Stadsnieuws.
Marktprijzen.
Advertentiên.
«en stootjema-ir wie geen geld beeft voor
brandstof, heeft het meestal 6ok niet voor
eten, wellicht niet eens voor een kop verwar
mende koffie.
•Als de wateron zich sluiten, gaan de har
ten open".
Wie het in deze dagen koud heeft, vergete
niet hen, die 't ni)g kouder hebben en die
buiten machte zijn, zich |en de hunnen te
beschutten tegen de strenge koude, die zoo
welsprekend vraagt voor de minder bedeel
den.
Kolenbranden.
Een der oudste büdryven, een waaraan
menig sprookje of legende ons herinnert en
welks oorsprong zich in de grijze oudheid
verliest, is het kolenbranden.
Dit kolenbranden bestaat in het verbran
den van hout onder beperkten luchttoevoer,
zoodanig, dat ten slotte in plaat3 van ascli,
het product houtskool overblijft.
Deze boutskool heeft de eigenschap om
zooder vlam, alleen door gloeiing dus, eeo
zeer groote warmte te kunnen ontwikkelen,
waardoor zy voor koperslagers, smeden,
kleermakers, strijksters, enz. oen onoutbeer
lyk artikel is. Ook voor filtratie vindt zij
in distilleerderijen en in de chemie algemeen
toepassing, terwijl zjj verder een voornaam
besiauddoel is dor z.g. houtsknolbriketten.
Voor huishoudelijk gibruik wordt zij den
laatsten tijd in toenemende mate gebezigd,
namelijk voor het aanleggen der kachels. Een
schep houtskool, waarop een geringe hoe
veelheid petroleum, wordt aangestoken en in
de kachel gebracht. Vervolgens wordt hierop
een weinig anthraciet of cokes gestort, waar
na in een oogwenk een krachtig gloeiend
vuur ontstaat
Hoewel bet kolenbranden vroeger ook
vrij algemeen in hel Zuidelijk en Oostelijk
deel van ons land in gebruik schijnt geweest
te zijn ouden van dageD ut de zeer
boscbrijke streken van ons land weten hier
van soms nog mee te praten is het ge
slachtder kolenbranders zoo goed als uitge
storven, op slechts enkele uitzonderingen na
op de Veluwe, in den Achterhoek en in het
Zuiden vau Noord - Brabant.
DeNederlandsche Heidemaatschappij tracht
sinds eenigen tyd hierin verandering te bren
gen, hetgeen vooral met bet oog op bosch-
beziltingen, welke ver van spoorwegen en
vaarwater verwijderd liggen en vun waar
boutvervoer uiterst kostbaar is, van veel
belang kan zijn, daar de üoschproducten op
deze wijze in gemakkelijk vervoerbaren vorm
worden overgebracht.
Ter voorbereiding van een en ander heeft
vorig jaar een ambtenaar dier Maatschappij
reeds eenigen tijd het kolenbranden p«ac-
tisch meegemaakt endesobere, harde levens
wijze van den kolenbrander gedeeld, terwijl
ook een voorwerker het vak intijds heeft
aangeleerd.
Verder zijn dit jaar eenige vrij uitgebrei
de proeven genomen en het ligt in de be
doeling, bij eenig succes, deze op grooter
schaal voort te zetten.
Voorloopig heeft men zich hierbij bepaald
tot dennen- en eik uhout.
"*Vaoneor men b denkt, dat volgens de
officieele statistische cijfers in Nederland
jaarlijks ongeveer 5 000000 K.G. houtskool
wordt ingevoerd, dan ligt het voor de band,
dat bet zeker van belang geacht moet wor
den, na te gaan, in hoever er minderwaar
dig bout in ver afgelegen streken omgezet
kan worden in bet zeer waardevolle product
boutskool en dut bij het welslagen der proe
ven een ruim arbeidsveld voor de nationale
ioduztiie open ligt.
Belangstellenden, hetzij in bet kolenbran
den zelf, hetzij in den handel in geooemd
artikel, zij hierbij medegedeeld, dat dooi' de
Directie der Nedetl mdscbe Heidemaat
schappij gaarne inlichtingen over een en
ander zullen worden verstrekt
dig, dat opniouw worde aangedrongen op
krachtige handhaving van dewetenyan het
Motor- eu rijwielreglement. Met name geldt
dit van den eisch van art. 9 der wet, dat het
nummer met letter van motorrijtuigen be
hoorlijk zichtbaar zij, met inachtneming van
het Moiorkenteeken-besluit.
De wekeijjksche audiëntie van den Com
missaris der Koningin in deze Provincie ztl
op Zaterdag 2 Januari niet plaats hebben.
De nieuwjaars-receptie heeft plaats op 4
Januari, des avonds 9 uur.
Het Postkantoor is morgen, Nieuwjaars
dag, den geheeien dag geopend.
Postwissels, quitantiën, en pnkketpost wor
den echter niet behandeld. Wel zaken van
de Rijks-Verzekeringsbank.
Hebt medelijden met de Post en schrijft
uw adressen in deze zeer drukke dagen
toch vooral duidelijk. Vergeet óok niet den
straatnaam daarop te schryven.
Bij de te Utrecht gehouden 50ste verga-
deriug van de »Pasdugogische vereeniging",
welke o.a. werd bijgewoond door den heer
A. M. Kollewijn Nz., herdacht de heer J.
Versluys, uit Amsterdam, haar stichting en
ging ua hoe in 1857 de beeren A. M. Kol
lewijn, uit Amersfoort, en G. J. Kapteijn,
uit Barneveld, luj advertentie in de »Op-
regte Haar]. Crt*'. hun collega's kostschool
houders opriepen tot stichting van een
Vereeniging van kostschoolhouders", uit
welke in 1868 de huidige vereeniging om
stond, welke thans 280 leden telt, van welke
15 dames.
De heer Kollewijn werd hartelijk toege
juicht \hy voor het tijdschrift een bijdrage
toezegdër~~fctf/is
De heer D. A. Siöver Sr. zal morgen den
dag mogen herdenken waarop by zestig jaar
geleden hier zijn stukadoorszaak opende.
Wegens het deelnemen aan de krijgsver
richtingen op Flores, van Augustus 1907 tot
Februari 1908, is benoemd tot ridder in de
Oranje Nassau orde de kapitein-intendant van
het O.I. leger F. Kenninck.
Dr. E. Lasker zal morgen te Utrecht een
simultian-séance geven op uitnoodiging van
de schaakclub „Schaakmat".
Onder voorzitting van den heer J. C. van
der Mees hield het plaatselyk Nuts-departe-
menc gisteravond een voorbeeldig korte
ledenvergadering.
De notulen van 16 Juni werden ongewij
zigd vastgesteld.
Voor het Hoofdbestuur werden caodidaat
gesteld, iu de vacature rar. D. J. van Stoc-
kum, mr. R. J. Voüte, te Amsterdam, en
in de vacature-P. J. van Harderwijk, mr.
T. M. T. van Weideren baron Rengwrs, te
Oenkerk.
Mededeelingen waren niet te doen en ook
voor den Beschrijvingsbrief voor de Alge-
meene vergadering der aatschannij bleken
geen voorstellen te zijn i.tgekomen.
Na tien minuten werd de vergadering dan
ook gesloten.
Het A. I). C. heelt, evenals ten voiigen
jure, sfcroc.ioiljette» doen verspreiden waarbij
het verzoekt, ter beteugeling van de drink
gewoonte, op Ou lejaarsavoud en Nieuwjaars
dag geen sterkedrank te schenken of te
gebruiken en de giften of belooningen in
geld een pair dagen uit te stelten, opdat
het niet nutteloos worde uitgegeven aan
drank.
„Toont gerust uw weldadigheid doch gij
handelt voor velen dubbel weldadig wanneer
gij uw gift eeuige dagen uitstelt", zegt het
A. D. C.
Ook de pas opgerichte plaatselijke afdee-
ling van de Ned. vereeniging tot afschaffing
van alcoholhoudende draukea zal zich aan
sluiten bij bet A. D. C.
De Munster van Waterstaat heeft door
tusschenkomst van de Gedeputeerde Staten
een circulaire aan de Gemeentebesturen ge
richt betreffende de uit voering van de Motor
en rywielwet zooals die met ingang van 1
Januari gewyzigd iu werking treedt.
De Minister wjjst er op dat. zoo dikwijls
eeo Gemeenteverordening wordt gegrond op
art. 8, tweede lid der wet (bevoegdheid van
de Gemeentebesturen om een maximtim-snei-
he.d voor motorrijtuigen en rijwielen voor
binnen de bebouwde kommen vast te stellen)
het noodig is, zorgvuldig na te gaan of het
Gemeentebestuur de aun zijn bevoegdheid
gestelde grens heeft geëerbiedigd.
Verder brengt hy onder de aandac t der
Gemeentebesturen, dat, onverschillig of art.
8, tweede lid al dan niet gebruikt wordt,
stipte handhaving van art. 15 noodig is om
op afdoende, tevens rechtvaardige wijze de
veiligheid te beschermen. De Hooge Raad
beeft aangenomen de mogelykheid van over
treding van arf. 15 zelfs al was op het oo-
genblik en ter plaatse daarvan geen verkeer
op den weg.
Jo 't algemeen acht de Minister het noo-
De vereeniging »Dorcas" ontving in 1908,
het 45e jaar hnrer werkzaamheid, aan jaar-
lijksche bijdragen, vrije giften en contribu-
uën der werkende ledeo.de som van f683.00.
Het was wederom haar streven, dit bedrag
op de beste wyze te besteden en zooveel
mogelijk in de haar voorkomende behoeften te
voorzien.
Gedurendehet jaar zijn door haar 41 kraam
vrouwen bedeeld en heeft zy den dringenden
nood van enkelen trachten te leoigeo, ter
wijl aan het einde des jaars bovet dien door
haar aan 229 huisgezinnen uildeeling is ge
houden van 296 m*ns-,vrouwe-en kinderhem
den, llölakens, 37 dekens, 191 paar kousen
cn sokken en 69 haaien en andere kleeding-
stukken.
De belangen der Vereeniging worden by
haar gewone jaarlyksche inzameling, die in
Januari weder zal plaats hebben, opnieuw
beleefdelijk aanbevolen.
De Secretaris der afdeeling Gooi- en Eera-
land van de Ned. vereeniging tot bescher
ming van dieren verzoekt ons, andermaal een
goed woord te doen voor de vogels, die 't
nu zoo hard hebben.
Toen gisternacht rond 3 uur de politie-
ronde bet Bureau verliet voor de aflossing,
die met het oog op de geweldige koude was
gesteld om het uur, z.ig zy in de richting
der Varkenmarkt rook en bespeurde zy een
zware brandlucht. Voor alle zekerheid werd
de slangen wagen meegenomeneen paar
mannetjes liepen vooruit en zagen, toen ze
nog "naar even in de Utrechtschestraat wa
ren gekomen, dat Amerslortia's tnelksalon in
brand stond.
Zeer diende kun het geluk, duur de verte
genwoordiger der Waterleiding-muutschappy
met het oog op de plotseling ingevallen vorst
juist Maandag de biandkranen had nagezien,
zoodat ook die bij de llellingstraai onmiddel
lijk geopend kon worden en daar de druk zeer
hoog was, een flinke straal water kou gericht
op de vlammen, die in het zeer liebt gebouw
de huis met ziju houten biunenbetunmering
gretig voedsel vonden en spoedig oversloegen
naar de andere deelen van het zeer diepe huis.
Eerst toen de politie de deur inhakte, be
merkten de bewoners, die iu het achterhuis
sliepen, dut er onraad was. Iu nachtgewaad,
zonder bovenkleeren, moesten zij achterlangs
vluchten, alles achterlatend. Rij de omwonen
den werden zij liefdery* opgenomen en van
de allernoodigste kleediugstukken voorzien.
De politie, daarby flink geassisteerd door
de bakkersknechts van den heer A. J. van
Zalingen, maakte inmiddels alarm en wekte
de in de nabijheid woneude commandeurs
der spuiten, die dan ook alle zeer snel ter
plaatse waren, doüi door den eigenaardigen
bouw vau hel huis weinig konden uitrichleu.
Dii bleek vooral later toen men meende het
vuur meester te zijn en telkens weer de
vlammen op een andere plaats uitbraken.
Eerst toen tegen zes uur het dak was inge
stort, kon men van de daken der aangren
zende perceelen wi ter geven en het vuur
geheel dooven.
Maar juist het flink en beleidvol optreden
der politie in den aanvang heeft rger voor
komen en veroorzaakt, dat de brand beperkt
is tot het aangetaste pand eu dal geen men-
scbeuleveus zyn te betreuren.
Daarvoor komt haar grooten lof toe, even
als aan den bakkerskuecöt J. Burgers, die,
geholpen door zijn collega's, het kiudje van
den heer Sliehting eu diens dieustbode op
't laatste nippertje nog wist te redden uit
den verhlindeudeii rook.
Het perceel, waarin links de melksalon,
rechts de baudel iu gramofooeu en waarbo
ven de monsterkamers eu uet magazijn van
gas- en waterleidrngstoestellen van de firma
J. Kool waren gevestigd, brandde geheel uit.
De rechts belendende perceelen, evenals
het pand van den heer Sliehting verzekerd
bij de Maagdenburger Maatschappij (age ut
de hear P. H. van Haselen), bekwamen
waterschade, vooral dat van den heer De
Zoete, liet woonhuis van jbr. mr. A. M. C.
Sandberg, door de nogal breede binnenplaats
van het brandende pand gescheiden, leed
geen noemenswaardig letsel.
De boedel vau den heer Slichting Jr. was
verzekerd bij de Rotterdamscbe Maatschappij
(agent de heer J. üuwerkerk), die van zyu
bij hem inwonendeu vader bij de Onderlinge
te Amsterdam van De Jong Co (agenten
de beereu 1>. Hubers Zit.), die van de
firma J. Kool bij de Tielscbe Maatschappij
(agent de heer J. Huisiuga).
Toen de brand eenigszius begon te luwen,
zijn eenige gramofonen eu phooografen gered,
doch overigens is alles iu melksalon, winkel
eu woonhuis van den heer Sliehting verbrand,
Verscheidene burgerlijke eu militaire au
toriteiten waren op het terrein, de Burge
meester vooraan, die de ijzige koude trot
seerde tot legen half acht alle gevaar wer
kelijk was gewekeD.
De brandweer heeft een zeer zware taak
gehad èa door de ouizaglijke koude èu het
bevriezen der slangen eu ladders waarop de
pijpleiders zich slechts met grOoie moeite
kouden staande boudeo. Men wete, dat om
2 uur de thermometer 17 graden Fahrenheit
teekende.
Onversaagd bleven allen op bun post .waar
door zy den dauk der burgerij wel zeer heb
ben verdiend en waarvoor zy don lof vau
vele autoriteiten mochten iu out vangst na
men.
Gelukkig, dat bet bladstil was en de brand
muur aan de achterzijde van de ïneeuluopeu-
de aangrenzeude perceelen mede heelt ge-
holpeu,den brand te beperken tot het eerst
aai getaste gebouw. Gelukkig ook, dat èn de
w&terleiiliug èn de grachten volop water ga
ven.
Maar bovenal geluk .ig, dat alleeu maieri-
eele schade te betreuren valt en geen enkel
persoonlijk ongeval is voorgekomen. Slechts
viel door de gladheid een toeschouwer der
mate, dathy naar huis moest worden ge
dragen.
Het is ditmaal zeer goed afgeloopen als
men bedenkt, dat de braud, die iu de Lange-
struat twee groote huizen vernielde, in den
aanvang lung zoo ernstig zich niet deed aan
zien als deze, toen men hem ontdekte.
Doch weer doet zich de vraag voor of 't
niet zaak is, een andqr alarm - systeem hier
in te voeren dan het nog altijd in zwang
zynde.
Het geluk heeft gewild, dat de politie zeer
vlugby de hand wasdoch wederom moest
z\j zich verspreiden naar alle stadswijken
om de autoriteiten te verwittigen (in 't ge
heel moeten er 08 geroepen), de comman
deurs der spuiten te wokken en den toren
wachter te waarschuwen, dat deze de be
diening der spuiten moest bijeenkleppen.
We hebben ur al meer op gewezen, dat
zeer gewensoht zou zyn alurmeeren per
telefoon, hetgeen hier ter stede zoo heel ge
makkelijk kun.
Waar te Bussum juist een crediet van foOO
door den Raad is verleend om een einde te
m ken aan klokgelui, hoorugetoeter, enz.
daar geven we normaals in overweging, eens
na te gaan of niet een alarmschei in het po
litiebureau dient aangebracht, welke in
verbinding stsat met het togeuover liggende
telefoon-kantoor.
Door éeu politie-beamble zyn dan iu veel
korter tijd en inet veel minder moeite alle
autoriteiten te bereiken.
En 't is by dezen irand weer gebleken
spoedige hulp is alles.
Aan de markt werd gister aangevoerd 400
Kilo boerenboteraan de boter mij tl 2700
Kilo ongezouten en 1500 Kilo gezouten fu-
brieksboUr onder Rijks-controle.
De prijs aan «le markt was fi.50 a fl.GO
die aan de mijn f I."24 a f142 voor de onge
zouten en fl.28 a 11.40 voor de gezouten.
Aan het Commissariaat zijn als gevonden
gedeponeerd een tbermometertje en een i i
het huisvuilnis gevonden zilveren vork met
initialen.
De Rechtbank te Utrecht veroordeelde
den 17-jaiigen jongen, die ten nadeele van
F. A., aan den Grooten Haag, een zilveren
horloge stal, tot een maand gevangenisstraf.
Korporaal A. van de K., die verleden
jaar met een 50-iul huzaren uit Zutfen
deserteerde en ten slotte in Duitschland
werk vond, heeft zich met de Kerstdagen weer
i i Nederland gewaagd en is, na lievig ver
zet, door een marechaussee te Winterswijk
gearresteerd.
Door H. Bon, onbezoldigd veldwachter van
Dierenbescherming, werd 17 Juli proces-ver-
baal opgemaakt tegen een knecht van den
bleeker J., uit Amersfoort, wegens het op
den Soesterstraatweg ryden met een aan
gespannen zeer kreupel paard. Daarby bleek,
dat de patroon wist, dat het paard al wei
veertien dagen kreupel was.
Bij vonuis van 28 December is J. ver
oordeeld wegens dierenmishandeling tot f5
of drie dagen.
Zelden behoeft men te erkennen, te wei
nig zeer dikwyls moet men bekeuneD, te
veel te hebben gezegd.
Amersfoort, Woensdag 30 December 1908.
Appelen f0.a fü.Peren f 0.«4
f0. Nieuwe aardappelen fO.— a f0.a
Zandaanlappelen fO.a f2.20Hoender
eieren f 6.— a f 7. per 1U0 stuks. Boter
f 1.50. a f 1.00. p. k. Margarine f'O -aO.
Kippen f0.90. 5 f 1.20. Kuikens f Ia f 1.30
Piepkuikens f0.60 a 10.90.Ganzen 10.— a fO—
Eenden f«>.90a f120. Hazen f1.50 a f2.
Wilde konijnen fü.4ü a f 0.50. Tamme konij
nen f 1. a f 1.40 p. st. Duiven f0.60.4 f0.70 p.
p. Magere varkens fkt—.— Zeugen
f af Biggen 17 a f8.
Aangevoerd waren ongeveer: heet.
Appelen, heel. Peren, heet. Klei-
aardappelen, heet. Zandaanlappelen.
10 000 st. Hoendereieren, 400 Kilo Boter.
Vette Varkens, Magere varkens.
Varkens voor exportslageryen, 7 Biggen
en ZeugeH.
Heden overleed te 's-Gra-
venbage, na een kortstondige ziekte,
onze geliefde Vader, Behuwd- en
Grootvader, de HoogÉd. Gestr. heer
CHRISTIAAN L0DEWIJK L0DER,
Oud-Direcleur van Scheepsbouw,
in den ouderdom van bijna 66 jaren.
S. J. ALMA—Loder.
J. ALMA
en kind.
Amersfoort, 29 December 1908.
Volstrekt eenige kennisgeving.
Aan alle begunstigers en bekenden der
wachtkamers van het station te Amersfoort
een voorspoedig en gelukkig nieuw jaar.
C. A. H. BARTELSMAN,
Restaurateur.]
H. REICHMANN
Hotel »Bellevue", Amersfoort
m. h. g.
