QuakerOats
Stadsnieuws.
boren het aardoppervlak, dat de beweging met
volgt en dus in staat is, de verplaatsing ran
het daaronder gelegen punt van de aarde ncbt-
baar te maken. Daartoe kan het best dienon een
slinger. Dexe sal echter na eenigen tijd de be
weging van het aardopjiervlak volgen en wel
apoediger naarmate hy Itorter ie. Om een soo-
veel mogelijk vast punt te verkrygon, is dus
een scer lange slinger noodig, die men verkrijgt
door een korten shnger horiwntaiil aan t bo-
boveneindo te onderstelion, terwijl het onder,
einde wordt opgehangon aan een schuinen
dïDit' toestel gedraagt rich dan volkomen als
een gewone vertical*» slinger, waarvan de lengte
gelijk is aan den afstand van Jjet snijpunt der
loodlijn op liet ondereinde en het verlengde van
de lyn door de ondersteuningspunten tot de
**Door den horizontalen slinger zeer zwaar te
maken, wordt die stabiliteit vergroot en boven
dien kan een inrichting worden aangebracht om
dfe, ondanks alle voorzorgen, altijd optredende
Slingeringen spoedig te dompen.
Deze horizontale slinger is het vaste punt,
dat men noodig heeft.
Voor den kogel aan het ondcruiteinde van
dezen slinger wordt een naald geplaatst, die
draaibaar is om een as, welko het dichtst by
het eeno o'mde is geplaatst, zoodat zij welkt
als oen hefboom met zeer ongelijke armen. De
korte arm rust tegen het ondereinde van den
slinger en blijft oftyd daartegen rusten
Heeft nu het aardoppervlak dan verplaatst
zich het steunpunt van de naaldhot onder
einde van den slinger blijft, althans in theorie,
op zijn plaats, het daartegen rustende uiteinde
van den korten arm der naald óok en dus
wordt de beving van het steunpunt aangetoond
door afwijkingen van hot uiteinde van aen lan
gen arm en wol zoovelo malen vergroot, als de
lengteverhouding tusschen den korten en den
langen arm bodraagt. liet uiteinde van den
langen arm der naald teekent zijn afwijkingen
aan op een rol beroet papier, die door een uur
werk langzaam en regelmatig wordt voortbewo-
gen.
Ziedaar, in zeer ruwe trekken, de beschrij
ving van de seismograaf, het toestel waarmedo
de bevingen der aardkorst worden aangeteekond.
liet is duidelyk, dat zulk een seismograaf slechts
bevingen in éen richting aanteekent, vandaar
dat men twee zulke toestellen naast elkander
opstelt, het een gewoonlijk id richting Noord-
Zuid, bet andere in de richting Oost-West. Elk
van dexe toestellen ontleedt dan de beving in
de oomponente, die met zijn plaatsiug overeen
stemt, zoodat elko uitslag in het seismogram
niet de volle kracht der beving aangeeft, maar
slechts de waarde aanwiist van elk der twee
componenten, waarin de kracht is ontleed. Op
de rol roetpapicr w orden door een afzonderlijke
naald, die in vorbinding staat met een electri-
echo klok, tydstrepen geplaatst, bijv. om de
minuut.
Daar de aardoppervlakte in voortdurende
trilling verkeerd, teekenen de naalden op het
roetpapier goon rechte lijn, maar een voor het
bloots oog, regelmatig golvende, tot bet oogen-
blik waarop een buitengewone beving optreedt.
De bevingen van bet aardoppervlak worden voort
geplant langs verschillende wegen met verschil
lende, dochbekonde snelheden. Men krijgt dus
van eon beving in het seismogram verschillende
aanteekeningen, die ook in karakter duidelijk van
clknnder afwijken. Men kan deze phason dus
scherp van elkander onderscheiden en hun
onderlinge afstand geeft, daar immers de Biiel-
heden van voortplanting bekend zijn, een mid
del aan de hand om den afstand van de bering
tot het waarnemingsstation te berekenen.
Elk seismologisch station, ook dat te De
Bilt, kan dus opgeven, dat een aardbeving heeft
plaats gehad op een dien en dien afstand van
net observatorium. Door middel van kaarten,
waarop lynen zijn geteekend, aanwijzende stre
ken, die op gelyke afstanden van het waarne
mingsstation zijn gelegen, kunnen de observa-
tors aan dal station nagaan in welke gebieden
de waargenomen aardbeving heeft plaatsgehad.
Andere waarnemingsstations hebben soortgelijke
kaarten, waarop de zooeven genoemde lijnen
anders loepen. I)e waarnemers krijgen dus elk op
hun kaart een lijn, waarop het centrum der
aardbeving gelegen moet zijn. Teekent men nu
deze lynen op een kaart over, dan is haar snij
punt de plok van de aardbeving. Zoo is het
dus mogelijk geweest om zelfs de onbewoonde
streek te bepalen, waar de aardbeving van 23
Januari heeft plaats gehad.
Omtrent deze beving werd in do eerste be
richten al dadelyk gemeld, dat zij „vermoede
lijk" in Perzië of Hindoslan had plaats gehad.
Tot deze bepaling was men gekomen, omdat de
afeUndslijn der beving toevallig maar éen aard-
bevingsgebied sneed en dus met ecnige waar
schijnlijkheid aangenomen mocht worden, dat
binnen dat gebied de beving was voorgevallen.
Hetgeen eerst veel later bloek juist te wezen.
Dobbolen.
Nog geen twee jaar is 't geleden, dat
ons volk mllioouen heeft verloren door
bet dobbelspel.
Toen dit pas geschied was, scheen de schrik
er vrat in gekomen en in bladen van allerlei
richting werd het schandelijk gedobbe) afge
keurd in strenge bowoordingen.
„We moeten ons schamen", schreef de
N. Rott. Crt.
Thans schyut de schrik er al weer uit, en
hst lieve leventje gaat weer aan den
gang.
In groote advertenties wordt het publiek tot
dobbelspel aangemoedigd.
Met een bedrag van 25 gulden kan men
meedoen, en dan wordt de winst op 500
gulden in de drie maanden geschat.
Zoo leest men.
Edelmoedige menschen zyn toch de stel
lers van zoo'n advertentie, dat ze bun eigen
25 pop, in plaats van er zelf 500 mee te
winnen, gebruiken om, door advertenties te
Etaatsen, de winst aan andere menschen te
ezorgecl j
Toch wordt er blijkbaar op gerekend, dat
velen zich zullen laten verleiden.
Denkt men wel aan den fatalen termijn
voor aangifte voor de Kiezerslijst
De allerlaatste dag is Maandag de 15de
Februari.
Doch waarom zou men wachten tot het
laatste nippertje?
Als dan iets niet in orde is, komt men
juist te iaat en is door eigen schuld
een jaar verstoken van zijn kiesrecht.
Burgemeester en Wethouders stellen aan
den Raad voor, alsnog voor den weg van het
stationsplein over Birkhoven naar Soest in
eigendom over te nemen de terreinen kadas
traal bekend sectie C, nos. 703, 704 en 705,
toebehoorende aan den heer M. L. Bron
Verkerkzulks omdat bij de nadere uitzet
ting van den weg gebleken is, dat er een
verschil is fusschen de kadastrale kaart en
den toestand ter plaatse.
Burgemeester en Wethouders stellen aan
den Raad voor, aan de Vereeniging tot be-
striding der tuberculose te Amersfoort tot
weileropzeggens kosteloos in gebruik af te
staan een lokaal van bet voormalig Schut
terij-magazijn tot berging van verplegings-
artikeien.
Het is nu 25 jaar geleden, dat het per
ceel, thans genummerd Kortegracht 3, door
koop overging aan den tegenwoordigen ei
genaar.
in dit huis werd 14 September 1547 ge
boren Johan van Oldenbarneveldt uit de
echtelieden Gerrit van Oldanbarneveldt en
Deliana van Weede.
Het „nieuwe poortje", iD de koopakte
genoemd, heet thans üldenbarneveld-straatje.
Zeventien jaar liter werd het weer door
^ie familie Van Oldenbarneveldt vervreemd.
Door den Inspecteur van het militair on
derwijs zijn voor dit jaar benoemd tot leden
van de commissie, belast met het afnemen
van het toelatings-examen tot het le stu
diejaar van den cursus bij de infanterie, tot
lid en voorzitterde kapitein A. A. Heis
terkamp, directeur van den cursus bij het
5e regimenttot leden de le luitenants J.
Busquet, B. Jasink en J. H. Lamour van het
5e regiment infanterieF. H. Heuvelink
van het Ce regiment infanterie, R. van
Drunen van het 8e regiment infanterie en
J. A. H. Abeleven van het instructie-bataljon,
allen leeraren aan den cursus.
Luitenant J. L. M. H. Higly, van het 3e
regiment veld-artillerie gedetacheerd bij de
Rijschool, wordt na ommekomst zijner deta
cheering op 1 Mei ingedeeld bij bet depot
te Breda.
Den 11 Mei 1908 werd besloten tot samen
smelting van de onderofficiersvereeniging
„Ons Belang" met de militaire wederkeerige
maatschappij «Onderlinge Voorzorg". Aan
dit besluit is door het Bestuur van laatst
genoemde vereeniging tot dusver geen uit
voering gegeven. Het Hoofdbestuur van „Ons
Belang", dat zich niet gerechtigd heeft
geacht ten deze medewerking te verleenen,
heeft gevraagd den Minister van Oorlog,
die door een commissie het al of nietwen-
sohelyke der samensmelting wenschle te
doen onderzoeken, persoonlijk te mogen
inlichten, doch oDtving ten antwoord dat
men zich daarvoor kon wenden tot den
Secretaris-generaal.
Inmiddels is door 1567 leden van «Onder
linge Voorzorg" aan het Bestuur verzocht,
een buitengewone algemeene vergadering
te beleggen.
Dit jaar zyn 33 plaatsen opengesteld voor
adelborst 2e klasse by het Kod. Instituut
voor de Marine te Willemswoord.
Aanmelding vóór 1 Juni.
Bijzonderheden in Staatscourant 35.
We hebben zeer groote verwachtingen gehad
van de opvoering der kinder-operette „DeToo-
verring"; af en toe woonden we een deel der
zeer vele repetitiën bij en telkens bleek, ons
meer in welke zeer goede handen de leiding
was, telkens leerden we de lieflijke muziek rueer
waardeeren.
En onze verwachtingen zijn verre overtroffen
Dinsdagavond bij de eerste opvoering.
Wie wel eens zich heeft gewaagd aan hetin-
stndeeren van een verjaardagsvers aan een kind
of, erger nog, wie voor een grootscher feest,
een zilveren bruiloft bijvoorbeeld, een paar hum
mels een voordrachtje heeft voorgezegd, voor
gezongen, voorgespeeld, in den treure herhaald
„neen zóo moet je niet staan, zóo moetje 't niet
zeggen, zóo moet je je niet bewegen weet", wat
er aan vaat is en herinnert zich wel hoe blij
hij was, toen 't voordrachtje niet Al te slecht
achter don rug en het handgeklap werkelyk
wat meer was dan wat men by groote men
schen noemt een auccës d'estime.
De heer W. Wernicke heeft al een zeer ge
lukkig bewys geleverd van goed atavisme. Het
door zijn moeder voor kinderen zoo echt begrij
pelijk gedichte libretto, de door zijn vader voor
kinderstemmen zoo juist van pas geschreven
muziek heeft hij op onverbeterlijke wijze doen
uitvoeren door een zestigtal kleuters. Bij de
groote momenten vooral de markt-scöne en
het slot-tableau was het heele tooneel van
„Amicitia" vol. En toch niet éen, die ook maar
trachtte iets te doen wat de componist niet ge
schreven, de dirigent niet bedoeld heeft. Zelfs
toen de booze Mestaphorus loon naar werken
en op zijn echtDnizend-en-eén-nachtsch een flink
pak slagen kreeg, was er niet eén van de dwer
gen, die gebruik trachtte te maken vt\n deze
wonderscboone gelegenheid om eens uit den
band te springen. Steeds was er voortreflijke
orde; ieder kende zijn plaats, wist wat hy te
doen had en vooral wat hij laten mooat. 't Was
een lust om het te zien.
En een lust was ft ook, het kleine goed le
hooren zingen, zonder ook maar éen keertje te
schreeuwen, zelfs in 't meest bewogen moment,
waar do partituur een geweldig fortissimo
eiechte.
Wat een heerlijk mooi geluid had de sopraan,
het dochtertje van den heer Schickendantz,
glashelder en hoewel ze als Ali do heel zware
hoofdrol te vervullen had, alle bedrijven door,
onvermoeid. Al» deze „vondst" want dat is
het geweest eens verder kon opgeleid, wat
zou die stem prachtig kunnen worden ontwik
keld.
Ook de jeugdige alt, een dochtertje van den
heer Eynmnn, die de goede fee zong en heel
mooi speelde, mag wel eens extra genoemd.
Buitengewoon veel zorg was besteed aan de
aankleeding. Op de echt OoStersche markt in
het eerste bedrijf waren tal van kraampjes, voor
zien van schitterende en glinsterende en kleu
rige waren zooals die onafscheidenlijk daarbij
behooren.
De prachtige décors door den beer T. L. Blok
geschilderd, vooral het marktplein en de grol
en het paleis van den toovernaar, verdienen ten
volle bewaard te worden. Zou 't niet mogelijk
wezen, dat „Amicitia" ze overnam
De costumes waren prachtig, en ook de ver
lichting was bijzonder goed.
Door de immer juiste begeleiding beeft het
strijk-enaemble „Phrynis" zien van een nieuwen
kant doen kennen, die de sympathie voor dit
kranig troepje weer veel heeft doen toenemen.
In 't kort de opvoering was buitengemeen goed
en de hartelijke woorden die de heer Schic-
kendantz sprak toen hij namens de ouders der
uitvoerenden den heer Wernicke lauwerde, wa
ren ten volle verdiend, zeker niet minder dan
de lof die de heer Wernicke bracht aan den
heer Blok er, aan „Phrynis".
De zaal was éen en al opgetogenheid. Zelfs
bij open doek werd terug geroepenna elk be
drijf twee- en driemaal halen en aan 't slot een
enthusiaste ovatie aan den dirigent, het orkest
en de zangeresjes en zangertjes.
Te bitterder daardoor klonk de klacht van
den heet Wernicke, dat hij zoo weinig meewer
king heeft ondervonden van de stadgenooteu.
Slechts de roode stoelen waren bezet.
Wie gemeend heeft, dat het „toch maar een
kinderboel" was, heeft zich deerlijk vergist en
door zijn wegblijven heel veel gemist.
Hedenavond herhaling tegen verminderde prij
zen de plaatselijke vereeniging voor tubercu-
lose-bestrijding heeft dus nog wat meer kans
op een welkome bijdrage en Zondagavond
nog een opvoering, als volksavond.
Dan zal 't wel heel vol wezen en dan zal 't
daveren in de zaal.
Maar meer erkenning voor al de moeite die
de heer Wernicke zich gaf dan hij Dinsdagavond
reeds ontving, zal hij" toch moeilijk kunnen
krijgen.
Ais de twee nu nog komende opvoeringen nu
ook sna wensch om wat financieel succes maar
bevredigen.
Maar dat moet immers, waar het doel zoo
goed en aller zoo sympathiek is.
't Wordt weer druk volgende week in
Amicitia".
Zondagmiddag een portefeuille van het
schilderkunstig genootschap «Pictura Velu-
vensis", uit Renkura.
Dinsdag daar de uitvoering van het Araers-
foortsch mannenkoor.
Donderdag het concert (niet in abonne
ment) van mevrouw Noordewier-Reddingius.
Zaterdag vragen-avond van Vrouwenkies
recht.
't Lykt h-.ast te veel.
Eeu 30-tal vrijzinnigen woonde Dinsdag
avond de vergadering by in «Ons Huis" om
te komen tot oprichting eener nieuwe kies-
vereeniging.
In beginsel werd daartoe besloten.
Een commissie, bestaande uit de heereu
Hoog, Kruisiiiga en Rijkene, zal de voorbe
reidende werkzaamheden verrichten en bin
nenkort hoopt men te komen tot definitieve
oprichting.
De »Staatscourant" van gister bevat de
gewijzigde Statuten der Naamlooze Vennoot-
schap «Eerste Nederlandsche thorium- en
gasgloeilicht-i'abriek", gevestigd te Amers
foort.
Do Gemeente-werkman G. Smit had gister
het ongeluk by bet snoeien van een boom
in het Plantsoen bij de Viandenstraat daar
uit te vallen.
Dr. Van Enst verleende de eerste hulp
en constateerde nogal ernstige kneuzingen
aan schouder, heup en been.
De patiënt werd per brancard naar huis
gebracht.
Gistermiddag werd door de politie uit
Amsterdam hierheen geleid een minderjarig
meisje, dat door de Amersfoortsche politie
werd op transport gesteld naar haar ouders
te Zwolle; gisteravond werd uit Zwolle hier
aangebracht een minderjarige jongen, die
hedenochtend werd geleid naar zyn verzor
gers te Arasterdam;
Door de politie is hedenmiddag proces
verbaal opgemaakt tegen twee mannen die
hier, zonder permissie, muziek maakten.
Nadat proces-verbaal was opgemaakt, zijn
zy buiten de Gemeente geleid.
Som» beleedigt u iemand door zyn lof,
vereert een ander u door zyn blaam.
TJit don omtrek.
Gedeputeerde Staten van Gelderland heb
ben andere data voor de sluiting der jaebt op
waterwild bepaald dan aan het hoofd van
dit nummer door Gedeputeerden van Utreeht
zijn vastgesteld.
Jagers mogen zich daarvan wel op de hoogte
stellen.
Door wijlen mr. J. H. M. baron Mollerus
van Westkerke, in leven Commissaris der
Koningin in Gelderland en o id-Burgoraeester
van Baarn en Eemaes, is aan de Gemeente
Baarn gelegateerd het zilveren geschenk met
bybehoorend album, dat bij van de ingeze
tenen dier Gemeenten ontving toen hij in
4897 bedankte voor de benoeming tot lid
van Gedeputeerde StateD van Utrecht.
Mej. J. J. Jansen, onderwijzeres aan de
Oosterschool te Baarn, is benoemd aan de
school voor meeruitgebreid Lager onderwijs
te Purraerend en beeft daarom tegen 16
April ontslag gevraagd uit eerstgenoemde
betrekking.
Door de genie zijn boringen gedaan in
het Slingerbosch bij Harderwijk in verband
met den bouw eener nieuwe kazerne.
Nu er zoowel te Harderwijk als te Nun-
speet veel verzet is tegen de vestiging van
het Ryks-krankzinnigengesiicht naast het
sanatorium «Sonnevanck" heeft een parti
culier een deel zijner terreinen onder Ton-
zel aan het Rijk te koop aangeboden voor
dat gesticht
Het Ryks-toezicht op het krankzinnigen-
wezen heeft deze terreinen reeds id oogen-
schouw genomen.
Brigadier-titulair der Rijks-veldwacht W.
Krykamp, vroeger te Hoevelaken, thans te
Doorn, heeft tegen 1 April pensioen aan
gevraagd.
389ste Staatsloterij.
Vijfde klasse. Vierde-of laatste week.
Trekking van 9 eu 10 Februari 1909
(2000 loten).
Ten kantore van den Collecteur A. C. R.
O. LEINWEBER te Amersfoort (Breedestraat
22) zyn aan de navolgende nummers te beurt
gevallen.
Prijzen van f70:
847 849 869 8471 8473 9753 9758
10210 10231 10238 12529 17704 en 17719
Te zamen 13 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken
854 868 6561 6585 8297 9548 9551
9785 10105 10209 10367 12129 1213612149
12150 12533 12557 12558 172691729117309
17705 17723 17730 en 19309.
Stoomvaartberichten.
Opgave agentschap Alex. Mackintosh Co.
Soesterweg 14, Amersfoort.
Maatschappij »Nederland".
s.s. Vondel" arriveerde 10 Februari te
Sabang.
RECLAMES.
Van 1 tot 5 regels f 1.25 elke regel mee
25 cent.
De gesloten pakken houden
Quaker Oata bleeds verach
en zuiver, behoeden ook
het artikel voor stof en
andereonreinheden. Quaker
Oats beteekent groote be
tparing voor de huisvrouw,
frisch uiterlijk en bloeiende
gezondheid voor het gc-
heele gezin.
