Dinsdag 14
Juli 1908.
MUI,
No. 7531.
57e Jaargang.
Reis exemplaren.
Feuilleton.
FIRMA A. H. VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post f 4.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9
istbus 9. Telephoon
Aan onze abonné's die tijdelijk elders,
hetzy binnen- of buitenlands, vertoeven, wordt
op aanvrage en met duidelijko opgave
vun adres, de courant eiken verschijndag tegen
vargoeding van het porto toegezonden.
Ook niet-geabonneerden kunnen op de
zelfde wijze de geregelde toezending van de
„Amersl'ourtsche Courant" tydens hun uitste-
digheid zich verzekeren.
KENNISGEVINGEN.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat vo1-
gens mededeeliog van den Minister van Oorlog op
Dader vast te stellen dagen in de maand Juli 190S
een schietoefening sal worden gehouden van het
foit Hareeens.
Er zal gevuurd worden met kanonnen van licht
kaliber (6 cMA waarbij onveilig wordt gemaakt
de reede van Texel tot op 4500 M. vau het fort.
Op de dagen, waarop gevuurd wordt, zal van het
fort eeD roode vlag waaien van minstens éen uur
vóór den aanvaDg der scbietoefeDirgen tot aan het
einde daarvan, alsmede gekleurde vlaggen, aange
vende de ware richting waarin gevuurd zal
worden.
Bovendien zullen op die dagen groote waarschu
wingsborden worden geplaatst aan den ingang der
haven en op de batterij Vischmarkt, vermeldende in
welke richting dien dag gevuurd zal worden, terwijl
nabij het Torpedc-raagaziju en aan den ingang der
haven borden zullen worden geplaatst, waarop is
aangegeveu de btteefcenis der gekleurde vlaggeoala
volgt: rood-wiite vlag beteekent Noord, wit-zwarte
vlag Noordoost, zwarte vlag Oost.
De data der schietoefeningen zullen nader m enkele
bladen aangekondigd worden.
Amerafoott, 10 Juli 1908.
De Burgemeester voornoemd,
WÜIJTIERS.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Gelet op art. 264 der Gemeentewi t,
Doen te witen, dat het le aanvullingakohier der
Inkomstenbelasting
over het dienstjaar 1908, goedgekeurd door Gede
puteerde Staten van Utrect t, in afschrift g' durende
vijf maanden op de Secretarie der Gemeente voor
j ieder ter lezing ligt.
Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen
iangeplnkt te Amersfoort den 13. Juli 1908.
De Burgemeester voornoemd,
WÜIJTIERS.
Amersfooit, 11 Juli 1
Burgemeester e
Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WÜIJTIERS.
De fd Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT
Brengt ter kennis van de ingezetenen dezer Ge
meente, dat het door den Directeur van 's Rijks
directe belastingen, enz. te Utrecht executoor ver
klaard kohier No. 1 van de
Bedrijfsbelasting
over het dienstjaar 1908/1909 aan den Ontvanger van
Rijks directe belastingen alhier is ter hm d gesteld
aan wien ieder verplicht is, zijnen aanslag op den
bij de wet bepaalden voet te voldoen.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Gelet op artt. 6 en 7 der HINDERWET,
Brengen ter kennis van het publiek, dateendoor
C. van OMMEREN ingediend verzoek, met bijlagen,
om vergunning tot het oprichten van eene heetelucht-
oven, ter vervanging van de de reeds bestaande
oven bestemd tot het bakken van brood en kleingoed,
in bet perceel alhier gelegen aan de Langestraat
No. 18, bij het Kadaster bekend onder Sectie E,
No. 302, op de Secretarie der Gemeente ter visie ligt,
en dat op Dinsdag den 28 Juli aanstaande, des voor
middags te half elf uren,gelegenheid ten Raadhttize
wordt gegeven om, ten overstaUn van het Gemeente
bestuur of vat een of meer zijner leden, bezwaren
tegen het oprichten van de inrichting in te brengen.
Tot het beroep, bedoeld in art, 15, le lid der Hin
derwet, zijn volgens de bestaande jurisprudentie
alleen zij gerechtigd, die overeenkomstig artikel 7 der
der Hinderwet voor het oenioentebestuur of éen of
meer zijner leden zijn verschenen, teneinde hunne
bezwaren mondeling toe te lichten.
Amersfoort, 14 Juli 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WÜIJTIERS.
De fd. Secretaris.
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Achterlijke kinderen.
De vergadering, uitgeschreven door de
plaatselijke afdeelingen van Volksonderwijs
en het Ned. Onderwijzers Genootschap en
Zaterdagavond gehouden in «de Arend»
werd bijgewoond tlour den Wethouder van
Onderwijs, den Voorzitter en le dames-leden
der kommissie van toezicht op het Ligsr
onderwys, de Hoofden der openbiie scholen,
eeuige onderwijzers en een der Raadsleden,
in 't geheel een twiutig belangstellenden
endit ondanks de paar honderd uitnoodigin-
gen, die zeer intijds werden verzonden.
Wy gelooven, dat die geringe opkomst
niet geweten mag worden aan gebrek aan
belangstelling van Amersfoorts ingezetenen
ten opzichte van het onderwerp, maar dat
ze op rekening moet geschoven worden van
den Zaterdagavoi d, de pas aangebroken va-
canlie, dus uitstedigheid van heel wat belang
stellenden, en het zomerseizoen, alle factoren,
die ongetwijfeld hun invloed hebben uitge
oefend.
De heer Spelberg opende de vergade
ring en sprak een woord van welkom na
mens de gecombineerde Besturen, drukte
er zijn leedwezen over uit dat een zoo be
trekkelijk klein aantal was opgekomen, doch
hoopte dat dit de goede zaak niet zouscha-
en z:j ook hier ter hand zou worden geno
men.
De heer A. J. Sehreuder, uit Arnhem,
46.)
Opeens viel den graaf iets in.
Welk rijtuig moet ik dan nemen? We zijn aan
alles met elkaar met vijf personendan moeien we
dus de groote brik nemen of de mail coachdan
kan ik zelf rijden."
Och ja, papa, doe dat,' zeide Alexa, Zy bad zich
ra» in het onvermijdelijke geschikt, Claire niet alleen
te kunnen ontmoeten. Misschien zou zij toch wel
gelegenheid hebben, Claire op het staiion een paar
vriendelijke woorden toe te voegen en kon dat niet
huu beider kamera lagen naast elkaar. Zij kon haar
bn het kleeden helpen ?n ook bij het naar bed gaan
zouden zy wel gelegenheid hebben, met elkaar te
pmten. r^f n;et voor niets voorgest ld, zelf te
riideD. Hy wist, dat Dagmar, hoe moedig zjj ook
in alle opzichten was, bij het rijden vaak angstig
werd omdat zy dan niet op zichzelf, maar op een
ander verirouweu moest. De graaf wasgecn al te best
menner, vooral niet wanneer h\j een nieuw spaD
voor zich bi d en zoo hoopte hy, dat Dagmar zou
zeegen onder die omitandigheden toch maar liever
thuis te blijven, riy bad zich al voorgenomen, zicb
daarover niet boos te maken, maar het volkomen
goed te vinden.
Maar Dagmar zaide niets en toen de graaf nog
ecna weer over den tocht begon te praten, zeidozy
„Maar papa het is toch volmaakt het zelfde welk
rijtuig u neemt."
Hy moest zich dus in het onvermijdelijke schik
ken maar herkreeg niet zoo spoedig als Alexa zijn
goed humeur; integendeel hij mopperde den gebeelen
avond en was ook den volgenden ochtend nog l iet
op dreef, voor den ecbyn omdat bij in geen vier
avonden ecaité had gispeeld, in werkelijkhe:d om
dat hy na een tamelijk slapeloozen nacbt vergeefs
nsar een uitvlucht gezocht had om Dagmar te bp-
wegen, thuis te blyvt:..
Toen, op het laatste oogenblik, toen het rijtuig
al voor was, daagde hulp op in de persoon van
Marianne, die zich na langen tyd weer eens liet
Verbaasd keek zij het rijtuig aan en vroeg waar
de rit been ging. Toen zy vernam, dat het station
bat doel was om den baron en zijn meisje af te halen
was zij sprakeloos van verbazing.
Zy nam Dagmar terzijde: „Wat? De baron ver
loofd? En dat zeg je me nü eerst? Geen woord heb
je er mij van geschreven. Wie ia 2\jn meisje? En
boe is hij daar zoo plotseling toe gekomen Dat
moet je me allemaal eens vertellen".
„Maar nu kan ik niet, Mariannehet is tyd dat
we wegrijden".
Dan rijd ik mee zeide Marianne snel besloten
„of beter nog jij laat de anderen alleen gaan het
is toch voldoende ftla je p pa en Alexa haar ont
vangen".
„Maar ik heb bepaalde redenen om mee te gaan
wilde Dagmar zeggen, maar zij zweeg.
Was zij ftl de overwonnene dan was het genoeg,
dat zy dat zich zelf bekenoen mo st, het ook haar
vriendin vertellen. Dat onder gcea omstindigheden.
Nooit was Marianne haar zoo ongelegen gekomen
als nu. *t Liefet zou zy haar gevraagd hebben maar
werd door ongesteldheid verhinderd; zijn
naamgenoot, sedert 5 jaar Hoofd eener
school voor achterlijke kinderen te Amster
dam, was zoo bereid hein te komen ver
vangen; spr. vertrouwde dat de persoonsver
wisseling geen slechte ruil zal zijn, te meer
omdat de heer Schre ider zijn lezing ook
elders hield en dus volkomen beslagen ten
ijs komt.
De beer Sehreuder zeide hierna, dat ver
schillende omstandigheden hebben samen
gewerkt om in betrekkelijk korten tijd de
beweging ten behoeve van het achterlijke
kind zoo groot te doen worden; in de eeuw
van het kind kon het niet uitblijven, dat
ook het achterlij te kind zijn beurt kreeg,
niet alleen als uiting van gevoel, doch om
practische redenen. Veel heeft hiertoe ook
bijgedragen de invoering der Leerplichtwet;
vroeger werden de achterlijken snel geqi it-
teerd, nu moeten ze op school blijven en
de onderwijzers zitten er mee, want zij
houden hunne medeleerlingen tegen. Een
andere groote oorzaak is Lorabroso, die door
zijn studiën over crimioeele antropologie
bewees, dat de zwakzinnigen, zullen zij op
rijper leeftijd geen groote zorg baren, in bun
jeugd groote zorg behoeven, welke a'leen
kan gegeven door samenwerking van de
Regeering met do ptedagogen en de medic'<(
Onder herinnering aan dr, Alettrino's
beschouwingen over zwakzinnigen en zijn
eigen studie, uitgegeven als Nutsgeschnft
no. 77, deelde spr. mee dat achterlijke kin
deren zich niet van hun slechtste zijde laten
zien zoolang ze op school zijn een klasse
van 40 eu meer leerlingen is trouwens geen
goed observatie-terrein doch thuis steeds
onhandelbaar zijn. Zy blijven 2a3jaarinde
aan vangst lasse en worden dan uit medelijden
verhoogd; zij kunnen niet gelijk opgaau met
de normale kinderen omdat zij dubbel zoo
veel tijd uoodig hebben om het onderwezene
in zich op te nemen en ook weldra de grens
van hun bevattingvermogen hebben bereikt.
Het aantal achterlijke kinderen is 1 a 2
per mille van de gehoele schoolbevolking.
Nu geeft art. 7 Vil Leerplichtwet gelegen
heid hen van de school te verwyderen, na
medisch adviesdoch daarmee zijn ze niet
gebaat.
Niet alle kinderen die achterblijven in 't
leeren behooren echter op een school voor
achterlijke kinderen. Er zijn grenzen, als
idioten, doofstommen en blinden; licht-zwak-
ztnnigenpsedaj/ogisch achterlijken (ziekte
verzuimen, lichaamsgebreken) zeer eristige
spraakgebreken zedelijke gebreken (moreele
idioten)zij die komen uit een slecht gezin
(aansporing tot diefstal, enz. erge ver.liling,
enz.%
weer naar buis te gaan en morgen of overmorgen
terug te komen.
Maar dat kon niet, nu Marianne gezegd bad, de
aankomst der bruid tc willen afwachtenzy
veel te nieuwsgierig, die te leeren kennen.
„En boe staat het nu met onze weddenschap?
Wie heelt gewonnen
„Ik natuurlijk, Marianne, want je ziet tocb, dat
ik my niet niet hem verloofd heb."
„Maar de baron heelt je ook niet gevraagd. Je
bent heelemaal niet in de verzoeking geweest, ja
of neen te zeggennaar niyn meening is zy onbe
slist."
„Zooals je wil' ik vind bet goed. Ik ben r.
blij, dut ik mijn Old Fellow hond."
„Was de baron je toch niet liever geweest?"
Nog eer Dagmar haar kon antwoorden, vroeg de
giatf, die de teugels r1 in de band had.
„Hoe is h«t, Dagmar, ga je mee?"
Een oogenblik aarzelde ze: maar ze zag geen
mogelijkheid, zich vry te maken. En dus zeide zy
„Ga uw gang maar; ik kan Marianne toch niet
alleen laten, maar zeg den baron en Claire, dat
ook ik het bepaalde plan had aan het station te
komen; er is my v«el aan gelegen, dst dit geschiedt."
„Reken erop. Dagmarwe zullen ervoor zorgeD,"
riep Alexa.
En oogeublikkelyk daarop verdween het rijtuig
Twee uur geleden waren de graaf en Alexa met
het jonge paar aangekomen er zou aan tafel gegaan
worden.
Claire was met Alrxa in haar kamer, terwyl
Marianne en Dagmar al nna- bened-'n waren ge-
gna' want Marianne had verklaard óok te willen
blijven dineeren, ongeacht haar rijkleed. Zooals ook
straks sprak zjj ook nu over niets anders dan bet
In den regel geeft de gewone school de
candidates voor de „buitengewone" school
op. Zij worden onderzocht door het Hoofd
eu een psychiaterte Amsterdam geschiedt
dit per vragenlijst en het onderzoek per
kind duurt omstreeks een uur. Zeer moei
lijk is 't de oorzaken der acbteilykheid na
te sporon; de ouders kunnen of willen geen
inlichtingen geven vooral wanneer het geldt
alcoholisme, syphilis, enz. De kinderen moe
ten ten minste 7 jaar zyn eer ze onderzocht
mogen worden.
Van groot belang is 't, dezen misdeelden
passend onderwijs te geven en zeer noodig
is 't, scholen voor hen te stichten. Zij heb
ben het zelfde recht op goed onderwys als
de normalen en men moet voorkomen, dat
zij ten laste komen van de gemeenschap.
Het is plicht, ook hen op te voeden en er
zijn duidelijk sprekende uitkomsten die be
wijzen, dat men zeer goede resultaten kan
bereiken.
Een bezwaar is het ftnancieele, want het
is een dure geschiedenis, doch het Rjjk geeft
zeer ruim subsidie. De onderwijzers ontvan
gen ten minste f 1000, het hoofd ten minste
f2000allen moeten de hoofdakte hebben
met de acten j en k.
Een ernstig bezwaar is ook het vooroordeel
der ouders, die er volstrekt niet mee zijn
ingenomen doch erger is 't voor de kinde
ren ais zij op de gewone Lagere school blij
ven, waut de >jeunesse sans pitié" plaagt en
sart hen.
Men heeft gezocht naar een middending
en wel naar een klasse waar deacblerlyken
werden bijgewerkt. In 1898 is die proef te
Beriiju genomen met klassen van ten hoogste
12 leerlingen, doch die proef is geheel mis
lukt en het stelsel is dan ook geheel verlaten.
De scholen zijn geen noodzakelijk kwaad
doch een bepaalde zegende kinderen zyn
er graag en de ouders worden al gauw er
ook geheel mee vertrouwd. Wat de ouders
vooral hinderde, was de naam .school voor
achterlijke kinderen"; Rotterdam bedacht
den reeds algemeen iqgevoerden naam „school
voor buitengewoon Lager onderwys".
Hun doel is maatschappelijk weerbare
menschen te maken die, zij 't ook in meer
bescheiden betrekking, hun brood kunnen ver
dienen en om dat doel te bereiken heeft de
leerling naast geestelijke ook lichamelijke ont-
wikki ling noodig.
Spr. vertelde, ter illustratie hiervan, van
een der eerste leerlingen zijner school, die
op de Lagere school niet meer meekon en
daar ondeugend en brutaal was, doch op de
«bijzondere" school zacht en vriendelijk was.
Toen bij twee jaar op school was, was bij
niets gevorderd, ofschoon hij niet speelde
engagement.
„Wie had dat nu gedacht? Al het andere zou ik
eerder geloofd hebben. De baron 1 ee t jou tiohook
bet hof gemaavt; dat heb ik met eigen oortn
gehoord en met eigen oogen gezien. En dat bij nu
zoo plotseling..."
Hoe vaak bad Marianne in den loop van den
middag de zelfde woo-den gezegd en telkenma e
had Dagmar iets als pijn gevoeld. Voelde haar
vriendin dan niet, dat die woorden toch iets he-
leedigends inhielden, ook al zeide zy, van dat bof-
maken nifts te weteD.
Mooi was Claire, in 't oog vallend mooi, dat moest
ieder erkennen en ook Dagmar was verrast geweekt
toen zij haar de er rate maal zag. Zonder eenig<
jalouzie erkende zij dat. En toch begreep zy ni t
boe de baron er zöo snel toe gekom n was, ieder<-
gedaebte aan haar op te gevenwant ook zy wa3
een schoonheid.
En wanneer zij gedacht had, dat bet Claire er
om te doen was geweest, deu baron in te palmen,
de eerste ontmoeting bewees, dat zij dat vermoeden
niet staande kon houden. Claire was in heel ha>r
wezen en optreden de natuurlijkheid zelve; elk
gedachte aan coqueiterie, elke poging om in deu
smaak te willen vallen, was haar vreemd
Hoezeer Dagmar Marianne ook eerst weggewenscl i
had, nu verheugde zy zich er over, dat deze r
was. Bij de eerste ontmoeting met den baron wi
haar tegenwoordigheid haar aangenamer geween
want al waa zy den baron heel onbevangen tegemo' t
getreden en al had zij zöo weten te veinzen, d> i
niemand iets aan haar bemerkt bad, het waa ba, i
toch aangenaam, dat MariaDne tegenwoordig was.
(Wordt vervolgd.)