BIJVOEGSEL
Stadsnieuws.
bt-hnnrende bij dn
Ainersfoortsche Conrant
van ZATERDAG 19 DECEMI1ER 190»
uitgave Firma A. H. van OLEEFF.
Het Bestuur der Sociëteit „VereeniginR" heeft
zeer velen wel grootelijks aan zich verplicht
door hen in do gelegenheid te t-tellen „de V/og-
nummers" Donderdagavond bier te hooren. Toen
een uiulere /.aal be/.et bleek, haastte het zich,
aan do Gemengde zangvoreenigingJacob Kwast"
zooals de officieele naam luidt te vragen
of ze toch naar Amersfoort kon komen. Wat
tot veler genot geschiedde. De groote zaal was
stampvol:nen had nog vele stoi-len hij gedra-
gen, uiaar toch moesten zeer velen zich nog te
vreden stellen met een staanplaatsje.
Verleden jaar hebben we meegedeeld hoe dit
ook buiten de landspalen bekende zunggezelsohap
aan zijn naam is gekomen. We hadden onze in
lichtingen van een «Ier jongere zangers, die blijk
baar liet ontstaan der verouiiiging «liet zoo geheel
en al heeft geweten. lCen juistere lezing moge
thans een plaatsje vind"...
Jacob Kwa«t, de grootvader van den compo
nist Barend Kwast, was hoofdonderwijzer aan
de openbare Lagere school te Wognum. Buiten
de schooluren gaf hij pianoles, in de school zang
les en volgens bejaarde menschcn. die hem god
gekend hebben, met groot succes. Zijn groote
verdienste is, dat hij de liefde voor zang en mu
ziek in Wognum heeft wakker gemaakt en zelfs
zóo, dat als 't ware heel Wognum thans een
Gemeente bij Hoorn inet oven 17UÜ en in zijn
tijd met nog geen MOD inwoners muzikaal
was en na zijn verscheiden, in 1859, het Gemeen
tebestuur er op gesteld was, een hoofdonderwij
zer te verkrijgen, die hem ook als muziekonder
wijzer kon opvolgen.
Een vergelijkend examen werd dun ook af
genomen, waarbij de caudidatcn o. a. een lied
prima vista moesten zingen.
De keuzo viel op den lieer Jan van der Oord,
die van 1859 tot 1889 werkzaam is geweest als
Hoofd dor school, muziekonderwijzer en organist
der Ned. Hervormde kerk en dertig jaar lang
heeft deze, met nimmer verflauwden ijver en
grondige kennis, het muzikale I»ven in het
kleine dorp tot steeds verder ontwikkeling ge
bracht.
Bijna dagelijks werd aan het einde van den
namid.l «gschooltyd een kwartiertje gezongen
des Woensdagsmiddags echter was er bepuftld
zangles; van half twee lot huif drie vuur «•erst-
beginnenden, van drie tot vier uur voor meer
gevorderden.
Laatstgenoemden kwamen, nadat zij de school
hadden verlaten, op den zoogenaamden avond
cursus en bleven daar gewoonlijk lot j de Ge-
ineente metterwoon verlieten of hun toenemend I
gezin hun het verder bezoeken van de zangles- j
sen onmogelijk maakte. iMtiar velen bleven wer-
kend lid ook na hun huwelijk.
Ook Willem Saai. de huidige Directeur der j
zangvereeniging. is jaren lang werkend lid ge
weest van „Wognum's zangkoor', zooals het
voorheen werd genoemd. Hij was een leerling
van ..meester" Van der Oord. die hem ouder
wijs gaf in zang, piano en orgel. Een anderen
muziekonderwijzer heeft «Ie heer Saai nooit ge
had.
'Toen de gemengden zangvereeniging ..Jacob
Kwast" in 1902 voor het eerst buiten Wognum
optrad en in een Nationaal concours in het Ba
leis voor volk. vlijt te Amsterdam den eersten
en tevens den cereprijs behaalde, werd doorhet
Jury-liil don heer Daniël de Lange aan den
heer Saai gevraagd bij wien en waar hij toch wel
zijn opleiding in de muziek had ontvangen,
deze antwoordde eenvoudigwel, van meester
Van der Oord, bij ons op 't dorp
Die naam was voor Daniël de Lange een to
taal onbekende; bij verzocht dan ook, den
naam te herbalen en zeide daarop„Nooit van
gehoord"waarop de heer Saai, met hartelijke
overtuigingMaar wij wel; wij hebben alles
aan hem te danken".
Twee geslachten zijn inmiddels heengegaan
sedert het verscheiden van „meester" Van der
Oord doch vooral door hem bloeit nu een halve
eeuw te Wognum een goed en intens muzikaal
leven en zoo vond Saai, bij zijn optreden als
Directeur, een uitstekend verzorgden bodem en
onder de leiding van dezen hoogst talentvollen
jongen inan, een dirigent met uitnemende ei
genschappen en ontzaglijk goede muzikale ken
nis, heeft deze zangvereeniging een hooge vlucht
genomen. Zij, die zich onder leiding van dezen
eonigen dirigent hebben gesteld, geven, waar zij
ook optreden, een prachtig en zeer navolgens
waardig bewijs van heigeen goed begrip, groote
beschaving en volhardende toewijding vermogen
bij de beoefening der zangkunst.
Bovenal treft hun groote eenvoud, als echt
kenmerk van het ware.
Merkwaardig, dat deze menschen ondanks hun
groote triomfen, zoo heel eenvoudig blijvenheel
het land trekken zij door, en ook in het buiten
land traden ze op overal worden ze gevierd,
overal vinden ze volle zalen en een enthusiast
gehoor.
En toch geen zweem van aanstellerig gedoe,
geen poging zelfs om den over 't paardgetilden
artist uil te hangen.
Zoo heel kalm kwamen ze 's avonds uit den
trein ze hadden te Epe een matinee gegeven,
in de kerk de IS vrouwtjes me* een hancl-
koff'-rlje waarin het reeds in heeU ,t laad be
kende beige costuum, waarin ze op.reden, de 24
mannen zonder eenige bagage. Te voet gingen ze
naar „De Vereeniging". Gauw zich verkleed en
in den broeden kring plaats genomen op het po
dium de luier Saai «ip «feu rechtervleugel.
Even een nauw hoorbaar tikje met het rietje
en het koor schaarde zich dicht rond den diri
gent en zette „C dukkig Vaderland" in. om ver
volgens „Wilt helen nu treden" en „Heer. Die
Uw tent in «Ie Hemeien spreidt", óok uit Vale
rius' „Gedenck Clanck", te zingen.
Daarna even rust en vervolgens Franck's „Do-
mine Deus" en Gounod's „Totu, pulc ira es Ma
ria" met Je verrassende ait-solo.
Er kwam allengs meer gang, meer gloed in.
Vooral Wiuubach's „Kerstnacht" was aandoen
lijk mooi. Prachtig deed de glasheldere, bijzon
der mooi aansprekende steun der alt. die zoo
gansch onverwacht solo zong: „Een Heiland is
u geboren".
Onverbeterlijk zong het koor Zedtler's „Ja, de
lente is wcergekomen", dat bijzonder hooge ei-
scheu stelt aan de uitvoerenden. Dit was een
schitterend bewijs van het juist gevoelen der
zangeressen en zangers, het juist leiden van den
d risrent. Dit was een heerlijk overgaan v.m het
sn-rkst en toch volstrekt niet schreeuwerig for
tissimo in het lieflijkst pianissimo. Een onverbe
terlijke begeleiding door de partijen die het ac
compagnement te zingen hadden. De zaal daver
de van het applaus en smeekte als 't ware om
een herhalingdoch daar komt deneer Saai
niet in. Als hij daaraan toegaf, zouden de Wog-
nummers nög zingenwant men kan hen niet
genoeg hooren en menigeen zei'ie ook nu weer
„zongen ze nog maar «.'en uurtjeik zou graag
heel den nacht hen aanhooren".
Vol stemming klonken na do pauze Cósar
Franck's zoo heel zwaar „Ave Maria" en zijn
,,1'anis angelicus", welk laatste weder door de
iilt werd gezongen als solo, waarbij het koorde
begeleiding zong ula hoorde men orgelspel.
Tot slot nDes winters als het regent", ,,'t
Haesken" en „Het kwezelken", do succesnum
mers bij uitstek.
Weer hebben ons diep getroffen deze uitmun
tende wijze van zingen, de onverbeterlijke uit
spraak en de hoogst beschaafde voordracht van
deze zoo door en door eenvoudige menschen.
Want allen zijn dorpelingeu slechts een paar
boerendochters ziugen mee, doch van de vrou
wen behooren alle anderen tot wat men in de
stad pleegt te noemen den werkenden stand.
En bij de mannen merkten we weer op den
veldwachter, den barbier en andere dorps-auto
riteiten.
Zoo leuk-weg zeiden ze, hij 'l naar het station
terugkecren. «lat ze nu toch blij waren, weer
naar huis te kunnen gaan en hun werk te kun
nen hervatten.
En gister hebben ze weer gewerkt op de boer
derij en aan de kaastobbe deze menschen, die
eergisteravond een zaal vol op muzikaal gebied
nogal verwenden door hun heerlijken zang heb
ben gebracht tot groot enthusiasme en hartelijk
bravo-geroep.
De heer Saai heeft beloofd, als hij hier met
zijn dapper koor terugkomt, ook eerut van zijn
eigen l^heel mooie)compositiën te doen genieten.
Moge die belofte in vervulling gaan.
Ia gespannen aandacht "heeft gisteravond
in „Aintcitia'1 een dicht bezette zaal aange
hoord de kunstenaars Antouiettien Sohnitzler,
die in het tweede abonnementsconcert in
dit seizoen zouden optreden.
Al aanslou.ls bij hut eerste nummer, de
«Sonate in d-dur", van Hiiudel, waarvan
vuoral net largelto verrukkelijk was, kwam
het publiek onder de bekoring van Anto-
nietU's meesterlijk vioolspel. Zijn prachtige
techniek, die nog moer uitkwam in Mozart's
„Rondo e-dur', bereikte het culminatiepunt
ut „Chaconne", van Bach. Overweldigend
was hier -Ie technische kunstenaar, en zeer
w inn do bijval van liet publiek, dat zijn dank
moest uitenmaar 't was heel goed, dat
nu óok een korte rust kwam.
Na de pauze, «en Heine wijziging van het
programma, zoodat de ««chwedtsche Volks-
lieil-.r" aan het slot kwamen.
Had Antonietii het leeuwendeel van den
avond, «le beide soli van LouisSclnizler deden
hem nog meer dan door het accompagne
ment van zijn kuuatbiMuder weer kennen
als groot pianist, die ook bij een vorig op
treden hier zoi'i werd gehuldigd. Als 't ware
zoekend over zyn instrument, ontlokte hij
het een lieusctie «Nocturne", bijzonder fijn
weergegeven, terwijl „Sous buis'', van Staub,
zijn kuuiieu in het voile lic it sieide en lot
all" recht deed komen.
E.-ii zeer gelukkig; gedachte is het ge
weest, ook de muzikale jeugd te doeu ge
nieten van zoo heul veel moois. Ook daar
door was «Ie zaal ditmaal dicht bezet-
Met slechts zeer kleine tusscheupooeen,
waarin meu amper tot rust kon komen,
heeft het concert geduurd tot 10 uur.
D. J. Reems, rij k nee ut van de PhOenix-
brouwerij, had hedenmiddag het ongeluk,
bij net aantrekken van het paard, voor de
brouwerij van den zwaar beladen wagen te
vallen, die uem over beide beeiten ging.
Buiten kennis van pijn werd hij opgeno
men en na voorloopige heelkuwlige behan
deling naar zijn huis v'rV'Qi'd.
Gister waren alle Iuk«iCii in het Commis
sariaat van politie, hetpostnuisen zelfs de voor
malige Korenbeurs bezet met beschonken
mannen. Van de 7 waren er 4 uit de stad;
zelfs moesten er twee op éen hau«Uvagen
worden vervoerd om ter ontnuchtering te
worden opgeboryn.
Een binnenbramiju ten nuize van VauG.,
aan «Ie Sint-Jorissraat, werd he«lenocliiend
te half zeven nog juist, intijds met behulp
van voorbijgangers geblusciit eer de vlam
men erger onheil stichtten.
De vier kinderen, die alleen thuis waren
moeder ligt in het Ziekenhuis en vader
was op 't werk werden met levensgevaar
uit het reeds braiulcmle bed gehaald.
Gister is, na voor den Commissaris van
politie een volledige bekentenis te hubben
afgelegd, aan «Ie justitie te (Jireoht overge
leverd de 21-jarige J. A G. K„ die zich
schuldig heeft gemaakt aan onzedelijke han-
deliiigen.
Stoomvaar t b e r i c ht e n.
Opgave agentschap Vlex. Mackintosh Co.
Soesterwug 14, Amersfoort.
Maatschappij »Ne«ierland"
Het s.?. „Koningin Wilhelmina" vertrok 17
December van Batavia.
liet s.s. „Rembrandt" vertrok 19 Decem
ber vau Lissabon.