Stadsnieuws.
Gemengd nieuws.
zoek van den Minister, hem omtrent don
stand der werkzaamheden van de commissie
nader te willen inlichten
Nadat do commissie de verschillende vra
gen waartoe het haar opgedragen onderzoek
aanleiding geeft, had nagegaan, heeft ry een
sub-com:nissio uit haar midden uitgenoodigd,
haar voor te leggeu een ontwerp van een
herziening van de Wet van 24 Mei 1897
(Stbl. nr. 156) voorzooveol deze betreft de
regeling dor financieele verhouding tusschen
het Rijk en do Gemeenten, en oen ander,
waarbij, met intrekking van deze regeling,
het Rijk ten behoeve van de Gemeenten
geheolon of gedeeltelijken alstund doet van
een Rijksbelasting.
Ik vlei mij, dat deze ontwerpen, vergezeld
van de financieele uitkomsten, die hun uil
voering voor het Rijk en tal van Gemeenten
zou medebrengen, binnen weinige dagen
door de subcommissie zuilen worden vast
gesteld en kort daarna door de Staatscom
missie zullen worden in behandelinggenomen.
Tevens wordt een ontwerp van een her
ziening van het Gcmeentebelastingstulsel
voorbereid.
Het is altijd bezwaarlijk, zich aan voor
spellingen te wageu, maar ik vertrouw, dat
de commissie, zoo geen onvoorziene om
standigheden haar werk vertragen, in den
loop van het volgende jaur haar taak zal
mogen volbrengen.
Analytisch Kamerverslag.
De Tweede Kamer besloot Dinsdag met
twee stemmetjes meerderheid een bedrag van
veertigduizend gulden goed te keuren voor
een analytisch verslag harer openbare ver
gaderingen.
Wat dat eiger.lyk voor een ding is, weet
geen sterveling; maar dat komt er minder op
aan. Gebeurt meer by dit achtbaar college.
Te oordeelen naar den naam, zou men zoo
zeggen, dat het een verslag is, waarin de
beeren stuk voor stuk geanalyseerd zullen
worden.
Dat kunnen prettige scheikundige formules
wordenZooveel deelen tinctuur van onbe
nulligheid op /vioveel deelen spraak verwarring.
Bij oververhitting scheidt zich een troebele
massa af, die naar zwavel begint te rieken.
Anderen beweren, dat het analytisch verslag
zijn ontstaan te danken heeft aan den angst
van sommige heeren voor vriendelijke critiek
in de kranten. Daar zyn ze doodsbenauwd
voor.
Die Pers-angst van sommige Kamerleden
is trouwens ongemotiveerd. Als de liberale
kranten hen uitmaken en uitlachen, staan
den zelfden avond opgewonden artikelen over
hun redevoering in de bladen van den over
kanten omgekeerd.
Maar nu komt dan toch voor hoe kort
zouden we willen vrageu een officieel
verslag van de Kamerzittingen; een samen-
persing van de redevoeringen door een of
ander ambtenaar, diegeen verslag kan
maken.
Waartegen door het Kamerlid-journalist
Van Vuuren dan ook niet zuinig is gewaar-
schu vd. Ook de hoeren Van der Zwaag,
Drucker en De Beaufort fulmineerden er sterk
legen.
Offlcieele snelheid.
Al is het minzaam, schryft de «Lirnb.
Koerier", toch worden we gehoond in de
Duitsche grenspers en dat nog steeds naar
aanleiding van de onjuiste mededeeling in
de «Staatscourant", door onzen Minister van
Buiteulandsche Zaken.
Ithme/rs, wat is er n- gebleken Dat op
de staking, die dezen zomer op Rotbe Erde
voorviel, tvaardoor er op die fabriek inder
daad werljliedengebrek heerschte, door een
der Nedeylandscbe consuls de Minister is
gewezen.,
Daar 'levenwei rnet ambtelyke zaken den
slakkengang pleegt te gaan, zoo verneemt de
Akener lAolksfreund", is, ingevolge van
deze verwittiging, pas in November de be
kende mimsterieele mededeeling in de »Ne-
derlandsche Staatscourant" verschenen, hoe-
v;èl er toen geen sprake meer was van
werkliedengebrek.
Wat is daar ru allemaal het gevolg van
geweest
Ie. dat de Directie der Rothe Erde de in
derdaad vele Nederlandsche werklieden, die
zich bij bnar gemeld hebben, heeft moeten
op de hoogte stellen van de vergissing.
2e. dat vele reizen en brieven vergeefs
gemaakt en geschreven zijn.
3e. dat by de Duitsche arbeiders wel
is waar een tijdelijke ontevredenheid is
gekweekt tegen de Directie, daar eerslge-
noermleu bij den toeloop van vreemdelingen
meenden, dat nu hun gedaan sou worden
gegeven als wraakneming wegens de slaking
van dezen zomer.
En dit allemaal door onze officieele blik
semsnelheid
Ds. EX M. ten Gate, uit Apeldoorn, hoopt
aanstaanden Zondag hier voor te gaan bij de
godsdienstoefooing van den Doopsgezinden
Kring, welke om half elf io bet Loge-gebouw
aan do Van Persijn-straat zal worden ge
houden.
In de kapel van het seminarie der Oud-
bisschoppelyke klerezie zal dr. J. J. van
Thiol, bisschop van Haarlem, aanstaanden
Zondag wijdon tot diaken den heer J. F. van
Wijk en tot subdiaken den heer J. van dor
Üord.
De heer J. W. Ensinck, thans diaken dor
Evang. Luthersche gemeento, is benoemd tot
ouderling, in de plaats van den heer G. P.
Ittmann Sr.
Het aantal manschappen voor de lichting
1907 der Nationale militie door de provincie
Utrecht te leveren, bedraagt 613 ter volledige
oefening en 260 tot korte oefening.
Het stoffelijk hulsel van kapitein-adjudant
A. A. van Schilfgaarde werd hedenochtend
per trein naar Buren vervoerd om daar in
het familiegraf te worden bijgezet.
Aan den overweg bij het station werd de
lijkstoet opgewachi door het officierskorps
van hot 5e regiment infanterie, deputation
van de ollicierskorpsen der andere wapens
ïd dit garnizoen en de stafmuziek van het
5e regiment, benevens enkele officieren en
oud-officieren van elders. Onder dezen
merkten wij op generaal-majoor W. A. T.
de Meester, den vorige» regimenfs-commau-
dant, en do oud-kapitein W. Puffius.
Nadat generaal-majoor L. de Vlaming,
schoonvader van den ontslapene, dank had
gezegd voor de warme belangstelling in dit
zoo zeer droevig verlies, nam ook behalve
enkele vrienden plaats in den trein de depu
tatie van het oflicierskorps van het 5e
regiment, aan wier hoofd stond kolonel W.
L. van Hoek, de regiments-commandant.
De stafmuziek bracht ecnige koralen ten
gehoore.
In den ouderdom van 50 jaar iste's-Gra-
venhage overleden de heer P. Koiff, oud
hoofdadministrateur der Deli-maatschappij.
De officier van gezondheid 2e klasse G. A.
S. Lijnkarap is van het le regiment veld
artillerie overgeplaatst naar het Militair hos
pitaal hier.
Tot 10 December is bij die inrichting ge
detacheerd de officier van gezondheid 2e
klasse J. G. Brandjes.
Overste jhr. L. A. P. Six, van het le regi
ment, is benoemd tot commandant van het
3c regiment veld-artillerie, te Breda.
Kapitein O. L. G. F. Aberson, van het le
regiment infanterie, is bevorderd tot majoor
en toegevoegd aan den Inspecteur der ar
tillerie, te 's-Gravenhage.
Ook op de openbare en vele bijzondere
Lagere scholen is gister het Sirit-Nicolaasfeest
weer met groote opgewektheid gevierd.
Voor het Nuts-departement zal dr. A. van
Raalte, uit Dordrecht, morgenavond spreken
over de phonograaf.
In aansluiting dan het berichtje in ons
vorig nummer over het ongewoon zachte
weder voor den tijd des jaars schrijft ons
een abonné, dat hg gister let wel5
December in zijn tuin, dus van den kou
den grond, nog pronkboonen plukte.
Nochtans heeft het hier gisteravond rond
half negen gesneeuwd, zeker in verband
met het geweldige onweer, dat boven do
Vechtstreek woedde.
De «Continental Bodega Company" (depot
hier ter stede in Hotel Smolders van Osch)
zond een even fraaien als practischen kalen
der voor 1906, tevens vloeiboek.
Het heerenhuis aan den (Jtrechtschen weg
no. 12, bewoond geweest .door wijlen den
lieer W. A. Croockewit, met tuin, stal en
koetshuis enz., ter grootte van omstreeks
24 Aren, is bij de ten overstaan van notaris
Joh. Knoppers gehouden openbare veiling
verkocht voor f H 800 aan den heer P. N,
Koppen.
De Directeur van het Postkantoor te Am
sterdam verzocht aan de daar verschijnende
couranten, het volgende te willen opnemen
»Eeu dezer dagen plaats gehad hebbend
ongeval door verwonding van een mijner
beambten aan een koperen stift, zooge-
naamden «papierbiuder'', welke in den regel
voor de verpakking van monsters van koop
waren, maar ook meermalen voor de sluiting
van drukwerken gebezigd worden, geeft me
aanleiding, het betrokken publiek beleefd te
verzoeken, deze stiften aan te brengen zoo
danig, dat de punten geheel zijn omgebogen
en daarmede de kans vlin vorwonding tot
een minimum wordt teruggebracht".
't Komt ons niet overbodig voor, dit ver
zoek ook onder de aandacht van onze lezers
te brengen.
Het gerucht loopt, dat G- J. D., den 24
November geyankelyk naar Utrecht geleid
als verdacht in zake den moord op den
rangeerder H. Drost, den 15 November
gepleegd, gister uit de voorloopige hechtenis
ontslagen en hier teruggekeerd is.
DÜ de politie is dienaangaande evenwel
niets bekend.
De mensch heeft drie wegen om te leeren,
verstandig te handelen. Door nadenken;
dat is de edelste. Door navolgendat is de
gemakkelijkste. Door ervaring; dat is de
bitterste.
Groote eters.Onder de groote eters, van
wie de gesclxiodoniB spreekt, bekleeden de toon
dichters een voorname plaats. Dikwyls was hun
eetlust oven groot als hun genie.
Zoo bestelde Hiindel, als hij alleen in een
restaurant ging oton, steeds een maaltijd voor
drie personen.
lions had by weder door zijn kneeht zulk een
maal laten bestellen in een restaurant, dat hij
weinig bezocht. Toen hij kwam, vroeg hij den
kellner, of het eten klaar was.
„Ja" .was het antwoord, „zoodra het gezelschap
komt."
„Laat dan maar opbrengen'', zei Hiindel. „Het
gezelschap ben ik."
Haydn had een nog grootere eetlust. Hij at
bjj voorkeur alleen en bestelde dan eten voor
vijf personen.
Ook een Hertog van Norfolk, die ten tijde
de" van Hendrik VIII leefde, at Yoor vijf. Bril
lat Savarin, een vermaard gastronoom, verhaalt
van een pastoor to Brequir, die bij éen maaltijd
ongeveer zooveel gebruikte als een gewoon ar
beider in tien dagen. Hij zag eens dien gees
telijke in den tijd van drie kwartier een schaal
vol soep, oen schotel rundvleesch, een grooten
schapebout, een ham, een schaal salade, 2 pond
kaas, een hoeveelheid brood, een flesch wijn,
een flesch water en een kan vol koffie naar
binnen werken.
Een moderne „hongerige Gijs" ,de vicomtede
Vieil Gastel, wedde eens, dat hij in twee uren
tjjds voor een bedrag van 500 franc aan spijs
en drank zou gebruiken, en hij won die wedden
schap in 1 uur 40minuten. Indien tijd gebruikte
hij 24 dozijn oetsers, soep, een biefstuk, een ge-
trutleerden fazant, een salami-worst, een schaal
erwten, een schaal asperges en een schaaltje
kruisbessen. Daarbij dronk hij vijfflesschen wijn
en koffie en likeur toe.
De nieuwste uitvinding van Edison. Thomas
Edison kondigt een nieuwe uitvinding aan, die
in de electro-technische industrie, en met name
in het moderne transportwezen, een geweldige
omkccring tengevolge kan hebben. Hij wil na
melijk kobalt aanwenden voor electriciteitsont-
wikkeling en in 't bijzonder voertuigen van
een motor voorzien, waarvoor kobalt gebruikt
wordt.
Daardoor zou het mogelijk worden, het ge
wicht der batterij en ook den prijs zoodanig te
vermiuderen, dat het aanschaffen van motor
wagens ook voor kleine beurzen mogelijk zal
worden.
Autoproeven. Te Berlijn zijn proeven ge
nomen, die moesten aantoonen, dat een auto
zich op korter afstand tot stilstand laat brengen
en in de vaart korter draaien kan nemen dan
een paard en rijtuig. Het bewijs is geleverd,
al is daarop nog wel een en ander af te dingen
in verband met do kortheid van het weggedeelte
waarop ze werden genomen en de onzuivere
metingen, vooral van de snelheid.
Landauers, taxameters, automobielen van
velerlei gading en sterkte, zelfs auto-omnibussen
en een brandweer-auto uit Grünewald namen
aan de proeven deel.
Herhaaldelijk mislukte het, de reeds pas in
working te stellen op het oogenblik, dat de
man met de roode vlag, die de onverwachte
belemmering voorstelde, werd bereikt.
Een aulomobildroschke en een dergelijk voer
tuig met een „hooimotor" er voor, reden met
gelijke snelheid. De auto's kwamen van 4*/i tot
12 M. nadat de rem was aangezet tot stilstand,
de met een paard bespannen rijtuigen 8 tot 24 M.
nadat het paard was ingehouden. Een motor-
vrachtwagen stond 4 M. na het aanzetten der
remmen stil, de wagen met een paard had 22
M. noodig. E«n brandweerauto, die concurreerde
met een vrachtwagen, stond stil 2.8 M. voorbij
het punt waar de remmen werden aangezet, de
vrachtwagen ruim 12 M. voorbij de pluk waar
geremd werdeen landauer die te gelijk poogde
te stoppen 17 M. verder.
Slucnts eenmaal overwon do met een paard
bespannen wagen, die 25 Meter noodig hadde
auto stond toen 1 M. later stil.
Of deze proeven het gewenschte resultaat
zullen bereiken, namelijk of zij invloed zullen
oefenen op de besluiten van den Rijksdag bij
de bebundeling der wet op het rijden met auto's,
acht de „Voss. Ztg." zeer de vraag.
De aanwezige Volksvertegenwoordigers woon
den althans slechts een deel der belangwekkende
wedstrijden bij.
Meer dan door dergelijke prooven zal worden
bereikt als bij de automobilisten het inzicht
sterk wordt, dat dc publieke weg geen geschikt
terrein is om er met een wedstrijdvaart over te
vliegen zonder zich om iets te bekommeren.
Buitenlandsche loterijen in ons land. Nog
altijd gaan de buitenlundsche loterijen met drieste
onbeschaamdheid voort, hun uiet gewenschte en
zelfs door de Nederlandsche wet verboden aan
biedingen in ruime mate aan degoedgeloovigen
in ons land toe te zenden.
Om te voorkomen, dat de Post zou weigeren
deze paperassen te vervoeren, worden dio ver
lokkende aanbiedingen verzonden in enveloppen,
die uiterlijk niet doen vermoeden wat do
inhoud is.
Geen enkel kentceken is op de enveloppe
aangebracht; zij zijn geheel blanco en verraden
in geen enkel opzicht wie de afzender is.
Het ware te wenschen, dat de Post wat meer
van do bevoegdheid gebruikt maakte om, alvorens
dit drukwerk door te lateD, te constateeren wat
het behelst.
Robinson-eiland. Kort na de aardbeving in
Chili kam de tijding, dat het eiland Juan Fer
nandez het verblijf van den matroos Selkirk,
het voorbeeld van Robinson Crusoe door die
ramp waren verdwenen. Dit bericht werd des
tijds reeds tegengesproken. Hettijdschift „Globus"
meldt nu, dat bet werkelijk gebleken is een
verdichtsel te zijn. lScn oorlogsschip is door de
Chilecnsche regeoring uitgezonden, en men heeft
bevonden, tint eilandengroep niet enkel nog boven
de zee uitsteken, maar ook geenerlei wijziging
vertoonen. De bewoners verzekerden, dat zij
niets van een aardbeving hadden bemerkt.
Rood haar Menschen met rood haar worden
minder spoedig kaal dan anderen.
Een geneeskundige schijft dat verschijnsel
daaraan toe, dut rood haar betrekkelijk dik is.
Een rood haar is bijna zoo dik als vyf blonde
en drie bruine haren.
Met 30 001) roode haren is een schedel goed
bedekt, terwijl een hoofd met even zooveel blon
de haren betrekkelijk kaal iB. Er zjjn vooreen
behoorlijken haardos ongeveer 160000 blonde
en 105 000 bruine haren noodig.
Steriliseeren van kurken. Reeds raeor-
'malen is getracht kurken stertel te maken,
doch steeds werden moeilijkheden onder
vonden, in verband met de weinige door
dringbaarheid van het kurk.
Nu echter schijnt men in deze tot goede
resultaten gekomen te zijn en wel door de
kurken in een 20% formaline-oplossing te
leggen en daarin langzaam te laten koken.
Daarbij is op te merken, dat liet gereed
schap, waarin gekookt wordt, van boven
goed algesloten moet gehouden worden,
opdat geen stoom ontsnapt.
Door deze behandeling worden de kurken
niet alleen gesteriliseerd, doch zelfs veel
houdbaarder.
Bij de nu juist niet zoo bijzonder zuivere
behandeling van het kurk, zoowel bij den
oogst als by de bearbeiding daarvan, ware
bet wel te wenschen, dat deze eenvoudige
behandeling zóo goed bleek te zijn, dat ze
algemeen kon worden toegepast. Aldus be
handelde kurken moeten reeds proefonder
vindelijk aanbevelenswaardig zijn gebleken,
tot afsluiting van verschillende dranken op
fiesschen.
De bril. De Berlijnsche oogarts prof.
Hirschberg, heeft dezer dagen een voordracht
gehouden over de geschiedenis van den bril.
Hij sprak de bewering tegen, als zouden de oude
volken reed? glas hebben gebezigd als hulpmiddel
voor zwakke oogen. De Grieken en Romeinen
kenden wel de kunst om glas en bergkristal te
slijpen, maar er is geenerlei bewijs, dat zij
lenzen vervaardigden; dat de smaragd, welke
Nero in den circus voor het oog hield, een ge
slepen lens was. blijkt uit niets. Evenmin zijn
er Bewijzen dat de Chineezen en Arabieren eerder
brillen kenden dan de Europeanen. Wel hadden
de Chineezen reeds voor onze jaartelling holle
spiegels, maar zij maakten er geen gebruik van
voor het oogzij leerden eerst in de 15de eeuw
uit Europa de brillen kennen
De eerste zekere berichten over den bril zijn
van 1270, toen de beroemde Britsche geleerde
Roger Baco, de „doctor mirabilis", uitvinder o.a.
van den parabolischen brandspiegel, in zijn ge
schrift „Opus Majus" onder andere optische toe
stellen ook gewag maakte van vergrootingsglazen,
welke hij aan ouden van jaren aanbeval als
hulpmiddel om beter te zien. Daar is ook voor
het eerst sprake van de „loup" en haar gebruik.
Als uitvinder van den bril, zooals wij dien
kennen, mag vermoedelijk de Florentijnsche
edelman Salvino degli Armati worden beschouwd,
die in het begin der 14de eeuw overleed. Een
tijdgenoot van hem, de Domicaner monnik
Alexander van Spina, maakte zich verdienstelijk
door den bril in ruimer kring bekend te maken.
De oudste brillen waren convex, dus vergroo-
tend en stellig al in gebruik in de helft der
15de eeuw. De concave, voor bijziende oogen,
dagteekeneu van twee eeuwen later. Eerst be
vestigde meu de bril aan de mutslater met
een haak om den neus. Het woord „bril" is
afkomstig van het woord beryllium, dat in de
middeleeuwen voor glas werd gebezigd en uit
Jndiö stamt. Het oudste woord voor bril is
„spiegel", of „oogspiegel".
De maari en haar invloed. Wie op het
platteland woont, weet dat aan de kuische
Luna allerlei geheime invloeden worden toe
gekend en niet het minst op weer en
plantengroei. Het wekt verbazing hoevele
gevolgtrekkingen visscher en landman maken
uit de voortdurende afwisseling van haar
schijngestalten, want wij noemden weer en
plantengroei, maar nog tal van andere zaken
zijn aan haar onderworpen.
Landlieden, jagers, herders, zeelieden en
allen, die telkens met de natuur in aanra
king kwamen, brachten de gebeurtenissen
op de aarde in verband met de verschijnselen
der maan, en olschoon veel van bet byge-
loof door verbeterd onderwijs is verdwenen,
is'men toch nog niet geheel vry geworden
iD zijn denken over de invloeden aer maan.
In zuidelijke lauden heeft de maan nog
steeds haar vollen invloed op het leven,
denken en gevoelen der menschen behou
den. Zoo vinden wij vermeld, dat de be
woners van de Adriatische Zee met zeker
heid gelooven, dat een huwelijksband, ge
legd bij wassende maan, geluk on voorspoed
brengt; dat de geboorte bij wassende maan
den nieuwen wereldburger schoonheid kan
geven,
De landlieden geven by wassende maan
het zaad niet aan den akker, maar bij af
nemende maan mag men het gerust aan
de aarde toevertrouwen, waarop evenwel
