Zaterdag 2
Mei 1908.
mm.
No 7500.
57e Jaargang.
VERHUIZING
Feuilleton.
FIR31A A. H. VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per maanden
franco per post f 1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, olïicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT9
Telephoon 10
Beleefd verzoek aan abon-
né's om bij
het nieuwe adres sehriftelijk
op te geven.
Dit toch is het beste mid
del om klachten over niet-
bezorging te voorkomen.
KENNISGEVINGEN.
De GEDEPUTEERDE STATEN der provincie
UTRECHT
maken bekend, dat wegens bet vernieuwen van
de brug over de Vecht in de gemeente Zuilen,
het verkeer over die brug voor rij- en voertuigen zal
zijn gestremd van den 4. Mei tot den l.Juuie.k. In
het verkeer voor voetgangers en handwagens zal op
voldoende wjjze worden voorzien.
De Gedeputeerde Staten voornoemd,
F. D. SCHIMMELPENNINCK, Voorzitter,
L. J. RIETBERG, Griffier.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
Vestigt de aandacht van belangstellenden op de
hieronder vermelde keonisgeving van den Comman
dant van het 5e Regiment Infanterie.
SCHIETOEFENINGEN
tot verhooging van 's Lands Weerkracht.
Ingevolge aauschrijviDg van I t Departement van
Oorlog zal gedurende de maanden Mei, Juni, Juli
en Augustus aan
le. Miliciens en landwcerplichtigen met groot
verlof
2e. Kftderreservisten met onbepaald verlof;
Se. Alle mannelijke ingezetenen van 16- tot 85-
jarigen leeftijd gelegenheid worden gegeven om zich
te oefenen in het
SCHIJFSCHIETEN.
Deze schietoefeningen, welke geheel kosteloos zjjn,
zullen o.m. voor ingezetenen uit Amersfoort en om
liggende Gemeenten onder leiding vaD officieren en
kader van het 6e Regiment Infanterie worden ge
houden
te Amersfoort op de Leusderbeide, iederen Zater
dag van 12 tot 7 uur namiddags, beginnende 16 Mei
aanstaande.
Zij, die aan deze schietoefeningen wenschen deel
te tieuien, moeten zieh op het schietterein bij den
leider dier oefeningen aanmelden.
Aan hen, die zonder kennisgeving of zonder be
paalde redenen meer dan 3 maal achtereen itqn
weggebleven, of die zich misdragen, kan bet verder
deelnemen aan de oefeningen worden ontzegd.
Tegen het einde van Augustus zal een schietwed
strijd worden gehouden, waaraan kan worden deel
genomen door een ieder, die aan J/4 van het aantal
gehouden oefeningeu heeft deelgenomen.
Voor den aankoop vao prijzen wordt voor eiken
deelnemer a>n den wedstrijd door het Rijk éen
gulden beschikbaar gesteld.
Bij deze schietoefeningen kan ook het bewjja van
schietvaardigheid worden behaald, nuodig voor hen
die wenschen te worden ingedeeld bij de viermaan-
ders.
Zij, die niet aan deze echietoefeninhen hebben
27).
De oude Weidemano had altijd honger, maar
daar hg zeer vaak iets nam, al was het dan ook eeD
kleinigheid, was hij uiet iemand die bij den eenen
of anderen maaltijd veel at. Zijn honger was meest
al een quarm'e van het verlangen naar iets en ge
woonlijk was zijn trek weg wanneer hg een kleinig
heid gebruikt had Toch was ook Weidemanns'
„eeuwige honger" een van de vele oorzaken, die
hem in de oogen der gravin uiet sympathiek deed
zijnzg vond hot onaestbetisob om altijd Daar
lichamelijk voedsel to verUngen als het nu nog
geestelijk was, dan ja. Maar too Shocking I
De oude Weidemauu zug er Diet nuar uit al-of
hg zich veel om geestelijk voedsel bekommerde.
Hg was een reus, breedgebouwdop zijn schouders
rustte een korte hals en eeu groot hoofd metrood-
gebruinde wangen, terwijl een lange baard hem
schadeloos Btelde voor een bijna kalen schedel.
Alles aau hom getuigde van kracht en gezondheid
hg Was eon door en door goed mensch, kon geen
vlieg kwn.id doen. Wuuuecr die hem hinderden,
ving bg ti. heel voorzichtig, maakte een raam opeu
en liet zo naar buitan vliegen. Bg zijn personeel
wna hg zeer bemind, maar dit bad tevens groot
respect voor hem.
Vele jaren geleden had een zijner arbeiders hem
deelgenomen en bg het examen voor viermaanrlers
niet voldoen aan de eischen van schietvaardigheid,
zullen het bewijs voor militaire bekwaamheid niet
kunnen verwerven.
Deze schietoefeningen worden in de belangstelling
der tot deelname gerechtigden ten zeerste aanbe
volen.
Amersfoort, April 1908.
De Kolonel, Commandant vnn het
5e Regiment Infanterie.
VAN HOEK.
Amersfoort, 29 April 1908.
De Burgemeester van Ameisfoort,
WUIJTIER8.
De BURGEMEESTER vau AMERSFOORT,
Gezien art. 83 der Kieswet,
BieDgt ter openbare kennis, dat de door bet Ge
meentebestuur genomen beslissingen op de ingeko
men verzoekschriften om verbetering der Kiezerslijst
19081909 voor deze Gemeente, voor een ieder ter
Secretarie zijn nedergelegd en in afschrift tegen be
taling der kosten verkrijgbaar gesteld.
Amersfoort, 80 April 1908.
De Burgemeester voornoemd,
WULJTIERS.
GEWOONTEN.
Door veelvuldige herhaling zullen moeilijke
werkzaamheden ten slotte licht vallen. Dit
geldt voor eenvoudigen spierarbeid, voor
meer iugewikkeMe lichamelijke werkzaam
heden en ook voor al wat grootendeels geeste-
arbeid is. Alles gaat, als men het veelvuldig
duet, gemakkelijker en vlugger, 't Is er mee
bij den mensch als bij een machine, die eerst
wat stijf en stroef loopt, maar langzamerhand
gladder en als gesmeerd.
Op die manier ontstaat wat men noemt
geoefendheid en bekwaamheid, zoowel in het
houthakken, het grondspitten, het maaien,
als in het letterzetten en pianospelen, en ook
in het houden van redevoeringen en het
schrijven van b teken en krantenartikelen.
•Oefening" en dit is eigenlijk niets
anders dan herhaling «kweekt kunst", is
een waar spreekwoord mits men dit laatste
woord in den zin van «kunstvaardigheid"
gebruikt. Het is een beter spreekwoord dan
„Oefening kweekt kennis", dat men ook veel
vuldig hoort, maar dat, als men goed let op
de beteekenis van het woord „kennis", toch
eigenlijk niet juist blijkt.
Doch de gemakkelijkheid en de vlugheid
in het werk, die de herhaling oplevert,
brengen ook mede het ontstaan van gewoon
ten, en dat is zoowel een voordeel als een
nadeel.
Gewoonteu heeft men niet alleen in zijn
eigenlijken arbeid, in zijn beroep of bedryf,
in zijn dagtaak, maar in al wat men inden
loop van den dag doet, het eten en drinken
en zijn uitspannigen niet uitgezondert. Wut
eens gewoonte is geworden, kan men moei-
geboorzaatuheid geweigerd. Het was een groote en
sterke m»D, die op zjjn physieke kracht vertrouwen
kon en mocht. Weidemann bad hem eeist stil
laten uitpraten, toen plotseling hem met de eene
hand in de bals, met de andere bg de beenen ge
grepen, hem opgenomen, boven zjjn hoofd heen
en weer gezwaaid en hem toen als een bal op een
boop hooi gegooid.
Dat had gewerkt. De rekel was eeu heelen tjjd
blgven zitten met een gezicht als wist bij niit of
hij waakte of droomde; toen was bg op;estaan en
had zonder een woord te zeggen zgn werk weer
opgenomen.
Dat was de eerste en tevens de laatste maal
geweest, dat de oude Weidemann een proeve van
zgn kracht had gegeven, maar dat eene kunststuk
wss voldoende; bet leefde voort in de herinnering
en het werd iederen nieuwen knecut verteld.
Krachtig als zijn geheele verschijning was ook
zgn Stern. Zelfs wanneer lig moeite detd zachtjes
te spreken, en dal deed bg altijd bg het begiu van
eeu gesprek, klonk bet als begon iemand zich met
alle geweld gehoor wilde verschaffen. En dan wan
neer hg opgewonden werd en eeu paar glazen wjju
ophadDe ooreu vau do gravin tuitten na ieder
bvzoek nog een paar dagen na. Eenmaal bad zij
onder het voorwendsel van oorpijn zich een paar
watje» in de ooren gestopt, maar toen hij Jat hoorde,
had hjj, uit vrees dat zij hem niet verstaan zou,
nog luidor gesproken dau anders.
Nog luider I De graviu kromp nög in elkaar als
zg er aan dacht.
Gaarne had zg vanavond een anderen tafelheer
gehad, maar daaraan was nu eenmaal niets te doen.
Zg kon hem onmogelijk verzoeken, Dsgmar aan
lijk nalaten, en moeilijk anders doen, dan
met het gewend is. Het kost zekere inspan
ning om daarin verandering te brengen, ook
al zou die verandering bestaan in het na
laten van iets, of in het verrichten van het
een of ander op een gemakkelijker wijze.
Elke tnanier om een werk of oen handeling
te verrichten, die anders is dan die, waarop
meu ze tot nu toe verrichtte, lijkt in den
regel moeilijker, langzamer of bezwaarlijker
dan de manier, waaraan men gewend was.
En zij is dat in den regel zoo lang, tot men
aan de nieuwe manier gewend is, en dan
blijkt het dikwijls dat die het wint, hoewel
toch ook Yaak het tegendeel het geval is en
men tot de oude methode terugkeert.
Dat aankweeken van gewoonten heelt, zoo
als wij zeiden, zyn licht- zoowel als zijn
schaduwzijden. Dat hang geheel af van den
aard der gewoonten. In het algemeen !sbet
een voordeel, iels tot een gewoonte te makeo.
Wat zou het lastig en onaangenaam zijn,
dagelijks weer te moeten beslissen of men
iels zóo dan wel zóo zal doen, of men op
dit of dat uur lot iets zou overgaan. Men
heeft uit ervaring of door opvoèding van
verstandige ouders geleerd, dat het 't best
is, het een of ander op deze of gene wijze
aan te pakken en nu houdt men zich daar
aan, waardoor alles geregeld, goed en vlug
gaat. Dit geldt voor talrijke zaken op hygië
nisch, zoowel als op maatschappelijk en moreel
gebied. Daaruit blijkt tevens het groote nut
der opvoeding. Want die talrijke goede ge
woonten, waarvan meu al zijn levensjaren
pleizier kan hebben, moeten in den regel
al vroeg aangewend worden.
»Het kiDd", zoo zegt men ineenaarJigen
paradox „is de vader van den man'Wat
er van den kleinen jongen gemaakt wordt,
dat zal de volwassen man zijn.
Wel hem, die zijn ouders dankbaar mag
wezen voor tal van gewoonten, betreffende
zindelijkheid en netheid, vriendelijkheid eD
voorkomendheid, eerlijkheid en nauwgezet
heid, die zij hem in zyn jeugd hebben eigen
gemaakt.
Doch men moet boven zijn gewoonten
kunnen staan.
Men zegt: „De gewoonte is een tweede
natuur", maar dat is niet waar en uitgedacht
door de zwakken, die slaven hunner ge
woonten zijn geworden. Men moet altijd naar
omstandigheden kunnen handelen, zijn gedrag
en zijn handelingen kunnen inrichten naar
hetgeen op het oogenbhk het beste is, al
heelt meu iets ook honderdmaal op de tot
gewoonte geworden andere manier gedaan.
Dan staat men als redelijk en zedelijk wezen
boven zijn gewoonten, doorziet zijn werk
steeds met verstandigen blik en blijft ver
tafel te geleiden en zelf beslag leggen op den
baror. Dat ging niet wanneer zij niet onbeleefd
wilde zgn en dat kon zg tegenover baar man niet
doen, die met een voor haar onbegrjjpeljjke vriend
schap aan Weidenmanr. hing.
De oude Weideinan en Hans hadden aan tafel
bet hoogste woord en maakten het onmogelijk, dat
de anderen een doorloopend gesprek voerder. Zg
waren overmoedig, overtroffen elkaar in het vertellen
van dwaze grappen en geschiedenissen en hun
vrooljjkheid stak de anderen aau. Doorloopend werd
gelachen, terwijl men vaak eigeulijk niet wist
waarom.
De eenigen, die niet zoo onverdeeld instemden
met de algemeene vroolgkheid, waren Dagmar
en de baron. Zij hadden het zien aankomen, (lat
zij ook vandaag aan tafel weer naast elkaar moes
ten zitten en dat had van den beginne af de stem
ming bedorven. Dat hg andere aan tafel naast baar
zat, kou met Bet oog op den kleinen kring moeilijk
anders maar dat hel ook nu geschiedde, nu Mari
anne hen beiden doorloopend in hat oog hield,
hinderde haar.
En zoo was zg nog stiller, nog teruggetrokkener
dau anders en antwoordde slechts zeer kort op de
vragen en opmerkingen vau den baroD. Eu toch
moest zg toegeven, dat hjj in gezelschap zeer amu
sant was. Alhoewel zij iederen dag bjj de maaltijden
en ook 'savonds samen waren, verslond hg de
kunst, telkens weer eeu nieuw onderwerp ten sprake
te brengen, een nieuwe discussie te beginnen. Ziju
persoonlijke herinneringen, het groote aantal inea-
schen dat bg ontmoet had en over wie hjj amusant
en degelgk wist te praten, sobe en Ovenzoo ouuil-
putteljjk als zgn deels ernstige, deels huinoritische
schillen van de machine, die altijd precies
gelijk handelt.
Het afstand doen van oude gewoonten is
echter altijd iets, dat moeilyk valt. Het sterkst
blijkt dit, wanneer een gezin iu een geheel
andere omgeving geplaatst wordt, zooals by
landverhuizing het geval is. Men heeft zich
dan aan honderd nieuwe zaken te gewennen,
aan de taal, aan de woning, aan het werk,
de gereedschappen, de kleederen en nan de
spijzen en dranken en al valt dit eerst wat
moeilijk, op den duur schikt men zich er
heel goed in. De vele gezinnen uit ons land,
vooral uit Friesland, naar Noord-Amerika
getrokken, bewijzen h'et. Niet ieder voelt
zich daar even spoedig thuis. Met de jonge-en
gelukt het in den regel eerder dan met hen,
die reeds langer onder de vaderlandsche ge
woonten hadden geleefd. Maar er zijn slechts
weinigen die in hun nieuwe woonplaats het
gevoel van ongezelligheid behouden en steeds
blijven terug verlangen naar hun vroegere
omgeving.
Daarbij hangt het er veel van af, of het
't gezin in het nieuwe land voorspoedig gaat.
Waar armoedo zoo vaak de oorzaak der land
verhuizing is, zal men in Noord-Amerika vry
spoedig aan de verschillen in taal, in woning,
in klimaat en in woning gewend raken, nis
men financieel zich er vrijer kan bewegen
dan in hel moederland. »Waar de mensch
het goed heeft, daar is zijn vaderland"; dit
spreekwoord geldt vooral voor diegene, die
van huis moet trekkeD om elders zijn bestaan
te zoeken.
Overigens geeft het bezit van gewoonten
altijd een zekere standvastigheid of besten
digheid aau ons leven en bedrijf en aanheel
ons maatschappelijk leven, wat ouderen in
den regel weldadig aandoet maar aan jon
geren, die naar verandering haken, wel eens
meer dan hun lief is in den weg staat.
Doch men roepe wee en ach over de
slechte gewoonteo, die haast onuitroeibaar
zijn en waaraan men vaak hangt tot er dood
en verderf op volgt. Het drinken, het spelen,
het opiumschuiven in andere landen, het
rooken, pruimen en snuiven, dat, en nog
andere zijn alle in meerdere of mindere
mate schadelyke gewoonten, waaraan niet
zelden welvaart en gezondheid worden ten
offer gebracht.
Ho men zoo menigvuldig aan die gewoon
ten komt, is moeilijk te zeggen. Veelal zullen
zij in den aanvang door navolgingszucht zyn
ontstaan, en daarna hechten ze zich dan
steeds vaster en vaster. Elke herhaling van
eenige handeling doet de gewoonte ervan
weer iets dieper ingrijpen. Voor goede ge
woonten is dit een «root voordeel, maar
hoedt u daarom des te meer voor het aan-
reisherinneringeu.
Hjj had een goed en deskundig oordeel over
muziek en schilderen, had vele tentoonstellingen
heiocht en de uitingen van de nieuwe kunstrich
ting van de laatste jaren waren hem even goed
bekend als de werken der oude meesters.
Dagmar had hem om dit alles vaak in etilte be
wonderd. Zjj bad ledert lang zicbself bekend, dat
de barou he-1 wat meer was dan alleen rjjleeraar.
In beschaving en kennis overtrof hjj de meeste
heeren met wie zij tot nu toe in aanraking waa
geweest en er waren momenten waari ijj bet niet
meer zoo heel onbegrjjpeljjk vond. da) de baron het
gewaagd had, haar te Bcrljjn het hof te willen maken.
Maar dan zocht zjj weer allerlei 'ineen die tegen
hem geluigden en aangezien zij die vinden wilde,
vond zjj ze ook mee-tal wel. Of dia nu aitjjd steek
houdend waren of niet, éen ding bleef toch aitjjd:
hjj nant voor zijn onderwjjs geld aan en dresseerde
voor anderen paarden. Dat wel was geen schande,
maar het zou toch verschrikkelijk zgn wanneer bjj
getrouwd was en zijn vrouw zich dan zou rooeteD
laten zeggen „Ik- ken uw man van vroeger heel
«oed ik heb hem een* honderd mark laten ver
dienen en hem vrjjwillig toen vjjftig meer gegeven,
want hij was toen een arme slokker. Nu heeft hjj
het niet meer noodig."
En Marianne kon in ernst nog denken, dat zjj
ooit zjjn vrouw zou willen worden?
Haar trots en ijdelbeid verletten zich daartegen
en met die gedachte bezield, vergetend dat zjj Diet
alleen «aa. wierp zjj het mooie hoofd trote in den nek.
Dal betreft zugdacht de baron, maar bet hin
dert niets.; integendeel zelf*, hel is een goed teektn.
(Wordt vervolgd).