Stadsnieuws.
Gemengd nieuws.
Ik heb er mij toen niet over uitgelaten of
de spreker gelijk had, want ik achtte mij
toen en ik acht mij nog niet competent om
daarover te oordeelen.
Maar ik heb tot hem gezegd, dat, indien
men koortspatiënten door chinine geneest,
zij dan reeds zeer dankbaar en gelukkig zijn.
Dat verder menschen, die koorts hebben,
weinig energie bezitten en hun denkvermo
gen beperkt is. Ik heb gezegd, dat gebukt
gaan onder groote lasten energie en werk
kracht verlamt en dat allen, die streven naar
vermeerdering van de welvaart hunner mede-
menschen, hun steun verleenen aan iedere
daad, die dat streven bevordert.
Dat was ook de meening van den heer
Appleton, die op het 14de Internationale vre
descongres, te Luzern gehouden, als gevol
machtigde van twee millioen werklieden sprak
en bel Congres voorstelde om gevolmachtig
den naar de arbeiderscongressen te zenden.
Op dat Congres waren rijk en apni, adel
en burgerman vertegenwoordigd. Daar was
de vrouw, door wier kreet »de wapens neer"
de geheele Vredesbeweging sinds de laatste
tien jaren voortdurend met nieuwe krachten
is vermeerderd. Zij, barones van geboorte,
gaf olies wat zij bezat, haar gezondheid incluis,
om de wereld te overtuigen vau bet afschu
welijke des oorlogs. Die vrouw heeft tien
jaren hard gewerkt om het geweten der
menschheid wakker te schudden. Door haar
propaganda is de besveging tegen den oorlog
zóo sterk geworden, dat daardoor alleen
meeniugsverschillen als de kwesties van Hull,
van Marokko en die tusschen Zweden en
Noorwegen, door minnelijk overleg zijn uit
den weg geruimd.
Indien dergelijke geschillen dertig jaar ge
leden waren voorgekomen, zouden zij door
oorlogen zijn beslecht geworden.
Nu ik tóch over bet laatste CoDgres spreek,
wil ik de aandacht vestigen op enkele aldaar
genomen besluiten. In de eerste plaats op het
besluit, waarbij de wenscb wordt uitgesproken,
dat in de scholen met het streven der Paci
fisten rekening worde gehouden en de leer
lingen daarvan op methodische wijze op de
hoogte worden gebracht.
Het tweede besluit draagt aan de leden
van het Internationale vredes-bureau te Bern
op om te trachten in ieder land de mede
werking der Pers voor de vredeszaak te ver
krijgen.
Het eerste besluit is van groot gewicht.
Immers onzen kinderen worden de overwin
naars van veld- en zeeslageu als helden ge
schilderd en menigmaal ten voorbeeld gesteld.
Zoo worden reeds aan de jeugd verkeerde
begrippen opgedrongen. Het kind m et zoo
vroeg mogelijk loeren begrijpen, dat indien
er vroeger van heldendaden in den oorlog
sprake mag z.jn geweest, wijl toen begrippen
en omstandigheden anders waren, tegenwoor
dig een oorlog zóo afschuwelijk, zóo vreeselijk
is, dat daarbij geen roemrijke feiten kunnen
voorkomen.
Dat de Pers een groote factor kan zijn voor
de vespreidiug en besprekingen der ideeën,
betwijfelt niemand. Wij kennen baar macht.
Is het wonder, dat het Congres zeer uit
drukkelijk baar werkdadige en constante me
dewerking beeft verzocht en verwondert het
U, Jat ik verheugd beu te kutinea verklaren,
dat vele Nederiandscbe dagbladen en zeker
niet die, welko hot minst gelezen worden,
als «stichter" der Internationale vereeniging
»Vrede-'.entoonstelling" konden worden inge
schreven
Ik ben overtuigd, dat de Pacifisten den
steun van da Nederlundsche dagbladen hoog
lijk zullen waardeeren.
Nog moet ik mededeelen wat een officier
o.a. aanvoerde tegen het plan.
Hij vond het niei slecht, maar waarschuwde,
uiet te vergelen hoeveel personen een be
staan vinden bij leger en vloot, hoeveel
jongelingen daar gehard worden hij schreef
óok, dat een oorlog zooveel heldenmoed kweekt.
Ik heb hem medegedeeld, dat vele personen
hun brood vinden in het militairisme, maar
dat de werkkracht dier personen de productivi
teit der wereld niet ten bate komtdat met
een weinig gunden wil wel een hardingswijze
voor jonge mannen zal zijn to vinden, waarbij
hun werkkracht liet productie-vermogen der
maatschappij vermeerdert. Betreffende zijn
inedeleehng over heldenmoed heb ik geant
woord, dat ook de brandweerlieden helden
moed vertooner:dat wij herhaaldelijk vol
bewondering opzien naar ben, die bun leven
wagen om bet eigendom van auderen te
redden, maar dat wij, schoon bij een brand
de heldenmoed wordt aangekweekt, er ge
lukkig niet over denken, onze huizen in
brand te steken en onze eigendommen te
vernietigen, alléén opdat heldeumoed kan
worden aangekweekt.
Ik kom nu tut het bespreken van een
argument, dat dagelijks wordt genoemd. Ik
bedoel het gezegde, dat bet streven der
Pacifisten een «utopie" is.
ik zou wel eens een Batavier willen terug
roepen en, na hein de tegenwoordige rechts
verhoudingen uiteen te hebben gezet, hem
de vraag willen stellen: «Waarde vriend,
indien ik in den tijd toen gij leefdet, U gezegd
bad, dat naar mijn meening cenige honderden
jaren later, de inwoner van een laud, die van
e0n in zuil nabjjheid wonenden buurman een
kalf had gestolen, twee maanden lang in een
groot gebouw op kosten van de andere in
woners te eten, te drinken en logies zou
krijgen, zoudt ge dat niet onbereikbaar hebben
geacht, zoudt ge dan niet hebben uitgeroepen
ge zijt een utopist!
«En als ik U dan had verteld, dat wij twee
duizend jaar later schietwerktuigen vervaar
digd zouden hebben, waardoor uit Amsterdam
de stad Haailem plat is te schieten, zoudt
gijlieden mij dan niet gesteenigd of voor
krankzinnig verklaard hebben?
«Maar wanneer ik U dau bad verteld, dat
in Europa per jaar 51)00 millioen gulden
zouden worden uitgegeven voor leger en
vloot, om te verhinderen dat de eeQe buur
man den andere aanvalt, of zooals men dat
zegt >ora den vrede te verzekeren", zoudt
gij mij dan niet vragen, te mogen terug-
keeren tot uw voorvaderen?"
Is hel een utopie, door een groote tentoon
stelling de volkeren te overtuigen, dat het
veel verstandiger is die 5000 millioen jaarlijks
te besteden voor het genezen van verschrik
kelijke ziekten, daa op die wijze te trachten
den vrede te bewaren?
Immers, ieder volk wenscht vrede; Duitsch-
Jand, Frankrijk en Engeland breiden steeds
leger en vloot uit, uitsluitend om den «status
quo" te handhaven en wanneer wy nagaan,
dut in de laatste vijftien jaren tie bedragen,
per jaar, door de Europaesche Kijken uitge
geven aun leger en vloot, bijna zijn verdub
beld en wij dagelijks zien, dat de wedren
ouder de iialiëu, wie de sterkste zal zijn,
steeds méér geld, mper slaclitollers kost, is
het dan niet zonneklaar, dat die wedren een
krankzinnigheid is, die nooit kan eindigen in
een stationnairen toestand?
Men behoeft geen Pacifist te zijn om be
weegredenen van philanthi'opischen aard
men kan het in even sterke mate zijn op
practische gronden.
Indien hel streven der Pacifisten om epn
internationalen rechtstoestand te scheppen,
opd it er een duurzame vrede verzekerd zij,
een utopie is, dan moet hier toch verklaard
worden, Jat de Europeesche Stateu per jaar
eeuige duizenden inillioenen uitgeven ten
behoeve van die utopie.
Bertha von Suttner heeft gezegd, dat het
met het Pacifisme zal gaan, zooals het met
alle nieuwe denkbeelden ging.
Eerst noemt men het streven een utopie
en wordt het belachelijk gemaakt; dan wordt
het denkbeeld bestredenen daarna wordt
gezegd, dat de voorstanders bezig zijn een
open deur in te trappen.
In de weinige weken na het oprichten der
vereenigiug hen ik in mijn woordenstrijd
met verschillenden deze drie stadia doorloopen.
Neen, het is geen utopie te gelooven, dat
een Internationale rechtstoestand zal komen;
het is daarentegen een utopie, te gelooven,
dat door een gewapenden vrede de oorlog
vermeden kan worden.
Indien wij nu meer dan 25 van ons
budget betalen om den »gewapenden vrede"
in stand te houden en de geschiedenis ons
leert, dat de uitgaven voor leger en vloot
in ieder land steeds harder stijgen dan de
draagkracht der volkeD, dan zal men toch
wel gelooven, dat wij geen stijging tot 100°/°
van ons budget kunnen afwachten. Vóór
dien tijd moet er óf een reusachtige, dood
en ellende brengende Europeesche oorlog
zijn, óf een toestand van recht ontstaan, die
zulke uitgaven overbodig maakt.
Indien wij allen niet met woord en daad
strijden om daarvan de volkeren te overtuigen,
zal bittere ellende ons deel zijn.
De Internationale vereeniging «Vrede-ten-
toonstelling" heeft ten doel, die overtuiging
ingang te doen vinden.
Voor dat streven wordt uw steun gevraagd.
A. ten BOSCH N.Jzs.,
Algemeen Secretaris der
afdeeling Nederland.
In bet Afdeelingsverslag der Tweude Kamer
over Hoofdstuk IX (Waterstaat) wordt
ouder meer het volgende gezegd
Algemeen werd geklaagd over de onveilig
heid vari het verkeer op de openbare wegen,
veroorzaakt door bet rijden mot automobielen
en er werd op gewezen, dat de verregaande
brutaliteit en de onbesuisdheid van bestuur
ders van motorrijtuigen in den laatsten tijd
tot het verlies van verscheidene rnenscben-
levens aanleiding heeft gegeven. Voorzich
tigheid is niet te verwachten, tenzij met
dwang. Enkelen noemden als afdoend middel
afzondelijke wegen voor automobielen. Ver
scheidene leden vvenschten de Motorwet ge
wijzigd te zien in dien zin, dat barder rijden
dan inet een snelheid van 25 K. M. per uur
belet wordt, en in overweging werd gegeven,
alleen die automobielen toe te laten, welke
niet barder kuunen rijden dan 25 K. M. per
uur, of mot oen behoorlijke snelbeidsregistrator
om overtreding met zekerheid te constateeren.
Voorts werd van verschillende zijden aange
drongen op stren 'ere repressie van overte-
dingeu der wet. Ernstige vergrijpen dienen
rnct hechtenis gestraft.
Van andere zjjda werd onder meer betoogd,
dat men in de alleszins gerechtvaardigde ver
ontwaardiging toch niet uit het oog moet
verliezeu, dat de automobiel als vervoermid
del voor menschen en goederen baar waar
de heeft. Ook de klachten over rijwielen
zijn langzamerhand verstomd. Wetswijziging
reeds nu achtte men voorbarig.
Men verzoekt ons het volgende te willen
opnemen
De onlangs door den Minister van Oorlog
geïnstalleerde commissie in zake de toeken
ning vaD burgerlijke betrekkingen aan ge
wezen militairen, beeft reeds van verschil
lende gewezen en van nog in dienst lijnde
militairen verzoeken ontvangen, waaruit blijkt
dat, bij velen de indruk is gevestigd, dut de
regeling van deze toekenning spoedig zal tot
stind komen, dan wel dat de commissie
zelve de macht zou hebben, betrekkingen te
vergeven.
Beide meeningen zijn onjuist. De commissie
heeft tot taak eeu regeling te ontwerpen ten
bate van gewezen militairen in boven be
doelden zin. Zij dient daarna het ontwerp in
aan de Regeering, die, als bet wordt goed
gekeurd, de maatregelen tot vaststelling moet
nemen. Zoolang dit laatste niet heelt plaats
gehad, kan er van toekennen van betrekkingen
op den nieuwen grondslag geen sprake zyn.
Verder heelt uit den uard der zaak de
commissie geen beschikking over eenige be
trekking.
De «Vereeniging van Voorzitters en Secre
tarissen van Kamers van Arbeid ï.i Neder
land" tot dusver is hier nog slechts een
Kamer van Arbeid voor de bouwbedrijven
zal 20 December te Utrecht een Algeineene
vergadering houden, waarin, behalve enkele
kleinere zaken, de twee volgende onderwer
pen zullen behandeld worden; 'le. de instel
ling van een commissie, die zal worden uit-
genoodigd een rapport uit te brengen over
een ulgeheele reorganisatie der Kamers van
Arbeid, waardoor de bestaande gebreken un
leemten worden weggenomen. en by haar
rapport een of meer wetsontwerpen met
memorie van toelichting te voegen 2e. de
wensehelijkheid van dn verleening van bet
enquèterecbi aan de Kamers van Arbeid,
hetzij in haar huidige samenstelling dan wel
na reorganisatie.
Door het Bestuur zullen binnen enkele
dagen over deze beide punten praeadviezen
worden uitgebracht.
Hedenochtend had ten Raadhuize plaats
de uitloting van 25 obligatiën in tl geld-
leeningen ten laste der Gemeente tot
een gezamenlijk bedrag van f21 000.
De nummers en de plaats van allossing,
na 31 December, worden later vermeld.
De heer J. A. Haverkorn, thans particulier
klerk van den Inspecteur der directe be
lastingen, invoerrechten en accijnzen hier, is
rr.et ingang van 1 December benoemd tot
Rijksklerk ter Directie Middelburg van die
middelen.
Mej. J. Timmermans behaalde de acte
vrije- en orde-oefeningen Gymnastiek.
De heer C. E. J. Bosch is benoemd tot
stationsklerk te De Bilt.
Tot surnumerair hij de N. C. S. is be
vorderd de schrijver C. J. Laugelor, die in
verband daarmee wordt overgeplaatst van
Utrecht naar hier.
Kapitein A. J. W. van der Grinten, die
van het 5e regiment infanterie werd gede
tacheerd bij de landmacht op Curasao, is
teruggekeerd bij het Koloniaal werfdepot.
In het «Weekblad voor Muziek" vonden
we het volgende testimonium van Leopold
Godowsky, die met den beer J. Mossel on
langs ook hier optrad
Amsterdam d. l6-l0-'06. «Da ich jetzt am
Schluss der dritten holliindischen Tournee
bin, die ich gemeinsam rnit Harm J. Mossel
gernacht habe, müchte ich bevor raeiner
Abreise meine aufriohtige Bewunderung für
sein Spiel uusspreehon. Er ist meiner Meiuung
nacb Einer der allerersten Cellisten der
Gegenwart".
By Kod. besluit zijn benoemd bij den
grooten staf tot luitenant-kolonel, adjudant
van H. M. de Koningin, de majoor R. J. graaf
Schimmelpenninck, gedetacheerd bij het 5e
regiment infanterie bij den generaleu staf
tot luitenaut-kolonel do majoor A. L. Klerk
de Reus, chef van den staf der 4e divisie
infanterie.
De bij het 4o regiment huzaren nieuwbe
noemde reserve-luitenants zullen niet 17,
doch 24 dezer worden beëedigd en in functie
gesteld.
Het nieuwe gebouw voor het Sint Pieters-
en Bloklandsgasthuis, dat achter liet bestaande
wordt opgetrokken, volgens verlangen vau
wijlen mevrouw de wed. O. Scheltus van
Leusden-Fenerna, zal nu eerlang verryzen.
Regenten dier stichting noodigdon de archi
tecten lis. Kroes, W. van Schaïck. W. Salo
mons en E. I'. J. Smith uit, plannen daar
voor te ontworpen, welke plannen thans zijn
ingezonden.
Gistermiddag werd ïq Hotel-Reichmann oen
Algemeene vergadering belegd tot het ver-
kiezen, in verband met de nieuwe Statuten
van een nieuw Bestuur der Maatschappij tot
opvoeding van weezen en andere minderjari
gen in het huisgezin «Zandbergen."
Gekozen werden: tot lid en Vcorzitter ds
A. J. Adriani, predikant te Warmennuizen'
tot leden mcj. E. M. Ament, te Laren (NoohL
Holland); mevrouw H. Boddaert-Schuurbeque
Roeije, te 'sGravenhage; mevrouw D. H.
Meursing—Kirchner, te Amersfoort; mevrouw
A. Stoel—Wijn, te Bergen-op-Zoommr. J.
A. Fokker, advocaat te Leiden; mr. A. L
Peerbolte, referendaris BinnoülandscheZaken'
te 's Gravenhage; B. Steggerda, directeur
Ambachtsschool te Eindhoven; prof. F. Ken-
ninck, te Amersfoort; mevrouw A. M. C.
BlokDuyvis en de lieer, n C. Dijkstra R.Huz.
P. H. Majoor en J. N. de Jong, fabrikant
te Westzaan.
De Rechtbank te Utrecht veroordeelde P.
van W., melkrijder te Hoogland, beklaagd
van overtreding der Jachtwet (hooger beroep
vonnis Kantongerecht te Amersfoort, 1 Oc
tober 190ü) overeenkomstig dat vonnis tot
tweemaal f5 of tweemaal 5 dagen hechtenis,
met bevel tot verbeurdverklaring van liet
geweer, of f'6 boete ol' dagen hechtenis;
J. de W., 35 jaar, koopman te Amersfoort,
beklaagd van openbare dronkenschap, (hooger
beroep vonnis Kantongerecht te Amersfoort
van ll Juni-1900) overeenkomstig dat vonnis
tot 3 dagen hechtenis en 1 jaar opzending
naar een Rijkswerkinrichting;
en I). van D. 20 jaar, koetsier, zwervende,
beklaagd van diefstal van twee rijwielen, tot
2 jaar gevangenisstraf'.
Men schrytt uit Bunschoten
Het vraagstuk van den aanleg van een
nieuwe burgerlijke begraafplaats voor deze
Gemeente nadert slechts langzaam zijn
oplossing.
De pogingen om land onteigend te ver
krijgen loebehoorende aan de familie Van
de Kolk zijn gestaakt naar aanleiding van
een schrijven van die familie, ingekomen bjj
den Raad, waarbij aangeboden werd een be
drag van flOÜO ter beschikking van ile
Gemeente te stellen bijaldien de Raad geen
verdere pogingen meer aanwendde oin land
van haar onteigend te krygen tot den aanleg
van een nieuwe begraafplaats. In eeu spoed-
eischende vergadering besloot de Raad, mede
met het oog op de toch reeds groote kosten
aun den aanlog van zoo'n begraafplaats ver-
bonden, de schenking te aanvaarden en te
trachten een ander perceel, eveneens gelegen
aan den Bunscholer straatweg, beuoorden
den Nijkerker grintweg, to koupen.
Doch nu is weer de eigenares vart dat
stuk grond, waarvoor namens de Gemeente
een hoog bod werd gedaan, niet bereid dezen
grond aan de Gemeente te veikoopen tot
den aanleg van een nieuwe begraafplaats.
Vanwege het Gemeentebestuur is thans
de tusschenkomst der Regeering ingeroepen,
ten einde ten spoedigste een wet to ver
krijgen, verklarende, (lat het algemeen nut
de onteigening vordert.
Tot 18 dezer zijn, 's avonds na 11 uhr, in
het Oost-Noordoosten weer tal van vallende
sterren te zien, die zich onderscheidendoor
groote snelheid en helderheid.
Wie slecht is, heeft alleen zijn eigen slecht
heid; wie zwak is, heeft de slechtheid van al
degenen die hem omringen en beheerschen.
Alweer eeu legende verdwenen. Algemeen
wordt aangenomen, dat de maag van een kameel
voor den van dorst bijna omkomenden zwerver
in de woestijn een laatste waterreservoir biedt.
Brehm, die sterk twijfelde aan de waarheid
daarvan, heeft verscheiden in de woestijn grijs
geworden kameeldrijvers ernaar gevraagd maar
geen hunucr had ooit van iets dergelijks ge
hoord geen enkele had de legende ook maar
hooren vertellen.
Brehm 'heeft daarop eens toegekeken bij bet
slachten van kameelen, die nog den dag tevoren
te drinken hadden gehad en heeft er zich van
overtuigd, dat het gewoon onmogelijk ia, water
to drinken, dat dagenlang met do voedselstotl'en
en het maagsap samen in den maag gelegen
heeft. De kameel zelf riekt al onaangenaam
maar zulke maagbrij moet zells den van dorst
omkomende een ouovcrwinnelijkeu afkeer in
boezemen; de lucht uit een versch opengesne
den kameelmaag is ondraaglijk.
Het schip der woestijn is dus geen wandelend
waterreservoir.
Ook de steenkool overbodig. We hebben een
poosje geleden al eens verteld van een geestelijke
die een uiterst krachtige springstof heeft uitge*
vonden welke onmiddellijk in het Portugeesch»
leger is ingevoerd, na uitmuntend geslaagde
proeven te Cintra, in tegenwoordigheid van den
Koning.
Do zelfde geestelijke heeft een nieuwe uitvin
ding gedaan, zoo wordt althans uit Madrid aan
de „Éclair" gemeld die minder menschen-
levens zal verslinden en nuttiger is.
Het bel reft de „Pyrhtfliophore", een toestel,
dienende om do zonnewarmte te concentreert®
door middel van een rellcelor van een nieuwen
geomctiriscbjn vorm. De terugkaatsende opper
vlakte bedraagt S0 vierkanten Meter, en de opga*
zamelde warmte conoentreort zioh in een oven,
