Zaterdag 4
Januari 1908.
No. 7449.
57e Jaargang.
Stadsnieuws.
FIRMA A. H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per post '1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advorteutiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT9
Postbus 9.
Telephoon 19.
KENNISGEVINGEN.
ZONDAGSWET.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Gelet opdeaauschrijvi'iK an heereu Gedeputeerde
Staten der provincie Utrecht van den 16 Juli 1844
(ProviociHalnlad No. 58) houdende uitnoodiging oin
lor voldoeuing aan eeu op machtiging van Zijne
Majesteit den Koning, door Z. E. den Miuiater van
BiimetilandscUe Z*tc»n bij aansciirqving d.d. 29 Juni
1844, uo. 103, le afd., gedaan verzoek, jaarlijks de
iugezeteuen le lierinnereu aan de bepaliugeu der
Wet van den 1. Maart 18'5 (Staatsblad no. 21) be
trekkelijk de viering der ZON- en FEESTDAGEN;
Maken dientengevolge aau d<-ingezetenen bekend,
dat de voormelde wet is van den navolgenden
inhoud
Wij WILLEM, bij de oratie GODS, Prins van
Oranje Nas-ai* Soeverein Vorst dek Vebeenioük
Nederlanden, enz., enz., enz.
Aan al degenen die de» zullen zien of hooren
lezen, saluut, doen te weten
AIzoo Wij in overweging genomen hebben de
noodzakelijkheid om, op bet voetspoor onzer gods
dienstige voorvaderen, die daarop steeds den hoogsten
prijs suilden, de plichtmatige viering van deu dag
des Heere i en andere dagen der openbare Christelijke
godsdienst toegewijd, door eenparig voor de geheele
uitgestrektheid derVereeuigde Nederlanden algemeen
werkende maatregelen te verzekeren.
Zoo is bet, dat Wij, deu Raad van State gehoord
en met algemeen overleg der Staten Generaal dezer
lauden, hebben go :dgevonden en verstaan, gelijk wjj
goedvinden verstaan bij deze:
1. Dat op Zondagen en op zoodanige godsdien
stige feestdagen, als door de kerkgenootschappen
vaii de Christelijke godsdienst dezer landen algemeen
erkend en gevierd worden, niet alleen geone beroeps
bezigheden zulien mogeu verrigt worden, welke de
godsdienst zouden kuuneu storen, maAr dat in het
Igemeen geen openbare arbeid zal mogen plaats
hebben dan iu geval van noodzakelijkheid,als wanneer
de plaatselijke regeeriug daartoe toestemming zal
geve».
2. Dat op deze dagen, met uitzondering van ge
ringe eetwaren, geeue koopwaren hoegenaamd op
markten, straten, of openbare plaatsen zullen mogen
worden ui'geo'.-rid of verkocht, en dat kooplieden
en winkeliers hunne waren niet zullen mogeu uitstal
len noch met opene deuren verkoopen.
3. Dat gedureude den djd voor, do openbare gods-
dienstoi'f'Diug bestemd, de deuren der herbergen en
andere plaatsen, al-vaar drank varkocht wordt, voor
zoo verre dezelve binnen den besloten kring der
gebouwen liggende zijn, zuilen gesloten zijn, en dat
ook gedurende dien zelfden tijd geenerbande spelen,
hetzij kolven, balslaan of dergelijke mogen plaat
hebben.
4. Dat geene openbare vermakelijkheden, zooals
schouwburgen, publieke danspariijen, concerten en
harddraverijen, op de Zondagen en algemeene feest
dagen zullen gedoogd worden zullende hei aan de
plaa selijke besturen worden vrijgelaten, hieromtrent
eene uitzondering' toetesiaan, mós niet dan na het
volkomen eindigen van alle godsdienstoefeningen.
5. Dat de plaatse ijke politie zorg zal dragen, ten
einde alle hinderlijke beweginge» en gerucht, ia de
nabijheid der gebouwen tot de openbare eeredienst
bestemd, en in het a'gemeen alles, wat dezelve
zoude kunnen hinderlijk zijn, voortekomen of te doen
ophouden.
6. Dat de overtredingen tegen de bepalingen van
dit besluit, naar gelang van personen en oins andig-
heden, zull-n gestrafi worden met eene boete van
niet hooger dan vijf en twintig gulden, of met eene
hechtenis van niet langer dan drie dagen voor de
overtreders die buiten staat mogten zijn, deze boete
te betalen.
7. Dai, bij een tweede overtreding, de boete of
straf zal worden verdubbeld, en wijders alle ie koop
gelegde of uitgestalde goederen verbeurd verklaard
en de herbegen of andere publieke plaatsen voor
éene rnaand gesloten zullen worden.
En .lat door deze algemeene verordeningen, alle
daarmede niet overeenkomstige provinciale of plaat
selijke reglementen en inrichtingen zullen worden
gehouden voor vervallen.
Lasten en beVelen, dat deze in Let Staatsblad zal
worden geïn-ereerd, en dat een genoegzaam getal
exemplaren gedrukt en aan de Staten in de onder
scheidene provinciën of landschappen, ingevolge art.
86 der Grondwet, ter uitvoering zal worden gezonden,
met last om dezelve alom ie doen publiceeren en
affigt-eren, en van de predikstoelen tier onderscheidene
Christelijke Kerkgenootschappen ie doen aflezen.
Lasten en bevelen voorts, dat Onze ministerieele
departemen en en andere autoriteiten, justicieren en
officieren, wien zulks aangaat, aan de nauwkeurige
uitvoering de hand zullen houden, zonder eenige
conniventie of dissimula ie.
Gegeven in 's Gravehage, den lsten Maart des jaars
1815, het tweede van Onze regeering.
(geteekend) WILLEM.
Ter ordonnantie van
Zijne Koninklijke Hoogheid,
(geteekend) A. R. FALCK
Gedaan te Amersfoort, den 3 Januari 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoomd,
De Burgemeester,
WUIJTIEB8.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROE8E.
Inlevering Rekeningen.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
brengen ter algemeene kennis, dat bet gebleken is,
dat declaratiën ten laste der Gemeente menigmaal
geruimen tijd na afloop van een dienstjaar worden
ingezonden.
Aangezien zulks voor een geregelde administratie
eeD ernstige belemmering oplevert, herinneren zjj
nogmaals allen, die iets van de Gemeente hebben
te vorderen, hunne declaratiën in te dienen uiterlijk
den 15 Januari volgende op het dienstjaar, waarop
de declaratie betrekking heeft.
Ten aanzien van ben, die in gebreke mochten
blijven bieraau te voldoen, zal ernstig worden over
wogen of er alsnog bijzondere redenen bestaan om
ben in het vervolg voor het doen van leverautiën
aan de Gemeente in aanmerking te brengeD.
Amersfoort, 3 Januari 1908.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd
De Burgemeester,
WUIJTIER8.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROE8E.
De BURGEMEESTER der Gemeeute AMERS
FOORT
herinnert belanghebbenden aan bunne verplich
ting, om, ingevolge artikel 4 der Leerplichwet, vóór
1 Februari '90S bij hem opgave te doen omtrent
kinderen, die huisonderwijs ontvangen van
a. de vakken, waarin kinderen huisonderwijs ge
nieten,
b. de namen der kinderen, met bijvoeging van
voornameu, geboorte-datum en plaats van werkelijk
verblijf, alsmede de plaats, waar bet onderwijs wordt
gegeven,
c. de namen en voornamen van hen, door wie
het huisonderwijs wordt gegeven.
Amersfoort, 4 Januari 1908.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIEES.
ONTHEFFING
WERKELIJKEN DIENST
ingevolge art. 113, eerste zinsnede, der Militiewet 1901
De BURGEMEESTER der Gemeente AMERS
FOORT,
maakt bekend, dat de aan de Koningin te richten,
eigenhandig ouderteekendo AANVRAGEN OM ONT
HEFFING van den werkelijken dienst ten behoeve
van geestelijken, bedienaren van den godsdienst,
zendelingleeraren en broeders-diakonen van eene
godsdienstige vereenigingvan studenten in de
godgeleerdheid en zendelingkweekeÜDgen, die aan
eene inrichting van onderwijs tot geestelijke, bedie
naar van den godsdienst of zendelingleeraar worden
opgeleid van proefbroeders, die tol broeder-diakoon
van eene godsdiens'ige vereeniging worden opgeleid
en van Roomsuh-Katholieke ordebroeders, die tot
eene binDen het Rijk gevea'igde kloos'erinrichting
behooren, met de VEREISCHTE BEWIJSSTUK
KEN, bij den Burgemees er der Gemeente, binnen
welke zij voor de militie zijn ingeschreven, moeten
worden ingeleverd tussehen den 21 Januari en den
1 Februari 1908.
De aanvragen kunnen op ongezegeld papier wor
den geschreven, evenals de bewijsstukkendeze
mogen niet vroeger zijn afgegeven dan tien dagen
vóór de inlevering er van bij den Burgemeester.
Amersfoort, 4 Januari 1908.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
De commandant der Politie-wacht die de
alarmschei hoort rinkelen, spoedt zich naar
het telefoonkautoortje en vraagt wie hulp
verlangt.
Zoo noodig kan hij dan bijvoorbeeld
bij uitslaanden brand de autoriteiten
waarschuwen; de behandeling van het bord.
is waarlijk niet zoo'n heksenwerk.
In ieder geval kan dan veel sneller assis
tentie uitrukken dan nu 't geval is.
Moet er eerst een ernstiger zaak gebeuren
en zal men de put werkelijk pas dempen
als 't kalf verdronken is
Nu nog niet?
De mishandeling inde hoofdstraat der stad
waaraan in den avond van Nieuwjaarsdag'
omstreeks half elf een politie-arabtenaar
heeft blootgestaan, omdat een deel van het
publiek hen, die beni wilden bijspringen zulks
beletten, doet ons een vraag herhalen, die
we reeds zoo vaak deden wanneer zal hier
de gelegenheid worden geopend om, óok al
is liet telefoonkantoortje gesloten, gebruik
te maken van het stads-teleluonnet
- De oplossing is sou dood eenvoudig.
De Ned. Bell Telefoon Maatschappij wei
gert nachtdienst in te voeren zonder een
vrij aanzienlijke opoffering van den kant
der Gemeentekas.
Welnu, als de Gemeente nu wist gedaan
te krygen, dat éen enkele draad werd ge
spannen van het telefoonkantoor naar het
vlak daar tegenover liggende Polilie-bureau
en dat hierin een alarm-schel werd aange
bracht, dan is men er.
Dan kan te allen tyde, op elk punt der
stad er zijn nu bij de tweehonderd tele-
loon-toestelleD in gebruik in geval van
nood het alarmsein worden gegeven; bij
braud, by verzet, euzoovoort.
Het aandeel door de provincie Utrecht te
leveren voor de Nationale militie 1908 be
draagt totaal 857 lotelingen, waarvau 602
voor volledige en 255 voor korte oefening
zullen worden ingelijfd.
Amersfoort heeft te leveren 63 lotelingen,
waarvan 44 voor volledige en 19 voor korte
oefeningBaarn 24, waarvan 7 voor korte
De Bilt 13, waarvan 4 voor korteZeist 26,
waarvan 8 voor korte oefening.
Nogmaals zij er aan herinnerd, dat aan
staanden Maandag en Dinsdag ten Raadhuize
wordt zitting gehouden van 10 tot 1 en van
2 tot 4 uur voor de inschrijving van jonge
lieden, in 1889 geboren, voor de Nationale
militie.
Oók zii de bijzondere aandacht gevestigd
op de kennisgevingen in dit nummer nopens
het indienen van rekeningen ten laste van
de Gemeente en omtrent de Hondenbelas
ting.
Er is weer heel hard gewerkt in het Post
kantoor.
De dienst is alweer normaal.
De nieuwe uitgaaf van den Rijkstelefoon-
gids is verschenen en verkrijgbaar aan het
Telegraafkantoor met de supplementen tegen
den bekenden prijs.
Aan het plaatselijk telefoonnet wordt in
den loop der volgende week ook aangesloten
de chemische wasscherij van den heer K. W.
Jaeger, Kampstraat 6.
Ter Gemeente-secretarie is tijdelijk werk
zaam gesteld de heer A. Groenveld, ambte
naar ter Secretarie van Franekeradeel, louder
van bet diploma voor candidaat-Gemeente-
secretaris van de Vereeniging voor Gemeente
belangen en bezitter van de middelbare
akte. voor Staats-, Provincie- eu Gemeente-
inrichting.
Tot boschbaas op »Birkhoven'' is door B*
en VV. benoemd H. Jansen, te Hasseloo bij
Hengeloo (Ov.)
De heer L. R. Sinnige is ook voor 1^08
benoemd tot assistent in de Scheikunde aan
Rijks-universiteit te Utrecht.
Aanstaanden Maandag zal W. J. Putman
gedurende 25 jaar knecht zijn in de distil
leerderij van heer Th. H. G. Brandsen.
Verschenen is het eerste nummer van
het «Algemeen Militair Weekblad" een uit
gave van de bekende Vereeniging van actief
dienende onderofficieren der laudmacht «Ons
Belang".
De voor de werkloozen zoo belangrijke
vergadering van „Liefdadigheid" zal Dinsdag
avond niet aanvangen om half acht. zooals
eerst het voornemen was, doch kwart na
achten.
De zeer vele afwezigen hebben gelijk gehad
gisteravond door kalmpjes thuis te blyven
in plaats van den bombast aan te hooren
eu het marionetten-gedoe aan te zien, dat in
Araicitia werd te genieten gegeven.
«Goudkoorts" schijnt zooiets te moeten
voorstellen van de dramt tiseering van de
I débacle der Hollandsche hypotheekbank,
maar 'tis weinig meer dan een allerslapst
grocje daarvan, zóo onbeholpen geschreven,
dat er wordt gulachen als «het mooie" komt,
q zich verveelt by de ellenlange
oraties.
Baron Victor de Breul, een man van stand
dus, is Directeur van de Tabènari-mynbouw-
maatschappij, die niels oplevert, doch altijd
weer geld vraagt, een zeer gewaagd zaakje
dus, dat bij met een paar Zeer door de wol
geverfde commissarissen in 't leven houdt,
z-lfs door middel van valsche telegrammen;
het eind is natuurlijk het ineenstorten van
't kaartenhuis, dat in zijn val heel «at menschen
meesleept. Óm nu echter dezen «Hocbtslap-
ler" nog wat mooier te maken, laat de
scliryver hem een moord begaan. Extase
natuurlijk bij de engelen en andere in den
schouwburghooggeplaatsen. Meer extase nog
als do straf het kwaad wreekt en «onze
Lewie" krankzinnig wordt en precies met
de zelfde passen,grimassen eu krommiugen als
in «Voerman Henschel" zich van 't leven
berooft, nu niet meer met een zware wor
stelpartij, nadat bij 't mes op zijn hals heeft
geprobeerd zooals eeu kaasboer dat pleegt
te doen op de kaaskorst, maar door uit een
(denkbeeldig) raam te springen middenin de
«volksverzameling", die van schrik vergat,
«rhabarber" te zeggen.
Waarlyk, 't was droevig om te zien hoe
Bouwmeester iu bet eerste bedrijf precies
weer ven ongeduldig werd als in «Voerman
Henschel". Weer dat gewiegel op de hakken,
weer dat gegrijp en gekrabbel op de tafel
voerman Henschel als baron De Breul.
De raedespelenden wareu na-venaut. In
dien werkelijk dit gezelschap met Bouw
meester meegaat op zijn derden tocht door
Indië wel te verstaan een paar plaatseu
in onze Oost dan behoeft er geen vierde
tocht ondernomen te worden.
Die onder-directeur byvoorbe-dd, nog wel
een gewezen kamerlid, een behoorlijk gepro
moveerd student. Niet alleen dat hij zeer
hoorbaar sprak van een iuziejeur, van natte
moezzon en van een tèllegram, maar toen
hij dan eindelijk zou telefoneeren met Brussel
met den bankier, die volgens sommigen De
Wal en volgens andeien Déwal heette, gii-g
hij lieflijk lispelen in de hoorbuis, 'u Geluk,
dat niet Herr Director Proper naast hem
stond, want duit hadden we by open doek
gehad >Sie Null, ^ie Saumensch,'' enzoovoort.
Nu liep't af met 'ngevoeligeu tik op zijn arm
en dat hij de niet door den schrijver vau dit
«drama van onzen tij I" bedoelde hatelijk
heid moest slikken bij het afgaan van bet
eerste bedrijf: «Beste Winter, wat moet jij
nog 'n boel leeren".
Wat en opeenstapeling van onraogelyk-
beden. Zoo in het 3e bedryf als Winter's
vrouw, doodongerust hem 's nachts op bet
kantoor komt opzoeken, van hem boort, dat
hij een revolver hij zich heeft en wat
voor een eu toch maar weer naar buis
gaai! Wat een oudbakken «tk zweer 'tje"!
Wat een leden van den Raad van toezicht,
in kleeding en in manierenal bun com
missarisschap beelden ze uit door sigaretten
rooken!
En die veel te jonge generaal met zyu
hoogdravende theorieën, die door de veel
te jóuge mevrouw De Breul niet eens wordeu
weerlegd!
Hoe is 't bestaanbaar, dat barones De
Breul, die toch oók niet zoo heelemaal is
la première venue, getuige dat ze geheel
naar 't model der echte «draken" haar
man zoo maar terloops helpt met vijf ton
uit eigen vermogen, een kwartier lang gaat
redevoeringen houden tegen haar man, die
ze moet het toch zien —krankzinnig is. Een
qewoon mensch zendt om den dokter, maar
gaat zoo'n patient niet bespeecheD.
Typisch weer dat jasje van den baron,
weer los, weer met kalkvegen, net als by
den karreryder Henscbel| onzaligefc ge
dachtenis.
In 't stuk wordt een paar malea verteld,
dat de installatie der kantoren een millioen
beeft gekost. En dan zoo'n boekenkast, zoo'n