Donderdag 20
Februari 1908.
No. 7469.
57e Jaargang,
Feuilleton.
ELISABETH MUSCH.
AMEHSFOORTSOÏÏK COURANT.
UITGAVE:
FIRMA A. H. VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post 1.15. Advertentiën 1—6 rebels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Beolames 15 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEORACHT 9-
Postbus 9.
Telephoon 19,
KENNISGEVINGEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT
breugen ter algemeene kennis,
dat bg hun college is ingekomen een adres d.d.
18 Februari 1908 van JOHANNES NICOLA AS
JANKA, kotliebuishoudtr, woueude alhier, inhou
dende hei verzoek hem vergunning te willen ver-
leeneu voor den verkoop van sterkedrank in het
klein, voor gebruik ter plaatse van verkoop, in de
gelagkamer van het perceel Haversteeg no. 2albier;
dat een ieder biunen twee weken na dagteekening
dezer bjj hem schriftelijk bezwaren kan iudieuen
tegen het verleeneo der vergunning'
Amersfoort, 19 Februari 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIEBS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
Vaststelling der Kiezerslijsten voor de
Kamer vau Arbeid voor de Bouw
bedrijven te Amersfoort.
BURGEMEESTER eu WETHOUDERS van
AMERSFOORT
Gelet op de artikelen 15 en 18 van het Kiesregle
ment voor de Kamers van Arbeid
Brengen ter algemeene kenuis, dat op beden zijn
vastgesiel 1 de lijsteD, aanwijzende de patroons en
werklieden, die tot het kiezen van leden voor boven
genoemde Kamer van Arbeid bevoegd zijn;
dal de vattgi'stelde lijsten vooreen ieder ter inzage
liggen ter Gemeente-secretarie op werkdagen van
des voormiddags 9 tot des namiddags 8 uur, en dat
afschriften der vastgestelde lijsten, tegsu betaling
der kosteu verkrijgbaar zyn.
Bezwaren tegen de lijsten kunnen binnen veertien
dagen na heden worden ingebracht bij Gedeputeerde
Staten dezer provincie.
De bezwaren moeten zijn ontleend aan het feit,
dat de uarneu van den verzoeker, of van een ander
in alrijii met de beptliugen der Wet op de Kamers
van Arbeid of van het Kiesreglement voor die
Kamers daarop voorkomen, niet voorkomen of niet
behoorlijk voorkomen.
Amersfoort, 15 Februari 190S.
Burgemeester eu Wethouders voornoemd,
Dn Burgemeester,
WUIJTIER8.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
Gezien artikel 41 der Gemeentewet,
brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de Raad
dezer Gemeente zal vergaderen op Dinsdag den
26 Februari aanstaande, des namiddags te 1/, ure.
Amersfoort, 20 Februari 1908.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
Het leven breekt de dingen.
Het is een harde waarheid, waarover ik
thans mijn gedachten u ontvouwen ga.
Ik beoog niet, u hier te wijzen op de
ROMAN eu HISTORIE.
door
P. J. Fbedebiks.
eeuwige wet der vergankelijkheid, waaraan
wy tnenschen en met ons alle dingen onder
worpen zjjn.
Niets toch is er, dat in stand blijft. De
sterkste rots vergruist en het hoogste gebergte
zal in der tijden loop ineenstoiten.
Thans wil ik met u even stilstaan bij wat
ous wedervaart in den korten tijd van ons
menschenbestaan, en ik vang dan aan met
enkele voorbeelden om u aan te toonen, wat
ik met de spreuk bedoel, die ik aan bet
hoofd van dit artikel plaatste.
Ziet ge dat ouderenp&ar, dat zoo innig
gelukkig is met dat kleine, lieve kereltje,
dat met zulke heldere, vragende oogjes de
wereld inkijkt? Wat is vader trotsch op zijn
stamhoudertje en met welk een innige blijd-
sshap beschouwt moeder dag aan dag baar
lieveling, dis ui zoo stevig wordt en straks,
ze vertelt het opgetogen aan haar mao, al
heel eventjes alleen gestaan heeft.
En eindelijk is de dag gekomen, de dag
van glorie in het jong gezin, waarop de kleine
man, heel alleen uit vaders armen naar
moeder toeliep, die vol vreugde hem opving.
Die eerste stappen, zoo toegejuicht, ze waren
de eerste schreden op den weg, die voert
tot zelfstandig gaan, tot het kunnen ontberen
van vaders hulp en moeders bijstand. Ze
voerden tot de breuke, tot de onafhankelijk
heid.
Eu grooter werd die breuk, toen later bet
kind uaar school ging en ook aao andere
handen de zoo teedere taak van opvoeding
werd toevertrouwd. En weer later, toen de
lagere school verlaten werd, kwam het kind
in aanraking met vriendjes, van wie het
o zoo veel hoorde, waarvan het met geen
woord reppen dorst aan vader of moeder,
die nu wel gevoelen gingen, dat er hoe langer
zoo meer dingen uit hun leveu weggingen,
die eens waren dat het lieve kinderlyke
vertrouwen ging breken.
En eindelijk komt het oogenblik waarop
het kind, man geworden, met welgevallen
zijn oog rustea laat op eene, die hij straks
als zjjn uitverkorene naar bet altaar voeren
en aan wie hij geven zal al de liefde van
zijn hart.
O zeker, liet ouderljjk huis wordt niet
vergeten. De vermaningen van een vaderen
de beden van een moeder blijven den mensch
bij, tot zijn jongste uremaar hetgeen de
een voor den ander deed onmisbaar zijn, is
weggegaan. Het oog van den jongen man ziet
de toekomst in, die aan hem, zjjn vrouwen
zijn kroost behoort.
Het leven breekt de dingen.
Laat ik u thans een voorbeeld uit de
historie aanhalen.
De man, die de grootste plaats in de ge
schiedenis van den nieuweren tijd inneemt,
wiens levensbeschrijving voor een groot deel
tevens de geschiedenis van Europa gedurende
zijn tijd bevat, is Napoleon Bonaparte.
Zoo daar iemand was voorbestemd om
groot te worden en tot eer en aanzien te
komen, was het deze mao, die reed; aan de
militaire schooi te Brienne blijken gaf van
buitengewonen ijver eo tevens van een eigen
zinnig, hartstochtelijk karakter.
De mao, die dank zij de reuzenkracht
welke er van zijn persoonlijkheid uitging,
den 18en Mei 1804 tot Keizer vanFrankrjjk
werd verheven, op 2 December door paus
Pius III in de Notre Dame te Paryz met
ongekemien luister werd gezalfd en den 26en
Mei van het volgende jaar te Milaan, de
hoofdstad der Italiaansche republiek, zich
kroonde met de jjzeren kroon der Lombar
dische Koningin, voor wiens wapenen gotisch
Nergens, zegt Fruio, vindon wy van deze vrouw
een zóo uitvoerige en geloofwaardige karakterschets
als bij Droste, die jaren lang baar kennis onderhield
en cp t-;er gemeenzamen voet met haar omging.
H(j teekeude haar 60 uits'ekend naar het leven,
dat Fruin reeds in 1879 een bijna volledige levens
schets van haar vermocht te geven. Wat daaraan
nog ontbrak, is met tal van hoogst wetenswaar
dige bijzonderheden er aan toegevoegd door den
heer M. G. Wildemau, archivaris van Delfland, die
zijn gegevens voornamelijk putte uit het in 1892aan
het Rijks-archief te 's-Gravenhage in bruikleen
gegeven huis-archief van Wassenaar.
En wanneer we nu de reeds geciteerde „Overblijf
sels vau geheugenis" aaneenrijgen met de gegevens
welke de heer Wildemau in zijn monographic
„Elisabeth Musch" neerlegde dan verschijnt onze
boofdpersone in gausch ander licht dan Van Lennep
baar ot.s pour Ie besoiu de la cause heeft leeren
kennen. Zijn roman-heldin is een zachte, liefheb
bende, ouervaren figuur; de historische persoon
bljjkt in ieder opzicht het tegeuovergestelde geweest
te zjjn.
Hot: zij zich gedroeg gedurende haar huwelijk en
tijdens de excutie van haar losziuuigen maar toch
beklagenswaardigen echtgenoot weten wy niet uit
Europa beefde, moest bij Waterloo een neder
laag lijden, die zyn gebeelen ondergang tea
gevolge had.
Den I8en Juai 1815 stortte Napoleon van
het voetstuk neer, waarop de gansche wereld
dier dagen hem geplaatst had.
Toen is het gebeurd, dat hy, die al de
wegen van den triomf kende en met opper-
machtigen vinger ze aanwees uit zyn schit
terenden zegewagen, trots bet feit, dat het
plan ook van dezen veldslag een meesterstuk
was, zyn legioenen iu den afgrond voerde.
•Zoo het", zoo schrijft Victor Hugo in
»De Ellendigen", »in den nacht van 17 op
18 Juni 1815 niet geregend had, zou Euro
pa's toekomst geheel anders zijn geweest.
Eenige droppels water meer of minder heb
ben Napoleon doen vallen. De Voorzienigheid
heeft slechts een weinig regen noodig gebad
om van Waterloo bet einde van Austerlitz
te maken en een wolk, die in een met bet
seizoen strijdende richting in de lucht dreef,
was voldoende om een wereld te doen in
storten."
Het leven breekt de dingen.
Den Hen October van dat zelfde jaar brach t
de «Northumberland" hem, vergezeld van
slechts enkele getrouwen, naar St. Helena,
waar hy 5 Mei 1821 den geest gaf.
Men behoeft maar even in de wereld om
zich heen te zien om overal tnenschen te
ontdekken die staan te weenen op de puin-
hoopen van de bouwwerken, lie ze met eigen
band hebben opgetrokken en waaraan buu
vreugd en hun hoop eens verbonden waren.
Hoevelen in de handelswereld zijn daar
uiet in onze dagen dupe geworden van een
iteheel zuivere en daarom volkomen betrouwbare
bron.
Amelot de la Hauteaye, een tijdgenoot, die baar
zoowel in Deo Haag als te Parijs gekend heeft,
schrijft omtrent baar, in zijn „Mémoires hiztoriap
Le capitsine de Buat avail été page du Pr
d'Orange Fréderic Henri. Tl avait épousé par la
faveur de cette Maisou la jemoiselle de Nieveen.
Mais leur mariage ne fut pos heureux car la Dame,
WJÏ avait été galante et coquette éuoi fill*, le fut
encore davantaee étant femme. On dit qu' une fois
elle s'absent» sept ou huit jours de suite et qu' A
son retour son mari lui donna cent coup9 de plat
d'épéece qui n'aida pas i remetre la paix au logis.
Un gentilhomme, qui servait alors en Hollands,
in a dit plusieure fois qu'elle regards de sang-froid
l'exécuiioa J mort de son mari por les feuètres
d'une moison qui répondait sur la place dat moet
dan geweeat zijn het 11de huis op den Langen
Vijverberg, van de Kneuterdijk et que les artisans
qui l'apperyurent y jettèrent des pierres. Quoiqu' il
eo soit elle n'a pan vócu plus sageraent dans son
veuvage, dont elle a passé une parlie ea concubi
nage avec Jonvelle, capitsine des Mousquetairee
noirs".
Ook bet Dagboek vau Huygens bevat tal van wei
nig vleiende getuigenissen omtrent haar en doet
vrsezen, dat Haussaye niet geheel en al ongelijk
bad eo dat baar levenswandel weinig overeenkwam
met de wijze leveualezaen van haar grootvader
Jacob Cats.
Na de terechtstelling van Bust was haar tegen
woordigheid in Fraakrjjk noodig. Zoodra, in Maart
1667, bet Hof van Holland de lucht kreeg van ba ar
plannen, beval het „om gewigtige redenen, den
Hove daartoe movearende de veronderstelde
medeplichtigheid aan de verbodon briefwisseling
da', sy haer by provisie uyt de landen van Holland
•ede Westvrieslant sal hebben te onthouden". Den
speculatiezucht, die tot het dolzinnige werd
opgevoerd en die nu oorzaak is, dat groote,
soliede huizen hun betalingen moesten staken
en duizenden meesleepten in hua val. Men-
schen, die van der jeugd aan gewerkt hebben
en in hun arbeid neerlegden de krachten
van lichaam en ziel, en die de vrucht van
huu arbeii aanwendden om anderen
vooruit te helpen, om smarten te helpen
dragen en om nooden te lenigen, moesten
het ervaren, dat er een rukwind kwam, die
hun bouwwerk deed ineenstorten even vóór
het onder de kap komen zou.
Het leven breekt de dingen.
Dat ondervonden geleerden, die hoopten
te ontsluiten een zegel van het groote boek
der waarheiddat ondervonden zoo menig
bruidegom en bruid, die eens te samen
dichtten en dweepten en alleen goede dingen
van den komenden dag verwachtten; dat
ondervonden zelfs kinderen, die zoo menigen
droom vaarwel moesten zeggen en al te vroeg
in 'tgraf ter ruste leggen moesten, degenen
wier hulp en bystand zij niet ontberen
konden.
De levensboom droeg menig tak,
Die onder zware stormen brak,
Veel bloesems, die niet mochten rijpen.
Dat is de ervariug van schier ieder men-
schenkind. Vroeg of laat moeten wij allen
het ondervinden, dat het leven ons niet
bracht wat wy verwachtten, maar daaren
tegen veel slryd en smart.
Ja, het leven breekt wat wij in bet zweet
des aanschyns hebben opgebouwd; het breekt
zoovele liefdebanden, die wij hecht en sterk
waandenhet breekt de hope, die wij vast
hechtten aan de uitvoering onzer plannen,
aan den opgang onzer denkbeelden.
Gelukkig zij, die uit zooveel tegenslag
partij wisten te trekken, wier harten sterker
waren dan het leed en de winst voor hun
innerlyk leven behaalden uit rouw en tranen.
Vit de Hilv. Ort
Voor 4e miliciens.
Nu binnenkort de lichting van 1908 in
bet leger wordt opgenomen, doet de «Nieuwe
Courant" een beroep op de jongelieden tot
die lichting behoorende, die door opvoeding,
ontwikkeling en meer vryheid van oeweging
dan de meeste hunner mede-milicien*, in de
eerste plaats in aanmerking komen om zich
van hun dienstplicht jegens het vaderland
op ruimeren voet te kwyten dan van bet
gros der dienstplichtigen kaü worden ver
wacht
deurwaarder, die baar bet exploit kwam doen, ant
woordde zij slechts: ,'t Is seer wol."
Ia April 1667 kwam zij te Parjjs aan en aanstonds
komt sy voor in de briefwisseling van Cbriztiaan
Huygens, die aan zijn broedor Lode wijk o. a. vraagt
„Quelle curiosiié avez-vous de savoir comment ie
gouveme notre veuve? Et non pas vouz seulement,
mais d' autres encore dans notre p»ys qui prennent
la peine de s' en informer Est 00 qu' on est déja
de mauvaise opinion 7 Je vous assure que tout va
biea jusqu' ici et quand je voudrais je n' en zaurais
dire de mal. Je ne doute pas qu' elle souffre 4 l'a-
venir de grandez peraéoutions pour le mariage'
étant osset biea faito et daaz la réputation d' être
extrémemeut riche, et mdme je zaït déjtk quelque
chose mais je erois qu' elle se plait asset en 1' état
ob elle est pour ne pas se b ft ter de couvoler."
De even 2S-jarige kan echter te Paryi niet wennen
en wil met alle geweld naar Den Haag en de oude
vrienden terng.
Arlington en De Lionne, ja zelfs de Koningen van
Eageland en van Frankryk trachten bet bannisse-
meat opgeheven te krjjgen; De Witt antwoordt echier
18 Mei 1668 sfgewytend „omdat die vrou nogb om
bare personele deugbden, nogh om de deugbden
van baer vader ofte haere moeder sulcks meriteert"
en bet Hof van Holland neemt 24 Juli 1668 een re
solutie waarbij het verzoek werd gewezen van de
hand.
Wisten De Witt en de leden van het Hof hetgeen
Hauteaye omtrent baar schrijft?
Met Holland houdt zij een eren drukke alz kost
bare briefwisseling.,, Elle paye dee demi- pistolles
(dat is: vijf gulden) en port de lettreed'uaseul ordi
naire", sshryft Huygens.
Ten eind) raad verlaat sy Parijs en iz ia 1670
te Brsds, waar Droste baar leerde kennen.
Eerst na Juli 1672, da verheffing van Willen III
tot Stadhouder, bad sy naar Den Haag kunnen
terugkeereD, doch de oorlog met Frankryk vorderde
toen haar onalgebroken verblijf laatstgenoemd
land, om ds oonfisoatie barer goederen te voorko
men.
Hos trouw xy do gebeurtenissen in dien oorlog
volgde, lezen wy in het Dagboek ven Chris' iaan
Rurupf, sedert 1668 Secretaris van legatie te Parys
en na 1672 niet minder Prinsgezind dan Betje.
Een voor deze hoogst belangrijke passage uit dat
Dagboek vinde bier, wederom zoo beknopt mogelijk
taamgevat, een plaats.
Sedert Montbos ontvluobt en naar de Fransohen
overgeloopen was, onderhield hij met zyn vrouw,
Cornelia de Groot, die zich inmiddels metterwoon
naar Antwerpen had begeven, een zeer drukke cor
respondentie, welke de regeering van Brussel, zeer
vermoedelijk op aanstoken van Holland, bad laten
onderscheppen en welke bleek gevaarlijk en sirstbaor
te wesen. Uit dien hoofde werden senige soldaten
ten huize van mevrouw Montbos en te baren koste
ingekwartierd. Montbos wendde zich tot Lndswjjk
XIV en verzoent, dat men by wijze van représaille
□iemand minder dan Bumpfin de Bastille zou zetten.
Natuurlijk vond hijj geen gehoor, doch hem werd
beloofd dat, too hy een aanzienlijke dame uu de
Nederlauden in Frankryk kon aanwijzen, met deze
zou gehandeld worden als in Brabant met zyn vrouw
gedaan waa. Een Belgische was niet te vinden, maar
de Hollandsche mevrouw Buat viel in 't oog. De
maatregel legen mevrouw Montbaa was uitgelokt
door Hollana en zou ingetrokken worden toodra
Hollend zulks venoebter was byna geen beter
middel om dit gedaan te krygen dan door bet
arresteeren van een zoo aanzienlijke en by de Prins-
getinden zoo in gunst staands dame alt mevrouw
Buat.
(Slot volgt).