Zaterdag 29
December 1906.
No. 7293.
56e Jaargang.
Feuilleton.
Het Kroontje.
Oudejaar:
Stadsnieuws.
UITGAVE
FIRMA A. H. VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
franco Mr'imt^rTln' L)^*rd^' Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fit—
Advertentlën t-« reR.Is 60 cent; elke rc«.l meer 10 cent. lig*
meer 10 25 BrrJS P"1', r«8el 15 cent.Reolamee 1—5 regels1.25; elke regel
gebracht en kost e f;rs naar plaatsruimte. Bev-csnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
ij a veitentiën van buitea de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
KORTEORAGHT 9-
Postbus 9 Tolepboon 9.
Bij
dit mimmer behoort een
BIJVOEGSEL.
K i: N N I H K I N <j t; N
Leerplichtwet.
^BURGEMEESTER der Gemeente AMERS-
brengt ter kennis van ouders, voogden of andere
verzorgers van leerplichtige kindereD die aanBproak
maken op oene der vrystellingen van de verplichting
om hunne kinderen school- of huisonderwys te doen
Seven, genoemd in artikel 7 der Leerplichtwet, of
ie hunne kinderen huisonderwijs doen gonieten
dat een eu ander hen alleen |dan kso ontheffen
van de verplichting om hunne kinderen ter school
te «enden, wanneer daarvan door hen vooral aan don
Burgemeester ia kennis gegeven
dat een vereiscbte voor het doen voortduren dier
vrijstellingen ia, dat deze kennisgevingen telken jare
opnieuw worden ingediend door hen, die aanspraak
maken op eene van de vrijstellingen bedoeld bij
artikel 7 der wet, telkens na verloop van 12 maan
den en die hunne kinderen huisonderwijs doen ge
nieten, ieder jaar vóór l Februari;
dot van veranderingen in do personen, door wie
bet huiaoudorwjjs gegeven wordt, binnen acht en
twintig dagou aan den Burgemeester moet worden
kennis gegeven
dat alle bovengeuoomde kennisgevingen moeten
{osohieden op daartoe vastgestelde formuliereu, welko
osteloos ter Gemeente-secretarie verkrijgbaar «ijn.
Amersfoort, 28 December 1006.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIER3.
BURGEMEESTER ën WETHOUDERS van
AMERSFOORT
maken liegend, dat het Bureau van den Burger
lijken Stand gedurende den Nieuwjaarsdag voor hol
publiek geopend zal zijn des voormiddags van 8'/»
tot 9 uur, uiieiuiteud tot bet doen van aangifteu
van geboorlo of overlijden.
De bier voor noodige aanvrage moet geschieden
aan bet Gemeentehuis, mondeling of schriftelijk,
uiterlijk tusschen 8 en 8'/» ,lro des voormiddags van
den dag, waarop men aangifte wil doeD.
Amersfoort, 29 December 1906.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. O. 3TENFERT KROESE.
De KAMER van KOOPHANDEL en FABRIEKEN
beeft ontvangen
1. De Jaarverslagen van de Kamers van Koop
handel en Fabrieken over 1905 te Katwijk en te
Helmond.
2. Consulaire verslagen nos. 89 tot 50 over Ooto-
ber, November en December 1906.
3. Tijdschrift van de Ned. Maatschappij tot Be
vordering van Nijverheid, October en November 1906.
4. StaliBiiek van do In-, uit- en doorvoer gedu
rende de maanden Augusi us, September en October.
6. Handolstraciaten en tarieven vau Invoerreoliteu
inFrauscb-west-Alrika, Brazilië, Canada, Chiua,
Congo-Slant, Fransch-Congo, Columbia, Cuba, Enge
land, Frankrijk, Guadeloupe,, Haïti, Italië, Kameroen
Marocco, Mauritius, Noorwegen, Portugal, S».Pierre
en Miquelon, Ruinenië, Rusland, Spanjo, Turkacb
en Caicoa-cilatidon, Trinidad eu Tabago, Zwitserland.
.tL,uFndfl8Cbr¥ v*°.bet Ceni'Ml bureau voorde
statistiek aflevermgen 1, 2, 2 bis, 3 en 4.
doL d« h"D d° 0hft!?br« de comraorce neerlan-
i Smyrna des mois aoüt et octobro 1906.
8, Van Oord I's Berichten nos, 7 eu 8.
S& d"' d" Sed"1'
H.1?" ,®ïdr5B8n t0t de 8tatisliek V»» Nederland.
1904 8paar" 6U Loenbanken Nederland
11. Motoren-Techniek no. 9.
12. Der Agent, Organ für Fabrikanten No. 2.
18. Maandcijfers, eerste maanden van 1906, No. 16.
Belangstellenden kunnen bovengenoemde verslagen,
enz. voor eenige dagen ter lezing ontvangenaan te
vragen by den ondergeteekende
HERMs. P. van HASELF.N, Secretaris.
Muurbuizen 11.
Amersfoort, 27 December 1906.
Lilian keerde zioh tot mr. Greville.
„Ja, ik neem uw voorwaarde aan, ofschoon ik niet
begrijp welke bedoeling u er mee hebt. Indien ik
dat jongraenscb ooit weer ontmoet, zal ik myn best
doen, hem op te voeden",
„Je zult hem nog wel eens ontmoeten", «ei mr.
Greville, „daar «al ik wel voor zorgen."
Dit vooruitzicht had niets aanlokkends voor Lilian.
„Wat moet ik hem dan in hemelspaaiu zeggen V'
„Je kunt hem vragen hoe groot je deel is, dat
je te betalen bebt voor de gebroken ruit", «ei
Tommy socratisch.
Lilian wendde «ich opnieuw tot mr. Greville.
„Zorg er toch alsjeblieft voor, dat hij spoedig in
vrybeia wordt gestold, al was 't maar voor zijn armo
moeder."
„Je weet niet eens, of hy wel een raooder heeft",
bromde Tommy.
„Jawel", «ei Mr. Greville, hy beeft een mooder,
Toevallig is 't myn zuster. Verder kan ik je nog
zoggen, dat myn ueef doormijn toedoou vanoohtend
ii vrijgelaten"
Lilian liet zich neervallen in baar stool.
„Wil iemand nog thee vroeg zy. met een wan
hopige poging om haar figuur to reddon. „Wat oen
prachtig weer is 't voor dezen tyd vau 't jaar. U
gebruikt immerB beiden suiker en melk t"
De vader van Lilian, Joiiah Turmer, wa« een zeer
Wegdeinend in den schoot der tijden
Verzinkt een jaar in de eeuwigheid....
En 't werpt ons leed en onzo blijheid,
Ons smarten wee en levensvrijheid
In de armen der vergetelheid.
Al wat we zagen, wat we hoorden,
Al wat het levenslot ons gaf,
Al wat we uit vreugde's bron genoten
Of hoe ons 's levens stormen stootten...
Dat al ligt in der eeuwen graf!
Slechts éen ding bljjft, voor booze en
goede
De strenge, stroeve herinnering!
Die leeft voortdurend in elks harte,
Die spreekt van schuld, van vroeging,
smarte
Of loon.... al naar het jaar verging!
S.
Uit „De Nederl. Illustratie".
Voor de Raadsvergadering van Donderdag
waren ingekomen
van den Minister van Binnenlandsohe Znxen
een bericht, dat Z.Exc. berust in do benoeming
van den heer H. Moojen tot leoraar in de Bur
ger Avoudschool voor kennisgeving
van Gedeputeerde Staten goedkeuringen van
de Raadsbesluiten van 27 November nopens het
scheepstimmcrwerfje aan de Beek en nopens
reglementaire verbooging van jaarwedden van
onderwijzend personeel Lager onderwijs nis
voren
van B, en W. bericht, dat het Ned. Landhuis-
houdkundig congres geen gebruikt maakt van
het verleende subsidie van f500 als voren
van mej. Westenberg, dat zij de benoeming
tot onderwyzeres aan de Meisjesschool aanneemt
als voren
van den amnnueais F. W. Kbort een dankbe
tuiging voor do verhooging van zyn salaris
'als voren;
een adres van bewoners van den Lagewegom
dien lo verbeteron oin pne-advies aan B. en W.
Dit het kort verslag in het vorig nnmmor
bleek reeds, dat bijna alle dertig punten der
agenda als 't ware onder den hamer doorgingen
niet minder dan 20 dezer punten betroffen
ontslagaanvragen en periodieko benoemingen.
Tram, metsel-cursus en Weerboarheidskorps
gaven discussie.
Over de tram zeido de hoer Gerritsen
met groote belangstelling het rapport van B.
en W. te hebben gelezen, doch te meonnn, dat
hun conclusie niet juist was. Waar zij voorstel
len, weder oen subsidie van f800 te verleenen,
is 't by de cyfers die zy geven eon uitgemaakte
zaak, dat do tram spoedig zal moeten likwideeron.
Nu is vrijwel 70»/, van het maatschappelijk kapi
taal verloren en schandelijk zou het tegenovor
do aandeelhouders zijn, 6ok die 30*/, te doen
opeten. Spr. kan zich uitstekend voroonigen
met het sub. II door B. en W. voorgestelde
(overneming en exploitatie door do Gemeente),
doch beter nog zou spr. vinden de zaak todoen
onderzoeken door een Raadscommissie. Ook wil
het spr. voorkomen, dat B. en W. niet gaarne
zelf willen zeggen wnnr het boen moet en spr.
kan zich dit bost begrijpen. Daarom acht spr.
een Itiiads-oommissie beter. Het is niot goed
mogelijk, do tram nog veel langer dan een
maand of drie z6o te doen blijven. Spr. wil
daarom voorstellen een Raads-commisaio van
vyf leden, welke een nader rapport zal hobbon
uit te brengen.
Mr. Heyligers steunt dit voorstel.
De heer Hamers kan dit voorstel in het
geheel niet ondersteunen. Als wo mJgaan, wat
de Gemeente roeds bijdroeg aan de tram dan is
dat al zeer voel. Do tram is zoor zeker in het
belang der neringdoenden en is niet moor te
missen. Dit zul ook de Rands-commissic zeggen.
Maar spr. wil vooral de anndaoht vestigen op
hot tekort van f2572.97 dat B. on W. in hun
voorstel onder punt I becijferden on meent dat
hot in het belang der aandeelhouders ïm, óok
nog een ollor te brengen, wonnoor de Gemeente
dit óok zal doen. Willen de aandeelhouders
hr.ii uandcolen nfstiiun voor 10 pCt., dan is men,
naar spr. borokoningen klaar mot een f 1900
plus do loopondo schuld, aldus oen f3000, die
in tien jaar zou zijn af te lossen.
De hoor Plomp zegt, dat do heer Gerritsen
het wel wat goinakkelyk maakte voor detrain,
die toch 30 jaar concessio hooft. Art. 2 dier
concessie nu zegt, dat als de Maatschappij niet
voldoet aan haar vurplichtingon, do Raad haar
concessie kun vervullen verklaren. Dun komt
al hetgeen in den grond ligt in eigendom aan
do Gemeente zonder vergoeding. Spr. gelooft
dan ook niet, dat do tram zal likwideeron. Wel
wil spr. stounen het voorstel-Gorritsen om do
zaak aan een commissie op te dragen.
B. en W. erkeimon thans, dat do tram in
het ongeroedo is, dooh toen spr. hun voorstel
las, vroeg snr. waarom zij niet zelf hun opinie
gaven over dit gemeenschapsmiddel. Boter dan
do Raadscommissie /.muien sy relation kunnen
ivinknoopon mot de Maatschappij en kunnen
onderzoeken hot belang van dit verkeersmiddel
en zyn kosten. Naur spr. mooning zou het 't
best zyn, do zaak te renvoyeoren aan B. on W.
met opdracht, oen nader onderzoek in to stellen
in don door spr. aangegeven zin.
De hoor Gerritsen zegt, dot B. on W.
eigonlyk niet wisten wat zy zouden ndviseeren.
Daarom acht spr. uon groote commissie uit don
Raad betor, die allee onderzoekt. Uit de eind
conclusie van B. on W. blijkt, dat «ij de quaestio
niet durven afdoon.
Ook spr. kont de olausulo dor vervallen-ver-
klaring waaraan do heer Plomp herinnerde,
deoh toepassing er van ware een schrikkelijke
onbillijkheid tegenover de aandeelhouders, die
hun geld vrijwel fonds perdu stortten enkel
en alleen ter wiiln van dit Gemeente-belang.
Spr. verwacht dan ook geenszins, dat B. on W.
gebruik, of liever misbruik zullen mnkon van
dat artikel.
De hoor V a n K a 1 k e n meent, dat ontkend
wordt het nut dor comraissio omdat deze geen
grooter lieht zou kunnon ontsteken. De tram
werkt mot een tekort en B. on W. durven niet
ingaan om by oen janrllikeeh tekort van
f 4682.97 Gemeente-exploitatie voor te stellon
hun voorstel II) docb adviseeron wel, meer steun
te vorleonen. (Sant de Ruud op dit laatnte In,
dan is er tijd gewonnen, bijvoorbeeld oen jaar.
Eon steun van f800 is geen steun; steun moot
iets zijn wat baat. Geeft men slechte f800 dan
moot do trnm toch overgaan tot likwidatie.
Amersfoort gaat steeds vooruit, krygt steeds
moer aantrekkingskracht naar buiten; dat bewij
zen do huizen, dio bier reeds verhuurd «ijn,
terwijl ze nog in aanbouw zijn. Al ligt do tram
niet gunstig voor do gehoolo stad, toch mag ze
niet weg en Amersfoort daardoor wordeu oen
doodo plaats. Geven we echter f 20CR1 subsidie
dan zou do tram nog wel een tydjo bestaan.
Rn men luto haar bestaan op dezen voet, te
moev waar B. en W. xolvoti becijferen, dat
Gemeente-exploitatie duurder is.
Da Voorzitter zegt, dat do heorGerritsen
«enigszins weergaf den geduohtongang van B. en
Vdie namely k do tram op prijs stellen, dooh
hot (inanoioelv bezwaar niet aandurven.
De hoor Van Kuiken stelde thans voor
eon subsidie van f 2(100 per jaar, dooh dat is
nog niet gonoog; het tekort is f 2500 en dus zou
er gedurende oonige jaren f3000 per jaar noodig
zijn.
B. on W. wildon afwachten wat do Maatschap
pij zal doen. Likwideert zij dun kan nog altyd
een nader voorstul komen uit den boezem van
den Raad.
B. en W. verzamelden alle gogovons en bekeken
do zaak van alle kanten on meunen het 'l best is,
een afwachtende houding aan to nemen en
to zien wat do Maatschappij zul doen om o. q.
dan oen Raads-commissie to benoemen.
bekwaam man. Van zijn vader had bij een aidiedo
handelszaak geërfd en op dit fondament voortbouwen
de, bad by reusachtige zaken gedaan.
Zelf was hij een klein manneke, dat voortdurond
het hoofd liot hangen en in zijn optreden iota aar-
zelends had. Wanneer mon hom zoo zag, zou men
onwillekeurig denken, dat by met dankbaarheid den
steun zou aauvoadoti van iemand,die hard kon schreeu
wen on brutaal wist op te treden. Velen hadden dat
gedacht, maar allen dio daaruit hun voordeel dach
ten te trokken, kwamen bedrogen uit. In dat nietige
manneke zat een yzersterke wil, dio zijn doel wist
te bereiken, ook al waren de omstandigheden togen
hem. Op welko manier het ook gebeurde, wal hy
wenschte, kreeg by en wat hy kreeg, was goed voor
hem en voor allen, wier belaugen golyk waren aan
de zyno. Hy ging nltyd recht door zee oti was tot
in 'i ovordrevene nauwgezet watbotreft de middelou
die hy aan wendde, maar nimmer ook joeg hij on
bereikbare idealen na. Hy was in het Lagerhuis ge
komen, enkel en alleen, omdat hem dit van dienst
kon zyn by 't bereiken van oan of sudor doel en in
't minst niet gedreven door persooniyke eerzucht of
uit lust het monschdom ten zege te «y n. Hy soheen be
giftigd mot het vormogon, in de toekomst te kunnen
lozen, een gave welke do steen der wyzou van onzen
modernen tyd is, Alhoewel zeer ryk, liet hij zich op
dien rykdorn niets voorataan. Wel-is-waar ging hy l
liefst om met mensohen van gely ken rtand, maar oen
parvonuaohtig optreden, in welke vorm dan ook,kon
Hy niet uitstaan. Met do meeste bereidwilligheid
erkende hy dat zyn kamerdienaar of «Ijn kok hot
zelfde recht had om in don hemel to komen als uy,
cn indien de omstandigheden er hem toe genoopt
haddon, zou by, zonder zioh in 't minst vernedord
te voelen, met heu aan do zolfde tafel de maaltyden
gebruikt hebben.
Als jonge man was hy verliefd geworden op een
moiHje, dat als bnffoijuffroiiw in uon luüoliroom do
bezoekers van ibee, krentenbolletjes, enz. voorzag.
Hy was aangetrokken tot baar (foor baar vroolijlc
gohahhcl en deed niets liovor dan, b|j hot bullet
staande, baar plageryen aan te hooren, De lunch
room werd gedreven door bot melajo on haar oudore
«ustcr en na zyn huwoljjk mot do jongste van de
twen, bad by er by zyn vrouw ongodronguu, dat xy
baar zuster ieder jaar oens zou bezoeken. Wonder
lijk genoeg, of misschien was bet niet zoo wonder-
lyk, trachtte mevrouw Turner «ioh editor aan deze
verplichting to onttrekkon en vernette »y zich tegen
dit bezoek, waarvan zy verklaarde de noodzakelijk
heid niot in to zien. Ook later kon hy nooit begry-
pen waarom zy 'l liefst niet over haar vroeger be
roep sprak, want de valsohc schaamte, die baar ei
toe dreef, baar vorigeu smottolooien levenswandel
verborgen te houden, alleen omdat die «oovool een
voudiger was dan baar togonwoordigon stand, was
bom geheel vreemd.
De loopbaan vau «yn ecbtgenootn als mevrouw
Turner duurde echter maaar kort. Vyf of «es jaar
ua «yn huwoiyk stierf «jj, hom de kleine Lilian na
latend, een kind van drie jaar. Joslah had haar op
recht liefgehad en haar dood had tot gevolg, dat hy
zioh met nog meor ernst en yver aan s|jn zaken
wjjdde. Hot voordurend in beslag gonoraon zyu door
handeiazorgon in verband misschien met hetoluble-
vcu, waarin oen weduwnaar als hy ton slotte nood
wendig vorvult, waren oorzaak, dat hy moer toegaf
aan eon zwakheid, waaraan zelfs de sterkste mannon
ten slaobtofler vallen. Langen tijd bad by dit met
znkore wysgoorige berusting aanvaard, en daar bol
hem in zyn zakon niet hindordu, kon hy er meteen
cynisch genoegen om glluilaobnnniot lang golodou
was hy echter tot de ontdekking gekomen, dat zoo'ti
soliiihaar onschuldige «wakheid oen oorzaak van
veel last kan worden.
Hy had zich voorgenomen znodra «On dochter de
HhOOl zon verlaten eu «Is vrouw des huizes sou
optreden, eon matigor lovon te gaan leiden. Toen
dat oogonblik echter aangekomen was, bemerkt*
hy, dat zijn Rlechto gewoonte hem de baas was go-
worden. Telkens opnieuw word do hoor Turner
's ochtends wakker met eon «wsar hoofd on zonder
te weten hoe hij In zyn bod gekomen was. Dan
sloeg by zioh in komische wanhoop voor 'l hoofd
en nam hy «ich voor de aooveelsle maal voor, dat
het zóo n|et langer ging.
Lilian nam <leze zwakheid van haar vader kalm
op. Het spoot baar, dat by er aan toegaf en zooveel
inogolyk traohtto zy hem, waunoor hy in dien toe
stand was, voor onbescheiden blikken te vorborgoti.
maar verder trok zy er zioh weinig van aan. Zij
beschouwde het alt oen nrindor goede trek in zijn
karakter, waar 'l was nu eenmaal zoo en 't waa
jaren soo geweest. Na verschillende vruuhtelooze
poginsren om hem te verbeteren, berustte «ij inden
toestand, zooals deze was.
Haar vader echte-, .naar al te wol voelend, dat
zyn zwakboid meer on moer de ovorhand op hem
kroog eu «lat zy «yn balderen takenblik begon te
bonevelen, ging zich met kracht or tegen voraetten.
Lilian begreep niet. dat haar vador. om gennsing te
zookon, zoo vaak s\jn schreden riobtle naar hot huis
aan don overkant.
Op zokeren avond, terwijl sj) samen voor een der
ramen van don salon stonden, kwam lady Shopboard
toevallig voorbij en helde bij baar ei«on buis aan.
„Kijk I" riop mr. Turner uit. „Mot die vrouw
inoost Je eens konnis maken I"
„Ik ksu haar niet uitstaan", antwoordde Lilian
onvorsolilllig. „Ze doet injj altijd denkou aan oen
politie-agent."
(Wordt vervolgd.)