Dinsdag 1
Juni 1909.
No. 7668.
58e Jaargang
Binnenland.
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9
stbus Telephoon 19
ZOMERWEELDE.
De tijd van genieten is weer aange
broken. Nu z[jn de dagen van het begin
tot het einde als het morgenrood. De
gansche natuur viert teest en is vroo-
ljjk.
Het koeltje, dat zacht de bladeren be
weegt, voert de geuren van de duizenden
bloemen, die thans bloeien, met zich.
Gonzende bijen berooven de jasmjjnen
van het zoet, dat zij noodig hebben voor
den honing. Kapellen in allerlei bonte
kleuren fladderen boven brem en mei
doorn.
Komt, laat ons onze zorgen voor een
wijle vergeten en mee genieten in den
zonneschijn, op het veld, bij de bloemen,
bij de boomen.
Komt, nu het huis ontvloden en geno
ten van zonneschijn en schaduw, van
het lied der vogelen en het eentonig
gekwaak der kikvorschen, die op hun
wijze hun blijdschap uiten, met de glan
zen om hen heen.
Volzalige tijd! Wat bekommeren wij
ons nu nog om een regenbuitje. Na een
uur immers bespeurt niemand meer, dat
de schoone dag geweend heeft. De aarde
is des zomers even spoedig droog als de
wang van een kind. De zon heeft in
deze dagen altjjd dorstde regen is da
delijk opgedronken. Als 's ochtends alles
druipnat is, vindt ge 's middags alles
stot.
En wat is het groen mooi, dat door
den regen gewasschen en door de zon
gedroogd is.
De tuinen en de weiden, waarvan de
bloemen en het gras water in hun wor
tels hebben, worden wierooksvaten, als
het zonnetje ze beschijnt.. O, dan lacht
en zingt alles. Welk menschenkind voelt
zich dan niet verrukt en opgetogen
De boomgroepen en de bloembedden
wisselen elkander hun geuren uit. De
takken, door den wind bewogeu, schij
nen, liclit-dronken, elkaar te willen om
helzen. Uit de boschjes kliokt het zoet
gezang der bastaard-nachtegalen ons te
gen. De musschen tjilpeu. De spechten
huppelen langs de kastanjeboomen en
pikken in de reten der schors. Zelfs
oude kraaien doen als jong in de top
pen der hoornenalles is vroolijk, alles
ademt geluk.
Dat leven heeft een aangenamen geur.
De gansche natuur wasemt onschuld,
biedt hulp en bijstand, is vol liefkooziDg,
vol morgenrood. Uit den hemel dalen
gedachten, zacht als een kinderhandje,
dat men kust. Zelfs de dorre bladeren
van den vorigen herfst, jagen elkander
vroolijk na, als waren ook zij nog vol
dartelen levenslust en als was het niet het
doode, spelend met wat dood is.
Alles vloeit over van leven, sap en
warmte.
Hoe onuitputtelijk moet de bron dezer
dingen zijn.
Aanschouw o mensch de mildheid van
van het onuitputtelijke.
Verlustig u in al de kleurenschoon-
heid om u heen, die uit het vale en
grauwe is opgekomen, en in de, muziek
der tonen, die het stille en doodsche
vervangen kwam door een wonderschoone
symfonie, waaraan, met de predominee-
rende nachtegalen, meedoen de kirrende
tortel, de lachende koekkoek, de jube
lende leeuwerik, en alles wat stem heeft.
Dan zal in uw ziel een offervuur out-
en een lofzang diep in uw hart
zich ontwikkelen en gij zult de schoon
heid van het leven doorvoelen gansch
en al.
JOSEPH HAYDN.
1809 31 Mei 1909.
„Een der lieflijkste verschijningen op het
geheele uitgestrekte veld van het schoone
en Let ware blyl't Joseph Haydn". Aldus
schreef Ferdinand Hiller in een zijner zoo
bekend geworden brieven, en er zullen maar
weinigen gevonden worden, die het met zijn
uitspraak niet geheel eens zijn.
Gister, 31 Mei, was het honderd jaar ge
leden, dat Haydn stierf. Op de herdenking
van dit feit is men de eerste vier maanden
van dit jaar in Oostenrijk en Duitscbland
reeds vooruitgeloopen door uitvoeringen vun
bekende of lang vergeten werken van den
meester en ook bij ons te lande heeft men
daaraan meegedaan, waut dat hier bij en
kele der concertuitvoeringen van den jongsten
t|jd de keuze viel op het oratorium „Die
Schöpfung" of op „Die Jahreszeiten" mag
zeker wel voor eeu deel daaraan worden
toegeschreven, dat aan bet voormelde feit
gedacht is.
De voornaamste Haydn-herdenking zal
echter dezer dagen plaats hebben ti Weenen.
Meer dau auderhalf jaar is men in de Oos-
tenrjjkscbe Keizerstad bezig met toebereid
selen voor een alleszins waardige hulde. De
feestviering staat onder het protectoraat van
Keizer Franz Jozef en in het programma
der herdenking zijn o.a. opgenomenfeeste
lijke ontvangsten, bezoeken aan historisch
gedenkwaardige plaatsen, een tocht naar
Eisenstadt, den zetel der dynastie Esterbazy,
waar Haydn jaren lang gewoond en veel
gewerkt heeft, uitvoeringen van zijn muziek
in de k«rk, in de concert-zaal en in het
theater. Met belangstelling zal ongetwijfeld
ook worden vernomen, dat in «Die Jahres
zeiten" mevr. Noordewier Reddingius en
prof. Messcbaert medewerking zullen ver-
leenen.
Dat men zich te Weenen ten opzichte
eener Haydn-herdenking veel moeite heeft
gegeven, is begrijpelijk, want deze stad
heeft tijdens het leven van den grooten
meester in bet rijk der tonen in nauwe
betrekking tot hem gestaan en vele herin
neringen aan hem behouden. Maar ook in
't algemeen verdient hij zulks ten volle,
want al is ook de kunst waarin hij uit
muntte, door zijn onmiddellijke opvolgers,
Mozart en Beethoven, tot grooter hoogte
opgevoerd, zoo begint toch met hem de
groote ontwikkeling der symphonische
muziek.
Goedhartigheid en dankbaarheid, gepaard
aan echt vromen zin, behoorden tol Joseph
Haydn's voornaamste deugden, lu zijn testa
ment bedacht hij mild degenen die hem in
zijn laatste levensjaren, toen hij alleen stond,
hebben opgepast en ook vermaakte hij som
men gelds aan de behoeftige nakomelingen
van hen, die hem in tijden van nood hadden
ondersteund.
Dankbaar herinnerde hijzich steeds degenen,
die hem geholpen hadden bij zijn eerste schre
den op den moeilijken weg der kunst, die hem
naar zulk een groote hoogte gevoerd had
tot zelfs den schoolmeester Frank, te Ham
burg, die hem verscheidene instrumenten had
leeren bespelen en van wien bij later placht
te zeggen„Ik dank meesier Frank nog
tot mijn laaUten ademtocht, dat hij mij in
zooveel heoft on Ier wezen al kreeg ik
ook in zijn huis meer slaag dan
eten".
Hoe Haydn er toe kwam, op boogen leeftijd
nog zulke omvangrijke werken te compo-
neereu als „Schöpfung" en „Jahreszeiten"
Men zegt, dat toen bij op zijn eerste reis
naar Londen het Haudel-feest in de West-
miu--.er-abdij bijwoonde en het bekende
„Halleluja" uit den „Messias" hem tegenklonk,
door die verheven muziek zóo werd aange
grepen, dat ook b|j hem het gevoel wakker
werd, te beproeven ook zóo iets grootsch,
zóo iets heerlijks te leveren.
En ziet het zaad, hier gestrooid, ont
kiemde en schonk ons als rijken oogst de
bekende prachtwerken „Schöpfung' en
„Jahreszeiten".
De twee reizen naar Engeland zijn voor
Haydn van groot belang geweest; het wa
ren beide triumftochteD. Overal werd hfj
even hartelijk ontvangenz|jn werken wer
den in alle deelen des lands toegejuicht.
Met roem en eer overladen keerde b|j in
1795 naar Duitschland terug, en dat men
den merkwaardigen componist niet vergat
en zijn werken in Engeland bekend bleven,
moge hieruit bljjken, dat Haydn Degen jaar
na zijn vertrek van iemand te Londen zes
paar wollen kousen cadeau kreeg, waar zes
Haydn'sche thema's (o.a. een andante uit
een symphonie en het „Gott erhalte Franz
den Kaiser") keurig waren ingeweven I
Joseph Haydn behoort in de muziekge
schiedenis tot de onsterfljjken en zijn
werken zullen genot schenken zoolang er
nog harten gevonden worden ontvankelijk
voor het edele en het schoone!
U.
Het Centraal Pers-bureau, te Amsterdam,
weet te berichten, dat door de firma Guy
de Coral den 25 Mei, den eersten dag waarop
de foto's en prentbriefkaarten door de firma
uitgegeven, beschikbaar werden gesteld, ze
venduizend photo's en 200 030 prentbrief
kaarten zijn verkocht.
Omtrent de voorgeschiedenis van deze
met zooveel ongeduld in binneu- en buiten
land verbeide uatioDale uitgave deeleu de
heeren Vaz Dias het volgende mee.
H. M. koesterde den vurigen wensch het
geheele Nederlandscbe volk in den kortst
mogelijken tijd met het portret van Haar
kind te laten kennis maken. Vandaar, dat
H. M. de Koningin reeds veertien dagen na
de blijde gebeurtenis een photo van Prinses
Juliana eigenhandig nam. Hierna moest het
vraagstuk worden opgelost, op welke wijze
men gevolg kon geven aan den wensch van
H. M. om in enkele dagen de grootst moge
lijke publiciteit aan de photo's te geven,
Men wendde zich t it de firma Guy de Coral,
die ten Paleize zich bereid verklaarde de
Koninklijke familie in deze te assisteeren.
Aan de firma Guy de Coral werd aan
vankelijk verzocht, in twee dagen tijds de
geheele oplage in orde te maken, doch dit
meende zij niet te kunnen aanvaarden en
vroeg en verkreeg daarvoor vier dagen t|jd.
Ia vier maal 24 uur heeft zij, dank zy de
goede hulp van haar personeel, deze reuzen
taak volbracht. Ook de quaestie van prijs,
wijze van verspreiding en verkrijgbaarstelliog
werd door H. M. persoonlijk geregeld.
Het was de wensch van H.M., deze uit
gave te doen zijn een volksuitgave in den
waren zin des woordsvandaar, dat H.M. er
uitdrukkelijk op stond, dat geenerlei recbt
van uitgave werd voorbehouden en dat ieder
in de gelegenheid zou worden gesteld, in
tien korst raogelijkeu tijd de photo's te re
produceer en en op deze wijze bij duizenden
tegel|jk onder het publiek te brengen.
De getallen 7000 en 200000 zyn dan
ook slechts de opgaven van de photo's welke
direct door de handen der firma Guy de
Coral gingen. Zelfs Redacties van buiteoland-
sche bladen namen de moeite, speciale ver
tegenwoordigers naar de firma te zenden
om Dinsdagochtend reeds ten spoedigste het
portret in ontvangst te kunnen nemende
ijver der Redacties van geïllustreerde bladen
in deze is algemeen bekend.
Ten slotte vermelden wij als een aardige
bijzonderheid, dat een groote chocolade-firma
in de Kaiverstraat te Amsterdam-, den mid
dag der uitgave reeds 25000 etiquetten met
het origineele portret van Prinses Juliana
in huis had.
De doopplechtigheid van Prinses Juliana
zal plaats hebben aanstaanden Zaterdag, des
middags half twee, in de Willemskerk te
's-Gravenhage met bijna het zelfde ceremo
nieel als waarmee op 12 October 1880 Haar
moeder in de zelfde kerk werd gedoopt
De schryver der Haagsche Brieven in
de >Zaanl. Cf." vestigt er de aandacht op,
dat bij het uiteengaan der Tweede Kamer
nog heel wat werk onafgedaan is gebleven,
omdat er geen tijd voor was. Dit is z.i. een
toestao'l, die inderdaad niet gezond kan
genoemd worden. Voor de toekomst ver
wacht de briefschrijver in deze wel heil van
de invoering van bet gewijzigd Reglement
van ordemaar, zegt hy
Maar er moet, tegenover den verbazenden
en onheilspellenden achterstand ook nog iets
anders worden gedaan; men zal aan 'tzoek
maken van een groot deel van den natio-
nalen tijd met discussiën over moties, inter
pellaties en conclusiën paal en perk dienen
te stellen. Ook in dit opzicht ware een kleine
reglementswijziging wel zeer aanbevelens
waardig, door b|jv., evenals voor 't stellen
van vragen op een bepaald uur van een
vasten dag, ook voor conclusiën, moties en
interpellation een specialeu achtermiddag
van elke week aan te wijzen. Dat zou tot
beperking leiden eu zoo zou voor het ge
wone werk meer tijd beschikbaar komen.
En dan nog iets. De Regeering dient haar
ijver en werkzaamheid een weinig te
beperken; zij matige haar wensch om alle
menschen te bevredigen en alles tegelijk te
doen. Zoolang er nog zulk een onoverzien
bare berg van ontwerpen op afdoening wacht,
bepale het Kabinet het tegenwoordige of
een opvolgend zich tot de indiening van
de strikt noodzakelijke voorzieningen en helpe
de Kamer eerst door den achterstand heen,
die maar ai te zeer den schijn van onmacht
op onze wetgevende macht laadt
Voor een pondje suiker betaalt men boven
den suikerprijs ook nog een Hinken cent
belasting. Als men nu de suiker beschouwt
enkel als genotmiddel, dan kan men daar
weinig op te^en hebben, doch meer en meer
wordt ook le voedingswaarde der suiker
ingezien.
De anti-suiker-acc|jns-bond noemt suiker
zelfs een onzer hoofdvoedingsmiddelen en
het is daarom, dat deze bond aandringt op
geheele alscbafiiag van den suikeraccijns, op
de zelfde overweging als in 1852 de accijns
op schapen- en rarkensvleesch werd afge
schaft, in 1855 die op het gemaal eu in
1863 die op de brandstoffen, uit de overwe
ging namelijk, dat een belasting op de volks
voeding uit economisch oogpunt strenge af
keuring verdient.
De „N. Ct." stemt volkomen in met het
doel v»n <len bond en zegt er van: Toen men
het vorige jaar in Duitscblaod aandrong op
verladen van den suikeraccijns, noemde men
een belasting van f 8.40 op de 100 Kilogram
belachlijk hoog. Wat zou men gezegd heb
ben van ean accijns, zooals die hier in Ne
derland geheven wordt, namelijk f 27, dat
is ruim driemaal meer en ongeveer 250 pet.
(zegge tweehonderd vyftig percent) van de
waarde.
Dit cyfer kan niet genoeg herhaald wor
den; het spreekt meer dan boekdeelen.
De »N. Haarl. Ct." heeft berekend, hoe
veel absenten er in de atgeloopnn zitting in
de Tweede Kamer geweest zijn en boe die
over de verschillende partijen syn verdeeld.
In het geheel zyn er 2062 absenten te
boeken, dus gemiddeld 20.62 per lid, als
volgt verdeeld:
Katb. 586, of gera. 23.44 per lid.
Antirev. 289, of gem. 20.64 per lid.
Chr.-Hist. 187, of gem. 18.70 per lid.
Unie-lib. 488, of gem. 20.33 per lid.
Vrijz.-Dem. 214, of gem. 19.45 per lid.
Soc.-Dem. 122, of gom. 17.42 per lid.
De Voorzitter der Kamer en de heer Eland
hebben geen enkelen keer verzuimd.