de polders willen zien.
In het Overzicht van den toestand in
iedere Gemeente afzonderlijk wordt geschre
ven over Bunschoten-Spakenburg
Volgens het College voor de Zeevissche-
rijen zijn de cijfers200 vaartuigen, groot
3938 ton, met 400 manvolgens onze Com
missie: '183 vaartuigen, groot 3010 ton, met
428 man. Verder zijn er nog drie pramen
van onbekende groottezij worden niet ge
bruikt voor de. visscherij.
De vaartuigen worden verdeeld inbotters
van 10 tot 18 ton en booten van 2 ton.
De gro tte is: 177 schepen van 10 tot 20
ion en 0 schepen beneden 10 ton.
Bemanning is3 man bij 63x vaartuigen,
2 bij 118 en 1 man bij 3 vaartuigen.
Bedeeld worden 18 visschers en 60 knechts,
te sarnen 78 man of 18 pCt. dergeheele
bemanning. Dezo cijfers zijn over 1904;
sommigen ontvingen slechts éen keer een
gilt in geld.
Vischgebied. Er wordt alleen gevischt
op de Zuiderzee en wel van Maart tot ultimo
December. Voor de Noordzee-visscherij
lieten zich 07 man van de Zuiderzeevisschers,
en nog 8 daarenboven aanmousteren voor
de maanden Juni tot Decemberdo havens
van aanmonstering zijnKaatwijk, Scheve-
ningen, Vlaardingen en Maassluis.
Bijbedrijven worden niet uitgeoefend.
Leeftijd is boven 55 jaar40 visschers
en 14 knechts, samen 54van 55 tot 50 jaar
'iOvisschers en 0 knechts, samen 26van 50
tot 20 jaar: 124 visschers en 167 knechts,
samen 291beneden 20 jaar geen visschers
en 57 knechts, samen 57.
Er wordt gevischt opansjovis van Apri1
tot Juni, haring van December tot April
Ealing van Juni tot Juli, bot van Maart tot,
iccember, garnalen van September tot- Oc
tober.
Voor haring werd opgegevenals hoogste
besomming f900als gemiddelde besomming
f550 en als laagste besomming f450; alles
voor iemand, die met 40 netten vischte.
Voor ansjovis werd opgegeven als hoogste
besomming f400, als gemiddelde besomming
f300 en als laagste besomming f175; alles
voor iemand die vischte met een beug van
70 a 10 netten.
Naar deze gegevens werd ons de volgende
besomming opgegeven
X. X. vischte met 2 groote botters en
besornde bruto 2 X f400 f800.
Hij vischte met 160 netten; af nettenver-
lies 160 X f2 f320, af knechtsloon
3 X f86 f258 sarnen f571 netto 2 bot
ters 1222 per botter fill.
Hij vischte met kapitaalwaarde aen vaar
tuigen 2 X f3200 f6400, aan nettten
17 a f8 X f160, f 1200. Samen f7600.
Het aantal en de soort van de per vaartuig
aanwezige netten varieert sterk.
Loon en. Vroeger kregen de visschers-
knechts vast loonsinds 1886 is dit veran
derd. Thans geldt de regel: «éen van de
drie" d. w. z. de knechts krijgen V3 van de
vangst tot een maximum van f8; zelden
bedraagt dit derde deel meer dan f4 a f5.
Het «nest" krijgen ze niet; dit wordt bij
de vangst inbegrepen.
Alleen bij rle ansjovisvangst krijgen de
knechts verval en wel 5 cent van iederen
gulden dit verval begint pas bij een vangst
van f50; zij krijgen dan dus f2.50.
Ook bij paling krijgen de knechts soms
verval en wel 4 cent van eiken gulden'; dit
verval begint dadelijk.
Aanverwante be dr ij ven: 3 zeil
makerijen met 4 knechts, 2 mandenmakerijen
met 2 knechts, 1 scheepstimmerwerf met 2
knechts, 1 kuiperij met 1 knecht, 1 scheeps-
sraederij met 7 knechts; samen 8 bedrijven
met 16 knechts.
De zeilmakerijen werken slechts 9 maan
den in het jaar.
De scheepstimmerwerf is achteruitgaande.
kreet van ontsteltenis op. -0]aftt Van een doode.
aio bami !»<i i"ul P'"'
Het wm 1 „v,„g„,isi»k en b«d Kt™
EStofw JtoïïrtM wSS be-
bi£'»tavr,tt.ob.tf'« lroe, Jt
Groote bentel' M |iq> Sir Ernnl
"SS 1.1 d« bier tetiental
Toon zag do ontvlucht g noodlood naast
afgebrande tand van dendoode
ziju broer liRfu, ter*"Lmdo. Zacht nam hy het
bed gesohrevon: on8Chuldig. De obligaties
zijn onverdacht werktuig door ze te verhandelen.
Zoodra ik de waarheid vernaai, keerde ik naar huis,
terug om Eruest te rechtvaardigen. Toon Georgo
Maurice begreep, dat ik hem zou beschuldigen
lokte hij mij naar de Holgate steengroeve en wierp
lij over don muur. Ik sterf. Jack Parvyn."
De lucifer flikkerde uit en do man zat oeuige
minute stil en trachtte het raadsel op te lossen
Mot deze mededeoling vau don doode in zijn handen
begreep hij thans vele dingen, welke hem tot
toe ouverklanrbaar ware.
E6u ding Wft9 zekerhy was als den een mirakel
-au den dood ontsnapt door te vallen op het lijk
zijns broeders on voor eeuigo oogenblikkcn ten
minsten was hij vrij. Do bewakers zouden de stoeu-
groeve onmiddellijk doorzoeken. De ingang was op
een kwart mijl afstands eu zij kouden hem dus ou-
mogelijk vroeger dan na twintig minuten bereiken.
Na eenige aarzeling trok hij zijn gevangenispak
uit en in weinige minuten had hij met ziju dooden
broeder van kleeren verwisseld. Er bestond dus kans,
dat, nl9 de bewakers kwamen, zij het verschil niet
zouden opmerken en ik elk goval zou t hem
tijd geven.
Met een zwijgend vaarwel keerde hij zich om, om
in de duisternis zijn wep te zoekeu. Hy had slechts
een paar Meter goloopeu, toen een groote steenblok,
door zijn val losgeraakt, langs do groeve op de plek
neerviel, waar hij zooeven had gestaaD.
Met een kreet van ontsteltenis ontstak hij
lucifer en keek nchter zich. De rotsblok was op het
bovengedeelte vau zijn broeder's lijk gevallende
arme Jack was niet herkenbaar meer. Mismoedig en
vol smart ging hij verder on strompelde voort op
liet wagenpad, dat naar den ingang leidde. Zijn eonig
verlangen was rust en slaap; elk deel van zijn lichaam
deed hein pijn.
Halfweg op den kronkolendon weg zag hij eens
klaps een aantal lantaarns flikkeren on bij zag de
donkere vormen van een zestal personen. Hy ver
borg zich in een holte, zag hen daar langzaam pas-
sueren en herkende in den voorsten man zjjn neef,
George Maurice. A
Een korten tijd later was hij buiten de steengroeve
on spoedde zich voort op den weg, dien hy zoo goed
kende. O, nad hij sleohts eenige uren kunnen rusten j
üp 't oogenblik werken er slechts 2 knechts,
die soms geen werk hebben. In den druk
ken tijd verdienen zij een weekloon van f8.
De kuiperij bestaat voor slechts circa 1/s van
de visscberjj. De smederij bestaat ongeveer
voor de helft van de visscherij.
Verder zijn er nog: 2 zouterijen, die
G weken met 6 man werken, en 13 rooke-
rijen, die 2 maanden aan 34 knechts en
130 vrouwen werk verschaffen. Deze
vrouwen zijn haringspeetsters en verdienen
4 cent per tal (200 stuks)met 9 menschen
kunnen zij per uur hiermede f2 ver
dienen.
Ook houden enkele vrouwen zich bezig
met garnalen-pellen; zij verdienen hiermede
•15 a 20 cent per botmand.
Algemeens toestand. Zijn ook in
vele andere Zuiderzeeplaatsen de toestanden
onder de visscherij nu niet juist rooskleurig
te noemen, te Bunschoten is de visschers-
bevu'.king in allerongunstigeii toestand.
Geen wonder dan ook, dat velen in de
schuld zitten en in het jaar 1905 ongeveer
IS °/0 der visschers werden bedeeld.
Tengevolge der slechte opbrengsten is het
onmogelijk, de schepen behoorlijk te onder
houden, laat staan voor de afgedankte
nieuwe in de vaart te brengen. Voor twee
jaar werd de laatste nieuwe botter afgele
verd, doch jaarlijks worden verscheidene
vaartuigen gesloopt (in 1904 drie botters) en
gaat de waarde der andere sterk achteruit.
Met den achteruitgang der vaartuigen
zelf, houdt de achteruitgang der waarde van
zeilen en netten gelijken tred, en van vele
schuiten is het want niet compleet.
Natuurlijk gaan de aanverwante bedrijven
óok gebukt onder den tréurigen toestand
der visscherij, adres aan de scheepstimmer
werf.
Ook de prijzen der nieuwe schuiten zijn
achteruitgaande schuiten, die voor ongeveer
15 jaar f3000 kostten, worden nu voor
f2000 geleverd. De prijs der vaartuigen
(nieuw) varieert van f 1800 tot f 2700.
Evenzoo is het met den prijs der netten
en zeilen, die, vroeger f 1000, thans slechts
f500 kosten.
Nog werd ons medegedeeld door enkele
visschers, dat in de jaren dat er veel regen
viel en er een Oostenwind woei in den
ansjovistijd, ten zuiden van Urk a! het water
bijna zoet wasde van het Noorden bomende
■■■■■■■■■■■illpHHi
als hy die kon bereiken. Mammie! Mammie zou
hom wel verbergeu. Het bloed vloeide vau ïiju
schouder; bij werd met iederen stap zwakker. Ein
delijk, eiudelijk was 't huis in 't gezicht, do tuin
met zijn zoet riekende bloemen, die hij zich nog
7.00 good herinnerde, do venstars, zoo gastvrij geopend,
en een stroom van licht, die den vluchteling als 't
ware verwelkomde.
Gedurende een oogenblik stond hij in den schaduw.
De kamer was ledig. Hy strompelde tastend naar
voreu on wankelde op den drempeltoen overmande
hem zijn zwakte eu hij viel bewusteloos achter de
zware plooien der lluweelen gordijnen.
Toen hij daar lag, droomde hy. Het Scheen, als
wandelde Mammie Linton rusteloos heen en weer
voor het open veuster. Hij kon haar lief gelaat zien
en do liefkozende zoetheid harerteedere slem hooren.
Mammie was echter eveneens in do kamer.
Ach, zullen zij dan nooit komen? sprak zy,
al onze plannen zullen toch niet mislukt zyn? O,
Ernest, Ernest, waarom ben je niet hier Ach, als
je sleohts wist, hoe ik verlang je weer te zien. Wat
is dat? O de auto. Eindelijk I eindelijkI
Terwyl een man don tuin binnenkwam, kwam
Parvyn geheel bij keunis. George Maurice snelde
de kamer biunen.
Ernest 1 ErnestZeg me waar hij is.
Onze plannen zyn mislukt. Er is geen oogen
blik te verliezen. Je moet zonder uitstel met me
medegaan.
Maar ErnoBt?
De auto is vlak by de Steengroove omgeslagen.
Ernest poogde door de vlucht zijn vrijheid to beko
men, doch stuitte op gerechtsdienaren, die hem
zochten. Hij kloin op den muur van de groeve en
zij vuurden. Zo brachten zyn lijk eenige oogenblikkeu
geleden boven.
Dood Toch niet dood
Ja, dood en u is in gevaar. De bewaker heeft
bekend, en binnen een paar minuten zullen ze hier
zijn. Kom!
Neen, ik ga niet mede. Waar dient 't voor?
Ik heb mijn werk volbracht en ik sla er op,
dat gy uw woord houdt. Kom zeg ik u koin on
middellijk.
Hij greep haar bij den arm eu trok haar naar het
veustor.
Halt 1
Een met bloed bedekte persoon verscheen van
achter de gordijnen eu staarde beu aan.
Ernest
Met eeu kreet van blijdschap wierp Mammie zich
in zyn armen en Georgo deinsde, door de versohyning
ontsteld, terug.
Sir Erucst en levend?
Ja, Georgo Maurice, ik leef nog.
Maar ik zag je lijk uog geen half uur geleden
uil de steeugroevo dragen.
Neen, je zagt het lijk van mijn broer Jack,
wiens dood je enkele uren geleden hebt veroorzaakt.
I-Iet hot is niet waar.
Leugenaar! liet is waar en je lafhartig gelaat
bewijst hot. Toen ik met mijn bloeder in do groeve
van kleedereu vorwisselde, vond ik dit zakboekje,
waarin hij nog kou schrijven voor hij stierf. Hier is
't bewijs mijner onschuld en van jou schuld.
Je bedreef de misdaad, waarvan ik werd beschul
digd en jij bent de Moordenaar van mijn brooder.
Met een kreet van -.'oedo en angst sprong Maurice
naar voren met een revolver in do hand.
Laat mij stil pasaeeren, of, bij den hemel, ik
schiet.
Parvyn sprong naar voren en greep hem bij do keel
eenige minuten waren zy in een doodelijke worste
ling, toen word eenklaps een scherpe gil gehoord en
beide mannen vieleD. George Maurice had eon Kogel
door het hoofd eu Sir Ernest Parvyn was bewuste
loos geworden door uitputting en bloedverlies.
Gedurende vele dageu lag Parvyn in een hevige
koorts, zwevende tusschen leveu en dood en toen hij
eiudelijk, door do teodere zorgon van Mammie, weer
geheel hersteld was, vernam hij, dat hij niot langer
was een man, die gezocht werd. De regeering had
hem de vrijspraak doen toekomen van eeu misdaad
waaraan by onsohuldtg was eu de toekomst, met
Mammie aan zyn zyde, soheeu te zullen zjjn een
heerlijk leven van liefde en geluk.
