Dinsdag 5
Januari 1909.
No. 7605.
58e Jaargang
BLOOKER'S
CACAO
AMEHSFOOHTSCHE OOURAIT.
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reolamee 1—5 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en koeten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT9
stbus 9. Telephoon 19.
KENNISGEVINGEN.
Hondenbelasting.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMER8FOORT
herinneren belanghebbenden aau art. 1 der Ver-
ordeuing op de invordering eener belasting op de
hondeD, luidende:
„Ieder, die belaetingplichtig ia voor een of meer
honden, doet daarvan jaarlijks in den loop der
maand Januari aaDgilte ten kantore van den
Gemeente-ontvanger door invulling en onderteeke-
ning van eeu gedrukt beschryvingsbiljet, dat aldaar
kosteloos wordt verstrekt.
„Voor hen, die het beschrijvingsbiljet niet kunnen
onderteek en en, geschiedt zulks namens hen door
den Gemeente-ontvanger bij de inlevering van het
bil)et".
Iu verband met bovenstsand artikel wordt met
nadruk er op gewezen, dat zij, die belastingplichtig
zijn, voor de aangifte ten Gemeentehuize indeu loop
vsn Januari hebben zorg te drageD, zoodat deze
penning niet meer zooals in vorige jaren thuis
wordt gebrsebt en de verschuldigde belasting Diet
meer aan huis io ontvangst wordt genomen.
Overtreding dezer bepaling wordt gestraft volgens
de bepalingen der Gemeentewet, onverminderd de
verplichting tot betaling der verschuldigde belasting.
Amersfoort, 2 Januari 1909.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
Do Secretaris,
J. G. STENFERT KROE8E.
Aanmelding voor de Zeemilitie.
BURGEMEESTER WETHOUDERS van
AMERSFOORT
b:eiigeu, ter voldoening aau art. 388 der Militie-
wet 1901, bij deze ter keunis van wie hel aangaat,
dut de loteliugen voor de lichting der Nationale
militie van 1909, die verlangen bij de ZEEMILITIE
te dieneu, worden uiigenoodigd, ziou vóór 1 Febru
ari eerstkomende by hen, Burgemeester en Weihou
ders, aan te meldeu ofte doen opgeven ter Gemeente
secretarie te Amersfoort, tot welke aanmelding of
opgave eiken werkdag van tie.i uur voormiddags
tol drie uur namiddags, en meer bijzonder op Don
derdag den 28 Januari 1909 des voormiddags te 10
uur, te dier plaatse gelegenheid zal zijn.
Voor indeeliug bij de Zeemilitie komen uitsluitend
in aanmerking de loteliogen, die ter volledige oefe
ning worden ingelijfd.
Voorts motten zij een beroep uitoefenen of eene
positie bekleeden, als is aangegeven in onderstaande
lijst.
ZEEVARENDEN.
A. Stuurlieden, Stuurmaneleerlingen, Matrozen,
Lichtmatrozen en Jongens op koopvaardijschepen
van de groote en de kleine vaart en op zeesleep-
booten.
Stuurlieden, Schippers en verdere opvarenden van
loodsvaarluigen, tonnen leggers, en jachten
Diepzeevisscbers en Noordzeekust-vhschers.
Leerlingen van zeevaartscholen.
binnenschippers;
B. StuurliedenSchippers en Schippersknecht van
RijuschepeD, aken, tjalken en andere vaartuigen.
Stuurlieden, Matrozen, Schippers en Schippers
knechts van passagiers- en sleepbooten op de bin
nenwateren.
Zuiderzee-vieschers.
Visschera op de Zeeuwscbe wateren en op de groote
rivieren.
Mossel- en Oestervisschers.
Schuitenvoerders, Vletterlieden en Veerlieden.
SMEDEN, STOKERS, MACHINISTEN en
BANKWERKERS.
C. Machinisten en Maohiuist-lcerlingen op sche-
peu en vaartuigen, by spoor- of tramwegen en op
fabrieken en andere inricutingen. Stokers als boveu.
Machinedry vera (nieronder begrepen dry vers van
motorbo en en automobielen).
Smeden en Smid-bankwerkers.
Machine-bankwerkers en gewone Bankwerkers
(bieronder ook te verstaan Rijwielherstellers).
Werktuigmakers, Koleutremmers, Metaalbewerkers
(hieronder te verstaan Koperslagers, Kctelemkers,
Vijleukappers en voorslagers). Electriciena.
Studenteu in de Werktuigkunde of de eleotro-
techuiek.
Leerlingen van de Kweekschool voor machinisten
te Amsterdam of van een cursus voor machinisten.
OVERIGE BEROEPEN.
D. Telegrafisten (bieronder ook te vorstaau radio
telegrafisten).
Scheepabescbietors, Scheepstimmerliedeu (scheep
makers).
E. Koek- en Banketbakkers of-knechts. Koka en
Koksmaats, hetzy aan boord van schepen of vaar
tuigen, hetzij aan dan wal.
F. Koffiehuis- en Hotelbedienden, Hofmeesters
en Kellneva op schepen ut booten.
G. Ziekenverplegers, Barbiers, Apothekers-be
dienden.
Studenten in de Geneeskunde of in de Artsenybe-
reidkunde.
H. Personeel van 's Ryks werven
De personen genoemd onder a, b en D komen
alleerst iu aanmerking voor inly ving ais aeemilioien-
matrooB.
De personen, genoemd onder C komen alleerst
in aanmerking voor inlyving als zeemilicien-atoker.
De personen, genoemd onder E komen in aan
merking voor inlyving als zeemilicien-kok.
De personen, genoemd onder F komen in aan
merking voor inlyving als aeeminuen-hofmeeeter.
De pereonen, genoemd onder G komen in aan
merking voor inlyving als zeemilicien-ziekenver
pleger.
De personen genoemd onder H komen in aan-
mo king voor inlyving als zeemilicien-matroos of
Bloker, alnaarmate van htt beroep, dat zy uitoefenen.
Hierby wordt het volgende bekend gemaakt
lo. Alle lotelingen, die zich voor de Zeemilitie
zullen hebben aangemeld of zullen hebben doen
opgeven, zullen in het ty'dvak van 1 tot 15 Maart
1909 worden ingelyfd. Bij de inlijving zal uit die
iotelingeu de keuze plaats bebbea van heD, die by
Zeemilitie zullen dienen.
2o. Van hen, die voor de Zeemilitie zullen zyn
uitgekozen, zal het meerendeel dadelijk na de in
lyving tot eerste-oefening in werkely ken dienst wor
den gehouden, terwijl de overigen met verlof zullen
we den gezonden -tot eeu der eerste dageu van
Augustus. De oefeningstijd van hen, die in Augus
tus in werkely ken dieDtt worden gesteld, is van ge
lijken duur als de oefeningstijd van hen, wier wer
kelijke dienst in Maart aaDvangt.
8o. Da lotelingen kunnen bij de aangifte ter
Gemeente-secretarie opgeven wat zy in geval van
aanwijzing voor de Zeemilitie bet liefst wenscben,
dadelijken aanvang van den werkelijken dienst in
Maart, dan wel na de inlyving verlof tot Augustus.
Met hunnen aldus kenbaar gemaakten wenech zal
zooveel doenlyk rekening worden gehouden, waarbij
echter wordt opgemerkt, dat de lotelingen geen
vrybeid zullen hebben, huone aangifte voor de
Zeemilitie ongedaan te makeD, zoo bun io deze
kenbaar gemaakte wensch niet moebt worden ver
vuld. Mochten zich minder lotelingen beschikbaar
stellen voor verlof tot Augustus dan het vereischte
aaotil, dan zal de aanwijzing plaats vindoa door
middel van loting.
De aandacht van de lotehngen wordt gevestigd
op att. 116 der Militiewet 1901, luidende als volgt.
„De by de militie te land ingelyfden worden niet
-tot het aangaan van een verbintenis voor de buiten-
laodsche zeevaart toegelateu zonder schriftelijke
toestemming vanwege Onzen Minister van Oorlog.
„Die toestemming wordt ia gewone tijden niet
geweigerd aan de lotelingen, die reeda vóór hun
inlijving bij de militie hun beroep van de buiten-
landsche zeevaart maakten en zich overeenkomstig
art. 128 voor de zeemilitie hebben aangeboden, doob
daarbij niet hebben kunnen worden aangenomen".
Amersfoort, 4 Januari 1909.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
ONTHEFFING
van den
WERKELIJKEN DIENST
ingevolge ait. 118, eerste zinsnede, der Militiewet 1901.
De BURGEMEESTER der Gemeente AMERS
FOORT
maakt bekend, dat de aan de Koningin te richten,
eigenhandig onderteekende AANVRAGEN OM
ONTHEFFING van den werkelijken dienst ten be
hoeve van geestelijken, b lienaren van den gods
dienst, zendelingleeraren en broeders-diakone:» van
eene godsdienstige vereenigingvan studenten in
de godgeleerdheid en xende'ingïweekelingen, die
aan eene inrichting van onderwijs tot geestelijke,
bedienaar van den godsdienst of zendelingleeraar
worden opgeleidvan proefbroeders, die tot broeder-
diakoon van eene godsdienstige vereeniging worden
opgeleid en van Roomsch-Katholieke ordebroeders,
die lot eene binnen het Ryk gevestigde klooster-
iurichting behooreu, met de VEREISOHTE BE
WIJSSTUKKEN, by deu Burgemeester der Ge-
meeute, binuen welke zy voor de militie zyn in
geschreven, moeten worden ingeleverd tusechen den
21 Januari eu den 1 Fcoruuri 1909.
De aanvragen kunnen op ongezegeld papier wor
den geschreven evenals de bewijsstukken. Deze
mogen niet vroeger zyn afgegeven dan tien dagen
vóór de inlevering er van bij den Burgemeester.
Amersfoort, 4 Januari 1909.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERg.
Louis Braille.
1809 4 Januari 1909
Louis Braille, zoon vau den zadelmaker
Simon Reoé Braille en van Monique Baron,
werd 1 Januari 1809 te Coupray geboren.
Als knaapje vau 3 jaar bezeerde hij inzyns
vaders werkplaats zóo ernstig een zijner
oogen, dat du blind werd. Ook op ziju an
dere oog sloeg de ontsteking over eu wel
dra was de kleine Louis geheel blind.
In zyn zwak lichaampje ontwikkelde zich
Sta ar op
DAALDERS
te ontvangenIs goedkoop
en goed.
echter een sterke geest, dien hy, in buis en
werkplaats ronddribbelend, alles betastend,
met een schat van waarnemingen verrijkte.
Op zijn tiende jaar wird bij,in'tgenot van
een beurs gesteld, opgenomen in de 'Institution
nationale pour aveugles" te Parijs. Gedurende
een verblyf van 9 jareD, als leerling in deze
inrichting, had hij niet alleen zeer veel ken
nis opgedaan, maar was zijn vernuft zóo
gescherpt, dat bij waardig werd gekeurd, er
leeraar te worden. Niet tevreden met zyn
bedrevenheid in handwerken en met zijn
groote vorderingen in wetenschap en mu
ziek, hield hij zich, in zyn vrije uren, ijverig
bezig met verbeteringen aan te brengen in
verschillende leerwyzen, ten behoeve zyner
lotgenooten.
Boven alles zocht hij naar een methode
voor lees- en schryfonderricht, overtuigd als
hij was, dat de bestaande hulpmiddelen van
Haüy en Barbier zeer onvoldoende wareD
voor het lezen, en niet toegepast konden
worden op het s c h r ij v e n, vooral omdat
zij cyfers en leesteekens misten.
Braille overwon alle moeilijkheden. Zijn
talentvol vernuft vond in de samenvoeging
van zes of van minder dan zes relief-punten
alle teekens voor letter-, cijfer- en muziek
schrift, zoodat voortaan alle ontwikkelde
blinden van de geheele wereld macht-der-
oogen in de vingertoppen verkregen en een
middel ontvingen om hun gedachten in tee
kens uit te drukken en die van anderen te
kunnen lezen en eigen muzikalcomposities
te bewaren.
Ziedaar een uitvinding, niet mindergrootsch
dan die der boekdrukkunst edoler dan
die van Barthold Schwartz!
Helaas! Louis Braille de grootste weldoe
ner der blinden, mocht niet lang genieten
van zyn genialeu arbeid. Reeds op 35-jarigen
leeftijd ontzonken hem de lichaamskrachten,
zóo dat hij niets meer kon doen voor zijn
mede-blinden8 jaren later in 1852
stierf by.
Er wordt hier ter stede zeer veel gevraagd.
Maar is voor ons, ziendeD, de honderdste
gedenkdag der gebooite van den grooten
Louis Braille geen bijzondere gelegenheid,
te denken aau de plaatselijke afdeefing der
Vereeniging tot verbetering vau het lot der
blinden in Nedeiland en zijne koloniën.
Is deze gedenkdag er niet een om ons
zei ven af te vragen »Wat goeds en groots
hebben wij, zieuden, verricht voor onze
blinde medemenschen, wien de hemelscbe
gave van het betooverend scboone licht is
onthouden of ontnomen".
Spoort hij niet aan tot een offer van
dankbaarheid
Penningmeesteres van de Vereeniging,
die ook hier ter stede het lut der blinden
zooveel mogelijk verzacht, is mej. C. van
Driel, Zuidsingel 51.
Sterkedrank op het werk.
In de meeste bestekken van aanbestedin
gen voor bouwwerkeD, enz. wordt opgeno
men de bepaling, dat de aanuemer zioh
moet onderwerpen aan de Algemeene vo>r-
schriften voor de uitvoering van werlen
onder het beheer van het Departement "an
Waterstaat, Handel en Nijverheid, vastge
steld 1 Februari 1901, voorzoover daar/an
in de voorwaarden van het bestek liet
is afgeweken.
Die afwijkingen worden in den rtgel
beperkt tot het dringend-noodige, datnet
den bijzonderen aard van het werk in /er-
band staat.
De voorschriften van Waterstaat wei ken
dus feitelijk in veel ruimer kring dan alleen
voor Rijkswerken en daardoor ontstaat zekere
uniformiteit in de besteksvoorwaarden die
ongetwijfeld in vele opzichten heilzaam is.
Er staat natuurlijk tegenover, dat minder
goede en minder practische voorschi iften
ook veel meer kwaad kunnen stichteo dan
indien ze alleen voor Rijkswerken goden;
maar dit bezwaar is minder groot of vnrvalt
geheel, als Waterstaat zorgt, dat de voor
schriften geregeld worden herzien eo dat
bepalingen, die in de practyk den toe's niet
hebben kunnen doorstaan, zoo spoedig mo-
gelyk door andere worden vervangen.
Of dittot heden in voldoende mate geaihied-
de, valt te betwyfelen. Als zeker mag wor
den aangenomen, dat men aan het Departe
ment van Waterstaat weinig notitie neemt
van de aanvullingen, die in bestekken van
Gemeenten, enz. worden aangetroffen, en niet
geregeld nagaat of er ook onder die tianvul
lingen zijn, die in de Ryksbestekken een plaats
behoorden te vindeu.
Een voorbeeld tot toelichting.
In de Waterstaatsvoorschriften kornt onder
meer voor bet verbod om de loonen lan de
werklieden in vergunningslokalen uit te be
talen.
Zeker een voortreffelijke bepaling, dit sinds
de opneming in de Rijksbestekken gemeen
goed is geworden. Gemeenten, corporaties,
particulieren zyn wel is waar vry, ia hun
bestekken daarvan af te wyken, maa- tnen
denkt er niet aan, dat te doen. De V/ater-
slaatsvoorschriften worden toepasseiyl: ver
klaard, en de publieke opinie zou in opstand
komen tegen het opnemen van een afwij
king, waarbij het uitbetalen van loonan in
kroegen of herbergen werd toegestaan
Het besef is trouwens algemeen gewerden,
dat het hoogst nuttig is, dit misbruik tagen-
tegaan, want men herinnert zich deii tyd,
toen de werklieden als het ware werden uil-
gelokt, terstond eeu deel vau hun dicwijls
karig loon aan Bacchus te offeren, niet al
de ellende voor de huisgezinnen, die daarvan
het gevolg was. Ook onder de werkl eden
zelf wordt een verbodsbepaling, als thans in
bijna alle bestekken wordt opgenomen, toe
gejuicht. Vergissen wij ons niet, dan is inder
tijd dergelijke bepaling zelfs op verzoek van
werklieden ingevoegd.
Maar in velschillende streken van ons land
begint men te begrijpen, dat er in die'ich-
tiDg meer kan en moet worden gedaan
dat het niet genoeg is, de uitbetaling vau
loonen in kroegen te verbieden, maar dat
het ook verboden moet zyn, sterkedranl op
bet werk toetelaten.
Het gevolg daarvan is geweest, dat allengs
in meerdere bestekken dienaangaande een
bepaling wordt opgenomen. De Gemeente
Rotterdam is in dezd voorgegaan, en ane ere
zijn gevolgd. Meestal echter viudt mei in
die bestekken nog geen volstrekt verlod,
maar alleen het voorschrift, dat sterkedr ink
alleen op het werk mag worder. toegels ten
met toestemming van de Directie.
De Gemeente Leeuwarden is weer ien
stap verder gegaan. In een bestek omtrmt
de verbreeding van den Noordersingel al
daar vind ik een paragraaf, aldus luidende:
»22. Het is den aannemer en al zyn >n-
derüoorigen verboden, op of by het werk
sterkedrank te gebruiken of te hebben. De
eventueel op of bij het werk te ontdek! en
sterkedranken zullen worden vernietigd, en
zal de aannemer voor eiken keer bovendi 3d
een boete van ten hoogste tien gulden w>p-