Zaterdag 13 fel November 1909.
No. 7739.
59e Jaa
laargang,
Stadsnieuws.
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Bij rogel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aauvraag kosteloos. Legale, oflicieële- en ontoigoninga-
advertentiën per regel 15 cent. Reclamos 1—5 regels 1.25 elke regel moor f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bil advertentiën van buiten de stad worden de inoasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9.
Telefoon 1®.
KENNISGEVINGEN.
De GEDEPUTEERDE STATEN van UTRECHT,
Overwegende, dat door het overlijden vso don lieor
mr. W. H. J. baron Van Heemstra op 27 October j.l.
eene vacature ia ontstaan in de 8tatcn van deio
Provincie voor het kiesdistrict Amerongeu:
Overwegende, dat daarin behoort te worden voor
zien
Gelet op do artikelen 6 en 7derProviuciale Wet;
Gezien do wot van 5 November 1852 (Staatsblad
nc. 197), houdende regeling vau de verdeoliug der
provinciëu in kiesilist icton ter benoeming der leden
van de Provinciale Staten, ens. zoods die laatatelijk
gewijzigd is by do wet van 30 November 1903
(Stuatsblad uo. 287)
Gelet op bun besluit v in 28 Mei 1897, no. 49 (Pro
vinciaalblad no. 81) houdeude aanwijzing der stoni-
disrricleu enz., waarin de kiesdistricteu der provincie
Utrecht in zake de verkioziug van leden dor Provin
ciale Staten ingevolge artikel 1 der wet van 28 April
1897 (Staatsblad no. Ill) zuüen zijn verdeeld,zooals
dat besluit laatstelijk is gewijzigd bij huu besluit
van 17 Maart 1908, Ie afdeoling, uo. 589,
Hebbeu goedgevonden
lo. Te bepalen, dat de verkiezing van een lid dor
Provinciale Staten van Utrecht, in bet kiesdistrict
Amerongen, zal geschieden op Vrijdag 3 December
1909, zullende de stemming zoo noodig geschieden
op Donderdag 10 December 1909 eu do herstemming
zoo noodig op Dinsdag 28 December 1909.
2o. Dit besluit te zenden aan den Bnrgemeester
der gemeeute Amerongen ter kennisneming onver
dere uitvoering, zullende het wijders tor algemeeno
kennis worden gebracht door afkondiging ui bot
Provinoiaalblad en door opneming in hot Utrechtseh
Provinciaal cu Stedelijk Dagblad en in do Amere»
foortiohe Courant.
Utrecht, don 8. November 1909.
De BURGEMEESTER eD WETHOUDERS
an AMERSFOORT,
Gelet op art. 264 der Gemeentewet,
Doen te weten, dat het 2e aanvullingsko-
hier der
Inkomstenbelasting.
over het dienstjaar 1909, goedgekeurd door Ge
deputeerde Staten van Utrecht, in afschrift ge
durende vyf maanden op de Secretarie der Ge
meente voor een ieder ter lezing ligt.
Amersfoort, den 11 November 1909.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
enz. werden uitvoerig geschetst.
Het is noodig. dat de Beurs een gemeentelijke
instelling zij, vooral omdut deze den groptsten
waarborg geeft voor onpartijdigheid en dus zij een
Beurs door de gemeenschap voor de gemeen
schap in het leven geroepen.
In stede van aanstonds de Gemeente te span
nen voor de proef, zou het Bestuur van li.
N. wenschen, dat de Arbeidsbeurs hier door de
vereeniging verd opgericht, met geldelijken
steun van de Gemeente en, als zij succes heeft,
overging aan de Gemeente.
Haar oprichting ook hier is noodig. Immers
de werkloosheid zal zich hoo langer zoo meer
voordoen en nog te weinig is de aandacht ge
schonken aan de oorzaak dezer maatschap,
pelijke kwaal. Kent men die oorzaak dan zal
men, evenals bij besmet lelijke ziekten, die kwaal
in den grond kunnen bestrijden.
Een werkeloosheids-comité kan uit dm aard,
der zaak dit onderzoek niet voltooien, óok om
dat het vóór alles moet helpen en geen tijd over
heeft voor een langdurig onderzoek, óok omdat
niet de beste der werkloozen zich aanmelden
om steun. Hoe verdienstelijk het comité, dat
twee winters hier den nood door werkloosheid
trachtte te lenigen, ook heeft gewerkt, het kon
niet geven een remedie tegen de kwaal en deed
strikt genomen liefdadigheidswerk.
Ook een Arbeidsbeurs zal niet alles brengen,
maar zal toch na eeöige jaren een beteren
kijk geven op vraag en aanbod op de arbeids
markt en door haar werken zal de „nnBcilled
labour" hoe langer zoo meer verdwijnen.
De verslagen der Kamers van Arbeid voor
de bouwbedrijven, de confectie-bedrijven en de
voedings- en genotmiddelen te Arnhem geven
daarvan het bewijs reeds een jaar nadat de Beurs
te Arnhem in werking was.
De commissie komt tot de conclusie, dat het
geld, dat nu als aalmoes wordt gegeven, meer
productief kan worden gemaakt indien men er
een Arbeidsbeurs mee oprichten meer teu goede
zal komen aan den arbeid. Zij Blelde voor, tot
de oprichting eener Arbeidsbeurs ook hier over
te gaan (applaus).
De Voorzitter deelde nog mede, dat do
zaak niet eenzijdig, doch van alle kanten is be
keken. Het rapport is de vrucht van zeer veel
arbeid en een woord van dank komt toe aan de
heeren, voor de zeer vele moeiten, welke zij zich i
getroostten om dit document snara te stellen,
waarop kaD worden voortgebouwd. Ik wensch
de commissie echter niet af te danken, doch
CA-OA^—
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT
Brengt ter kennis van de ingezetenen dezer
Gemeente, dat de door den Directeur van
's Rijks directe belastingen, enz. te Utrecht
oxecutoor verklaarde kohieren no. 14 en 15 van de
Porsoneele belasting,
over het dienstjaar 1909 aan den Ontvange r
van 's Rijks directe belastingen alhier zyn ter
hand gesteld, aan wien ieder verplicht is, zijnon
aanslag op den bij de wet bepaalden voet te
voldoen.
Gedaan en op de daarvoor gebruikolijke plaat
e Amersfoort den 13 November
gjjj J. H. W. AUF I)EM RKINKE.
(o-f 48 Langottrnat, Amerafuoit.
JU ONTVANGEN
J® VOILE- TULLES
-•yf' in gebeel nieuwe detains.
tzwmmmmmm®
kennis en het boekhouden, zelfs zeer oppervlak
kig, hebben opgedaan ••Voor zoover mij bekend
is, worden eerst gedurende slechts een tiental,
jaren pogingen aangewend om iet? to verkrijgen
dat daarin verrbetering kan brengen, 't Ia in
deze vereeniging van den beginne af een strevon
gcwecBt om te doen, wat gedaan kon worden,
niet alleen om die wondeplek bloot te leggen,
maar ook om te trachten genezing aan te bron
gen. Ik noemde de gebrekkige, ia dikwijls do
totale afwezigheid van cenige boekhouding een
wondeplek in vele zaken. En inderdaad dit is zoo,
want door verwanrloozing daarvan is reeds menige
zaak, die levensvatbaarheid bezat, juist daar
door te gronde gegaanwijl hot, stellen vun
oen juiste diagnose ontbrak, deden zich telkens
moer en meer complicaties voor, waardoor, na
een langdurig lijden, do geoBt der zonk ont
vlood, in don vorm van liquidatie in 't gun
stigste, door faillissement in minder gunstig
geval.
amA het rapport te doen drukken en aan I Hoo menig koopman zou zijn zaak groot go-
de autoriteiten t0 vrienden. Wallichl is alleB maakt hebben indien voldoende handelskennis
dan den volgenden winter gereed. hem ten diensto had gestaan. Het gebrek aan
don omtrent de nieuwe Hoogere Burgersohoöl
en oen Handelssehool. Voor zoover bekend, komt
geen bedrag voor dit doel op de Rijks-bogrooting
voor 1910 voor. Burgemeester en Wethouder»
zullen thans waarschijnlijk andere plannen
onder hunden nemen".
En iets verder„dat do zaak roods uitvoerig be
sproken is mot de Inspecteurs van hot Middel-
banr onderwijs en mot de hoofdambtenaren van
het Departement, die uilen do zaak niet onge
negen zijn. Burgemeester en Wethouders zullen
thans overwegen wat vorder gedaan moet worden".
En in do Memorie van antwoord op do afdee-
lingsvorslagen van de Gemeente-begrooting voor
1910, het volgende: „Wij richtten daarna, bij
schrijven van 21 Decembor 1908, afdeeling I,
uo. 1728, onder overlegging van do noodige
bijlagen bet verzoek tot den Minister, te willen
medewerken, op nader door ons aangegeven
voorwaarden, tot stichting door do Gemeente,
met finuncieelon steun van Rijk on Provincio,
van een Handelsschool en tot overname van Js
Hoogere Burgerschool door hot Ryk met finan-
oieelo medewerking van de Gemeente. Tot ons
leedwezen moeten wij verklaren, dat wjj tot
heden nog geen nntwoord op ons schrijven
mochten ontvangen".
Hieruit blnkt:
lo. dat ook het Gemeentebestuur Handelson
derwijs noodig acht;
2o. dat roods gedurende goruimon tijd onder»
handelingen tusscbon autoriteiten hebben plaats
gehad
3e. dat do Minister niet is ingegaan op do
gestolde voorwaarden der Gemeente;
•In. dat wij, helaas I nog oven ver van de
uitvoering staan verwijderd nis tweo jaren
geleden.
Dit laatate nu heeft uw Bestuur doen beslui
ten, een poging te wagen om indien mocht
binken, dat de Gemeeute niet slaagt - goen
tijd meer verloren to doon gaan door nóg lan
ger een afwachtende houding aan te nemen,
maar to trachten het particulier initiatief te
doen Hpreken.
Men begrijpo ons goed. 't Geldt hier niet een
poging die goricht is togen hot strovon van het
Gemeentebestuurintegendeel, van beide zijdon
wordt het zeltdc go wensch t. Bij ons staat het
vast, dat een Gemeentelijke regeling vorre do
voorkeur verdient, boven die van een particu
liere vereeniging, doch in geval de eerste niet
mocht slagen, dn t dan dadelijk du tweede eoroed
'ringend e be-
sen aangeplakt te
1909.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
In de gisteravond onder voorzitting van den
heer S. J. van Duinen gehouden maandverga
dering van „Handel en Nijverheid" kwam, na
het lezen der notulen van 12 October, liet eerst
aan de orde het rapport der in de Juni-verga-
dering benoemde commissie voor de
Arbeidsbeurs.
Zjj bestaat uit de heeren Van der Wal, Van
der Meiden en Berus en benoemde don heer
Van der Meiden tot rapporteur, die thans ver
slag deed.
Het rapport zal in druk worden verspreid
voor heden kan dus wel volstaan mot het vol
gende.
De commissie pleegde overleg met do Arbeids
beurzen te Arnhem, Den Hang, Venloo en raad
pleegde de Jaarverslagen van gelijksoordige instel
lingen ook in andere Gemeenten.
In den breede werd geschetst inrichting en
werking der Bours te Arnhem, waar Directeur,
beambten en Commissie van toezicht (3 work-
gevers en 3 werknemers) worden benoemd door
den Gomeonteraud en die haar bemiddeling kos-
teloosgeeft. Inrichting der vroagkaarton, controlo,
Üe heer Van Ede vroeg of H. N. oio« te
veel hooi op haar vork neemt en weer zeer
hooge kosten zal maken en of de üemsenie niet
voor het drukken kan zorgen.
De Voorzitter antwoordde, dat de druk
kosten niet zoo hoog zullen zjjn en wel uit de
kas kunnen betaald.
Besloten word, het rapport te doen drukken.
Aan de orde waren de besprekingen over de
wenschelijkheid tot oprichting eener
vakschool voor den handel
De Voorzitter zeide
M. H. I Het tweede punt onzer agenda ver
meldt: „Bespreking van de wenschelijkheid tot
hetoprichten van een vakschool voor den handel".
Mag ik voor eenige oogenblikken uw bijzon
dere aandacht vragen bij de inleiding van dit
onderwerp? 't Wil toch het Bestuur voorkomen,
dat gedurendo den lijd van het bestaan onzer
veieeuiging hier niet éen onderwerp is behan
deld, dat moer rechtstreeks ten goede zul komen
aan den middenstand.
Ik geloof weinig tegonsprauk te duchten te
hebben, indien ik beweer, dat vele winkeliers
en zaken-menschen tongevolge vun een onjuiste
of gebrekkige boekhouding zichzelf niet eon
zuiver beeld van hun eigen zaken kunnen
voorleggen. Zoo lang een zaak flink marcheert,
dus vooruitgaande is, wordt het vereischte van
een accurate boekhouding hoewel niet minder
noodig niet zóo sterk gevoeld. Maar wanneer
tegenslag in zaken voorkomt, is het noodig, dat
kan worden nagegaan waar do schoen wringt,
wat in den regel door een goede boekhouding
kan worden aangetoond,
Do ondervinding, opgodaan gedurende een
reeks van jaren, heeft mij de overtuiging ge
schonken, dat he' hier te Amersfoort mot do
kennis van oen behoorlijke boekhouding en
in 't algemeen wat betreft handelskennis, iu
doorsnee treurig is gesteld. Maar hier geldt ook
in don volsteu zin „Toutcomprendre, rend irn
duigent".
Want waar zouden de menachou do handels
die kennis werkt remmend niet alleen, mnar is
oorzaak, dat hij, in plaats van leider, onderge
schikte in zjjn eigon onderneming wordt!
Denkt niet, dut ik den toestand donkerder
kleur dan hij isEn waarom dan geen riemen
te boorde gelegd om te ondernemen hetgeen in
zóo hooge mate noodzakelijk wordt geacht voor
het welzijn van 't algemeen, hoor ik U vragen?
liet antwoord op deze vraag Is gemakkelijk
te geven. Financieele onmacht was de oor
zaak want aan pogingen om 't kwaad te bestrij
den, neeft het uw Bestuur niet ontbroken.
Gjj herinnert U allen hoe van uit deze ver-
eeniging door de welwillendheid en do bekwaam
heid vjtn een toenmalig Bestuurslid een cursus voor
boekhouding is gegeven. Vertrek noopte, helaas i
don beer Hoogstraten daarmee op te houden.
Toen heeft hot Bedtuur getracht don cursus tu
doen doorzetten door gesalarieerde leeraren. Het
hoeft daarin echter niot kunnen slagen, door
gebrek aan de daarvoor benoodigdo fondsen.
Toen vnn gemeentewege hei Herhalingsonder-
wijs werd herzien, duchten wij, dut daaraan
mogelijk do leiding kon worden gegeven van
het gewenschte vakonderwijs, al was hot uit
den aard der zaak dan ook oppervlakkig.
Daarin hebben wij ons echter teleur gesteld
gezien wel worden aan de Herhalingsschool
Fessen gegeven in hot Boekhouden en do Hoog-
duitsche taal, maar daartoe bepaalt zich dan
ook hot van Handelsonderwijs.
Zooals 't elders gaat, ging 't ook hier, nl. dat
Seraorion, buitenden middenstand staande, waar-
eerende bol stroven naar vorboiering en tevens
bokond met do groote moeilijkheden daaraan
verbondon, pogingen aanwendden om te geraken
tot een meer gewenschton toestand. Ilot Dage-
lijkHch Bestuur dezer Gemeente werd daartoe aan
gezocht cn 't bleek, dat van die zijde hulp zou
z\jn te verkrijgen.
Wij lezen daarover m het Verslag vun do
eerste afdeeling van den Rand dezer Gemeente,
van 4 October jl., in antwoord op con vraag:
do Burgemeester deelt mede, dat (mierlijd uit.
gebreide plannon aan don Minister zyuingezoa.
to voorzien in een d r
hoefte, een open plek in ons onderwijs, die niot
langer ledig gelaten mag worden.
Bij een vroegere gelegenheid heb ik reeds bo
weerd, dat iedere stad tegenwoordig naer voren
brengt hoigocn aanlokkelijk is voor families
van elders, ten einde zich bij voorkeur daar to
vestigon.
Bij onze gunstige ligging in het centrum des
lands ou aan oen spoorknoop; by het vele na
tuurschoon, dat hier is aan te bieden; bh do
zoo bij uitstek gezonde plaatselijke gesteldheid
van lucht en bodem, hoeft Amersfoort nóg let»
waarin het zich lot heden gunstig onderscheidde
en dat is: hot onderwijs.
Voor allo categorieën wnaru.' een bevolking
bes'aat, zijn hier uitstekende gelegenheden voor
de kindoren om zich te vormen en te bekwa
men, uitgenomen een opleiding voor don mid-
denstand of voor cenige administratieve betrek-
Te beginnen mat onze Lagere scholen staan
bovendien zeer gunstig aangeschreven do Hoo
gere Burgerschool on net Gymnasium, de Am
buclitsscbool on do Industrie- on huishoudschool.
Kon Handelsschool moet hot trio vakscbolon
aanvullen.
Men begrijpo ons goud en gn niet alleen op
den naam af, een naam die 't is my korte
lings ten duidelijkste geblokon reeds gorui
mon tijd oen school, als gewonscht wordt, op
d<m achtergrond heeft gehouden. Onder een Han
delsschool toch wordt gemeenlijk verstaan eou
plaats voor opleiding van groot-handoluren en
groot-industrioelen. Dit ia geenzins onze bedoe
ling. Vandaar dan ook, dat op onzo convocatie
gesproken wordt vati oen „vakschool voor den
handel"* Do bedoeling is, deze inrichting todoen
aansluiten aan hot gewoon Lager onderwijs,
mot oon vierjarigen cursus, waarvan twee jaren
dionon als voorbereiding voor de beide volgende
jaren.
Het leorplan zal omvatten Nederlandsoh,
Frnnsch, llongduitsch, Ëngelsch, Boekhouden,
Handeisrekenon, Rekenen en vormleer, Handels-
geschiedenis, Uundels-aardrykskunde, Staats in
richting cn Staathuishoudkunde, Hnndelsrec htf
Natuurlijke historie en warenkennis, Schrijven.
Stonograflo on machine-schrijven, Handteeke
