Zaterdag 15
Februari 1908.
No, 7467.
57e Jaargang,
Feuilleton.
ELISABETH MUSCH.
FIRMA A. H. VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsda<j Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden
franco per post 1.45. Advertentiën 16 regels 00 centelke regel meer 10 cent. Rij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, otlicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden inrekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT9
Telephoon 19.
Bij dit nummer behoort een
BIJVOEGSEL.
hoi s a e y t nu.
Do COMMISSARIS der KONINGIN in de PRO
VINCIE UTRECHT.
Gezien bet beslr.it van beerou Gedeputeerde Staten
der provincie Utrecht, d. d. 5 Februari 1908, 4e Af
deeling, no. 288
Gelet op art. 11 der Jachtwet;
Bren! bij deze ter kennis van belanghebbenden:
lo. dat de visscberij in de binnenwateren waar-
ouder ook worden verstaan rivieren, door sluizen
afgesloten biunen de provincie Utrecht wordt
gesloten van Zaterdag 7 M»nrt aanstaande niet zons
ondergang, tot en tnct 80 Mei daaraanvolgende,niet
uitzondering
a. van de visscbery door middel vau paliugfuiken,
aalkorven en aaldobbers, zoomede van die niet het
schepnet of de gebbe, om kleine viBcbjcs te vangen
tot aas voor de aaidobbers
b. van de visscberij op spieriog met bet kruisnet,
welke geoorloofd blijft tot en met den 18. Aprii
aanstaande, docb slechts zal mogeu worden uitge
oefend te Utrecht buiten de Weerdbarrière tnsschen
de Groote Sluis en de JRoode Brug; te Amersfoort
van de Koppelpoort tot aau het gebouw, genaamd
„de Spijker"; en te Vreeswijk lusscben de groote
sluizen, van des middags 12 tot des avonds 10ure;
2o. dat, bij de wederopening der visscberij in de
provincie Utrecht, het uitdrukkelijk verboden is deu
schubloozeu en den gedeeltelijs geschubden edelkar-
per te vangen, vervoeren of verkoopen, welke een
mindere lengte heeft dan 45 centimeter, gemeten
van af de punt "au den snuit lot aan het uiteinde van
den staart;
3o. dat de jacht op eenden in de provincie
Utrecht voor dit jaar zal worden gesloten op Zaterdag
7 Maart e. k., met zonsonsotidergang, na welken tijd
ook het kooien niet meer zal mogen worden uitge
oefend, terwijl de kooieenden opgesloten of gebokt
noeten zijn tot 1 Mei aanstaande;
4o. dat de jacht op ander waterwiid in de provin
cie Utrecht zal worden gesloten op Zaterdag 11
April 1908. met zonsondergang;
5o. dat dn jacht op houtsnippen in de provincie
Utrecht zal worden gesloten op Zaterdag 29 Febru
ari 1908, met zonsondergang;
6o. d t hetweispel van kwarteion met steekgaren
of vliegnet zal mogen worden uitgeoefend van 2 Mei
e. k. toten met27 Juni daaraanvolgende met zons
ondergang,
Utrecht, 8. Februari 1908.
De Commissaris der Koningin voornoemd
F. D. 8CHIMMELPENNINCK.
De GEDEPUTEERDE STATEN van U TRECIIT
Hebben goedgevonden
lo. Met wijziging in zooverre van hun besluit
van 21 Januari 1908, le afdeeling, uo. 212,137, te
bepalen, dat de verkiezingen van twee leden der
Provinciale Staten van Utrecht, ter vervanging van
de heereri VV. I. Doude van Troostwijk eu H. J. H.
van der Heijden, die in 1910 hadden moeten aftreden,
en van éeu lid dier Staten ter vervanging van den
heer G. H. L. Baron Vau boetzelaer. die in 1913
aan de beurt zoude zijn geweest om af te treden,
in het kiesdistrict Breukoien zullen geschieden op
Dondetdag den 20. Februari 1908, zullende de ste m
mingen, zoo noodig. geschieden op Dinsdag den 3.
Maart 1908 en de herstemmingen, zoo noodig, op
Donderdag den 12. Maart 1908.
2o. dit besluit te zenden aan den Burgemeester
der Gemeente Brcukden ter kennisneming en
dere uitvoering, zullende het wijder» ter alge n
kennis worden gebracht door afkondiging in het
Provinciaal-blad en door onnemitig in het Utreobtsch
Provinciaal en Stedelijk Dagblad en in de Arners-
foortsche Courant.
Utrecht, 12 Februari 1908.
De Gedeputeerde Slaton voornoemd,
F. D. SCHIMMELPENNINCK, Voorzitter.
L. J. RIETBERG, Griffier.
ROMAN en HISTORIE.
door
P. J. Frederiks.
De BURGEMEESTER vau AMERSFOORT
Brengt ter nennis van de ingezetenen dezer Gemeen
te, dat het door den Directeur van Iijj ks directe be
lastingen, enz. te Utrecht executoor verklaarde
kohier No. 12 van de
Persoueole belasting
over het dienstjaar 1907/1908 aan den Ontvanger van
'sRijks directe belastingen alhier is ter hand gesteld,
aan vviun ieder verplicht is, zijuen aanslag op den
bjj de wel bepaalden voet te voldoen.
Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen
aangeplakt te Amersfoort, den 13. Februari 1908.
De Burgemeester voornoemd,
VVUIJTIËRS,
ttorlialingsouderwijs voor Meisjes.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat het
herhalingsonderwys voor meisjes (Hoofd de lieer P.
vau den Hooff Azn.) zal gegeven worden tn het ge-
hou v der openbare school, Hellestraat 117, van begin
Maart tot einde October, vijf namiddagen per week,
vad 5 tot 7 uur.
schryviug van leerlingen g'schiedt dade
lijks vau 10 tot 28 Februari, 's namiddags van 4
lot 5 en van 7 tot 9 uur, in het gebouw der school
voornoemd.
Het onderwijs is bestemd voor hen, die het ge-
voon Lager ouderwijs genoten hebben en omvat de
'akken
1. NEOERLAND3CHE TAAL.
2. REKENEN.
3. NUTTIGE HANDWERKEN.
4. KENNIS DEK NATUUR.
5. KOKEN.
6. HUISHOUDELIJK BOEKHOUDEN.
7. ZANG.
Voor ben, die niet meer dan 96 uren in het jaar
Herbaliugsouderwys weuschen, omvat bet de vakken
sub 1 tot 4 genoemd.
Het schoolgeld bedraagt 30 cent per maand.
Amersfoort, 13 Februari 1908.
Burgemeester eu Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJ TIERS.
De Secretaris,
J, G. STENFERT KROESE.
8).
Ik moet weer even afstappen van de hoofdper
soon on u haar 38-jarigen bruidegom voor to stollen.
Henry de Flenry du Oulan, lieer van Buat, van
Saint Cyr en Brie, van I.a Forest de Gaye, enz.
was page geweest van Frederik Hendrik, had ge
diend onder Willem II en was nu ritmeester in
dienst van de Slaten-geuoraal tor repartitie vau
Zeeland (en had dus geen betrekking ten Hove te
verliezen, gelijk zjjn schoonmoeder in den roman
aaugecfl); ook hjj was zeor rjjk - gel ij g „ader zal
blyken oti een (.oppor officier. Zoo sprong hij
in 165? bij de landing op Ftinen onder Do Ruvter,
by K-i tatnunde het eerst uit zijn sloop eu voerde
zyu manschappen ter overwinning, Hjj was echter
een bekend ruiuoermuker, dronk stevig en
Do BURGEMEESTER der Gemeente AMERS
FOORT
hreugt, ter voldoening aan de aanschrijving van
tien Commissaris der Konitigiu in de provincie
Utrecht, dd. 13 Februari 1908. 4e Afdeeling uo.
683,473, ter kennis van belanghebbenden, dat inde
Gemeente Maarsscveen een geval van MILTVUUR is
voorgekomen.
Amersfoort, 15 Februari 1908.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
De GEZONDHEIDS-COMMISSIE voor de Ge-
meento AMERSFOORT
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat zj)
wegens onvoldoend nautal tegenwoordige li-don hare
Openbare vergadering, bedoel bij ari. 27 der Ge
zondheidswet, heoft verdaagd tot Dinsdag 18 Februari
1908, des avonds to S'/i uur, in het Raadhuis,
Amersfoort, 15 Februari 1908.
De Gezondheids-Cotutui8sic voornoemd,
De Voorzitter,
H. W. SCHREUDER.
do Secretaris,
DES TOMBE.
Marktverbetering.
B. en \V. schreven li Februari aan don
Kaad
Wij achten het wcnschelijk, nog een
nader schrijven tot U te richten alvorens
het bekende adres in zake het marktwezen
door U behandeld wordt; dit schrijven
kan betrekkelijk kort zijn, aangezien geen
nieuwe gezichtspunten geopend zijn.
Vooral' moge de opmerking gaan, dat
wij uitdrukkingen, in de repliek van de
.Markt-commissie voorkomende, als voor
iemand die verkeerd w i 1 lezen, helpt de
boste bril niet" en »wil men in geen
geval de plannen van „Handel en Nij
verheid". ja, dan is de oplossing niet
gemakkelijk, misschien zelfs onmogelijk",
betreuren. Daargelaten dat de aandacht,
steeds aan de adressen van „Handel en
Nijverheid" gewijd, dergelijke uitdrukkin
gen niet wettigt, moeiten wij, dat daar
mede dc zaak zelve allerminst gediend
wordt. .Men moge in belangrijke zaken
van meening verschillen dit geeft nog
geen recht, op een vooropgezetto togen-
ingenomenheid van ons college tegen de
plannen van adressante te zinspelen.
In ons rapport van 10 October 1907.
afdeeling I. no. 1521, schreven wij niet,
zooals do Markt-commissie thans mede-
doelt, «lat de vereenigitig «Handel en
Nijverheid" ioderen werkdag markt w i 1.
Een w i 1 in deze materie ondersteldon
wij niet bij adressanto, aangezien wij te
zeor doordrongen zijn van de in deze
uitsluitende macht van u w e vergadering,
behoudens goedkeuring van hooger hand.
Wij schreven dan ook, de plannen van
adressante toelichtende: »Voor deze
producten zou lederen werkdag 's ochtends
van 7 tot 12 uur markt gehouden worden".
Voor een Gemeente van ruim 24 000
inwoners achten wij éen r u i m, o n b e-
b o u w d plein niet slechts geen weelde,
maar een noodzakelijk bezit, dat niet opge
offerd mag worden Wij hebben hierbij
niet zoozeer het oog op de toetreding van
licht en lucht voor de aangrenzende per-
ceelen, zooals adressante schijnt te mee-
tien, als wel de beschikking over een
dergelijk plein voor volksfeesten, jaar-
markt, enz.
t Dat wij niet mededeelden, dat 24 van
51 Gemeenten zich beslist voor over-
I dokte markthalion en geen enkele er zich
j tegen heeft verklaard, is hieraan toe te
schrijven, dat adressante zelve dit in haar
eerste adres vormoldt.
De mededoeling, dat in die 51 Gemeen
ten voor de in het request genoemde
producten geen markthallen zijn, ver
meldde adressante nietvandaar, dat wij
er do aandacht op vestigden.
De omstandigheid, dat 51 Gemeenten
zich niet tegen overdekte markthallen ver
klaren en 24 van deze or zelfs beslist vóór
zijn, zonder dat éen dezer Gemeenten zich
in hot- bezit van dergelijke hallen voor de
genoemde producten mag verheugen, doet
vermoeden, dat er ook in die Gemeenten
•wel bezwaren tegen hot stichten van
dergelijke inrichtingen bestaan.
zuiden buiten moeilijkheden met de politie: ook
was hij zeer praalziek. Clarendon getuigde tijdens
het proces van hem „he wan iumodnrately given
to wine and to the fxess of it" en Guiche rappor
teerde omtrent hem, dat by: „pouvait porter le litre
d'un très-m al habile homtno d était de surplus
fort sujet au vin."
Waar ik don naam Buat noemde, zult gjj allen,
lezeressen en lezers, hebben gedicht aau zijn onge
lukkig einde. Vergun my, even in het kort de,
toedracht der mak te herbalen, wederom niet zooal.4
Van Lennep die schetste, doch zooals professor
R. Frtlin haar ons heeft loeren kennen.
fu 1666 had hot Stauhouderloos bewind een zwaren
oorlog voort te zetteu, dien Karei II van Engeland
het uit haat tegen het volk, maar vooral tegen do
regenton, het jaar te voren had aangedaan. Dn
omstandigheden vorderden alle kracht en beleid,
te meer daar ook de Bisschop van Munster met
oorlog dreigde. lu Januari 1666 voldeed Frankrijk
aan zijn tractaat van 1662 en bezorgde ons in April den
vrede met don vechtlustigeu Bisschop. Gezegd moet
worden, dal die hulp van Frankrijk voornamolykdient
toegeschreven aau zelfzucht het wildo het even
wicht tussohen de beide groote zeemogendheden
bentellen co tegelijk zich het overwicht verzekeren.
Daadwerkelijk was de hulp dan ook niet, al deed
zich o.a. by den Vierdnngschen zeeslag het voor
ons zeur gunstige feit vot.r, nat een deel dor Engel-
echo V loot de Frnusche scheepsmacht iu observatie
Voor producten van eene cultuur die
thans nog slaapt, marktvelden to heffen,
achten wij met de Kamer van Koophandel
bedenkelijk. Dat or elders vrijwillige
markten''(zijn er ook onvrijwillige mark
ten bloeien, waar marktgold wordt ge
heven, bewijst niets. Zoo ergens, dan
jolden hier vooral plaatselijke omstandig-
ïeden.
Indien adressante meent, dat wij de
wenschelijkheid van schaduw op
eon varkonsmarkt niet ontkennen,
hoeft zij ons rapport niet juist gelezen.
Over de al of niet wenscholijkheid lieten
wij ons niet uit, onbevoegd tot oordcolon
als wij ons in deze achten. Wij wezen er
op, dat van belanghebbenden (kooplieden
on landbouwers; nimmer klachten zijn ont
vangen en dat zij verzochten de markt
op de tegenwoordige plaats te behouden.
Vorder schreven wij: „Indien inderdaad
de Varkensmarkt te zonnig is. dan kan
hierin op eenvoudige wijze verbetering
gebracht worden door het, planten van
ecnlge hoornen, diezóo geplaatst kunnen
worden, dat zij het vorkeer niet schaden".
Degeen die ons college verwijt, zelfs
met den besten bril niet te kunnen lezen,
zij het goed lezen van andermans woorden
aanbevolen.
Sprekende over den tuinbouw, voor
welks producten de markthallen voorna
melijk bestemd zijn, vraagt adressante:
•Moet iemand of iets. dat slaapt, dan altijd
doorslapon Deze vraag wordt het best
beantwoord met een tegenvraag; »Is do
Gemeente verantwoord, belangrijke som
men geld uit te geven tot stichting van
eene marktgelegenheid voor producten
van een cultuur, die nog slaapt en om
trent wier ontwaken en levensvatbaarheid
nog niet de minste zekerheid bestaat?"
Ook thans nog zijn wij van oordeel,
dat door adressante to groote beteekenis
wordt toegekend aan de marktgelegenheid
op zich zelve. Wij wezen op de mislukking
van de veemarkt; adressante acht dit geon
gelukkige greep,'tgeen gemotiveerd wordt
mot de opmerking»Voor een goede vee
markt is in de eerste plaats noodig oen
groote veestapel". Keert dit argument
zich niet tegen adressante zelf? Wel zijn
geschikte gronden aanwezig maar de tuin
bouw zelf slaapt immers nog Dat het
stichten van markthallen een ontwaking
van hot warmoezoniersbedrijf ten gevolge
zal hebben, achten wij onwaarschijnlijk en
althans zóo onzeker, dat de Gemeente de
gevraagde sommen er niet voor mag be
steden. In het nadere schrijven van de
Markt-commissie wordt juist dit punt
wellicht het belangrijkste niet ont
wikkeld.
Wij schreven d.d. 12 October 1907:
Indien eene dergelijke cultuur inderdaad
bestond, blijk gaf van groote levensvat-
b"arbeid en in hare uitbreiding belem-
hielil.
B-ivcital werd dour do beide partijen gelet op hel
voorkomen van ul hetgeen sou kunnen duiden op
kwade trouw. Frankrijk herinnerde zich nog maar
al te good hoe, bij den vrede van Munster in 1648
het in dun «teek was gelaten en bet alléén stom
tegenover Spanje. Zóo sterk zelfs werd opdenvortn
gelet, dat. toon Vau Bcuuiagon bjj don vrede vau
Kleef met Sir Wilier Vane in eon v rtrouweljjk
gesprek gevonden was, Do Witt ziel» haastte per
snouljjk vertoogon tot Lodewyk XIV te richten
To meer deed hij zulks om hot belang dor Stad-
houderloozo party, wolke öok door do poging
om don jongen i'rins hot Kapitein- generaalschap
le bezorgen aan het wankelen was gebracht,
doch die door Lodewjjk XIV werd g-steund, alweer
tegen Engeland,
De «leeds brutaler eu moer openlijk optredende
Oranjepartij wilde daarom vrede sluiten met Enge
land, buiten Frankrijk om en van baar wns Buat
de onbezonnen en ten dezu volstrekt onbekwame
handlanger. Geheel te goeder tro»»w en zich van
geen boos opzet bewust, ijverde hjj voor den Prins,
zyn jongen meester.
Gabriel Sylvius opende hom den weg tot com
pomlciitie mei Sir Henry Bennett, den Interen Lord
Arliugum, die als echtgenoot van mademoiselle Do
Bovorweert de dochter vat» Lodewjjk van Nassau
verzwagerd was met du Stadhouderlijke familie.
Die correspondentie werd Buat t«u sterkste ontraden
door Amalia vau Solms, du Priuses-doualnere,
grootmoeder van Willem UI, die hem o. a. waes
op het gevaar van verbeurdverklaring zij tier guoderen:
doch Sylvius stolde hom ge list, door born te h»r-
inneron, dat hjj in Staatsdienst was on lijj boveudien
rijkelijk zou worden schadeloos gesteld.
Bijjkens destukken van hut prooee voerde eigenlijk
B«'je do correspond»'.lie, omdat zij zuiverder Frsnsch
schreef; geen wonder is he». dat zij, die door vader
en moeder dc Loevestoinsctio factie zóo had leeren
haten, haar ben leende voor de zoo gevaarlijke
briefwisseling.
Buit wenddo zich eerst tot Beverningh en later
toen deze van de vloot was teruggekeerd tot
De Witt, die als Raadpensionaris de leider was
tier diplomatie, wel niet vat» rechtswege want
dit behoorde bjj de Suten-gonoraal maar uit
gebruik.
De Witt zag aanstonds in, dat van de onderhan
delingen, door zulk out» persoon geleid, weiitig
wezenlijks te verwachten was. Evenwel weigerde hjj
niet, om den schjiu niet op zich tu Inden als wilde
hjj den vrede niet: gm^jklijdig waarxrhuwdo hjj
Lodowyk XIV. Hjj vermaande Buat vooral opzijn
woorden te passen, zich niot >e verspreken na etnig
dilnkgelag en toch nimmer het la doen voorkomen
als wilden du Staten geen vrede sluiten.
(Wordt vervolgd).
