December
KOSTELOOS.
Feuilleton.
OM TWBBTON.
UITGAVE,
firma a. h. van cleeff
'e AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post 1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Rij rogel-
abonnement reductie, waarvan tarief up aanvraag kosteloos. Legale, ollicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reolames 15 rogels 1.25 elke regel meer f 0.25. Grooto
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT9
Postbus 9.
Telepboon 10.
*11 ie zich mot 1 JANUARI
Al wenscht te doen in-
schrijven als abonne',
ontvangt de tot dien datum
verschijnende nuniiners
nes HIS6ET 110.
Aiuaraooi5!,™®m eu
Gelet op arit. G en 7 der HINDERWET,
A KRa°a i hjwoSpVa1 1,01 publiek, dateendoor
A. KRAAUpEST ingediend verzoek.met bijlagen,
nnell f» u ,0I"K ,Dt 0Pr'cliten van een kopers la
rf ,ll. ,PvrCeei alhlcr Ke'egen aan de Bloemeu-
S !,ui p v ,™09, b,J, hel Kadaster beltend onder
beetle E. No. 106S, op de Secretarie der-Gemeente ter
3 en. (1,lt °PDonderdag, don 2. Januari
aanstaande, des voormiddags te half elf uren, gele
genheid ten Raadhuize wordt gegeven om, ten over
staan van het Gemeentebestuur, of vau oen of moer
zijner leden, bezwaren tegen bet oprichten van de
inrichting fa te brengen.
Tot het beroep, bedoeld in artikel 15, le lid der
Hinderwet, zijn, volgens de bestjianilcjurisprudontie
alleen zij gerechtigd, die overeenkomstig art. 7 der
Hindorwot voor liet Gemeentebestuur of een ol meer
zijner leden zijn verschenen, teneinde hunne
bezwaren mondeling toe te lichten.
Amersfoort, 19 December 1907.
Üurgiuueestot ou Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTLERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
Toe, stel *t niet uit!
Zie, ik knn me zoo best begrijpen, dat men
in dezen tijd van 'tjaar, waar ieder in zijn
stand zoo heel veel uitgaven heeft en waai
er zooveel gevraagd wordt voor de minder
bedeelden, niet altijd kan teekenen op lijsten
ol' giften in geld kan geven.
Maar wat men wèl kan afstaan, dat zijn
de oiule, ol' ouderwetsch geworden kleereu,
die elk gezin toch heeft.
Kom, er is best'n jurkje van zus te vinden,
tiat baar te kort wordt, of 'n pakje van
broer, waar de ondeugd uitgegroeid is; eon
jas van manlief en een japon van moeder
de vrouw, met een niet bepaald vlekkenluos
verleden, maar toch nog niet versleten ol'
kapot, hangen ook nog wel eendrachtig op
den zolder, wed ik
O, 'n flinke huismoeder en do >dames
van kleeding" kennen er velen weet van
dal alles nog zooveel te maken en'te ver
maken voor de haren
'tls zoo'n slechte, in-droeve tijd voor zoo
menigeen geen werk, geen verdiensten.
Maar dat weet ge immers
Toe, huismoeders, ge kunt. zonder bezwaar
van uw budget, zooveel doen, zooveel goeds
doeil
Komt, ga eens kijken in uw kasten en op
den zolderik wed, ge vindt meer, dan ge
wel verwacht, om te zenden aan de dames
van kleeding van iLiefdadlgheld", mevrouw
Van Arkel, Wijersstraat 14, en mevrouw Prins,
Utreclitsciieweg 8.
Beiden, die met zooveel toewijding haar
taak opvatten, zullen zich recht verheugen,
als in de winterdagen heel veel kloeren (ook
ondergoed is recht welkom) aan baar buis
bezorgd worden, opdat zij door uw gaven
velen, die het verdienen, een rnindortreurigen
winter kunnen bezorgen.
Enge stelt he niet uit om even te gaan
snuffelen, wel? Want denkt er aan«dooi
de straat van straks, komt men aan het buis
van nooit" en dal zou toch heusch jam mei-
zijn.
En tegen uw bedoeling óok
Sir/.E FR.
Volksvoeding.
Van de hand van dr. Staal, arts te Utrecht,
en mej. De Holt, onder-directrice van de
Huishoudschool aldaar, is een brochure uit
gegeven over volksvoeding, welk geschrift in
ruimen kring bekend mag worden.
Ieder is overtuigd van het grootu nut eener
goede voedingzonder deze lijdt de gezond
heid en verminderen werkkracht en weer
standsvermogen. Om gezond te blijven, moet
het lichaam zóo gevoed vvordon, dat bet
dagelijks evenveel verkrijgt als noodig is om
aan alle eischen te voldoen, die daaraan ge
steld worden. Een goede voeding speelt een
zeer belangrijke rolhet huiselijk leven wordt
door haar veraangenaamd eu hot welvaren
van een gezin is voor een groot gedeelte
afhankelijk van een goeden maaltijd. Een
goede en goed toebereide Vuoding biedt'
I een krachtigen steun ia den strijd tegen het
j alcoholmisbruik en de noodlottige gevolgen
daarvan.
De bereiding van een maaltijd mag door
een huisvrouw nooit als bijzaak beschouwd
worden. De huisvrouw, die aan deze bereiding
behoorlijke zorg besteedt, vervult hierbij een
belangrijke deel van haar moeilijke taak.
Een goede voeding moet voldoen aan de
volgende eischen;
le. De voeding moet goed gekozen en
goed toebereid zijn.
2e. De voeding moet smakelijk zijn; want
onsmakelijkheid verwekt afkeer en vermindert
den eellust.
3e. De voeding moet afwisselend zijn.
4e. Do voeding moet eenvoudig zijn.
Alleen door afwisseling in de spijzen is het
mogelijk, iederen dag de voor het onderhoud
van het lichaam noodige hoeveelheid te ge-
l ruiken.
Uit een geldelijk oogpunt is het aan te
bevelen, dat de voeding zoo goedkoop moge
lijk is, mits steeds voldoende.
Hicks was door de tranen en het gejammer ran
gaan. Ik M09t j j0 ia ingenomen en
openbare ">eeD n* ®'e het niei-eeneleminig
°-i n»afT de Ju ry zal te here ikon ffln."
deze —fen verliet deMJ,llenll 0n haar
Kon daarop «obriddotioo fj lU88Oh0„
vader, die overleg zou plaata hebbon,
mr. Elwyn en Ulckseen ovenqy (,e ||ieUW
zóo vmeg bierhee Davida middemacb-
De geringe kennis dor voedingsmiddelen
maakt, het voor velen moeielyk, hun voeding
naar behooren samen te stellen.
Bij beperkte middelen is het non Izukolyk
te weten, welke goedkoopo voedingsmiddelen
een goede voedigswaarde hebben.
Deze voedingsstoffen zijn
le. Eiwitstoffen (ook eiwit genaamd, niet
te verwarren met het wit van een ei, dat be
halve eiwitstoffen nog andere bestunddcoleu
bevat).
2e. Suiker en zetmeelstoffen.
3e. Vetten.
4e. Zouten.
5e. Geul-stoffen, waardoor de voedings
middelen hun geur en smaak verkrijgen.
Ge. Water, waardoor het vochtverlies, dat
ons lichaam geregeld lijdt, wordt hersteld.
Du moeste voedingsmiddelen bevatten water.
Het is uitgemaakt dat een persoon dage
lijks 418 Gram eiwitstoffen, 56 Gram vetten
en ongeveer 500 Gram suiker en zetmeel
stoffen dient te gebruiken indien althans de
voeding niet door geldelijke of andere oor
zaken beperkt is. Van deze hoeveelheden
moeten ongeveer in den hoofdmaaltijd voor
komen 60 Gram eiwitstoffen, 34 Gram vetten
en 160 Gram suiker- en zetmeelstolfen.
Geen enkel voedingsmiddel is intusschen
geschikt om als éenig voedsel te dienen.
Goede voedingsmiddelen zijn de verschil
lende melksoorten. Zoetemelk bevat eiwit
stoffen, suiker, zetmeelstoffen en vetten, ter
wijl de karnemelk en de lang niet genoeg
tw waai'doeren tapte molk (ondermelk) die
veel goedkooper is, zich hoofdzakelijk door
een geringer vetgehalte daarvan ondersche
den. Het. sp-eukl van zelf, dat do uit melk
bereide kaas eveneens een goed voedings
middel moet zijn.
Eveneens goede voedingsmiddelen, maa.'
voel duurder, zijn do eieren (eiwit on vet
bevattend) en de vleeschsnorton (eveneens
eiwit en vet bevattend) zooais rundvleosch,
varkensvleesch, schapevlecsch, worst, rook-
vleesch, ham, enz. Volkomen hieraan gelijk,
maar veel goedkooper, is het paanlevleosch,
waartegen ongelukkig oen tegenzin bestaat,
die geen deugdelijken grond heeft, Paardn-
vleesch is even voedzaam en oven gemakke
lijk verteerbaar als rundvleosch.
Visch is eveneens goede voeding (schol,
bot, scheivisch). Sommige vischsoorton be
vatten bovendieu veel vet, bijv. haring en
hokking, terwijl zoutevisch en vooral stok-
visch uitmunten door oen zeer groote hoe
veel eiwitstoffen.
Spek wordt gewoonlijk om zijn groot vet
gehalte gebruikt. Toch bevat hot nog een
hoeveelheid oiwit.
Uitsluitend uit vet bestaan reuzel, olie,
boter en margarine. De goede soorten mar
garine staan in voedzaamheid met boter
gelijk.
De plantaardige voedingsmiddelen zijn veel
goedkooper dan de vleoschsoorten. Zij bevat
ten suiker en zetmeelstolfen in groote hoe
veelheid Erwten en bootten bevatten veel
eiwitstoffen. Andere goede plantaardige voe
dingstoffen zyn rijst, grutton, graan- en
meelsoorten (brood, paunekoeken, havermout
enz.) Aardappelen bevatten weinig eiwit, doch
een niet onbelangrijke hoeveelheid suiker eu
zetmeelstolfen.
Groenten on vruchten hebben een zeer
geringe voedingswaunle, omdat zy haast geen
oiwit bevatten.
Suiker heeft grooto voedingswaarde, maar
kan wegens den lioogetl prijs niut algemeen
gebruikt worden.
Genotmiddelen gebruiken wij alleen om
den aangeinimën smaak of geur en niet oin
do voedingswaarde. Bouillon heelt slechts
een geringe voedingswaarde. Natuurlijk heeft
soep veel grootei-e voedingswaarde,
Thee en koffie hebben geen voedingswaar
de; cacao en chocolade slechts zeer weinig.
Matigheid is aan te bevelen by hot gebruik
van specerijen (pepor, mosterd, kruidnagelen,
enz.).
Nog meer moet op matigheid aangedron
gen worden bij het gebruik van alcoholische
dranken (wyn, bier, sterkedrank.)
Een middel, tegenwoordig veel in plaats
van suiker gebruikt, is saccharine, die echter
geheel zonder voedingswaarde is.
Uit dit alles blijkt, dat de verschillende
voedingsmiddelen van ongelijke waarde zijn
en dat men alleen door een verstandige
keuze kan zorgen, dat dag' lyks de gebruikte
voedingsmiddelen bij elkaar zóóveel bevatten
als ons lichaam noodig beeft. Het buboott
wel niet gezegd te worden, dut alleen fris-
scbe spijzen mogen worden gebruikt.
»Hè, dat alles weten we al", zeggen de
velen, die do Huishoudschool bezoeken.
Voor bso, citeerden we het bovenstaande
dan ook nietmaar wel voor hen, die dit
groote voorrecht moesten missen on o l,
volkomen to goeder trouw moor zorgen
voor maag vulling dan voor voeding.
En voor dezen zal het hoekje van mejuffrouw
M, E. de Hol in lederen boekhandel voor
slechts tien centen te koop een onmis
bare vraighaak blijken, juist door zyn grooto
bevattelijkheid.
Het bevat ook oen zeer eenvoudig en licht
begrijpelijke beschrijving van de bereiding
der spijzen, oen afbeelding vun stoompan on
hooikist, eenige toelichtingen omtrent hst al
dan niet voldoende zyn van sommige maal
tijden (boerenkool met aardappelen en spek
is geheel onvoldoende, bij voorbeeld) on een
overzicht van de samenstelling van eumge
voedingsmiddelen met hun gemiddelden prijs.
Do «Volksbond tegen drankmisbruik", die
dit geschriftje uitgaf, heeft daarmee weereen
zoor goede daad verricht.
verlicht gevoelden voor den jongon man.
Don avond van dien «elfden dag begaf Rider zich
naar het kosthuis van Tibald Qibbs om hem ge
vangen te nemen. Zijn ambtgenoot had reeds eenigen
ifjd op de loer gestaan eu deeldo hem mode, dat
de kantoorknecht even to voren het huis binnenge
gaan eu niet teruggekeerd was.
Nu trad ook Fraukliu het openstaande voorhuis
binnen, waar hij van een vrouw vernam, dut Qibbs
in zyn kamer was, en daar hij de inrichting van
het huis sinds z\ju laatste bezoek kende, ging hij
onverwijld de trap op. De kamer was ufgeslotou on
niemand antwoordde op zijn kloppentoen hu oven-
wel do deur met geweld opende, vond hij niemand
in hot vertrek.
„Hij is me ontsnapt I" riep de detective toornig
iCort daarop vernam hg van een dienstmeisje,
dat Tibald langs de achtertrap naar de binnenplaats
was gegaan eu zich van daar ijlings door een zij
uitgang uaar de uangronzendo straat had begeven.
Rider gaf zich thans, in vereouiging mot verschel-
.done collega's, moeite, don knecht van het kantoor
Dwight, die aan zjjn hinkenden gang gemakkelijk
was te herkennen, op te sporenook diens zuster
Rachel werd scherp bewaakt. Doch al worden er verder
maatregelen tot Tlbald's ontdokking getroffen irots
alle bemoeiingen bleef hij zoek.
Intusschen was het proces tegen David Hicks be
gonnen. Dit wekte het grootste opzien en algeiaoeu
koesterde men slechts zuur geringe hoop op do vrij
spraak van don beklaagde; van allo zijden overwoog
men de waarschijnlijkheid zijner voroordoeling, want
al Jo bezwaren, welke dn officier van justitie togen
bera had aangebracht, waren verpletterend.
Do verklaring van de reden zijner reis naar New-
burg, zooals zijn advocaat die voor hem bedecht had,
en liet verhaal hoe do wisseling der beide jassen in
den spoorwagen zich had toegedragen, dat het vinden
van do (lievongereedschappen moest ophelderen,
maakten geen overtuigenden indruk op do gozwo-
Don avoud vöor do slotboliandollng waren Rider,
do advocaat Elwyn en Robert Wake in hol kantoor
van oorstgonocmile voreonlgd en bespraken do voor
uitzichten van dun beklaugdo.
„Mijn ccuige hoop is gevostigd op de twijfelingen,
welke bij enkele gezworenen kunnen opryson, en
op het nict-eonstemmig zijn der Jury."
Met deze woorden besloot mr. Elwyn deze bespre-
king, welke alleen ten doel had gehad, nogmaals
alle punten A décharge lo overwegen.
Terwijl deze drie heornn, die zich van do onschuld
van don beklaagde overtuigd hielden, by elkander
zaten ou zich over diens lot bekommerd maakten, be
vond Jane zich in (lu hoogste spanning in haar kamer;
rustelons liep zy op en neer (ui sprak, al» oin zien
verlichting te bezorgen, lu ziciizelvo. Z\j had lot
hiertoe eiken dag. waarop het proces van llicka
behandeld werd, van den echtend tot den avond in
do rechtszaal vertoefd, un had do behandeling met
evenveel belangstelling gevolgd, alsof liet haar eigen
leven gold.
Meer dan eons was zjj in do rechtszaal op het punt
geweest, op te springen en eon hektmienis af ie leg
gen, maar oven diewjüa bleef zij nan haar phate
geketend, als hingen er tonden gewichten aan tuur
ledematen en als was zij geen meesteres over zich-
zult. Haar geestestoestand grensde schier aan krank-
z'itinigh< id on zn dacht niet aan de gevolgen, toeu
zy op dit oogunblik met luider stem riep„Mijn
besluit is genomon I"
Elk barer bewegingen in luiis werd door do dienst
bode scherp nagegaan, waarvan June by herhaling
het bewijs luid guhnilmaar welk belang bail zij er
thans uog by of Rachel werkA'jlc luisterde of epion-
neerde
Zij wilde haar baan zuivor naken, iloti last van
haar borst wentelen, want zy ervende, dat zij haar
vroeger genomen besluit toen niet kon doorvoeren.
Mocht ecu onschuldig mansch wegens deze mi-daad
veroordeeld, ia wellicht ter dood gebracht worden?
„Nimmer I" riep zy, „morgen ga ik in de bank
dor getuigen en belton alles!"
In dit oogenblik zou z\j do gansuhe wereld ge
trotseerd hebben een innerlijke vrede werd baar
dool. Zij ging op du sofa liggen en sluimerde zacht;
het was da eerste mu<l sinds vele weken, dat haar
oen zachte, vau beangstigeudo gedochte vrye slaap
ton deel vlei.
(Wordt vervolgd.)