Zaterdag 28
September 1079.
No. 7407.
56e Jaargang.
Stadsnieuws.
FIRMA A. H- VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post f1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale,
officieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels f 1.25 elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiteu worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU):
KORTEGRAdHT 9-
Telephoon 19.
KENNISGEVINGEN.
De BURGEMEESTER ven AMERSFOORT,
Gezien artikel 41 der Gemeentewet,
brengt ter kennis van de ingezetenen, dat deRard
dezer Gemeente zal vergaderen op Dinsdag den
1 October aanstaande, des namiddags te l'/j ure
Amersfoort, 26 September 1907.
De Burgemeester voornoemd
WIJIJTIER8.
brengt, ter voldoening aan de aanschrijving var.
den Commissaris der Koningin in de provincie
Utrecht, d.d. 25 September 1907, 4e Atdeeling, no.
5165/8763, ter kennis van belanghebbenden, dat in
de Gemeente Werkhoven een geval van MOND-
eo KLAUWZEER is voorgekomen.
Amersfoort, 28 Septerabor 1907.
De Burgemeester voornoemd,
WU11T1ER8.
In de Luthersche kerk hier ia morgenochtend
geen dienBt.
De plechtige eerstestcen-legging voor de vierde
parochie-kerk, welke zal verrijzen aan de Wit-
hoosstraat, zal plaats hebben Woensdagochtend
te half elf.
Bij advertentie in dit nummer kondigt de
Amersfoortsche Bakkers-vereeniging aan de ver
hooging der broodprijzen met ingang reeds van
aanstaanden Maandag.
Met 1 October treden in werking de bepalin
gen betreffende het internationaal postverkeer,
welke op hel jongste congres der VVereldpostver-
eeniging zijn aangenomen en waarvan de be
langrijkste is, dat de gewichtseenheid van 15
tot 20 Gram is verhoogd, en dat voor iedere
20 Gram meer niet meer 25, doch slechts 15
centimes zal verschuldigd zyn.
Voor het binnenlandsch verkeer blyft de ge
wichtseenheid gehandhaafd op 15 Gram.
Agenda voor de openbare vergadering van den
Raad der gemeente Amersfoort op Dinsdag 1
October 1907, des middugs te half twee.
1. Voorloopige vaststelling van de Gemeente
rekening over 1906.
2. Vaststelling van de rekening van het Bur
gerlijk Armbestuur over 1906.
3. Vaststelling van de rekening van het
Stratenfonds over 1906.
4. Vaststelling van de rekening van het
Bur ge Weeshuis over 1906.
5. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot benoeming van een tijdelijk leeraar in de
Duit'sche taal en letterkunde aan het Gymnasium
en de Hoogere Burgerschool.
6 Voorstel van Burgemeester en Wethouders
toi benoeming van tijdelyke leeraren aan de
Burger Avondschool.
7. Benoeming van een onderwijzer aan de
school le soort aan de Heerenstraat (vacature-
A. H. Aardema).
8. Benoeming van een onderwijzer aan de
school 2e soort aan de Hellingstraat.
9. Benoeming van een onderwijzer aan de
school 3e soort aan de Beekstraat (vacature-A.
W. Boerman).
10. Benoeming van een onderwijzeres aan de
Meisjesschool f vacature- mej. Westenberg).
11. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot vaststelling van jaarwedden en pensioens
grondslagen voor personeel, verbonden aan Gym
nasium en Hoogere Burgerschool.
12. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot beschikking over een gedeelte van het saldo
dieDSt 1906 en tot overbrenging daarvan naar
den diunBt 1907.
13. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot wijziging der geldmiddelen van de gas
fabriek, tot besohikking van een deel van het
saldo over 1906 en tot wijziging van de bcgroo-
ting voor 1907, een en ander in verband met
den aankoop van „Birkhoyen".
14. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot verhuring van een stukje grond, kada
straal bekend Gemeento Amersfoort, sectie E.
no. 3760, gelegen aan het St. Janakerkhof.
lf>. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot verhuring van een stuk grond, in eigen
dom toebehoorende aan de Gemeento Amersfoort,
gelogen aan den mond van de Eern, onder Bun-
echoten.
16. Voorstoi van Burgemeester en Wethou
ders tot onderbandscbe verhuring van een ge
deelte van het voormalig Schuttery-magazyn.
17. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot onbewoonbaarverklaring van 7 woningen,
gelegen op Rommelenburg.
18. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders betreffende een verzoek van het college van
regenten van het BurgerWeeshuis tot wijziging,
der modellen voor de begrooting en rekening
vac hel Burger Weeshuis.
'9. Rapport en voorstel van Burgemeester en
Wethoude-s tot het geven eener subsidie voor
hst houden van een cursus tot ontwikkeling van
r'ie vakkennis in het behangers-, stoffeerders- en
bedden makerobearyi.
20. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot het geven van een verlof van 3 maan
den aan den onderwijzer A. M. van den Broek,
wegens ziekte.
De voordrachten ter benoeming in de Raads
vergadering van Dinsdag zyn:
Gymnasium. Tijdelijk leeraar Hoogduitsche
taal en letterkunde, M. H. Flothuis;
Hoogere Burgerschool. Tijdelijk leeraar Hoog
duitsche taal en letterkunde, M. H. Flothuis;
Burger avondschool. Tijdelijk leeraarE. H.
Buytenhuis, Nederlandsche taalF. Faber, Na
tuurkunde; A. A. Verburg, Wiskunde; C. vun
Ouwerkerk, LijnteekenenH. Moojen Jr.,| Ilaud-
teekenen; A. de Jonge, Lijnteekenen.
Jongensschool. A. Ritsma, te Winterswijk
J. H. Kademaker, te CasticrumH. Bouwman,
te Nijkerk.
School Hellestraat. H. Bouwman, te Nykerk
J. H. Rademaker, te CastricumA. de Vries, te
Gasaelternij veer.schemond.
School Beekstraat. J. H. Rademaker, te
CastricumA. Ritsina, te WinterswykA. de
Vries, le Gasselternyveenschemond.
Een fraai portret van wijlen ds. H. J. ter Haar
Romeny komt voor in „De Week" en „De
Wereldkroniek'' van deze week.
Mejuffrouw Georgine van Aaken zal 8 October
meewerken op een concert te 's-Hertogenbosch
te geven ter gelegenheid van het gouden jubi
leum van den heer Joh. M. Diederich als organist,
sinds 1873 der Ned. Hervormde kerk aldaar.
Het verluidt, dal hier een botermyn zal wor
den geopend in het voormalig café „Het roode
hert" aan de Varkensmarkt.
Voorloopig zou tweemaal per week daar een
mijn worden gehouden.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot luitenant-
generaal de generaals-majoor W. F. ridder Van
Rappard, Minister van Oorlog, en G. A. de Bruyn,
commandant van de Nieuwe Hollaudsche Water
linie;
tot inspecteur van het militair onderwijs de
kolonel W. Cool, directeur der Hoogere Krijgs
school
tot luitenant-generaal, chef van den Generalen
staf, de generaal-majoor F. H. A. Sabron, Inspec
teur van het militair onderwijs.
Kolonel W. R. Sodenkamp, commandant van
het le regiment veld-artillerie, zal deelnemen
aan de tactische oefeningen, welke onder leiding
van den generaal-majoor, commandant der 4e
divisie infanterie in den aanstaanden winter te
Amersfoort worden gehouden.
Tot kapitein bil het le regiment vesting-artil
lerie is bevorderd de le luitenant-adjudant W.
van der Koogh, van het le regiment veld-artil
lerie.
Als garnizoensplaats is hem aangewezon
Utrecht.
Allen zullen zioh verheugen in zijn be/orde
ring, doch zeer velen zullen kapitein Van der
Koogh, die hier Bestuurslid was van menige
Vereeniging, met groot leedwezen zien vertrekken.
Bij het le regiment veld-artillerie zyn be
vorderd tot le luitenant de 2e luitenants jhr.
F. W. L. de Beaufort en J. Doorman.
De miliciens der lichting 1904, die voor her
halingsoefeningen bij het le regiment veld
artillerie onder de wapeua zijn, zullen 5 October
met onbepaald verlof vertrekken.
In de volgende maand komt hier een brigade
marechaussée tijdelijk in garnizoen.
Donderdagavond word, onder voorzitting van
prof, F. Kenthnck, gehouden de Jaarvergadering
der plaatselijke afdeeling van den „Volksbond"
(tegen drankmisbruik).
Ging oen jaar geleden het gerucht, dat het
afdeclingsbe3tuur er het bijltje bn wilde neer
leggen, vooral omdat het eenige blijk van be-
dat de leden gaven, was dat zy hun
contributie stipt betaalden, thans kon de Voor
zitter meedeelen, dat het voornemen van het
Bestuur om de afdeeling terug to doen gaan tot
een eenvoudig correspondentschap niet tot uit
voering is gekomen, doch dat in stilte is gewerkt
en met vrucht gearbeid en zelfs heel veel ge
daan, hetgeen weer hot gevolg had, dat het
ledental aanmerkelijk toenam en thans een goede
honderd bedraagt.
Ook do financieelo toestand is gunstig te
noemen. Immers by een ontvangt van f251.35' is
er thans een saldo van fl43.62. De f 107.69
werden grootendeels besteed uun hot gesticht voor
drankzuchtigen te Hoog hu Hen, aan bijdragen
voor „Ons Huis" om zoo te zeggen het Volks-
koflienuis te Amersfoort maar 6ok om b\j de
oprichting van het «Amersfoortsch Drankwoer
Comité", en dus toen de Gemeente het niet
steunde door subsidie, de eerste kosten van deze
zoo nuttig werkende combinatie van drankbe-
strijdings-vereenigingen te dekken. De Voorzitter
en de Secretaris nebben zitting in het A. D. C.
Intusschen er valt meer te doen en de af
deeling zou ook zelfstandig meer willen doen.
In den „Volksbond" is plaats voor iedereen die
wil strijden togen drankmisbruik; voor dM
heelontnouder zoowel als voor den matigheias-
man; en de „Volksbond" is kleurloos.
De „Volksbond" tracht zooveel mogelyk het
kwaad te voorkomen en poogt daartoe de mensohen
in hun huis en uit de herbergende houden, o.a. door
zoogenaamden huisvlijt aan te moedigen en do
resultaten daarvan ten toon te stellen, waarmee op
veel plaatsen een even onverwacht als ongedacht
succes is behaald. Zoo hoogst wenschelijk zou
'tzijn, ook hier zulk een tentoonstelling te houden
want ook hier valt nog zeer veel te doen.
Na deze inleiding riep de Voorzitter den aan
wezigen het welkom toe en worden do notulen
der vorige Algemeone vergadering gelezen, welko
ongewijzigd werden vastgesteld.
Vervolgens werd gekozen tot Secretaris-
Penningmeester in de vacature ontstaan door
het periodiek aftreden van den heer 8. l'osthuma
de heer D. van Wijngaarden.
De Voorzitter, die de afdeeling vertegenwoor
digde op de jongste Bondsvergadering, deed alsnu
eenige mededeelingen omtrent deze hoogst be
langrijke bijeenkomst en beval de lezing van
het verslag in het orgaan, dat den leden koste
loos wordt toegezonden, ten zeersto aan.
Het Huishoudelijk reglement, zooals dat is
ontworpen door bet Bondsbestuur, werd hierop
met enkele kleine wijzigingen aangenomen als
afdeelings-reglement.
Ten slotte werd moegedcold, dat behalve do
bijdragen voor de Rembrandt-huldo ea het Al
cohol-congres uit de afdeelingskas nog de be
kende Volksbond-platen konden aangeschaft,
die in scholen en andore lokaliteiten werden
opgehangen. Hun die daartoe toestemming ver
leenden, werd daardoor dank gebracht.
Ook werd gememoreerd, dat op den Weorbuar-
heidsdag de afdeeling van den Volksbond den
cantine-wagen verzorgde.
Hierna werd de vergadering gesloten.
In do gisteravond gehouden Algemeeno ver
gadering van de vereeniging „Ambachtssohool
voor Amersfoort en omstreken" was, na het
ongewijzigd vaststellen der notulen van 17 Fe
bruari het eerst aan de orde de Begrooting voor
het dienstjaar 1908.
De V o o r z i 11 e r, de heer G. J. Buiia, begon
met mee te deelen, dat zn ter lezing lag doch
evenmin als vorige jaren door een lid werd in
gezien en deed er vervolgens eenige mededee
lingen uit.
Zoo is de poet traotementen onderwijzend
personeel in vergelyking met het vorige jaar
verhoogd wegens periodieke verhoogingingen en
de post materialen in verhand met het grooter
aantal leerlingen. Het totaal der Uitgaven wordt
geraamd op f 19 290, even hoog als het begroot
Bedrag der Ontvangsten, die wat hooger konden
geraamd omdat een grooter bedrag zal ontvan
gen zoowel aan contribution, door not toenemen
van het ledental, als door hoogere schoolgelden,
doordien meorgegoodon de Bchool bezoeken. Men
hoopt 1700 te vindon uit eon verloting, dio
volgend jaar weer zal gehoudon wordendoch
een batig saldo zal er vermoedelijk niet wezon
omdat wellicht een boormachine zal worden
aangeschaft, waaraan groote bchoofle is.
Tot cotnniissurissenr voor het nazien van het
tinancieel beheer over 1007 werden herbenoemd
do hoeren J. W. Middelburg, mr. dr. J. G. Sten-
fert Kroeao en mr. A. van Troa; tot plaatsver
vangend lid dier commissie word benoemd du
heer J. C. J. Pels Ryekon.
De heeren O. Blok, C. Prins, Arnold en Hoek
stra werden herkozen tot Bestuurslid, terwijl in
de vacature-Van der Koogh, die wegens vertrek
bedankte, werd gekozen als Bestuurslid de oud-
kapitoin-ter zee Wolterbeek.
Do V o o r z i 11 o r. die reeds in de Bestuurs
vergadering afscheid nam van luitenant Van
der Koogh, wilde niet nalaten ook than, met
een enkel woord gewag te maken van diens
verdiensten als Bestuurslid. Hy nam zitting in
den moeilijken tijd, als 't ware net tijdperk der
wedergeboorte van de oohool, voor welke hy zieh
zeer verdienstelijk heeft gemaakt, waarvoor hem
warme dank mag gebracht, hetgeen schriftelijk
zal geschieden, met golukwensch bij zyn bevor
dering en goede wenschen voor zUn verder leven.
Aan de orde waren nu de Mededeelingen.
De Voorzitter herinnerde, dat aanstonds
toen het Gemeente-subsidie was toegestaan, er
pogingen zyn aangewend om leerlingen to krijgen
voor den metsel-cursue, pogingen die vrywel
faaldenimmers slechts twee adepi ran ten meldden
zich aan. De Minister adviseerde dan ook. voor
loopig geen meteel-cursus lo openen en het
Gemeentebestuur gaf machtiging, daarmee te
wachten. Zoowel de Kamer van Arbeid als 'le
Bestuursleden individueel stelden pogingen te
werk om leerlingen te krijgen; alles echter zonder
resultaat. Slechts éen adspirant meldde zich aan.
Het Bestuur betreurt dit verschrikkelijk, doch
moet dit toesohrjjven aan onbekendheid. Hadden
de ouders door een tentoonstelling der werk
stukken kunnen zien welke resultaten kunnen
bereikt worden, dan zou de stroom wellicht even
groot zyn als die van do timmerlieden en de
smeden. Waarom sou, waar deze categorieën
bijna overvoerd zijn, er geon plaats wezen voor
andere ambachten?
Hoe dan ook, de cursus kan deonoodz nog
in December geopenddoch met 1 Januari zijn
de reeds toegestane subsidiën vervallen. Rn
wuar het nu nnderhalf jaar duurde eer de Ge
meente het verzoek om subsidién voor den met
selcursus toestond, daar lokt het niet, weer der
gelijke aanvrage te doen, vooral niet als men
weer de kans beloopt, geen leerlingen te krijgen.
Gelijk bekend, is reeds toezegging gedaan, zeer
laag en desnoods geen schoolgeld te heffen, ja
zoo noodig een paar kwartjoe per week te geven
voor loonderving. Ook dit gaf geen resultaat.
Spr hoopte, dat de vertegenwoordigers der
vakverenigingen eenige inlichtingen zouden
geven, opdat net Bestuur overwege of de cursus
al dan niet dient opgericht.
De heer W. G. Klom p deelde mede, dat de
Besturen den vakveroonigiogen hebben verga
derd er het groote nut van een melselcursus
hebben erkend, vooral omdat in het vak zelfde
jongens allicht vervallen in minderwaardige
werkzaamheden.
De vukverenigingen zullen nog pogingen aan
wenden om ouders en jongens op te wekken.
Aanstaanden Maandag is er weer eon bijeenkomst
en men hoopt dan boter te slagen dan door den
oproep der Karaor van Arbeid in de pluatsolyke
bladen.
De Voorzitter merkte op, dat het Bestuur
desnoods nog tot half December een nfwachtonde
houding kan aannemen en dat een zestal leer
lingen voldoendo is om den cursus te beginnen.
Nu do Gemeente geen geld toestond voor een
eigen gebouw en in het Werkhuis niet mag ge
broken, zou de schilderklasse naar het Werk
huis mouten en in de school zelve en vloer moeten
uitgebrokon. Le onderwijzer is nog beschikbaar,
doch nog niet definitief benoemd.
De huor Van S c b a c k zou een halfjaa.s-
cursua wenschen en wel speciaal een winterour-
sus, hetgeen verband houdt met het vak. Kr
mag niet wordou vergeten, dat een metselaar
feitelijk behoort tot de minder ontwikkelde
ambacbuliedon en komt uit eon andere cate
gorie van het volk dan de timmerlieden en de
machine-bankwerker# uit een oategorie waarin van
loonderving geen sprake kan wezen, omdat zij
te arm zijn.
Ook in Duitsohland zitten de metselaars 's win
ters rond den haard zelfoefening te houden.
Dat oen premie wordt gesteld, is goed, doch zij
haalt niet by hetgeen zelfs jonge jongens ver-
dieêt&v.
De Voorzitter herinnorde dat ipr. ongo-»"^
de zelfdo beschouwingen hoeft gehouden in de
vergadering waarin werd besloten tot oprichting
van den metselcursuz en waarin werd gesproken
van een 3-jarigen cursus. Maar toen hebben niet
alleen vaklieden de wn xoheljjkheid betoogd an
de oprichting van ruik een cursus, ruonr ooit
do Inspecteur. Wordt de duur van don cursus
verkort, dan zal hot morsen zijn en kan men
er zich van verzekerd houden houden, dat do
inspecteur niet zal meewerken.
Het moge dan ai waur znn, dat de jongen al
aanstonds aardig wat verdient, sy 'took door