BIJVOEGSEL
Stadsnieuws.
behoorende bij de
Amersfoortsche Courant
van DINSDAG 24 DECEMBER 1907
uitgave firma A. H. VAX CLEEFF.
I)E CRISIS.
Geheel onverwacht zijn de begrootingsdebatten
Zaterdagmiddag besloten met een ministerieele
crisisde begrooting van Oorlog werd door de
Tweede Kamer verworpen met 53 tegen 38 stem
men. Dit beteekent natuurlijk het aftreden van
Minister Van Rappard, maar 't is nauwelijks te
betwijfelen of in zijn val sle?pt hij het minis
terie De Meester mede.
Dit verrassend einde der begrootingscampague
was zelfs gedureude den loop der Kamerzitting
van Zaterdag niet te voorzien thans, n& het ge
beurde, verschijnen de redevoeringen, in de alge-
meene beschouwingen over de Oorlogsbegrooting
door de herren Van Vlijmen, Heemskerk en
Troelstra uitgesproken, in een ander licht dan
waarin zij na het uitspreken daarvan in 't al
gemeen blijkbaar aanschouwd werden maar dat
zij de aankondiging waren van den beslissenden
aanval op het Kabinet werd er voorzeker door
niemand ingezien, die niet in de vertrouwelijke
besprekingen der rechterzijde was ingewijd. Zorg
vuldig is alles vermeden wat de bedoelingen
der oppositie zou hebben kunnen verraden; het
wachtwoord werd stipt geheim gehouden en zoo
heeft de berekening niet gefaald, dat, gescniedde
de aanval bij overrompeling, allicht waar t het
roillitaire vraagstuk betrof, enkele vrijzinnige
Btemmen en althans die der sociaaal-democraten
en nederlaag van het Kabinet zouden helpen
verzekeren.
De schrijver van het Kameroverzicht van „De
Telegraaf' beschrijft het gebeurde als volgt
Het is even vóór vijven, als de eindstemming
nadert. Niet minder dan een en negentig leden
zijn present, en zijn er teekenen van ongemeene
belangstelling (dat groote getal leden zélf, de
omstandigheden, dat de Katholieken uit bet
Zuiden den middagsneltrein hebben laten glippen,
en die ondefinieerbare stemming van iets, dat
wel niet gebeuren zal, maar toch gebeurlijk is)
toch vermoedt niemand, dat het einde nabij is
Er is ook geen spoor van conspiratie vlak vóór
ons, waar de linkerzijde woont. En ook rechts
is li t rustig. Waarom ook niet? Het parool
is uitgegevende mijnen zijn gelegdde heer
Van Vlijmen is gereed de lont te ontsteken
En als hij opstaat, legt zich inééns het rumoer,
en wij hooren, in o zoo voorzichtige termen,
dat de generaal zelf èn een deel van zijn noli-
tieke vrienden onvoldaan zijn over het beleid
van dezen Minister, waarde toestand onzer weer
macht niet in een juiste verhouding staat tot de
uitgaven, die zich de natie daarvoor getroost.
Daarom zullen zij tegenstemmen
EeD donderslag
De heer Lobman zegt-onmiddellijk daarnaIk
spreek alléén voor mezelf, en ik zal voorstemmen.
Wat er ook hapere aan ons defensiewezen, men
heeft te bedenken, dat de oorzaak in het leger
zélf schuilt, èn in de omstandigheid, dat wy een
overgangstijdperk doormaken. De Minister heelt
door zijn beieid niet getoond, dat hij iets heeft
achterwege gelaten, dat hij tot verbetering van
den toestand dienstig achtte...
De zelfde ministerieele tactiek dus, door den
grijzen Staatsman bij alle crietieke momenten
dezer begrootingsdagen getrouwelijk gevolgd.
En dan de stemming. Alle Katholieken, alle
anti-revolutionnairen tegen, en alle Christelyk-
historischen, minus de heeren Lohman, De Geer
en Van By landt.
Van links onder de tegenstemmersalle sociaal
democraten, de vrijzinuig-democraten Treub, Van
Deventer. Ketelaar en Nolting, en voorts de
UDie-liberaal Thomsom.
Van de vriizinnig-demoeraten stemden vóór
Drucker. Limburg, Van den Bergh (Den Helder),
Bos en Ssnldt. De lieer Mees was afwezig. De
heer Marchant is ziek.
Waar was de heer Borgcsius
Hadden dus Ier wille van het blanco-artikel
de socinul-deraocraten (gelijk zij, heden voor
'n jaar. in den Staal-nacbt voornemens waren,
vóór de Tydemansche redding kwam) zich tijdig
verwijderd, en hadden alle vrijzinnig-democraten,
die present waren, als éen man met den heer
Thomson vóór gestemd, dan ware de Oorlogs-
begrooting met 43 tegen 41 stemmen aangenomen.
Men mag dan ook aannemen, dat vrijzinnig
democraten, toen zij besloten tegen te stemmen,
het gevaar nog niet vermoedden, terwijl, toen
enkelen van hen gingen vóór stemmen, het pleit
reeds verloren was.
Gister was er een buitengewone Ministerraad,
van half vier tot half zeven. Er werd geen
definitief besluit genomen.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat wanneer
bij de toepassing der (Inge vallen wet 1'i0l
de berekening van een in de rnunl van het
Duitsche Rijk bepaald arbeidsloon noodzake
lijk is, by de omrekening in Nederlandsche
munt de rnarld wordt berekend tegen zestig
cent.
Een belangrijke bepaling voor de velen
ook hier, wier verwanten in Duitschland
arbeiden.
In verhand rnet de poging der Kamer van
Koophandel otn het loket postwissels langer
dan tol balt drie spoortyd geopend te krijgen,
zjj herinnerd aan het volgende in de Memo
rie van antwoord op hetVoorloopig verslag
betreffende Hoofdstuk IX der Staatsbegro
ting voor H'OS:
„Hoewel verlengde openstelling van de
kantoren na 3 uur voor de inlevering van
postwissels, ook in de groot-' steden, niet vrij
van bezwaar is, zal een verlenging van den
duur der openstelling nader in overweging
worden aangenomen."
Met ingang van 1 Januari 19*8 zullen de
buitenlandsche en koloniale frankeerzegels,
evenals de gewone Nederlandsohe, aan de
postzegelloketten der postkantoren direct
worden verkrijgbaar gesteld en dus niet
tneer aan het Hoofdbestuur worden aange-
viaagd.
Men zou de postbeambten zoozeer ver
plichten door nu reeds do nieuwjaarskaartjes
ter post te bezorgen met een kruis over het
adres.
Waarom nu alles op te potten tot tegen
Oudejaarsdag en daardoor de bestellers op
eens voor een berg werk te brengen, terwijl
nu die arbeid zooveel geleidelijker kan
geschieden.
Herinnerd zij, dat het Bureau vau den
Burgerlijken Stand de heide Kerstdagen
voor bet doen vau aangilten geopend zal
ziju van half negen tot negen uur 's ochtends
mits men aan het Raadhuis 's ochtends om
trent 8 uur keunis geeft van zijn voornemen.
De heer M. van Helomu is benoemd tot
lid dei Commissie voor kindervoeding.
De beer J. B. H. Coenen schreef voor den
nieuwen jaargang voor den Almanak van het
Delftsche studentencorps een artikel bij.het
portret van professor mr. B. H. Pekelharing.
De heer M. Snijders behaalde de akte
Wiskunde, Lager ouderwijs.
Mr. S. K. D. M. van Lier thani advocaat
en procureur te 's-Graveubage, is benoemd
tot notaris te 's-Gravenhage.
De heer C. Moerman Jr., thans te Hilver
sum, is herkozen tot Voorzitter der afdeeling
Hilversum en omstreken van den Bond van
Nederlandsche Onderwijzers.
In verband met het Kerstfeest worden
morgen en Donderdag geen vrachtgoederen
ten vervoer aangenomen door de spoorweg
maatschappijen en zullen geen goederentrei
nen loopen.
De Kerstfeestviering is begonnen, zegt de
«Aft. Kerkbode". Woensdagavond kwamen
-Ie kinderen, die naar oud gebruik namens
de Diaconieschool godsdienstonderwijs ont
vangen van den heer Teeling, in de oude
school bijeen. Zij toonden door hun goede
antwoorden op de vragen hen gesteld, dat
zij met vrucht het onderwijs hadden genoten.
Op ruime wijze werden de ruim 10J kinderen
onthaald op krentenbrood met chocolade
'tis verbazend zooveel als een kinderraaag
bergen kan. De dames-directrices der Protes-
tantsche Armenloterij waren zoo vriendelijk,
de kleine gasten te bedienen. Van genoemde
dames kregen zij ieder een hemd, terwijl
degenen, die de catechisatie wegens hun
leeftijd verlieten, van het Bestuur der
Diaconie-school een kerkboekje ontvingen.
Menig lied werd gezongen onder leiding van
den heer Teeling en rnet behulp van een
bekwane organiste. De kinderen gingeu met
ulijde gezichten napr huis.
Na afloop van het kinderfeest deelden de
dames der Loterij aan eenige huisgezinnen
de bekende pakken kleeren uit. In elk pak
zat een flinke, warme deken. De Voorzitter
der school, ds. Meiners, dankte de datnes
voor hun vriendelijke zorgen en kostelijke
geschenken.
He', groote kinderfeest woidt als voorheen
gevierd op Tweeden Kerstdag, in «Amicitia"
voor de leerlingen der Ned. Hervormde
Zondagsschool-vereeniging, in »L)e Arend",
in de Luthersene kerk, in net gymnastiek
lokaal der school Beekstraat, in het wijkge-
bouw aan het Monnikenpad, bij het Leger
des lleils, enzoovoort.
In het gebouw van den R.K. Volksbond
prijken twee reusachtige kerstbuomen. Ook
daar dus feest.
Den 2 Januari zal ook hier de Amersfoort
sche Bank, naast het Postkantoor, een spaai-
afdeeling openen met deze sooit kistjes.
Voor f 3.50 kau meu zoo'n busje bij «le
Amersfoortsche Bank bekomen, eeu bedrag
dat rnen niet kwijt is; als men niet langer
wil sparen, dan brengt men het kislje terug
en en krijgt ook de f&50 weer, als hel
busje ongeschonden is, althans wat de slui
ting betreftof er een schiltertje verf af is,
doet niet ter zake.
De sleutel berust bij «le Bank en als t
busje vol is, brengt men liet «laarheen, waar
hei wordt geopend eu het bedrag tegen ont
vangbewijs wordt ingenomeu en tegoed ge-
schrevew. Het geeft dan aanstonds rente,
welke voorloopig is bepaald op 3l/a Pu«;
ook de f 350 voor bet kistje geelt die rente.
Heeft men het aldus gespaarde geld geheel
ol' ten deele noodig, dan gaat men naar «le
Bank eu ontvangt ook aanstonds zooveel terug
als men wenscht.
Het groote voordeel van deze busjes is, dat
men bij kleino bedragen gemakkelijk een ap
peltje voor den dorst kan vergaren.
De spaarbank thuis. Wie zou nu vergeten
als hij zoo'n busje vlak onder zijn bereik
plaatst, dat elke stuiver g«jspaard, een stuiver
gewonnen is, en dat vele kleintjes eon groote
maken
Het eerste elftal «1er H. V. C. speelt mor
gen te Zeist een vriendschappelijk spel tegen
de Zeister Voetbal-Verecniging.
Onze zegsman heeft goed voorspeld. Bij
een bruto ontvangst van f "80 heeft de
Utrecbtsche Onderwijzers Tooneel-vereeni-
ging een som vun f 100 voor hulpbehotwende
collega's kunnen afzonderen uit de Vrijdag
hier gegeven opvoering vau »Jan Ongeluk".
Louis Bouwmeester, die Vrijdag 3 Januari
hier komt met het nieuwe stuk van Otto
Zeegers .Goudkoorts", oorsponkelijk »Het
gouden kalf", zal den dag te voren met zijn
Haarlemsch tooneel de tournee door ons land
aanvangen.
Begin Juni gaat hij voor de derde maal
naar Oost-Indië.
De Chr. Jongelingsvereeniging zal des
Zaterdagsavonds voor haar leden en meer
in 't bijzonder voor hen, welke hier geen
tehuis hebben, een lokaal openstellen in het
gebouw #Eben Haëzer" ten einde den avond
in gezellig samenzijn door te brengen.
Aan bet Commissariaat van politie zijn
voor de rechthebbenden terug te bekomen
eeu broche, een parapluietje, een kristallen
armband, een duimstok en een bosje sleu
tels.
Bij een opkooper hier is in beslag geno
men een partij lood, te Spakenburg gesto
len.
Zaterdagmitldag heelt W. van P., uit
Amersfoort, een «Ier «Irie honden voor zijn
hondenkar op den Utrecbtscheweg zóo legen
zyde en buik geschopt, dat het arme dier
na een kwartier bezweek.
Tegen den beul is proces-verbaal opge
maakt.
Omtrent het faillissement Chr. 'Jortman
meldt de »Utr. Crt." «lat de inventarisatie
is algebopen.
Intusschen kan het nog plus minus een
maarnl duren eer definitieve cijfers zyn mede
te deelen.
Nu is er aanvang gemaakt met het op
maken van boeken en balans.
Wie geleerd heeft niet op anderen te re
kenen, zal niet licht anderer hulp behoeven.
Uit den omtrek.
Het verluidt, dat de Boester paardetram zal
worden doorgetrokken tot Amersfoort.
Zekerheid konden we niet krijgen.
'tZou intusschen een zeer mooie verbinding
zijn van de stad met „Birkhoven".
Het fanfarekorps „Crescendo" te Baarn heeft
ruim 400 muziekgezelschappen genood voor het
nationaal conconrs, op 29 en 30 Juli ter viering
van zijn 12'/» jarig bestaan te Baarn te houden.
korten ufstand van de R. K. begraafplaats ge
bouwd had.
Inmiddels waren reeds een winkelhuis en
bakkerij verhuurd aan een coöperatieve vereoni-
ging voor don tijd vun zes jaren mot rooht van
koop binnen drie jaar.
De kantonrechter veroordeelde don eigenbou
wer L. tot oen boete van f25 on afbreken van
het huis.
L. ging in appèl, en vcction dagen geleden
diende deze zaak voor «le Annterdamsche Recht
bank. Do ambtenaar van bot openbaar ministerie
eischte bevestiging van hot vonnis van den k.-n-
tonrechtor.
Eergister uitspraak dponde, veroordeelde de
Rechtbank beklaagde tot fóboete sulm. éen dag
hechtenis, en slooping van iel huis.
Het gebouw is nu publiek geveild in twee
perecelen, alspore. 1 eon woon- en een w n-
Kelhuis nog niet afgewerkt, waarop werd gebo
den 1700, en perc. II de winkel met bnkk«,iij
in gebruik f3000.
Gaat nu L. aan het afbreken, dan zal het zeer
zeker door den kooper «vnrdon liet wist. liet
tweede percuel dat in gebruik is, laat hy staan
wegens huurovereenkomst. Er kunnen dus uit
deze ingewikkelde zaak nog heel wat processen
voortvloeien.
De eigonbouwcr heeft geen hypotheek kunnen
krijgen; alleen heeft hij eenige voorschotten
ontvangen van hem, die den grond had gekucht
ei ook den verkoop heeft «loen houden.
De Nijraecgscho Himdelsvereeniging heeft by
den Gemeenteraad aldaar een adres ingezonden,
waarhij wordt verzocht, spoedig pogingen er
voor aan te wenden, «lat do Koloniale Reserve
aldaar blijve ot) do reconvalescentoR-afdeeling te
Zutphen en het werfdepot te Harderwijk óok te
Nijrn gen worden gevestigd,
Te Utrecht is tot Wethouder benoemd mr. P.
J. Fockemn Andrem. die den dag te voren pas
als Raadslid werd geïnstalleerd.
Tot onderwijzeres te Voorthuizeu is benoemd
mej. J. Brouwer, to Lunteren, die do benoe
ming echter niet heeft aangenomen.
Tn den ouderdom van 7f> jaar is to's Craven -
huge na langdurige ziekte overleden mr. A. A.
de Pinto, vice preeident van den Hoogen ltaad
De strijd om het kleine Moresnet, het veel-
bespoken stukje grond tusHchen Pruisen,
België en ons land, is bijgelegd. Sinds 1816
was de rechtstoestand van dit gebied duister.
Een Pruisische en een Belgische commissaris
beheerden het gezamenlijk. Thans is het bij
verdrag tusschen België en Duitschland aan het
Duitsche Rijk toegewezen daartegenover krijgt
België een stuk land in de nabijheid van Alten-
berg.
De Am8terdamscbe Voetbal Vereeniging „R.
A. P." heeft als een der oudste hier te lande,
met het oog op de inzinking van het Amster-
damsch voetbal en ook om alle voetballiefhebbers
hier en elders van le klasse spel te doen genieten,
op 25 December (Eerste Kerstdag) een wedstrijd
georganiseerd tusschen een team van een der
bekendste Amateurvoetbalvereenigingen in En
geland al. de Bishop Auckland Football Club
en een elftal door de Alg. Ned. Voetbalvereni
ging „De Zwaluwen" samengesteld uit de beste
spelers hier te lande.
Zooals reeds gezegd behoort de B. A. F. C.
tot de sterkste Amateurvereenigingen van Enge
land zij hebben vroeger jaren tweemaal de
amateurcup gewonnen en tevens eenige keeren
in den final hiervoor gespeeld. Zij behoort tot
de 40 clubs, die zijn vrijgesteld van de voor-
Ioopige ronden voorde bovengenoemde „Amateur-
Cup" en verder tot de 12 clubs die slechts eerst
in de laatste ronden voor de „English-Cup"
behoeven te spelen.
De spelers die het Kanaal zullen oversti'ken
zijn de volgende: E. B. Proud, (Captein), C. J.
Rudd, J. Grafton, 0. S. Kirby, J. Beaston. J. J.
Robinson, J. C. Wanless. E. Keiler, H. Lee, J.
G. Plumpton, J. T. Allan, F. Hopper, C. Wal
ton en J. Southern terwijl het Hollamlsoh
elftal als volgt zal zijn sainongestelilH. J.
Nijhuis, J. Thoméo, E. E. Th. van Blommestein,
H. N. Tetterode, J. H. Wf leker, V. A. Consalves,
J. J. Brutel de La Rivutre, J. van der Vossen,
L. Otten, L. Bosschart en II. M. Linthout.
De hedenmiddag van 1.45 tot -l.lli onder voor
zit ting van den Burgemeester, jhr. J. W. A.
Bnrchman Wuytiors van Vliet, gehouden open
bare vergadering van den Rand «lezer Gemeente
werd bijgewoond door 12 leden (de heer Jorissen
kwam toen «le stemming over punt 1 word
gehouden) en den Secretaris, mr. dr, J.
Stenfert Kroese.
Afwezig met kennisgeving waren de heeren
mr. Ileyligers, Oosterveen, Veis Heyn on Hamers.
Tegen de notulen der vergadering van 26
November zijn geen bezwaren ingebracht, zoodat
zij als goedgekeurd zijn beschouwd.
Ingekomen waren
van Gedeputeerde Staten de goedkouringen der
Raadsbesluiten van 26 November tot vaststel ling
van het 3e suppletoir kohier Inkomstenbelasting,
tot wijziging der Begrooting 1907, en tot af- en
overschrijving van posten op die Begrooting;
van do zelfdongoedkeuring der Begrooting
1908 eu vaststelling der Gemeente-rekening 1906;
alle voor kennisgeving,
van «1<! Vereeniging „Ifamlol en Nijverheid"
oen verzoek om zoo spoedig mogelijk ter hand
te nomen «le verbetering vun «k-n mond der Kom
om pnoadvios aan B. en W.
van de vereeniging „Hot Groono Kruis'' eon
dankbetuiging vau het afstaan van oon eursus-
lokaal voor kennisgeving;
van de firma HundorJ, Blok «ft Co., to Schoon
hoven, een adres over Int gebruik van loodwit-
houdendo verfstellou bij (iemeentoworken om
pricedvi<js aan B. en YV.;
van het Amurèfoortscli Drankwoor Comité de
rekening en verantwoording over 1997 gede
poneerd ter Secretarie
van den Bond van Ned6rlan«che schilderpa-
't Komt natuurlijk uit Amerika, het land der
practische menschen in tweeërlei opzicht. Zij
weten maar al te goed, dat heel velen sparen,
by centjes en dubbeltjes, maar o! zoo dikwijls
hun spaarpotje aansprekenzij weten óok,
dat men het sparen in de haud moet werken.
En om nu beide diDgen te vereenigen, hebben
zy een hoogst practisch spaarrniddel uitge
dacht, een ranoi kistje, dat d«ior don spiar-
lustige niet is open te maken.
liet ziet «?r uit als een mimutuur safe-kastje,
is van ze«T solie«le constructie, dus niet als
het welbekende steenen varkentje te verbrij-
zelen of als de houten mei, papier beplakte j
spaarpotjes te openen aan de zij leder schar-
uiertjes. Rechts zit een flinke gleuf voor het
harde geld, links een cirkelvormige openiog
voor bankpapier.
Als we 't wel hebben, dan is de Spaarbank
der stad Rotterdam de eerste instelling hier
te lande geweest, die deze kistjes heeft in
gevoerd. Eu met groot succes. Zeer velen
hebben aan hel kantoor 13.50 gedeponeerd
«len kostenden prijs van zulk een spaar- I
kistje en zyn uu druk aan 't sparen. 1
Men bereidt een pluimvee-tentoonstelling voor,
op Pinksteren te Baarn te houden.
Tot onderwijzer aan de school der Vereeniging
voorLager onderwijs opüereformeerden grondslag
te Amsterdam is benoemd de heer P. A. Jansen,
onderwijzer aan de Chr. school te Bunschoten
(Eemdijk).
Als kenmerk van de zachte weergesteldheid
mag wel vermeld worden dat bij den landbouwer
J. Schouten te Keinnes een pruimeboom nu, in
de Kerstweek, voor de tweedemaal in bloei staat.
De prijzen van het hooi zijn in den laatston
tijd zeer gerezen. Thans besteedt men te Eemnes
reeds f35 it f86 per 1(M) K.G. 'l'och is er in
dit artikel weinig handel.
Te Hilversum had iemand een stuk grond
gekocht, waarvan «le overdracht zou geschieden,
wanneer de kooper hypotheek had gekregen voor
het op dien grond to houwen huis. De eigen-
bouwer L., aldaar, bouwde het huis met goed
keuring van hot Gemeentebestuur; doch, toen
het geheel bestaande uit drie woningen, waarvan
twee winkelhuizen bijna gereed was, werd hy
op aanklacht der Gezondheids-commissie voor
het kantongerecht gedaagd, omdat hy op te
